De islamitische gemeenschap in het Braziliaanse Salvador vraagt de prestigieuze Harvard Universiteit in de Verenigde Staten om een schedel terug te geven van een tot slaaf gemaakt moslim, die zou hebben deelgenomen aan een slavenopstand in Salvador in 1835.
De schedel van de moslimman maakt deel uit van een verzameling, in de musea Peabody en Warren van Harvard, van negentien menselijke resten van mensen van Afrikaanse afkomst die waarschijnlijk tot slaaf zijn gemaakt.
De twee musea bevatten daarnaast de stoffelijke resten van ongeveer 6.500 indianen. Al tientallen jaren klinkt de roep deze resten terug te geven aan hun gemeenschappen of afstammelingen. Eerder dit jaar heeft Harvard een commissie opgericht die zich over de teruggave van menselijke resten moet buigen.
Activisten in de Braziliaanse deelstaat Bahia zijn vorige maand begonnen met hun campagne. Ze willen rechtstreeks contact met Harvard.
In 1835 kwamen zeshonderd Afrikaanse moslims, vooral tot slaaf gemaakten, in Salvador in opstand tegen de koloniale machthebbers. Hun poging om Salvador en het omliggende platteland in handen te krijgen resulteerde in zeventig doden. Ongeveer vijfhonferd anderen werden gevangen genomen, gegeseld en gedeporteerd. Vier opstandelingenleiders werden geëxecuteerd.
De schedel in Harvard zou toebehoren aan een man die tijdens de gevechten gewond raakte en daarna in het ziekenhuis stierf. Vóór 1847 belandde zijn schedel in de collectie van de Boston Society for Medical Improvement. Het Warren Anatomical Museum, onderdeel van de Harvard Medical School, nam in 1889 de collectie uit Boston over.
De opstand van 1835 is de laatste tijd in de belangstelling komen te staan. De moslims in het Braziliaanse Salvador en omstreken laten zich hierdoor inspireren. De in Nigeria geboren Abdul Ahmad, de lokale sjeik, vertelt aan de website Middle East Eye waarom de opstand zo populair is:
‘Slavernij is iets negatiefs, maar de geschiedenis van de opstand is dat niet Als mensen meer te weten komen over het erfgoed van de mannen in Bahia, beginnen ze de islam met andere ogen te zien.’
Het teruggeven van de schedel helpt moslims in Bahia helpen om het reine te komen met hun verleden, zegt Waldemar Oliveira, een promovendus aan de New York University die onderzoek doet naar de geschiedenis van de lokale islamitische gemeenschap. ‘Het zou een manier zijn voor de huidige moslimgemeenschap om te zeggen dat de nederlaag van de mannen in de negentiende eeuw niet het einde betekende van de Afro-moslimervaring in Bahia.’
Het katholieke Brazilië schafte in 1888 de slavernij af, 25 jaar na de afschaffing van de slavernij op Suriname en de Antillen.
