Het Amerikaanse vredesplan voor Gaza leidt tot felle reacties. Terwijl Israël het omarmt, spreken critici van verraad en uitsluiting. Acht islamitische landen steunen het plan, ondanks Palestijnse woede en bezorgdheid.
Het vredesplan voor Gaza dat de Amerikaanse president Donald Trump deze week in Washington presenteerde, zorgt voor grote verdeeldheid. Terwijl de Israëlische premier Benjamin Netanyahu het akkoord bejubelt, zijn veel Palestijnen en internationale waarnemers juist diep verontwaardigd. Opvallend genoeg schaarden acht Arabische en islamitische landen zich achter het plan, ondanks dat het volgens critici nauwelijks perspectief biedt op een levensvatbare Palestijnse staat.
Volgens David Hearst, oprichter en hoofdredacteur van Middle East Eye, komt hun steun neer op verraad. ‘Een verraad dat als genocide wordt uitgevoerd is in volle gang, en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft van Trump groen licht gekregen om ermee door te gaan.’
Qatar en Egypte zouden volgens Hearst zeer ontstemd zijn over de manier waarop hun rol is gemarginaliseerd. Qatar werd buitengesloten als bemiddelaar, terwijl Egypte ontevreden is dat de Palestijnse Autoriteit verder is afgezwakt en dat Israël permanent troepen mag houden bij Rafah en de grens met de Sinaï.
Toch prijken beide landen nog steeds met hun naam onder de gezamenlijke verklaring waarin het plan werd verwelkomd. Hearst noemt het vredesplan een bittere beloning voor twee jaar Palestijns lijden.
Een belangrijk kritiekpunt is dat Palestijnen zelf niet zijn geraadpleegd. ‘Geen van de acht leiders, premiers of ministers van Buitenlandse Zaken van Turkije, Qatar, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Jordanië, Egypte, Indonesië en Pakistan heeft de Palestijnen geconsulteerd voordat zij met dit plan instemden’, benadrukt Hearst.
Het akkoord legt volgens hem de sleutels volledig in handen van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Israëlische troepen hoeven Gaza niet te verlaten, en de levering van hulpgoederen en wederopbouwmaterialen blijft afhankelijk van Israëlische toestemming. Maar Hearst hekelt vooral het gebrek aan een eigen visie van de Arabische staten: ‘Waar was het Arabische alternatief? Dat bestaat niet.’
Volgens Hearst is het gevolg van Trumps initiatief dat de Palestijnen geïsoleerd achterblijven. ‘Na twee jaar genocide hebben we nu een voorgestelde regeling die aanzienlijk slechter is dan de situatie die op 6 oktober 2023 bestond’, stelt hij.
Het plan, zegt hij, garandeert geen Palestijnse staat maar wel blijvende Israëlische controle. ‘De Arabische en islamitische leiders hebben gereageerd op de moed en standvastigheid die de Palestijnen in Gaza hebben getoond, met angst, lafheid en eigenbelang.’
Aan de Kanttekening vertelde diplomaat Benjamin Duerr dat je voor een duurzame vrede iedereen aan tafel moet zien te krijgen, naast een wenkend economisch perspectief. ‘Alleen zo kun je een regionale orde creëren met afspraken over vraagstukken als veiligheid, grenzen en economische samenwerking.’
