De Maastrichtse hoogleraar Wim Groot (Gezondheidseconomie) heeft felle kritiek op de Universiteit van Amsterdam. De UvA zou onderzoekers die meewerkten aan een rapport van Forum voor Democratie over immigratie hebben geïntimideerd.
Twee weken geleden publiceerden vier wetenschappers een rapport waarin ze concludeerden dat de kosten van immigratie veel hoger zijn dan de baten ervan. Een van de auteurs van het rapport is de promotor van Wim Groot.
In Observant, de krant van de Universiteit Maastricht, schrijft Groot: ‘De data voor het onderzoek waren betaald door het wetenschappelijk bureau van Forum voor Democratie. Het contract voor het gebruik van de data was getekend door de Universiteit van Amsterdam. Hoewel het onderzoek onder de vlag van de UvA werd uitgevoerd, eiste de UvA dat het UvA-logo van het rapport verwijderd moest worden. Het bestuur van de Amsterdamse universiteit dreigde ook de gastaanstelling van mijn promotor te beëindigen omdat volgens de UvA-bestuurders het onderzoek niet was gemeld. Gelukkig bleef het bij dreigementen want dit zou een ongekende aantasting van de academische vrijheid zijn geweest. De intimidatiepoging van het UvA-bestuur schrikt wel onderzoekers af om in de toekomst onderzoek te doen naar dergelijke controversiële onderwerpen.’
Volgens Groot is het optreden van het UvA-bestuur koren op de molen van mensen die denken dat aan universiteiten een cancel culture bestaat, waarbij mensen met een ‘onaanvaardbare’ mening mogen worden uitgesloten van het maatschappelijk debat.
‘PvdA- en SP-Kamerleden kunnen jarenlang ongestoord hun politieke werk combineren met een baan aan de UvA, maar tegen onderzoekers waarvan het onderzoek deels door FvD wordt gefinancierd, wordt meteen met maatregelen gedreigd.’
In 2017 vroeger VVD-parlementariërs Karin Strauss en Pieter Duisenberg om een onderzoek naar ‘zelfcensuur en beperking van diversiteit van perspectieven in de wetenschap’. De KNAW voerde dit onderzoek uit en kwam met de aanbeveling om de academische vrijheid beter te omschrijven in een gedragscode. Die gedragscode kwam er echter niet. Groot vindt dat die gedragscode er alsnog moet komen, omdat de academische vrijheid in gevaar zou zijn.
Politiek geograaf Josse de Voogd is het helemaal eens met Groot, laat hij in een reactie weten: ‘Er is inderdaad reden tot zorg. (…) De uitsluiting op universiteiten is vaak wat meer subtiel. En raakt ook mensen die helemaal niet uitgesproken rechts zijn maar die wel net even te kritisch zijn rondom bepaalde dogma’s. Dus niet meteen ontslagen of logo’s intrekken en dat soort fratsen, maar wel dat er een extra vergrootglas op je komt na je ‘coming out’ qua meningen en dat er pesterijen beginnen. Dat ze je onderzoek kritisch gaan bevragen (wat op zich prima is), maar altijd maar vanuit één hoek, de sociaal-wenselijke. Wat mede komt omdat de medewerkers vaak gewoon zo eenzijdig zijn qua politieke voorkeur en sociale afkomst. En zo blijven sociaal-onwenselijke thema’s onderbelicht, en zo sluipen er fouten in onderzoeken en artikelen, omdat het ongewenst is die te benoemen.’
