In de vier weken na de moord op advocaat Derk Wiersum in 2019 kregen verdachten met een Marokkaanse achtergrond gemiddeld een hogere gevangenisstraf.
Dit blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit, Vrije Universiteit en Universiteit van Göteborg. Verdachten met een Marokkaanse achtergrond kregen in zaken los van de Wiersum-moord gemiddeld een 71 procent hogere gevangenisstraf dan verdachten zonder migratieachtergrond, zo blijkt.
Niet alle rechters gaven hogere straffen aan verdachten met een Marokkaans-Nederlandse achtergrond. Volgens Hanemaaijer gebeurde dat vooral bij rechtbanken met minder ervaring, zowel in het algemeen als met verdachten uit deze groep, zo vertelt ze bij radioprogramma De Nieuws BV.
In het onderzoek analyseerden de wetenschappers hoe een schokkende gebeurtenis van invloed kan zijn op de manier waarop rechters naar een bepaalde groep kijken. Deze invloed is er vooral in de eerste vier weken. In deze periode hebben rechters onbewuste vooroordelen die verbonden zijn aan bepaalde migratieachtergronden, zo bericht NRC.
De moord op Wiersum is een goed voorbeeld hiervan. Hoewel pas later een verdachte in beeld kwam met een Marokkaanse achtergrond, werd de moord in de media vooral gelinkt aan de mocro maffia. Bovendien noemde minister van Justitie Grapperhaus de moord ‘een aanslag op de rechtsstaat’.
De schok in Nederland was groot en dat kwam terug in de rechtspraak, zo blijkt uit het onderzoek. Na die eerste vier weken dooft het effect uit. De onderzoekers kunnen niet vaststellen of er sprake is van structurele discriminatie. ‘Het laat zien dat rechters worden beïnvloed door gebeurtenissen van buitenaf,’ licht onderzoeker Kyra Hanemaaijer toe aan de krant.
