De top van de Kroatische grenspolitie was via een geheime WhatsApp-groep wel degelijk betrokken bij het aanjagen van illegale pushbacks vluchtelingen over de grens met Bosnië. Dit blijkt uit de onthullingen van het onderzoeksjournalistieke platform Lighthouse Reports.
In 2021 publiceerde Ligthouse Reports al beelden van Kroatische agenten die vluchtelingen aftuigden en over de grens met Bosnië Herzegovina duwden. De Kroatische regering ontkende toen elke betrokkenheid.
Volgens de minister van Binnenlandse Zaken Davor Bozinovic zou het om een ‘incident’ gaan in de bredere politie-operatie ‘Koridor’ tegen ‘irreguliere immigratie’, die deels door de EU wordt gefinancierd. ‘Niemand zou er wat van weten.’ Vele experts en journalisten betwijfelden toen al die lezing van de gebeurtenissen.
Gelekte WhatsApp-berichten (van vermoedelijk ex-agenten) laten nu zien dat de Kroatische politie wel degelijk betrokken was bij gewelddadige pushbacs. Het gaat om incriminerende informatie voor de politietop, maar ook voor de Kroatische minister van Binnenlandse Zaken, waar de politiechefs onder vallen.
In de appgroep werd informatie gedeeld over de arrestatie van meer dan 1300 mensen, grotendeels Afghanen, Pakistanen en Syriërs. Het gaat om foto’s van individuen, waarin hun gezichten duidelijk te zien zijn, en in sommige gevallen in situaties waar ze plat op de grond moesten liggen zonder schoenen.
Het delen van zulke informatie op via een privé-communicatiemiddel als WhatsApp druist in tegen meerdere politionele procedures. Lighthouse Reports vermoedt dat het heimelijke documentatie is van de systematische pushbacks van vluchtelingen, zodat er geen recht op asiel kon ontstaan. Dit is een schending van Kroatische en Europese wetten. In een van de berichten wordt bijvoorbeeld om vijf politiebusjes gevraagd om een ‘afwijzing’ uit te voeren, dat een codewoord is voor pushbacks, meldt Lighthouse Reports.
De Kroatische Koridor-operatie om ‘illegale migratie tegen te gaan’ wordt door de EU met miljoenen euro’s gefinancierd. De EU heeft tot op heden geen actie ondernomen tegen het land. ‘De huidige stilte, straffeloosheid en zelfs impliciete aanmoediging door de Europese Commissie en andere lidstaten, wakkeren deze grove schendingen tegen kwetsbare mensen die bescherming zoeken alleen maar aan’, aldus Europarlementariër Tineke Strik.
