Frank Heemskerk, bestuursvoorzitter van Amnesty Nederland, ligt onder vuur bij Palestina-activisten. In een ruim vijftig minuten lange podcast van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) zou hij te onkritisch over Israël zijn.
In de podcast-aflevering praten twee CIDI-medewerkers over de successen van de ‘innovatieve’ Israëlische economie en waarom de Palestijnse economie zo achter blijft. Tussendoor wordt de jaarlijkse CIDI-reis naar Israël gepromoot, voor journalisten en anderen die meer over het Israëlisch-Palestijnse conflict willen weten. Critici noemen deze trip een propagandareis.
Te gast in de CIDI-podcast is Amnesty-voorzitter Frank Heemskerk, oud-staatssecretaris van Economische Zaken in het kabinet-Rutte II namens de Partij van de Arbeid. Hij is tegenwoordig ook secretaris-generaal van de European Round Table for Industry (ERT) in Brussel, een forum van ruim 50 CEO’s van Europese multinationale bedrijven, gericht op het promoten van groei van de Europese economie. Ook is hij gastdocent van het vak Geo-Economics op de Universiteit van Leiden.
Een van de CIDI-gastheren vraagt aan Van Heemskerk in de podcast: ‘Maakt het feit dat Israël een liberale democratie is een verschil [met de Palestijnen] in het drijven van handel?’ Een spannende vraag, want volgens Van Heemkerks eigen Amnesty valt dat liberale en democratische gehalte van Israël nogal mee: dat land zou zich schuldig maken aan apartheidspolitiek jegens de Palestijnen, aldus Amnesty International in een rapport dit jaar – waar het CIDI overigens felle kritiek op had. Toch praat Van Heemskerk vrolijk met zijn gastheren mee.
Soms is Heemskerk een enigszins kritisch. Zo heeft hij kritiek op ‘veiligheidsmaatregelen’ van Israël: die zorgen voor infrastructurele belemmeringen zorgen, die weer leiden tot economische problemen in de Palestijnse gebieden. Toch mag je Israël niet verwijten dat het land een ‘veiligheidsbeleid’ heeft, vindt Heemskerk.
Later in de uitzending verwijst hij naar het lijvige Amnesty-rapport dat Israël een apartheidsstaat noemt. Een van de CIDI-medewerkers zegt dat je veel gaten in dit rapport kan schieten, maar Heemskerk gelooft dat niet. De andere CIDI-medewerker houdt zich op de vlakte: ‘Ik ben geen kenner van internationaal recht.’
De CIDI-gastheren gaan vervolgens over op een ander onderwerp. Heemskerk laat het gaan.
Dit kan allemaal op weinig goedkeuring rekenen bij strijders voor de Palestijnse zaak. De pro-Palestijnse twitteraar Jan Tervoort spreekt over een ‘bizar en beschamend optreden’. Tervoort merkt op dat Van Heemskerk het niet één keer heeft over de 55-jarige durende Israëlische militaire bezetting en de – volgens het internationaal recht illegale – kolonisatie van Palestijnse gebieden.
Ook The Rights Forum, een Nederlandse NGO die zich voor de Palestijnen inzet, is verontwaardigd en heeft het over ‘ongelofelijke uitspraken’ van de Amnesty-voorzitter.
Amnesty Nederland zegt, na een verzoek van de Kanttekening, nu niet te willen reageren.
