De Raad van Europa hekelt al jaren het feit dat Turkije de filantroop en miljonair Osman Kavala (foto) vasthoudt. De Raad wachtte in de vergadering van gisteren nog met sancties en zal de kwestie eerst opnieuw voorleggen aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM).
Het Comité van Ministers van de Raad van Europa, waarin de ministers van Buitenlandse Zaken zitting hebben, stemde in met een dergelijk voorstel. Hiermee wordt formeel een procedure in gang gezet die in december al was uitgestippeld en die kan leiden tot de schorsing van Turkije als lid van de Raad van Europa.
Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken reageert dat de Raad van Europa een ‘interventie tegen de onafhankelijke rechtsgang’ in Turkije pleegt.
Vorige herfst dreigde Turkije nog tien ambassadeurs, waaronder de Nederlandse, uit te zetten omdat zij de vrijlating van Kavala eisten. Uiteindelijk trok president Erdogan na harde woorden over hun ‘onverantwoordelijke’ gedrag deze dreiging in: de ambassadeurs mochten toch blijven.
Kavala, de ‘George Soros van Turkije’, is zakenman en oprichter van enkele organisaties die pleiten voor dialoog tussen gemeenschappen en democratische hervormingen in Turkije. Hij wordt vastgehouden wegens beschuldigingen van betrokkenheid bij massale protesten in 2013 en de mislukte coup in 2016, maar is nog nergens voor veroordeeld.
In 2019 oordeelde het EHRM dat het opsluiten van Kavala een politieke beslissing was en riep Turkije op hem onmiddellijk vrij te laten. Turkije heeft dit, ondanks herhaaldelijke verzoeken, geweigerd.
Het EHRM zal zich buigen over de vraag of Turkije zich aan het vonnis van het EHRM heeft gehouden. Hiermee krijgt het land dus nog even de tijd om orde op zaken te stellen.
Als het EHRM binnenkort een overtreding vaststelt, vergroot dat de druk op het Comité van Ministers om daarna toch echt over te gaan tot opschorting van het lidmaatschap of stemrecht van Turkije bij de Raad van Europa.
De Raad van Europa werd in 1949 opgericht om de democratie, mensenrechten en eenheid in Europa te bevorderen. De Raad is geen onderdeel van de Europese Unie. Naast alle Europese landen zijn ook Rusland en Turkije lid. Het EHRM is een orgaan van de Raad van Europa. Uitspraken die het EHRM doet, zijn dus in principe ook geldend voor Turkije.
