Uit onderzoek blijkt dat met name studenten met een migratieachtergrond door de fraudeafdeling van de Dienst Uitvoerend Onderwijs (DUO) worden gecontroleerd. DUO is verantwoordelijk voor de studiefinanciering en leningen aan studenten.
‘Bij de rechter verliest studiefinancierder DUO één op de vier zaken over misbruik van de basisbeurs voor uitwonende studenten. In zulke rechtszaken hebben veruit de meeste studenten een migratieachtergrond, blijkt uit een rondgang onder advocaten’, schrijft het universiteitsblad Ad Valvas.
In het onderzoek zijn zeventig advocaten benaderd, waarvan 32 informatie hebben gedeeld. Zij voerden samen 376 rechtszaken over de basisbeurs. In 367 daarvan had de student volgens de advocaten een migratieachtergrond. Dat is 98 procent.
DUO werkt met risicoprofielen en menselijke inschattingen om misbruik van de basisbeurs op te sporen. De methode lijkt gevoelig voor bias. Volgens experts kan deze leiden tot indirect onderscheid.
Daarnaast zou DUO zich baseren op ‘twijfelachtige buurtonderzoeken’, meldt Ad Valvas. Buren zou gevraagd wordt wie er naast hen wonen: zien ze daar weleens een student? Als DUO eenmaal meent dat een student ten onrechte de basisbeurs voor uitwonenden heeft gekregen, valt dat maar moeilijk te weerleggen.
Minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs) vindt de uitkomsten van het onderzoek verontrustend. ‘Ik neem dit signaal natuurlijk heel erg serieus’, zegt hij in een reactie voor de camera van de NOS. ‘En ik wil grondig nagaan of onze processen wel écht eerlijk zijn.’
