De Turkse filantroop Osman Kavala zit al vijf jaar in de gevangenis, vanwege zijn betrokkenheid bij de grootschalige Gezi-protesten van tien jaar geleden. Vorige week heeft een Turkse rechter in hoger beroep zijn levenslange gevangenisstraf gehandhaafd. Dit betekent dat hij alleen vrij kan komen bij een wetswijziging, wat praktisch onmogelijk lijkt met Erdogan aan de macht die Kavala een ‘buitenlandse agent’ noemt. Een kleine groep, vooral vluchtelingen uit Turkije, demonstreerde op de Dam tegen het Turkse besluit.
´Ik ben hier om te protesteren tegen de schendingen van rechten in Turkije en de rechteloosheid´, zegt Baki Karadeniz , een gevluchte Koerdische journalist. Hij staat op de Dam met een handjevol demonstranten, van Turks-linkse en Koerdische signatuur, vanwege de handhaving van de levenslange straf voor de filantroop Osman Kavala, die al sinds 2017 vastzit. Dit ondanks herhaalde uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens waarin wordt geconcludeerd dat er geen enkel bewijs is dat zijn detentie rechtvaardigt.
Volgens de Turkse staat zou Kavala met de Gezi-protesten, die precies tien jaar geleden plaatsvonden, hebben gepoogd de ‘regering omver te werpen’. Naast de straf voor Kavala hield de rechter ook vast aan de veroordeling tot 18 jaar gevangenisstraf van vier anderen (Cigdem Mater, Can Atalay, Tayfun Kahraman en Mine Özerden).
Karadeniz wordt er niet goed van. ‘Mensen die op een democratische manier een politiek statement maakten, worden genadeloos gestraft’.
Wat vindt hij van de aanklacht dat Kavala een agent is van buitenlandse mogendheden?
‘Onzin’, zegt hij meteen. ‘Daarvan worden bijna alle criticasters van de Turkse regering beschuldigd. Dat ze zogenaamd chaos veroorzaken in het land, dat ze de regering willen omverwerpen, separatisme bevorderen enzovoort. Maar dat is allemaal onzin.’
Gezi was volgens Karadeniz een van de meest diverse protestbewegingen die het land heeft gezien.
Een groep vrouwen in de vijftig, die alleen anoniem willen spreken, zeggen dat ze altijd naar zulke protestacties komen. ‘In het land waar ik ben geboren, is er sprake van een grote schending van mensenrechten. Dit gebeurt niet de eerste keer. We zijn helaas gewend geraakt aan zulke misdaden’, zegt een Koerdische vrouw. ‘Naast Kavala zit ook de Koerdische politicus Selahattin Demirtas vast, ondanks al die Europese terechtwijzingen’, voegt ze daaraan toe.
Haar vriendin wil op een rustigere plek praten. ‘De jeugd van Gezi stond op vanwege alle vrijheden die werden beperkt. De regering bemoeide zich met sigaretten en de levensstijl van mensen. Het was spontaan ontstaan. Ik hoorde voor het eerst over Kavala toen hij in 2017 werd gearresteerd.’
‘Iedereen weet dat het een verzinsel is van de regering. Er is geen gerechtigheid in Turkije. Dit hebben wij tijdens de coup van 1980 al gezien’, vervolgt ze. Ze heeft ook kritiek op Europa. ‘Het land waarin we leven, Nederland, is ook niet helemaal onschuldig’, zegt ze. ‘De AKP-regering heeft een deal met de EU. Al die vluchtelingen, die het Westen zelf heeft veroorzaakt in het Midden-Oosten, houdt Erdogan voor ze tegen. Die blijven in Turkije. En Erdogan mag voor de rest doen wat hij wil in Turkije, de EU kijkt alleen naar de eigen belangen.’
Na amper een uur en enkele foto’s, vindt iedereen het kennelijk welletjes en gaat weer naar huis.
