In Duitsland ging ‘de heropleving van de wolf gepaard met electorale winst voor extreemrechtse partijen’, aldus een nieuwe studie door sociaal wetenschapper Bernhard Clemm von Hohenberg (Universiteit van Amsterdam).
AfD won tussen de een en vijf procentpunten bij de verkiezingen in gemeenten waar een aanval van een wolf was geweest. Hoe zit dat verband?
Allereerst is Alternative für Deutschland niet blij met de terugkeer van de wolf. Niet omdat de partij sowieso tegen ‘ongewenste migranten’ is, maar hierom: ‘De wolf is een roofdier, wat leidt tot verlies van vee onder boeren.’ AfD voerde actief campagne tegen het dier.
Hoewel Von Hohenberg geen causaal verband kon aantonen tussen AfD’s anti-wolvenstandpunt en het succes tijdens verkiezingen, is er wel een correlatie merkbaar, die voortkomt uit economische en milieusceptische overwegingen van kiezers.
Dat zit zo: het verlies van vee onder boeren wordt door inwoners als een bedreiging voor de lokale economie gezien. Tegelijkertijd is de terugkeer van de wolf te wijten aan het Duitse beleid om de natuur meer ruimte te geven. Maar kiezers die in de hoek van AfD uitkomen, vinden doorgaans economisch behoud belangrijk dan milieu- en klimaatbehoud.
‘Kortom, het bewijs wijst erop dat aanvallen van wolven een potentiële aanjager zijn van electorale radicalisering.’
Tachtig jaar geleden was de uiterste rechterflank in Duitsland nog wél dol op wolven. Adolf Hitler werd door de kinderen van Joseph en Magda Goebbels liefkozend ‘Oom Wolf’ genoemd, en verschillende hoofdkwartieren van Hitler werden naar een wolf genoemd: Werewolf, Wolfsschanze, Wolfsschlucht I en Wolfsschlucht II.
