Een klein roodbruin geitenbokje ligt rustig in de armen van een joodse man met keppeltje die de Haram-al Sharif wil betreden. Hij praat met de Israëlische politie om naar binnen te mogen. Ook op andere filmpjes duiken jonge geitjes op, vastgehouden door joden, soms op de voorbank van een auto. De tekst erbij is duidelijk: de geitenbokjes zullen worden geslacht op de islamitische Haram-al-Sharif, ofwel de Tempelberg voor joden en christenen. De Israëlische politie heeft het er deze dagen maar druk mee. Overal confisqueren ze de dieren bij signalement.

Het gebeurt maar ongeveer drie keer in een eeuw dat Pasen, Pesach en Ramadan samenvallen. Dat leidt tot een toestroom van pelgrims en gelovigen naar Jeruzalem, tenminste, voor wie er kan komen. Palestijnse christenen uit Bethlehem bijvoorbeeld worden alleen toegelaten als ze oud zijn. Voor moslims uit Palestina geldt hetzelfde. Israël houdt sinds de bezetting van Oost-Jeruzalem de hoofdstad gesloten voor verreweg de meeste Palestijnen.

Voor joden gold lang de orthodoxe wet dat zij de Tempelberg, Haram-al Sharif, niet mochten betreden, omdat niet duidelijk was waar ooit het Heilige der Heiligen van de vroegere joodse tempel moet hebben gelegen. Die plek zou dan ontheiligd worden. De meeste Israëli’s houden zich aan die regel. Maar in de afgelopen decennia hebben extreme politici en kolonisten geprobeerd het terrein van de islamitische moskeeën te bezoeken. Daarmee willen ze laten zien dat de joodse heerschappij daar weer terug is. Hun aantal neemt toe.

Beelden van schietende, schoppende en meppende Israëlische agenten buiten en binnen de Al Aqsa-moskee werken als een rode lap op een stier

In de afgelopen dagen zijn er massale rellen uitgebroken op het grote plein voor de Al Aqsa- en Rotskoepel-moskeeën. Verschillende media wijten dat aan religieus fanatisme van gelovige moslims in de vastentijd. Helaas wordt er geen aandacht besteed aan extremistische joden, die er niet alleen de joodse heerschappij willen herstellen, maar ook het plan hebben de moskeeën te vernietigen en de tempel te herbouwen. Ze maken daar geen geheim van.

Palestijnen noemen het pure provocatie en zijn daarom de afgelopen tijd zeer alert geweest om hun heiligdommen te beschermen. Normaal zijn de vrijdagen bij de Haram-al-Sharif druk, en vanwege de ramadan nog meer. Ook de Israëlische politie staat op scherp en gooide olie op het vuur door ‘preventief in te grijpen’ afgelopen week. Meer dan vierhonderd Palestijnen zijn gearresteerd en er zijn minstens 150 gewonden gevallen, onder meer vanwege rubberen kogels van de Israëlische politie. De beelden van schietende, schoppende en meppende Israëlische agenten buiten en binnen de Al Aqsa-moskee werken als een rode lap op een stier.

Enkele weken terug was ik in Jeruzalem en op de Westelijke Jordaanoever. Toen al was de sfeer gespannen. De bezette Palestijnse gebieden, opgedeeld in stukjes en van elkaar afgesneden door muren, hekken en checkpoints, zijn zwaar getroffen door corona. Mensen verloren hun werk en inkomen. De prijzen van eerste levensbehoeften zijn geëxplodeerd. Rond Jeruzalem is onder Israëlische jurisdictie verkrotting ontstaan. Malafide ondernemers bouwen goedkope, slechte woningen zonder infrastructuur voor mensen met weinig geld. De armoede is schrijnend. De wachttijden bij de checkpoints zijn tergend. Er is geen zicht op vooruitgang, laat staan vrede. De corrupte Palestijnse demissionaire president Mahmoud Abbas wordt gezien als een dictator, een sta-in-de-weg voor oplossingen.

In de afgelopen weken zijn verschillende aanvallen geweest van Palestijnse lone wolves op Israëli’s, zowel in Israël als in de bezette gebieden. Het Israëlische leger heeft dit jaar tientallen demonstrerende Palestijnen gedood. De bitterheid is tastbaar.

Als dan ook inbreuk wordt gemaakt op de heilige plaatsen voor Palestijnen, is dat de lont in het kruitvat. Diverse keren zijn kolonisten er de afgelopen jaren in geslaagd het terrein te betreden, soms verkleed als moslim en andere keren onder politiebegeleiding. Israëlische troepen bestormden vrijdag en zondag de al Aqsa-moskee, vielen moslims aan en maakten de weg vrij voor kolonisten om het omliggende complex te betreden.

De beelden van de schietende politie in en rondom de moskeeën hebben gevolgen voor Israëls relaties met islamitische landen. Ook landen waarmee Israël vriendschappelijke relaties onderhoudt zijn woedend. Jordanië, de religieuze toezichthouder op de moskeeën, houdt Israël verantwoordelijk ‘voor een gevaarlijke en laakbare escalatie die de situatie dreigt te laten exploderen’.

Toen in 2000 de toenmalige Israëlische premier Sharon de Haram-al-Sharaf met groot machtsvertoon betrad, brak de Tweede Intifada uit. Wie herinnert Israël eraan dat spelen met vuur geen goed idee is?