Afgelopen zaterdag werd in Amsterdam een protestactie gehouden om aandacht te vragen voor de vele gestorven kinderen in Gaza. Tienduizend paar schoenen op de Dam verwezen naar de tienduizend kinderen die sinds 7 oktober zijn omgekomen. ‘We zijn getuige van een genocide’, zegt een demonstrant. 

Een groep sprekers leest vanaf tien uur de namen van Palestijnse kinderen voor die zijn omgekomen als gevolg van het Israëlische geweld. Een van de sprekers is komiek Najib Amhali. Als hij is uitgesproken heeft hij tijd om kort met de Kanttekening te praten. 

‘Veel mensen sluiten hun ogen voor dit conflict, dat al voor 7 oktober begon’, zegt hij. De Israëlische oorlog tegen de Palestijnen duurt al meer dan 75 jaar. Amhali heeft kritiek op de dubbele standaard van Nederland en voelt solidariteit met de mensen in Gaza. ‘In Palestina gaat het om kinderen en moeders die lijken op mijn kinderen en onze moeders.’

Amhali gelooft dat geweld niet werkt, maar het wordt op dit moment alleen maar erger in de regio. De westerse bombardementen op de Houthi’s in Jemen zijn volgens hem het bewijs dat het niet om mensenlevens gaat. ‘Het gaat niet om joden of moslims. Het gaat om belangen. Het gaat om geld. Dat zien mensen niet in en dat is jammer.’

Blijven hopen

Het idee om tienduizend schoenen te plaatsen komt van de stichting Plant een
Olijfboom. Aanwezigen op de demonstratie kunnen de Israëlische aanvallen niet
stoppen, maar blijven hopen. Esther van der Most, directeur van de stichting, staat iets verderop. Haar nichtje Leen van vijf, haar schoonmoeder en schoonzus zijn in Gaza gedood.

‘Omgekomen dekt de lading niet’, zegt ze. ‘Ze zijn vermoord door Israëlische
bombardementen op hun appartement, op civiele infrastructuur dus, waardoor ze van zes hoog uit hun huis zijn geblazen. Dat hebben ze niet overleefd.’

Het bombardement vond plaats op 29 december, enkele dagen nadat zo’n honderd
vrijwilligers van Plant een Olijfboom in Rotterdam met achtduizend paar kinderschoenen stonden om op te roepen tot een staakt-het-vuren. Nu zijn er tenminste tweeduizend gestorven kinderen bijgekomen, waaronder het nichtje van Esther.

‘Dat het geweld maar blijft doorgaan is juist de reden waarom we hier staan. We herdenken niet alleen de doden, we willen dat dit stopt.’

Ze hadden deze schoenen kunnen dragen

‘Het idee achter de kinderschoenen is bedacht door Paul en Sabina’, vertelt Van der Most. ‘Zij zijn ouders van twee jonge kinderen. Hun doel was om een menselijk beeld neer te zetten. Al die kinderen die er niet meer zijn hadden deze schoenen kunnen dragen. Het gaat om meer dan statistieken.’

Dat het geweld al 75 jaar duurt ziet zij als het falen van de politiek. ‘Als er geen politieke wil is, dan verandert er uiteindelijk niks. Maar burgers hebben mogelijkheden om druk uit te oefenen op de politiek. Dat zullen we met zijn allen moeten doen’, zegt ze.

Ik kom tot dezelfde conclusie als Zuid-Afrika

Volgens haar is een groeiend deel van de Nederlandse bevolking het oneens met wat er gebeurt in Gaza. Maar is het ook genocide, wat Israël aan het doen is? ‘Ik kom tot dezelfde conclusie als Zuid-Afrika, dat Israël voor het Internationaal Gerechtshof heeft gedaagd. Je kan niet zomaar een volk bombarderen en hen de toegang ontzeggen tot voedsel, water, brandstof en alles wat een mens nodig heeft om te leven.’

‘Er zijn gewoon geen woorden’

Terwijl de namen van de tienduizend Palestijnse kinderslachtoffers onverminderd door de speakers klinken, om de beurt voorgelezen, staat een geëmotioneerde vrouw aan de kant te luisteren. ‘Er zijn gewoon geen woorden om dit te beschrijven’, zegt Anna Beth. Ze pinkt een traantje weg.

‘Ik voel me onwijs machteloos en gefrustreerd dat ik niks kan betekenen. Ik kan alleen hier staan, voelen en mijn woorden uitspreken. Maar verder? Niks. De Palestijnen worden niet gehoord. We staan erbij en kijken hoe het voor onze neuzen gebeurt. We worden gedwongen om getuige te zijn van een genocide. Israël is niet alleen bezig met gerichte aanslagen op Hamas. Ze hongeren ook burgers uit en bombarderen scholen en ziekenhuizen.’

Beth wijst naar het plein met kinderschoenen. ‘Het feit dat al zoveel kinderen zijn vermoord, zegt genoeg. Als Israël claimt dat er wordt gezocht naar terroristen, dan mag dit nooit het resultaat zijn. Meer dan 85 procent van de mensen die in Gaza woont is nu gevlucht uit eigen huis. Dat is geen recht van zelfverdediging of oorlog tussen een leger en een ander leger. Nee, dit is gewoon uitroeiing.’

Wanneer de Nederlandse steun aan Israël ter sprake komt wordt Beth feller. ‘Dát is ook de reden waarom ik hier sta. Als Nederlander keur ik onze steun aan Israël af. Ik wou dat er meer Nederlanders naast me stonden. In andere landen komen er veel meer mensen op zulke demonstraties af.’

Leen was een blij en nieuwsgierig meisje

Een aantal meter verderop staat Gonnie uit Utrecht met een flyer met informatie over Leen, het meisje van vijf dat met haar moeder en grootmoeder werd vermoord door het Israëlische leger. Op de flyer staat een foto van Leen, waarop ze glimlachend een plantje vasthoudt met een keffiyeh-sjaaltje. ‘Leen was een blij en nieuwsgierig meisje. Zij speelde graag met haar zusje Elan (7), hield van roze en poppen en wilde later dokter worden, of journalist’, staat er bij.

Gonnie vindt het belangrijk dat meer mensen beseffen wat er in Gaza gebeurt. Ze zegt dat tienduizend gedode kinderen een lage schatting is. ‘Veel kinderen liggen nog onder het puin. We weten niet eens precies om hoeveel kinderen het gaat. Dit moet gewoon stoppen.’

Of het wat uitmaakt dat ze hier staat? ‘We moeten hoop houden. Als dit het enige protest zou zijn, dan zet dat weinig zoden aan de dijk. Maar alle protesten bij elkaar kunnen wel wat betekenen. Dit is in ieder geval een heel waardig, mooi protest voor al die kinderen die omgekomen zijn.’

Over de rol die Nederland speelt in dit conflict is Gonnie onverbiddelijk. ‘Het is kwalijk hoe Nederland zich opstelt met wapenleveranties en zelfs weigert in te stemmen met een staakt-het-vuren. Weet je dat de familieleden van Esther zijn gedood door een Israëlische F-35, waar Nederland materiaal voor levert? Er is een rechtszaak tegen die wapenleveranties. Niet iedereen in Nederland staat achter die wapenleveranties. En dat is maar goed ook.’

De Palestijnse pijn minder waard?

De journaliste Naeeda Aurangzeb past een zwart petje met een Palestijnse vlag, bij een standje apart van het herdenkingsprotest. Op sociale media maakt ze zich al langere tijd druk over de stilte en dubbele standaarden van Nederland.

‘Het voelt heel eenzaam, de afgelopen maanden. Ik vraag mij soms af wat dit zegt over mijn plek in Nederland. Want hoe veilig zijn wij moslims hier, als het hele Westen verklaart dat het ene leven meer waard is dan het andere? En de levens die nu in duizenden worden genomen, ja, die mensen lijken erg veel op mij.’

‘Ook al ga je iedere dag de straat op, al die verklaringen over democratie en
de rechten van het kind gelden blijkbaar niet voor Palestijnse kinderen’, vervolgt ze.
Ze vertelt hoe haar multiculturele vriendschappen op het spel staan door het conflict. ‘Op verjaardagen is voor niemand Gaza het gesprek van de dag is, terwijl ik rouw. Wat moet je dan? Iets zeggen en de sfeer verpesten? Of niets zeggen en accepteren dat jij alleen die pijn voelt?´

Ze kon sinds 7 oktober niet meer stil zijn. ‘Ik kom al jaren in Israël en heb daar veel
vrienden en kennissen wonen. Maar als ik zie hoe ze nu zonder pardon achter Israël staan, dan ben ik daar helemaal klaar. Ik schaam me zelfs voor al die jaren dat ik veel begrip heb getoond voor de Israëlische kant van het verhaal.’