Demonstranten protesteerden maandag tegen racisme en tegen de aanwezigheid van extreemrechtse politici bij het lijsttrekkersdebat op de Erasmus Universiteit van Rotterdam. ‘Extreemrechts wordt steeds sterker. Ze mogen niet winnen.’

Het waait flink op de verlaten campus van de Erasmus Universiteit in Rotterdam, maandag aan het eind van de middag. De meeste studenten en medewerkers zijn al naar huis. Of ze zijn binnen in de grote zaal bij het debat van de landelijke politieke leiders op de universiteit, die daar debatteren over landelijke politieke thema’s vanwege de Provinciale Statenverkiezingen die op 15 maart zullen worden gehouden.

Een groep van zo’n dertig demonstranten heeft zich ondanks de harde wind verzameld om een stem laten horen tegen racisme. In het bijzonder tegen PVV-leider Geert Wilders die op dat moment binnen aan het debatteren is.

De demonstratie onder de titel ‘Geef haat geen stem’ is georganiseerd door de Rotterdamse organisatie 010 Tegen Racisme en het landelijke Platform Stop Racisme. Dat laatste platform organiseerde maandag op 23 plekken in het land demonstraties, waaronder dus in Rotterdam. Er zijn vooral veel studenten en witte vrouwen van boven de zestig aanwezig.

We spreken met het Rotterdamse GroenLinks-raadslid Larissa Vlieger. Zij vindt het jammer dat de VVD, D66 en de christelijke partijen afwezig zijn: ‘Zij zijn toch ook tegen racisme? Ze zouden zich van hun goede kant moeten laten zien.’

Ze roepen ook antikapitalistische leuzen en ‘From the river to the sea, Palestine will be free’

Maar het gaat de radicaal-linkse demonstranten om veel meer dan om een protest tegen racisme alleen. De zeventienjarige Ramon is naar de demonstratie gekomen in korte broek. Hij is actief voor de klimaatbeweging Extinction Rebellion, vertelt hij. ‘Eigenlijk ligt deze demonstratie in het verlengde daarvan’, vertelt hij. ‘We strijden voor een betere omgeving, een beter klimaat. En daarvoor is het noodzakelijk dat we ook het opkomende racisme bestrijden.’ Ramon heeft een heleboel anti-VVD stickers bij zich. Hij houdt de partij van Mark Rutte verantwoordelijk voor de sociaaleconomische problemen waarmee Nederland kampt en ook voor de klimaatcrisis.

Een andere demonstrant, José, is actief voor de pro-Palestijnse BDS-beweging die ervoor pleit Israël onder andere een boycot en sancties op te leggen. Daarnaast is ze fel tegen ‘extreemrechtse partijen’. Daarmee bedoelt ze: de PVV, Forum voor Democratie, BVNL van Wybren van Haga en JA21, maar ook BBB en de SGP. ‘Extreemrechts wordt steeds sterker. Ze mogen niet winnen.’ De BDS-activiste hoopt dat de Nederlandse media zich duidelijker uitspreken tegen racisme. En tegen Israël. ‘Palestijnse vrijheidsstrijders worden door de NOS steevast met ‘terroristen’ aangeduid.’

De demonstranten roepen verschillende leuzen, zoals ‘Geef haat geen stem’, ‘Nu niet, nooit niet, nooit meer fascisme’ en ‘Black Lives Matter’. En ze roepen ook antikapitalistische leuzen en ‘From the river to the sea, Palestine will be free’. Die laatste leus wordt ingezet door BIJ1-lid Akef Ibrahimi, een Afghaanse vluchteling.

Naast BIJ1 en GroenLinks steunt ook de Partij voor de Dieren de demonstratie. Ook is er een vlag van de NCPN, de communistische partij die vooral sterk is in Oost-Groningen. ‘Ik wil laten zien dat we solidair zijn met de demonstranten’, zegt GroenLinks-raadslid Vlieger. ‘Het demonstratierecht ligt nu onder vuur. De politie grijpt hard in tegen demonstranten van Extinction Rebellion, en eerder tegen activisten van Kick Out Zwarte Piet. Ik maak mij zorgen.’

Vlieger staat zeer kritisch tegenover de VVD, maar vindt ook dat die partij op deze demonstratie aanwezig had moeten zijn. ‘Mark Rutte is veroordeeld voor discriminatie’, vertelt ze, doelend op een uitspraak van de Haarlemse rechtbank in 2007, die oordeelde dat Rutte als staatssecretaris van Sociale Zaken had aangezet tot rassendiscriminatie door in 2003 gemeenten te vragen inwoners van Somalische afkomst extra te controleren op bijstandsfraude.

Vlieger wil PVV-leider Geert Wilders het woord niet ontnemen – ook politici met een verwerpelijke mening hebben volgens haar recht op een podium – maar de GroenLinks-politica heeft wel stevige kritiek op de setting: ‘PVV en BBB zijn wel uitgenodigd voor het verkiezingsdebat, maar GroenLinks en de Partij voor de Dieren niet. Dat is niet eerlijk.’

Twee demonstranten vertellen dat ze communistisch zijn. Ze hebben kritiek op de liberale democratie an sich en willen hun naam niet vertellen. ‘Ik vind de hele politieke orde, zoals die zich vandaag weer manifesteert in het politieke debat tussen de partijleiders, verschrikkelijk’, zegt een van de twee. ‘Ze zijn allemaal onderdeel van het kapitalistische systeem. De verontwaardiging over wat PVV en BBB zeggen is niet interessant. Wat wel interessant is? De liberale democratische orde ter discussie stellen, die racisme, fascisme en kapitalisme mogelijk maakt.’ De twee communisten benadrukken ten slotte dat ze niet namens alle demonstranten spreken, maar op persoonlijke titel. ‘Zo staan wij erin.’

De 24-jarige Charlie, een non-binaire student psychologie en filosofie, wil graag een inclusief debat. ‘Het is belachelijk dat wij onze leuzen niet mogen scanderen op de campus van de politie en de beveiliging van de universiteit, terwijl Wilders daarbinnen zijn haat mag spuien.’ Charlie is actief voor Occupy EUR en vindt dat Wilders en andere extreemrechtse politici moeten worden uitgesloten. ‘De VVD mag wel aanwezig zijn hoor. Ik ben het niet met de VVD eens, maar het is geen PVV.’