Terwijl de coronacrisis ook in Marokko om zich heen grijpt, besloten twee Marokkaanse Nederlanders voedselpakketten uit te delen in een van de financieel zwaarst getroffen regio’s aldaar. 2.500 families krijgen deze weken te eten, maar de actie lijkt een druppel op een gloeiende plaat.

Onlangs zag Marokkaanse Nederlander Abdessamad Taheri (foto) een filmpje waarin een vrouw van middelbare leeftijd vertelt over het leven in zijn geboortestad Al Hoceima, waar naar aanleiding van de COVID-19 uitbraak de noodtoestand heerst.

‘Ik maak me geen zorgen om mezelf, want ik eet om de dag. Maar hoe moet het met mijn broers en de andere mensen in de regio?’, zegt de vrouw in het Tamazight, de Berberse taal. Later in het filmpje smeekt de Riffijnse om steun.

‘Het was alsof ze mij persoonlijk om hulp vroeg’, zegt Taheri. ‘Ze sprak in mijn taal, deze vrouw die mijn moeder had kunnen zijn. Toen wist ik dat ik iets moest doen om de mensen in Al Hoceima te helpen.’

Anderhalve week geleden sprak Taheri met Abdelali Bentohami, chirurg en oprichter van een organisatie die zich inzet voor betere gezondheidszorg in Marokko: Santé Pour Tous. ‘Abdelali dacht precies hetzelfde als ik en nog diezelfde avond bedachten we een plan’, aldus Taheri.

Zo ontstond het idee om 2.500 families in en rond Al Hoceima, in het noorden van Marokko, te voorzien van een voedselpakket. Zo’n pakket kost ongeveer 16 euro en bestaat uit 10 kilo meel, 10 kilo rijst, 2 kilo suiker, 5 liter olie, 2 kilo vermicelli, 3 kilo pasta en een kilo thee.

Om ongeveer 2.500 families van een voedselpakket te voorzien was 40.000 euro nodig. Vorige week maandag ging de actie online en 24 uur later hadden Taheri en Bentohami 42.000 euro opgehaald.

‘Ik had nooit gedacht dat het zo snel zou gaan’, zegt Taheri. ‘Maar toen kwam de tweede opdracht: hoe krijgen we de voedselpakketten zo snel mogelijk bij de juiste mensen?’

In Marokko is voor liefdadigheidswerk op grote schaal vaak een vergunning of toestemming van de lokale autoriteiten nodig. Het verkrijgen daarvan kan soms maanden duren. Maar de twee hadden geluk. Abdelali Bentohami’s organisatie Santé Pour Tous heeft met eerder werk een betrouwbare reputatie opgebouwd in de regio. Met deze voet aan de grond kon het team na twee dagen beginnen met het uitdelen van de eerste pakketten.

Druppel op een gloeiende plaat

‘Zo’n actie is dweilen met de kraan open’, zegt Taheri. ‘Ik verwijt de Marokkaanse overheid een aantal zaken, maar dit is niet het moment om hierop kritiek te gaan leveren.’ Taheri erkent dat het uitdelen van voedselpakketten geen definitieve oplossing is voor de armoede.

Hij hoopt daarom dat de situatie die nu in Marokko ontstaan een wake-up call zal zijn voor burgers, politici en de overheid. ‘Marokko heeft een aantal basale voorzieningen niet op orde. Met deze crisis zijn die problemen zichtbaarder geworden.’

De Marokkaanse overheid stelde eerder uitkeringen beschikbaar van tussen de 72 en 180 euro. Het bedrag is afhankelijk de van grootte van het gezin en heeft als doel de financiële klap van de noodtoestand te verkleinen voor arme gezinnen.

‘Het is een pleister op de wond, maar de wond is er nog’, zegt Taheri. ‘Met dat geld kan een gezin het niet redden tot eind juni. Nu zorgt iedereen voor elkaar, de middenklasse en grotere bedrijven helpen de lagere klasse, maar uiteindelijk zijn ook die reserves op.’

‘Een persoon die machteloos op de grond ligt geef je geen trap na’

Veel Marokkaanse Nederlanders zijn wantrouwig naar verengingen, stichtingen en andere instanties die bezig zijn met goede doelen in Marokko. ‘Ook omdat het in het verleden niet altijd goed is gegaan’, legt Taheri uit. Op Facebook worden soms reacties geplaatst waarin mensen hun zorgen uiten. ‘Ik snap dat volledig. Het is aan ons om dat vertrouwen te krijgen en te behouden, door rekenschap af te leggen en de transparantie op te zoeken.’

Taheri vertelt dat critici hun project associëren met de Marokkaanse overheid, gezien er met de lokale overheden wordt samengewerkt. Taheri stoort zich hier nogal aan. ‘Om mensen te helpen moet je met de overheid samenwerken’, legt hij uit. ‘Het lukt sommige mensen niet om een genuanceerd beeld te creëren over wat er aan de hand is, wat er dient te gebeuren en hoe dat gerealiseerd kan worden.’

Taheri volgt de ontwikkelingen in Marokko op de voet. Hij maakt zich regelmatig zorgen over zijn geboorteland. Eerder uitte hij in een gastcolumn voor de Kanttekening kritiek op de Marokkaanse overheid, maar zei er ook bij waarom nu niet het moment is om die kritiek door te zetten. ‘Een persoon die machteloos op de grond ligt geef je geen trap na.’

En daar staat Taheri nog steeds achter: ‘Op dit moment moeten we mensen helpen en focussen op hoe we dat voor elkaar krijgen. Als dit alles voorbij is, kunnen we opnieuw kritisch naar de overheid gaan kijken.’

Honderden families zijn inmiddels voorzien van de voedselpakketten van Stichting Santé Pour Tous. Taheri verwacht dat in de komende weken de rest van de pakketten zal worden uitgedeeld. ‘Nu we weten dat het mogelijk is om zo’n actie succesvol van de grond te krijgen, gaan we waarschijnlijk een tweede ronde organiseren.’

Taheri en Bentohami hebben zich gefocust op Al Hoceima. ‘In Tanger, Nador en grotere steden wordt al veel liefdadigheidswerk gedaan’, zegt Taheri. ‘Voor de volgende actie gaan we kijken waar we nog meer kunnen helpen. Maar we helpen alleen als we kunnen garanderen dat ieder dubbeltje terecht komt bij de mensen die daar recht op hebben.’