‘Veel succes met Oekraïne’, zo reageerde een Palestijnse diplomaat bij de VN sarcastisch, toen de zoveelste resolutie waarin het buitensporige Israëlische geweld in Gaza werd veroordeeld, door een Amerikaans veto werd getroffen.
Daarmee sloeg hij de spijker op de kop. Aan de Palestijnen kunnen we, als volgend slachtoffer van Netanyahu’s bloeddorst, intussen ook de Libanezen toevoegen. Ook hen wacht nu het Stenen Tijdperk.
Volkskrant-columniste Asha ten Broeke vroeg zich 27 september terecht af: stel dat het allemaal omgekeerd zou zijn geweest? Dat in 1948 niet de Palestijnse, maar de Joodse inwoners van het ‘Heilige Land’ massaal van hun geboortegrond naar de Gazastrook waren verdreven en een Palestijnse apartheidsstaat was gesticht? Dat Israëlische milities vanuit Gaza op 7 oktober twaalfhonderd Palestijnen hadden vermoord? Dat daarop de Palestijnse regering met ongekend heftige bombardementen veertigduizend Israeli’s had gedood? Zouden we dat laatste dan ook ‘zelfverdediging’ hebben genoemd?
Ik zwijg dan nog van de pieper-aanslag in Libanon.
Door het stelselmatige westerse wegkijken en goedpraten van wat we in alle andere gevallen – met Teheran, Beijing of Moskou als actor – gewoon als terreurdaden zouden betitelen, is het Westen in de ogen van de rest van de wereld moreel volstrekt ongeloofwaardig geworden.
‘Veel succes met Oekraïne’ – hoezo zou de rest van de wereld Rusland voor een agressieoorlog en een tienjarige illegale bezetting van de Krim moeten veroordelen, als het Westen nu al meer dan een halve eeuw tolereert dat Israël de westelijke Jordaanoever niet alleen illegaal bezet, maar zelfs met eigen onderdanen koloniseert en de Palestijnen gaandeweg verdrijft? Als het Westen dit, bij al het obligate gepruttel, door voortgezette wapenleveranties faciliteert en de facto legitimeert?
‘Het Westen is in de ogen van de rest van de wereld moreel volstrekt ongeloofwaardig geworden’
Het obligate gepruttel: Netanyahu weet dat hij ongestraft zijn gang kan gaan, omdat Washington nooit tot enige sanctie zal overgaan. Israël, zo concludeert de rest van de wereld, staat kennelijk boven elke internationale wet. En die rest van de wereld wordt steeds belangrijker, het gewicht van het Westen neemt af – en alleen al ons eigenbelang vergt dat het Westen daarop meer anticipeert.
‘Veel succes met Oekraïne’ – waar Israël steeds alle wapens krijgt die het wil, en aan het gebruik daarvan geen enkele beperking wordt opgelegd, moet Zelensky voor de verdediging van zijn land tegen een eenduidige agressor om elke raket bedelen, en worden hem wèl steeds beperkingen opgelegd. Het Westen laat zich hier steeds door dreigementen van het Kremlin overbluffen – en Poetin weet daardoor dat ook hij ongestraft zijn gang kan gaan.
Oekraïne is gedwongen met één hand op de rug te vechten, en voert, tegenover de brute bombardementsterreur van Moskou, in de strijd om zijn voortbestaan, verbazingwekkend netjes oorlog. Het aantal Russische burgerslachtoffers is minimaal. Vergelijk dat met Netanyahu: meer slachtoffers in één jaar tijd dan Poetin in bijna drie jaar heeft gemaakt.
‘Veel succes met Oekraïne’: in niet-westerse ogen is het Westen hypocriet. Zeker: Israël opereert vandaag niet als enige als een schurkenstaat. Het punt is dat het Westen dat in andere gevallen scherp bekritiseert, en hier tolereert. Het punt is dat het Westen nog steeds meegaat in de Israëlische pretentie ‘de beschaving’ tegen ‘de barbarij’ te verdedigen. Om de Vietnamezen van het communisme te redden, zo heette dat een halve eeuw terug, moeten we helaas Vietnam vernietigen.
Het punt is dat ook ik weliswaar van mening ben dat ‘westerse waarden’ in veel opzichten te prefereren vallen boven niet-westerse, maar dat wij ons er zelf te vaak niet aan houden zodra dat even niet van pas komt, zodra het met onze materiële belangen strijdt.
Dan worden alle mooie woorden over democratie en mensenrechten vergeten. Dan klinkt de Verlichtingsleuze van de Franse Revolutie – vrijheid, gelijkheid en broederschap – bijzonder hol. Dat kleurt de kijk van de rest van de wereld op het Westen – veel succes met Oekraïne.
En dat raakt uiteindelijk ook de VN, waarvan de samenstelling van de Veiligheidsraad allang niet meer representatief is voor de werkelijke mondiale verhoudingen. De VN was in hoge mate een westers project en moest na 1945 helpen de internationale rechtsorde te garanderen. Te lang is die voor westerse belangen misbruikt. Mede daardoor trekken ook Rusland en China zich weinig meer van die rechtsorde aan. Daardoor is de VN nu mede door eigen westers toedoen moreel failliet.
Nederland is binnenkort een Turks ziekenhuis rijker. De ziekenhuisketen Acibadem uit Turkije opent in Rotterdam-Zuid een tweede vestiging. In Amsterdam Nieuw-West doet de drukbezochte Acibadem al jaren dienst voor mensen met een zorgvraag uit heel Nederland, zo meldt Algemeen Dagblad.
Het ziekenhuis, waar Nederlandse artsen en specialisten werken en de voertaal Nederlands is, komt in het voormalige Unilever-gebouw. De locatie in Amsterdam Nieuw-West (dicht bij station Sloterdijk) was de eerste kliniek in een West-Europees land. ‘Dat werd zo’n succes dat we wilden uitbreiden naar een andere grote stad. De keuze voor Rotterdam was snel gemaakt,’ vertelt financieel directeur Ard Visser aan AD.
In het ziekenhuis, waar weinig wachttijden zijn, kan iedereen – uiteraard met een verwijzing, maar let op of de zorgverzekering de kosten dekt bij Acibadem – terecht voor alle zorgvragen. ‘Van KNO tot heelkunde, van orthopedie tot neurologie, cardiologie, dermatologie, plastische chirurgie en maag-, darm- en leverziekten. Patiënten kunnen er alleen naartoe met een verwijzing van de huisarts, waarna ze binnen 48 uur terechtkunnen bij een medisch specialist,’ meldt AD.
Voor Turkse Nederlanders kan Acibadem bekend in de oren klinken vanwege de link met Turkije. Op sociale media verschijnen ook vele bezorgde – én racistische – reacties op de bekendmaking van de komst van Acibadem. Trouw-columniste Emine Ugur reageert op mensen die denken dat het ziekenhuis ‘alleen voor Turken’ zou zijn. ‘Het is geen Turks ziekenhuis, het is een Nederlands ziekenhuis van een Turkse keten. Met Nederlandse artsen, in het Nederlands. Net zoals de Ikea in Delft niet Zweeds is, maar onderdeel is van een Zweedse keten.’
Oktober is de maand van de geschiedenis. De Kanttekening staat deze maand stil bij Ibn Khaldoun (1332-1406), de eminente middeleeuwse islamitische geschiedschrijver en filosoof. Wie was hij? En waarom is hij nog steeds actueel?
Zijn volledige naam is Abd ar-Rahman ibn Mohammad ibn Khaldoun. De Noord-Afrikaanse Amazigh-geleerde hield zich bezig met onderwerpen die wij tegenwoordig rekenen onder economie, politicologie en sociologie. Daarnaast was hij ook diplomaat en een islamitisch rechtsgeleerde. Maar bovenal was Ibn Khaldoun een geschiedfilosoof of geschiedtheoreticus, die probeerde het verleden te verklaren, in plaats van alleen maar anekdotes te vertellen.
Ibn Khaldoun werkte jarenlang aan zijn magnum opus Kitab al-Ibar, het Boek der voorbeelden. Hierin beschreef en analyseerde hij de geschiedenis van de Amazigh-dynastieën in Noord-Afrika en de rest van de islamitische wereld. Maar het is vooral de inleiding van dit werk waardoor Ibn Khaldoun beroemd is geworden. In Al-Muqaddima, Arabisch voor prolegomena of inleiding, onderzocht hij hoe betrouwbare historische kennis tot stand komt, het verschil tussen nomadische en stedelijke samenlevingen en de redenen waarom beschavingen opkomen en ten onder gaan. Ofschoon Al-Muqaddima bedoeld was als inleiding is het werk een eigen leven gaan leiden en het werk in meerdere talen vertaald.
Toch is deze vernieuwende historicus in Nederland nagenoeg onbekend, ook onder collega-historici. De Groningse hoogleraar Frank Ankersmit, nu met emeritaat, besteedde in zijn colleges geschiedfilosofie geen aandacht aan zijn Noord-Afrikaanse voorganger. Opmerkelijk, want niemand minder dan de invloedrijke historicus Arnold Toynbee noemde Al-Muqaddima in zijn wereldgeschiedenis A study of history (1935) ‘het meest indrukwekkende werk in zijn genre ooit geschreven door enige geest in enigerlei tijd en op enigerlei plaats.’
‘Ibn Khaldoun durfde wat bijna niemand voor hem durfde’
Er zijn weinig Nederlandstalige boeken over Ibn Khaldoun. In 2008 verscheen een Nederlandse vertaling van Al-Muqaddima, die echter onvolledig is. De ingewikkeldste passages, die voor de hedendaagse lezer moeilijker te begrijpen zijn, zijn uit deze vertaling gelaten. Tegelijkertijd met deze vertaling verscheen de bundel Ibn Khaldoun en zijn wereld, met essays over aspecten van zijn werk. Heel interessant allemaal, maar ze bieden geen diepgaande integrale analyse van zijn werk. Dat doet ook het beste Nederlandstalige boek over Ibn Khaldoun niet, Mark Blaisses beknopte biografie Tussen de ruïnes (2021).
Blaisse heeft een zwak voor ondergesneeuwde intellectuelen, vertelt hij aan de telefoon. Zijn boek Het orakel van Napels (2018) ging over de achttiende-eeuwse Italiaanse geschiedfilosoof Giambattista Vico, die best veel invloed heeft uitgeoefend op Hegel en Marx maar hiervoor nooit de credits heeft gekregen. ‘Ibn Khaldoun krijgt ook niet de waardering die hij verdient’, zegt Blaisse. ‘Maar wat hij deed was, helemaal in die tijd, gewaagd. Ibn Khaldoun durfde wat bijna niemand voor hem durfde te doen: de context in kaart brengen, verbanden leggen tussen de feiten. Dat hoorde toentertijd niet bij het takenpakket van de historicus. Die mocht alleen de feiten noemen. Conservatieve moslims geloofden dat het mensen niet was toegestaan om patronen in de geschiedenis aan te wijzen. Dat was aan God. En de opvatting van Ibn Khaldoun dat de mens een vrije wil had en invloed op de loop van de geschiedenis was helemaal vloeken in de kerk, of in dit geval de moskee.’
Patronen in de geschiedenis
Om niet te veel uit de pas te lopen deed Ibn Khaldoun zich traditioneler voor dan dat hij was, aldus Blaisse. ‘Hij formuleerde het expres voorzichtig. Maar zijn bevindingen waren revolutionair. Hij zag patronen in de geschiedenis. Als een heerser dit doet of dat, dan gebeurt er dit of dat, wist Ibn Khaldoun. Die manier van kijken is voor ons volkomen logisch, maar was toentertijd iets nieuws. De fundamentalisten van toen vonden hem daarom een gevaarlijke denker. Maar ook Ibn Khaldoun zelf worstelde hiermee, zo blijkt uit zijn autobiografie. ‘Dit kan toch niet waar zijn, wat ik ontdek?’ Hij lijkt in dat opzicht op Charles Darwin, die in de maag zat met zijn evolutietheorie.’
‘Wat hem bijzonder maakt is dat hij met zijn Al-Muqaddima een voorloper lijkt te zijn van sociale wetenschappers’, zegt filosoof Michiel Leezenberg, die over de Noord-Afrikaanse geleerde een uitgebreid hoofdstuk schreef in zijn boek Islamitische filosofie. ‘Ibn Khaldoun lijkt de wetten van de sociologie te onderzoeken, een kleine 500 jaar voordat Auguste Comte, Karl Marx, Emile Durkheim en Max Weber dat doen.’
Hoe weet je of een bepaalde historische bron betrouwbaar is?
Sociologie als wetenschap is pas laat ontstaan, legt Leezenberg uit. ‘Dat komt omdat de Griekse filosoof Aristoteles geschiedenis geen wetenschap vond. Echte wetenschap gaat volgens Aristoteles over algemene patronen en wetten, denk aan de natuurkunde bijvoorbeeld. Geschiedenis daarentegen gaat slechts over individuele gebeurtenissen. Ibn Khaldoun probeert dit in zijn werk te ondervangen. Hij begint Al-Muqaddima met het probleem van de verificatie in de geschiedwetenschap. Hoe weet je of een bepaalde historische bron betrouwbaar is? De traditionele islamitische geschiedschrijving had daar een eenvoudig antwoord op. Een bron is betrouwbaar, als je weet dat het van een betrouwbare bron komt, iemand met gezag. Maar als bewijs voor de geschiedwetenschap is dat te zwak, vindt Ibn Khaldoun. Als voorbeeld noemt hij de 60.000 Israëlitische strijders die Mozes onder de wapenen zou hebben, volgens de Bijbel. Vroege islamitische historici namen dit getal zonder meer over, maar volgens Ibn Khaldoun is het onmogelijk om zo’n groot leger aan te voeren en van voedsel te voorzien. In Al-Muqaddima introduceert hij daarom met een hulpwetenschap voor de geschiedschrijving, de wetenschap van de samenleving. Daarin zoekt hij naar algemene wetten, die helpen om individuele uitspraken te toetsen.’
Voorloper van Karl Marx
De geschiedenisopvatting van Ibn Khaldoun is cyclisch. Beschavingen komen op, bloeien en gaan daarna onvermijdelijk ten onder. Hij verklaart dit met het begrip ‘asabiyah‘, wat je kunt vertalen als gemeenschapszin, groepssolidariteit of wij-gevoel. In nomadische gemeenschappen is de asabiyah sterk. Daarom konden de Arabieren in de zevende eeuw onder leiding van de vier rechtgeleide kaliefen in korte tijd zo’n enorm wereldrijk veroveren. Maar als de nieuwe machthebbers eenmaal in de stad leven en op de troon zitten worden ze decadent. De asabiyah verzwakt, met als gevolg dat een nieuwe groep de macht overneemt, de Turken, de Mongolen, anderen. Leezenberg: ‘Ibn Khaldoun is niet de eerste die een cyclische geschiedopvatting propageert, maar hij onderbouwt zijn betoog heel gedetailleerd. Hij kijkt goed naar hoe een samenleving eruitziet en werkt, ook naar de economie. Sommigen zien hem daarom als een voorloper van Karl Marx. Anderen – waaronder de Amerikaanse oud-president Ronald Reagan – geloven dat Ibn Khaldoun neoliberale opvattingen verkondigde. Je kunt met Ibn Khaldoun dus alle kanten op. Maar het feit dat hij het toen al over deze onderwerpen schreef maakt hem fascinerend.’
Ibn Khaldoun gold in zijn eigen tijd als intellectuele superster, maar zijn vernieuwende geschiedmethode kreeg in de islamitische wereld weinig navolging. Er kwam geen Arabische Annales-school, die de geschiedenis beschreef tegen de achtergrond van sociale, economische en geografische factoren. Alleen Ottomaanse historici, honderden jaren later, vonden zijn ideeën wel interessant, omdat zijn analyse over de opgang en ondergang van beschavingen misschien interessante lessen zou bevatten voor het Ottomaanse Rijk. Pas medio negentiende eeuw kwam er echt aandacht voor Khaldoun, toen hij werd ontdekt door de Franse kolonisatoren, die hem als een moderne socioloog zagen, iemand die zijn tijd ver vooruit was.
Marokkaans-Nederlandse studenten
Maar hoe modern is Ibn Khaldoun, naar de maatstaven van nu? En is hij niet heel deterministisch? Hedendaagse historici vinden geschiedfilosofische ideeën van Hegel, Marx en Toynbee uiteraard heel interessant, maar zien deze niet langer als een model van hoe je goed geschiedenis bedrijven moet.
‘We moeten zijn ideeën niet in deze termen beschrijven’, antwoordt Blaisse. ‘Deterministisch is een modern woord, dat Khaldoun niet kon plaatsen.
‘De begrippen die Khaldoun hanteerde zijn niet ondubbelzinnig’, zegt Leezenberg. ‘Hij zegt op verschillende momenten verschillende dingen. De ‘wetenschap van de samenleving’ in Al-Muqaddima is daardoor toch geen harde wetenschap. Maar tegelijkertijd schrijft Khaldoun wel heel toegankelijk. En daardoor heeft hij het grote publiek bereikt. Hij is nu heel populair onder Marokkaans-Nederlandse studenten bijvoorbeeld, wat ook met zijn Noord-Afrikaanse achtergrond te maken heeft. Maar hij is als geschiedschrijver en theoreticus voor grotere groepen interessant. Wat we nu nodig hebben zijn goede en volledige Nederlandse vertalingen van zijn werk: Al-Muqaddima natuurlijk, maar ook Kitab al-Ibar en zijn autobiografie. En verder dat goede Engelstalige en Franstalige literatuur over hem in het Nederlands wordt vertaald. Want we kunnen veel van hem leren.’
Ibn Khaldoun Beeld: Pixabay
Abd ar-Rahman ibn Mohammad ibn Khaldoun werd geboren in 1332 in Tunis. Hij werkte als adviseur, diplomaat en rechtsgeleerde voor diverse sultans. Hij studeerde daarnaast veel en had een grote kennis van de diverse Amazigh-stammen, die hij regelmatig bezocht tijdens zijn diplomatieke missies.
Zijn laatste werkgever was de sultan van Egypte. In 1400 onderhandelde Ibn Khaldoun namens de sultan met de beruchte Turks-Mongoolse vorst Timur Lenk, die de Syrische stad Damascus belegerde. Ibn Khaldoun had grote bewondering voor Timur, omdat de asabiyah in zijn leger sterk was. Hij hoopte dat de vorst voor een nieuwe gouden eeuw zou uitbreken. De vorst had op zijn beurt grote waardering voor de Noord-Afrikaanse geleerde en overlaadde hem met geschenken. Ondertussen plunderen zijn soldaten Damascus, nadat de stad zich had overgegeven.
Machiavelli
De waardering van Ibn Khaldoun voor Timur Lenk doet erg denken aan manier waarop de Italiaanse diplomaat en politiek filosoof Niccolò Machiavelli (1469-1527) de gewetenloze hertog Cesare Borgia beschreef in zijn boek Il Principe (De vorst). Machiavelli zag Borgia als dé belichaming van virtù, mannelijkheid, viriliteit en kracht. Hij hoopte dat de hertog Italië zou verenigen en de buitenlandse troepen in het land zou verjagen.
De Kanttekening heeft er vanaf vandaag weer een nieuwe columnist bij. De Marokkaans-Nederlandse Ahlam Benali (1989) uit Den Haag zal elke maand een column schrijven.
Benali (1989) maakt zich dagelijks hard tegen elke vorm van onrecht, geweld en discriminatie. Dit doet ze in de vorm van opinies en journalistieke stukken, die ze bijvoorbeeld voor de Kanttekening schrijft.
Ze presenteert programma’s zoals De Jacht op Meral Ö. op vrijdag 4 oktober in theater Dakota in Den Haag, waar de film over de toeslagenaffaire wordt getoond en besproken met ervaringsdeskundigen.
Benali is lokaal actief als brug tussen politici en de Haagse bevolking. Ze is een belangrijke stem voor de Marokkaanse gemeenschap.
Twee Afrikaanse begraafplaatsen op het Caribische eiland St. Eustatius krijgen een Unesco-label, wat betekent dat ze worden erkend als een belangrijke erfenis van het slavernijverleden van het gebied.
Dit meldt Afro Magazine. Het gaat om de begraafplaatsen Golden Rock en Godet. Op woensdag 9 oktober worden ze officieel onderdeel van het Unesco-programma Routes of the Enslaved Peoples, routes van de totslaafgemaakte volkeren.
Op beide begraafplaatsen liggen de overblijfselen van mannen, vrouwen en kinderen die tijdens de slavernij vanuit Afrika naar het Caribisch gebied werden gebracht en hier uiteindelijk bevrijd werden.
De aanvraag voor het label is ingediend door de St. Eustatius African Burial Ground Alliance. Deze organisatie wil niet alleen de waardigheid van de voorouders herstellen, maar ook de verwaarlozing van het cultureel erfgoed van het eiland voorkomen.
Dit laatste is van belang omdat er de afgelopen jaren omstreden archeologische handelingen op de begraafplaatsen hebben plaatsgevonden. Zo werden er rond Golden Rock menselijke resten ontdekt tijdens het afgraven van zand voor de uitbreiding van een vliegveld. Ook in Godet zijn archeologische opgravingen uitgevoerd zonder toestemming van de gemeente.
De erkenning door UNESCO brengt vaak extra geld en middelen voor het behoud van het erfgoed.
Wilders heeft de mond vol over het behoud van de Nederlandse identiteit. Daarbij is natuurlijk bekend dat hij een hekel heeft aan de islam. Er moet een verbod op islamitisch onderwijs, Korans en moskeeën komen. Dit omdat dat ze de vrijheid en de waarden van Nederland bedreigen.
Maar tijdens de opening van de tentoonstelling We zijn hier keek ik naar foto’s en verhalen van de eerste groepen moslims in ons land. Het liet me zien dat de Nederlandse geschiedenis diep is verweven met de moslimgemeenschap. En dat deze geschiedenis niet is begonnen met de gastarbeiders die uit Turkije en Marokko naar Nederland kwamen.
Is Wilders zich wel bewust van het feit dat de Javaans-Surinaamse, Hindoestaans-Surinaamse en Molukse moslims al generaties deel uitmaken van de samenleving? En dat Nederland dankzij de handelsrelatie tussen de Nederlandse Republiek en het Ottomaanse Rijk in contact kwam met de islam? Hoe komt het dat deze geschiedenis veel te lang in de schaduw heeft gestaan?
Tijdens de opening van de tentoonstelling werd het verleden verduidelijkt en kreeg ik een compleet beeld van de Nederlandse identiteit. Ook ontdekte ik dat diversiteit diep in die Nederlandse identiteit geworteld is en dat moslims al sinds mensenheugenis een onderdeel zijn van de maatschappij.
‘Helaas worden moslims nog te vaak gezien als nieuwkomers’
Jammer genoeg hebben we blijkbaar nogal wat blinde vlekken in ons beeld van de geschiedenis. Het lijkt er ook op dat Nederland bewust bepaalde groepen en hun verhalen buiten beeld houdt, simpelweg omdat men daar niet naar wil kijken. Dit wijst op een gebrek aan historisch besef in onze samenleving.
Het is ironisch, omdat dit de echte diversiteit en rijkdom van het land verhult. Deze tentoonstelling biedt een volledig beeld in de ware aard van Nederland, waardoor je een veelzijdiger begrip van de Nederlandse identiteit kunt vormen.
Dat is juist van belang in een tijd waarin polarisatie en wantrouwen tussen moslims en niet-moslims lijken toe te nemen. In een tijd waarin haat en afkeer tegen moslims groeit en korans worden verscheurd en verbrand. Ik vraag me af of ook Pegida-voorman Edwin Wagensveld over de kennis beschikt, dat in de zeventiende eeuw de eerste vertaling van de Koran in het Nederlands verscheen? Deze informatie kan hem wellicht laten inzien dat we meer gemeen hebben dan hij denkt.
De opening van de tentoonstelling van het Moslim Archief had ook voor menig politicus in Den Haag wel een wake-up call kunnen zijn. Terwijl de opening druk bezocht werd door mensen van verschillende achtergronden miste ik de aanwezigheid van een Haagse wethouder, raadslid of burgemeester. Ze hadden een statement kunnen maken naar de samenleving door te verbinden met de moslims.
Helaas worden moslims nog te vaak gezien als nieuwkomers, als ‘anderen’ die zich moeten aanpassen aan de Nederlandse normen en waarden. Dit is zorgwekkend omdat het een vertekend en wantrouwend beeld versterkt.
Politici die zich dit niet realiseren, lopen het risico om op drijfzand te bouwen. Ze baseren hun beleid op aannames die niet kloppen met de werkelijkheid, wat leidt tot conflicten, weerstand en meer verdeeldheid.
De tentoonstelling van het Moslim Archief dwingt Nederland om breder naar haar geschiedenis te kijken en de geschiedenisboeken aan te passen, ook in het onderwijs. Het zou geweldig zijn als de kinderen van PVV-stemmers in de toekomst wel alle moslims als onderdeel van de Nederlandse samenleving erkennen. Dit kan leiden tot nieuw politiek beleid en het besef dat een democratie die de stemmen van moslims negeert, geen echte democratie is.
De enige regeling uit de asielnoodwet die onmiddellijk effect kan hebben, is het beperken van nareizen door meerderjarige kinderen. Volgens Trouw zal dit resulteren in een afname van 0,3 procent in het aantal migranten.
Het dagblad heeft de asielmaatregelen van minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) onder de loep genomen en stelt dat alleen het tegengaan van meerderjarige nareizigers direct zal leiden tot minder migratie naar Nederland. Vervolgens heeft het de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) om harde cijfers gevraagd. ‘In de afgelopen vijf jaar zijn 5.010 aanvragen voor meerderjarige nareizigers ingediend. Hiervan zijn er 2.410 ingewilligd en 970 afgewezen’, schrijft de krant.
Minister Faber wil een noodwet afkondigen omdat er momenteel een asielcrisis zou zijn. De noodwet stelt haar in staat om onderdelen van de vreemdelingenwet buiten werking te stellen en daarmee nieuwe maatregelen in te voeren die op dit moment niet zomaar genomen kunnen worden. Zo zullen er voorlopig geen verblijfsvergunningen voor onbepaalde tijd meer worden afgegeven en zal de asielprocedure worden aangescherpt. De minister wil dus ook een stop op de aanvragen van nareizigers die boven de 18 jaar zijn.
Dat de minister zelf niet op de hoogte is van het beoogde resultaat van deze maatregelen, bleek in Warschau, waar ze was om van Poolse collega’s te leren hoe zij migratie indammen. De krant vroeg haar daar hoeveel minder mensen naar Nederland komen vanwege haar pakket noodmaatregelen. ‘Dat kun je nooit in getallen vangen, maar ik wil in ieder geval de instroom gaan beperken’, antwoordde ze toen.
Het is nog maar de vraag of de noodmaatregel er komt. Er moet een gedragen motivatie zijn om deze aan te kondigen. Op dit moment zit vooral coalitiepartner NSC in de weg. Als de Raad van State oordeelt dat er onvoldoende gronden zijn voor een noodwet, zal deze partij niet meegaan in de plannen van minister Faber, heeft NSC-voorvrouw Nicolien van Vroonhoven laten weten.
‘Als dit zo doorgaat, dan is ook minister Faber (PVV) een bedreiging voor alle Amsterdammers’, verklaarde de ernstig kijkende wethouder Rutger Groot Wassink in de Stopera. Daarmee verwijst hij naar de mogelijke stopzetting van de opvang voor asielzoekers met ernstige psychische problemen.
Deze mensen worden momenteel opgevangen in een speciale kliniek in Veldzicht voor ‘transculturele psychiatrie’, omdat ze bij reguliere opvanglocaties voor overlast zorgen, aldus de Amsterdamse stadszender AT5.
Vorige week werd bekend dat de Dienst Justitiële Inrichtingen van plan is om de opvang te stoppen, zodat de vrijgekomen ruimte kan worden gebruikt als tbs-kliniek. ‘Stuitend en buitengewoon zorgwekkend’, vindt Groot Wassink. ‘Ik heb geen enkele garantie dat we niet binnen enkele dagen iemand hier krijgen die levensgevaarlijk is.’
Groot Wassink denkt dat het kabinet een ‘eigen-tbs’ers-eerst’-beleid hanteert. ‘Ze worden gewoon op straat gezet en de gemeente zoekt het maar uit. Dat is afgrijselijk voor die mensen, maar ook een gevaar voor ons allemaal. Minister Faber is een bedreiging voor alle Amsterdammers’, aldus Groot-Wassink, die al eerder een aanvaring had met het kabinet. Zo stelde hij dat hij de telefoon niet zou opnemen bij een belletje van de PVV-minister, maar kwam daar na een paar dagen toch op terug.
Meer dan tweeduizend vluchtelingen en mensenrechtenactivisten uit Turkije hebben gisteren in Straatsburg gedemonstreerd tegen de aanhoudende schendingen die zij ondergaan als leden van de Hizmet-beweging.
Deze groep, ook bekend als de Gülenbeweging, naar de islamitische prediker Fetullah Gülen, wordt na de mislukte couppoging in 2016 vervolgd door de Turkse staat, zo meldt de nieuwssite Turkish Minute.
‘Gerechtigheid uitgesteld is gerechtigheid ontkend’, staat op de gele banner in Straatsburg die door Turkse vluchtelingen wordt gedragen. Ze eisen gerechtigheid voor zichzelf, maar ook voor de duizenden mensen die in Turkije nog steeds gevangen zitten, hun baan hebben verloren en tot maatschappelijke paria’s zijn gemaakt.’
De Turkse staat vervolgt hen als leden van een ‘terroristische groepering’ die de huidige regering zou hebben willen omverwerpen, vaak zonder enig bewijs of een eerlijke rechtsgang.
Het protest is georganiseerd door het Vreedzame Actieplatform, een samenwerking van ngo’s die verbonden zijn aan de Gülenbeweging. Dit is de derde keer dat ze demonstreren bij het Europees Hof van Justitie in Straatsburg; ook in 2022 en vorig jaar vonden er al demonstraties plaats.
De demonstranten vinden dat Europa te passief reageert op de situatie in Ankara. Ze menen dat de Turkse regering veel sterker onder druk gezet zou moeten worden om de uitspraken van de Raad, die in het voordeel zijn van de vervolgden, na te leven. Bovendien beschuldigen ze het Hof van het nemen van onrechtmatige beslissingen die ten goede komen aan de Turkse staat.
Turkije is in de ban van de arrestatie van vijftien meisjes. ‘Ze zijn opgepakt om hun ouders achter de tralies te krijgen’, denkt de Turkse politicus Ömer Faruk Gergerlioglu.
Vijftien Turkse pubermeisjes werden vorige week uit hun bed gelicht. Ze werden gearresteerd en moesten getuigen tegen hun ouders, die worden geassocieerd met de Gülenbeweging. In de rechtszaal nam het pro-Koerdische parlementslid Ömer Faruk Gergerlioglu (DEM), als een van de weinige bekende hoogwaardigheidsbekleders, het voor hen op. De Turkse rechter was niet geamuseerd – vanwege zijn activiteiten op sociale media – en liet hem verwijderen.
Wat is er aan de hand in Turkije? Terwijl op straat commentatoren worden neergeschoten door de voetbalmaffia, lijkt de Turkse staat het gemunt te hebben op pubermeisjes die worden verdacht van ‘Gülenistische bijeenkomsten’. De pro-Koerdische Dem-parlementariër, die het voor de meisjes opneemt op sociale media en in de rechtszaal, geeft uitleg.
Ömer Faruk Gergerlioglu verlaat de rechtszaal. Beeld: X
In Turkije is het geen geheim dat de gülenisten worden vervolgd. Waarom is deze zaak zo bijzonder?
‘We hebben het over meisjes tussen de 13 en 17 jaar. Ze worden ’s ochtends op gewelddadige en beledigende wijze gearresteerd. Sommige zusjes werden in aparte auto’s gezet en naar het politiebureau gebracht. Eerst werd gezegd dat het slechts om informatie ging, maar al snel werd duidelijk dat ze regelrecht werden gearresteerd. Bovendien kregen ze 16 uur lang geen water of eten. Ze mochten niet met hun familie praten, en bij de getuigenverklaringen was er geen kinderpsycholoog aanwezig. Deze hardhandige aanpak tegenover kinderen maakt deze zaak zo bijzonder.’
Waarom is het oppakken van deze meisjes ‘onrechtvaardig’, zoals u zegt?
‘In de rechtszaal werd al snel duidelijk dat het niet ging om wat deze meisjes hebben gedaan, maar dat ze zijn opgepakt om hun ouders achter de tralies te krijgen. De getuigenverklaringen betroffen allemaal beschuldigingen tegen hun ouders. Er zijn ook geen rechtszaken tegen de meisjes geopend. Het gaat om hun ouders, en de meisjes worden erbij gesleept.’
Hoe dan?
‘De meest basale activiteiten worden tegen de meisjes gebruikt. Bijvoorbeeld: met vrienden bij elkaar komen, naar het winkelcentrum gaan, huiswerk maken, gezamenlijk huiswerk doen, praten met een onderwijscoach, privélessen volgen. Eigenlijk worden gewone dingen die elke scholier dagelijks doet bij deze meisjes afgeschilderd als terroristische activiteiten, terwijl het duidelijk is dat dit niet zo is.’
En de ouders?
‘Die worden door de aanklager beschuldigd van het organiseren van privélessen (door leraren en coaches die met de Gülenbeweging worden geassocieerd, red.) voor hun kinderen. In werkelijkheid draait het om een disciplineringsoperatie door de staat. Er wordt een boodschap afgegeven en angst gezaaid. Tegen deze groepen wordt gezegd: als jullie dingen doen die wij niet fijn vinden, zorgen we ervoor dat jullie leven moeilijk wordt.
De rechter werd ook ongemakkelijk door uw activiteiten in de zaal en heeft u laten verwijderen. Op welke gronden heeft hij dat gedaan?
‘Ja, hij stoorde zich enorm aan onze invloedrijke kritiek. Daardoor schoot hij zichzelf in de voet, want nu is er enige bekendheid over deze zaak. Als volksvertegenwoordiger was ik er alleen maar bij. En toen ik begon te delen wat ik allemaal hoorde in de rechtszaal, kon hij het niet meer verdragen. Hij zei letterlijk: toen ik naar huis ging, zag ik je posts op sociale media, en daarom verwijder ik je nu uit de zaal. Dit heeft totaal geen rechtsgrond. Ik bleef gewoon zitten, ook toen de politie kwam. Pas toen hij pauzeerde, ben ik zelf vertrokken.’
U zou de orde in de rechtszaal hebben verstoord.
‘Nee, dat is niet het geval. Zijn onrechtmatige orde werd verstoord door onze rechtmatige activiteiten. Gelukkig hebben we die orde kunnen verstoren, want wat ze doen heeft niets met recht te maken, en wij hebben dat ontmaskerd. Dat was wat hem dwars zat. Hij was, voordat hij tot rechter werd benoemd, ook een militante AKP-advocaat uit Basaksehir. Uit het niets werd hij tot rechter benoemd en speelde een cruciale rol bij kritieke zaken in de afgelopen jaren. Dezelfde militante houding neemt hij nu ook tegen ons aan, maar hij is er nu zelf onder bezweken. We hebben een klacht ingediend, en zelfs binnen de gerechtelijke wereld was er verbazing over deze onrechtmatige zaak.’
Dus terwijl veel corrupte lieden worden vrijgesproken, worden jonge meisjes voor terrorist uitgemaakt?.
‘Ja, het is echt schandalig. Criminelen lopen vrij rond of worden heel snel vrijgelaten. Ze schieten elkaar op klaarlichte dag dood op straat. En dan keert de staat zich tegen het volk, dat probeert een bestaan op te bouwen. Ze worden van terrorisme beschuldigd. In de rechtszaal zaten ook oude en zieke tantes, arme dochters en studenten. Wat voor terroristen zouden dit zijn? Ze hebben geen wapens of iets dergelijks. Hoe kunnen ze de staat omverwerpen? De rechter bleef deze beschuldigende vragen herhalen, en zij antwoordden steeds: nee, dat was nooit onze bedoeling, we hebben er zelfs nooit aan gedacht. Toch worden ze steeds als terroristen neergezet. Dit is onacceptabel.’
Opgepakte meisjes in de rechtszaal. Hun gezichten zijn onherkenbaar gemaakt. Beeld: TR724
Wat zegt dit over de rechtsstaat in Turkije?
‘Die is in zeer slechte staat. Elke dag groeit het wantrouwen in het rechtssysteem. Niemand gelooft nog dat er recht wordt gesproken in de rechtszaal. Dat rechters voor grote sommen geld zijn omgekocht, is het gesprek van de dag. Daarom ontstaat er een rechteloze situatie in Turkije, waar mensen zelfs hun heil zoeken bij de maffia. De rechters doen wat de staatsideologie en de politieke machthebbers van hen verlangen, alsof ze pionnen zijn. Het lijkt alsof de politieke discussie wordt voortgezet in de rechtszaal, maar dan met serieuze, vrijheidsberovende consequenties voor de slachtoffers. Alle grondrechten worden aan de laars gelapt in Turkije.’
Verwachten jullie nog iets van Europa in deze zaak? Zijn er überhaupt nog waarnemers, journalisten of ngo’s uit Europa die dit soort zaken volgen?
‘Ik was twee dagen aanwezig en zag maar één vertegenwoordiger van een Europese instelling. De politiek en media zijn niet geïnteresseerd. Steun komt vooral van mensen die hun baan zijn kwijtgeraakt en buiten de maatschappij zijn gezet. De rechters zien dat als ondermijnende solidariteit. De ouders zitten al vijf maanden vast en hebben veel meegemaakt. Sommigen zijn vrijgelaten, maar anderen, waaronder zieke tantes, zitten nog steeds vast. Dat ze nu ook de kinderen aanpakken, is een grote klap voor deze groep mensen. De rechteloosheid is enorm.’
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
