18.9 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 228

Wilders valt universiteit aan vanwege ‘shariaopleiding’ en prijst Atatürk

0

PVV-leider Geert Wilders ging twee weken geleden met een ‘goed gevoel’ de kerstvakantie in en wilde na de vele ‘informatiegesprekken’ het hoofd even ‘leeg’ maken. Ondertussen gingen zijn posts op social media door. Zo haalde hij uit naar de Universiteit Maastricht die een ‘sharia-opleiding’ zou aanbieden en greep hij de afgelaste Turkse supercupfinale aan om Mustafa Kemal Atatürk, de seculiere grondlegger van de Turkse republiek, aan te prijzen.

‘Universiteit Maastricht biedt sharia-opleiding aan. Ook Hamas, Al Qaida, ISIS en de Taliban passen dat ‘recht’ toe. Nog even en we hebben hier sharia-rechtbanken. Levensgevaarlijk!’ schrijft Wilders op Telegram.

In werkelijkheid gaat het om het vak met de titel ‘Inleiding Islamitisch Familierecht’ van de Faculteit Rechtsgeleerdheid (Universiteit Maastricht) met de volgende doelstellingen:

‘Kennis te laten maken met en inzicht te bieden in het recht van de klassieke islam en van de contemporaine islam georiënteerde wereld, in het bijzonder betreffende het islamitisch personen- en familierecht, bestuursrecht, strafrecht, procesrecht en het internationale recht (…). Kennis bij te brengen van en inzicht te bieden in het islamitisch recht die u in staat stelt vanuit juridisch perspectief een wetenschappelijk verantwoorde en genuanceerde bijdrage te leveren aan het politieke, maatschappelijke en juridische debat over de Islam en de Islam in Nederland.’

De associatie van de Universiteit Maastricht met terroristische organisaties door Geert Wilders vond op 29 december in de middag plaats. Later die avond greep de PVV-voorman de afgelaste Turkse supercupfinale tussen Galatasaray en Fenerbahce aan om de seculiere dictator Mustafa Kemal Atatürk aan te prijzen.

De Saoedische autoriteiten gaven de topclubs uit Turkije geen toestemming om in Atatürk-shirts op te warmen. De kampioen (Galatasaray) en bekerwinnaar (Fenerbahce) van vorig jaar waren al vanaf het begin kritisch over het besluit van de Turkse voetbalfederatie om de Supercup in Saoedi-Arabië te spelen. Op de dag zelf ging het dan toch verkeerd vanwege het seculiere gedachtegoed van de stichter van de republiek.

‘10-0’ voor Atatürk, aldus Wilders.

2024 brengt draaikolk

0

‘Een tweede termijn van Trump kan het einde betekenen van de Amerikaanse democratie zoals we die kennen, en dat zeg ik niet lichtvaardig…’

Alyssa Farah Griffin, de voormalige communicatiedirecteur van Trump, drukt op de alarmknop. Zoals the Guardian onlangs meldde, kreeg Griffin bijval van Sarah Matthews en Cassidy Hutchinson, twee andere voormalige stafleden van het Witte Huis uit de tumultueuze tijd dat Trump president was.

De drie vrouwen, die zo dapper waren om hun verhaal te doen voor het Congres, herinneren ons aan de gigantische politieke omwenteling die de wereld in 2024 te wachten staat. We zwaaiden 2023 uit, maar zijn we ons wel voldoende bewust van het politieke slagveld, dat komen gaat, de strijd tussen de afnemende democratieën en het opkomende autoritarisme?

Dit jaar gaan meer dan 3,5 miljard mensen over de hele wereld naar de stembus. Naast de Verenigde Staten zijn er verkiezingen in de Europese Unie, Mexico, India en Indonesië, allen dichtbevolkte gebieden. Deze kiezers beslissen meer dan ooit over het lot van de politiek zoals wij die kennen.

Andere leiders staan in de rij. Lokale verkiezingen in Turkije, eind maart dit jaar, gaan bijvoorbeeld over veel meer dan het kiezen van burgemeesters en gemeenteraden hier en daar. President Recep Tayyip Erdogan zal waarschijnlijk Istanbul ‘heroveren’, de stad die goed is voor ongeveer 45 procent van de Turkse economie. De ‘herovering’ van Istanbul wordt gezien als de laatste hobbel, voordat Erdogan de democratische structuren van de Turkse staat helemaal afbreekt. Dit zal gevolgen hebben voor de regio, maar ook voor Europa.

De rechterlijke macht voert een race tegen de klok om Trump te stoppen

De menselijke geschiedenis wordt gevormd door een opeenvolging van cycli; sommige omvatten kortere, andere langere perioden – of tijdperken.

Het wordt steeds zichtbaarder dat we in een draaikolk zijn beland van onderdrukkende regimes die oprukken en schijnbaar niet te stoppen te zijn. Een analyse op de Amerikaanse website Politico vestigt onze aandacht op de hardnekkigheid van deze neerwaartse spiraal. Volgens het V-Dem Instituut van de universiteit van Göteborg verliest de democratie voortdurend terrein aan de autocratie.

‘Er zijn meer gesloten autocratieën dan liberale democratieën – voor het eerst in meer dan twee decennia,’ stelt het V-Dem-rapport over 2023 en voegt eraan toe dat bijna 75 procent van de wereldbevolking momenteel onder autocratisch bewind leeft. Mensenrechtenorganisatie Freedom House sluit zich hierbij aan en legt in detail uit hoe de vrijheden – hoekstenen van elke democratie – ‘voor het zeventiende opeenvolgende jaar’ zijn afgenomen. Autocraten en misdadige populisten winnen, stap voor stap, maar stevig, misbruik makend van de verwarring, ontevredenheid en woede van de menigte en de achterban. Kip of ei? Of, zoals de sceptici zeggen, is het de doodlopende weg van de menselijke natuur?

Inderdaad, een slagveld.

De rechterlijke macht aan de overkant van de Atlantische Oceaan voert een race tegen de klok om Trump te stoppen. Een nieuwe presidentstermijn zal de ruggengraat van de (verbrijzelde) wereldorde in chaos veranderen.

Ondertussen kijken extreemrechtse krachten, verstrikt in negatieve sentimenten van anti-migratie, anti-islam en anti-federalisme, naar de verkiezingen voor het Europees Parlement. Ze rekenen erop dat ze een meerderheidsblok kunnen vormen, om vervolgens een aanval te lanceren op de ‘Europese waarden’. Hierin opereren Geert Wilders, Filip Dewinter, Marine Le Pen, Giorgia Meloni, Jimmie Akesson, Viktor Orban, Alice Weidel en Tino Chrupalla, zonder haast, eendrachtig, tamelijk zeker van een overwinning.

Als extreemrechtse politici winnen en de kans krijgen om Europa te scheppen zoals zij dat willen, dan heeft dat grote gevolgen voor de rechtsstaat en de mediavrijheid. Het discours van Meloni dringt nu al de Italiaanse rechtsstaat binnen.

Het Hongarije van Orban, dat graag een leidende rol wil spelen in de EU, staat klaar voor advies.

Ondertussen blijft de situatie in Turkije uiterst onstabiel en onvoorspelbaar. Mogelijk wint president Erdogan de lokale verkiezingen. Hij kan ervoor kiezen om het NAVO-lidmaatschap van Zweden uit te stellen als Biden blijft dwarsliggen bij de levering van het befaamde F-16 straaljagerpakket – in afwachting van de verkiezingsuitslag in de VS.

Bereid je in het algemeen voor op wereldwijde turbulentie. Hoop op het beste, maar ga uit van het ergste.

Iraans oorlogsschip vaart Rode Zee binnen

0

Een Iraans oorlogsschip is de Rode Zee binnengevaren, om de Amerikaanse marine te intimideren.

Vandaag berichtte het Iraanse persbureau Tasnim dat het oorlogsschip Alborz de Rode Zee is binnengevaren. Het bericht kwam enkele uren na het nieuws dat de Amerikaanse vloot drie Houthi-schepen tot zinken heeft gebracht. Iran steunt de sjiitische Houthi-rebellen, die in oorlog zijn met de door Saoedi-Arabië gesteunde regering van Jemen.

Houthi-rebellen vallen sinds november met drones en raketten vrachtschepen aan die door de Rode Zee varen. Ze willen op deze manier de strijd van Hamas steunen, die sinds 7 oktober in oorlog is met Israël. Vanwege de Houthi-aanvallen kiezen veel schepen ervoor om de veel langere en duurdere route te nemen rond Kaap de Goede Hoop in Zuid-Afrika.

‘Gewoon voorwaarts’: BIJ1-leider Edson Olf gaat optimistisch het nieuwe jaar in

0

Voor de kersverse BIJ1-leider Edson Olf was de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen een schok. Niet alleen verdween BIJ1 uit het parlement, maar bovendien werd de PVV met 37 zetels de grootste. Toch wil hij niet bij de pakken neerzitten: ‘We zijn ook een buitenparlementaire partij. Politiek is voor ons niet een doel op zich.’  

BIJ1 werd in 2021 met één zetel in de Tweede Kamer gekozen. Sylvana Simons, die de partij leidde, wist met haar charismatische optreden respect af te dwingen bij vriend en vijand. Maar in de zomer van 2023 besloot ze opeens het bijltje erbij neer te gooien. Haar opvolger Edson Olf was te onbekend en slaagde er niet in om de BIJ1-zetel te behouden. 

‘We hebben als BIJ1 een goede verkiezingscampagne gedraaid’, vertelt Olf aan de telefoon als we hem vragen naar het verlies van de partij. ‘Dat we verloren kwam niet door een gebrek aan inzet. We hebben laten zien waar we echt voor staan: een antiracistisch, dekoloniaal en radicaal geluid. We zijn een activistische partij. Dat hebben we weer laten zien.’ 

Toch was de verkiezingsuitslag voor Olf en zijn kameraden een grote schok. ‘Dat we niet werden herkozen in de Tweede Kamer kwam hard aan. Net als de verkiezingsoverwinning van de PVV. De afgelopen weken heb ik met veel mensen gesproken die erg bezorgd zijn over de toekomst van Nederland. Vooral over de mensen die in de ogen van de PVV geen ‘echte’ Nederlanders zijn. Het is een misverstand dat alleen mensen van kleur bang zijn voor de PVV. Ook veel witte mensen zijn zeer bezorgd. Ze zijn geschrokken dat een groot deel van Nederland het extreemrechtse gedachtegoed van de PVV aanhangt.’ 

Sommige politiek commentatoren – onder andere financieel geograaf Ewald Engelen in zijn boek Boze burgers en boeren en journalist Arjen van Veelen in NRC – beweren dat de elite de boze PVV-kiezer heeft genegeerd. Dat zou de verkiezingsoverwinning van de PVV verklaren. Olf is het niet met die analyse eens, zegt hij. ‘Ik wil kiezers niet over een kam scheren natuurlijk, maar het klopt niet dat PVV-kiezers worden genegeerd door de politiek en media. Er is iets anders aan de hand. De media hebben nagelaten de PVV inhoudelijk te bekritiseren. Ze focusten zich eerst op de ‘mildere’ Wilders en kijken nu vooral naar de vraag wie met wie hij wil regeren. Naar de inhoud kijken ze niet, terwijl het hierover zou moeten gaan, want de PVV wil veel burgers hun grondrechten ontnemen.’

Zondebokpolitiek

Olf maakt zich vooral zorgen over de ‘zondebokpolitiek’ van de PVV en andere rechtse partijen, vervolgt hij. ‘Het grote probleem is niet migratie, dat door de VVD als het thema van de verkiezingen van 2023 werd gebombardeerd, maar het kapitalisme, winstbejag en hebzucht boven mens en natuur. Dat heeft er namelijk voor gezorgd dat mensen geen dak boven het hoofd hebben, dat de boodschappen te duur zijn, dat het ov onbetaalbaar is en dat de rente op studieschuld is gestegen.’ 

Is de PVV als de grootste partij nu aan zet en heeft de kiezer zich uitgesproken voor een rechtse coalitie? De BIJ1-leider kan hier geen goed antwoord op geven, zegt hij. ‘Wij zitten immers niet meer in de Tweede Kamer. Bovendien is de Partij voor de Dieren, waarmee wij verwantschap voelen, heel klein. Radicaal-links kan in Den Haag nu nauwelijks nog een vuist maken. De fractie van GroenLinks-PvdA is na die van de PVV de grootste fractie in het parlement, maar daar heb ik toch minder vertrouwen in. Ze zijn te gematigd. Het is problematisch dat het extreemrechtse geluid genormaliseerd is. Een kabinet met de PVV wordt nu een ‘centrumrechts’ kabinet genoemd, terwijl de PVV een extreemrechtse partij is die de grondrechten ter discussie wil stellen. We moeten de grondrechten niet aantasten maar juist versterken.’ 

Om die reden breekt Olf een lans voor buitenparlementaire politiek: politiek buiten de Tweede Kamer, zoals protestacties op straat. ‘BIJ1 is ook een buitenparlementaire partij. Via grassrootsbewegingen tegen racisme, voor LHBTQIA+ en voor Palestina laten we ons geluid horen. Politiek is voor ons niet een doel op zich. We geloven als BIJ1 in de democratie, ook nu, maar we geloven niet in het recht van de sterkste, waar ook het kapitalisme op is gebaseerd. We vinden juist dat er naar ongehoorde stemmen geluisterd moet worden.’

Daarom gaat Olf, ondanks alles, positief het nieuwe jaar in. ‘Gewoon voorwaarts. Ik blijf optimistisch, omdat we ervan overtuigd zijn dat echte veranderingen niet vanuit het parlement komen, maar vanuit de samenleving zelf. Ondanks deze verkiezingsuitslag strijden we door.’

‘Het feit dat BIJ1 op 22 november niet werd herkozen in het parlement betekent niet het einde van BIJ1’, benadrukt Olf. ‘In 2017 kwamen we ook niet in de Tweede Kamer, maar we deden in 2021 opnieuw mee en haalden het toen wel. Daarnaast zitten we in Utrecht, Rotterdam en Almere nog steeds in de gemeenteraad. Bovendien zitten we ook in wijkraden.’ Olf kan echter niet zeggen of BIJ1 wel of niet zal meedoen aan de volgende Tweede Kamerverkiezingen. ‘Dat is niet aan mij, maar aan de leden.’ 

BIJ1 gaat gewoon voorwaarts. Maar hoe zit het met Olf zelf? Wat zijn zijn persoonlijke plannen voor 2024? ‘Ik ga eerst eens lekker op vakantie, haha. Het was een intensieve verkiezingscampagne. Maar ook komend jaar wil ik mij blijven inzetten voor een mooi land. Een geluid laten horen, wat nodig is. En mij blijven inzetten voor bewegingen waar we ons altijd voor hebben ingezet.’

Het mooiste voornemen

0

Het is ‘nee’. En het blijft voor mij ‘nee’. Ook wanneer stemmers massaal dat ene rode vakje hebben ingevuld. Mogelijk hebben zij inderdaad de gevolgen van hun keuze niet goed overzien. Maar ze hebben toch op de PVV gestemd.

Mijn ‘nee’ blijft net zo pertinent en robuust ook nu drie of meer coalitiepartijen aanschuiven bij die ene partij. Daardoor wordt het misschien mogelijk dat een partij als de PVV achter de regeringstafel een plek krijgt. Of zelfs de premier levert.

Het zaaien van haat ligt ver achter ons. Dat begon al in de jaren tachtig met Hans Janmaat van de Centrumpartij, die zich toentertijd van vergelijkbare slogans bediende als de PVV nu. ‘Wij schaffen de multiculturele samenleving af’, ‘Vol = vol’, ‘Eigen volk eerst’.

Inmiddels is het zaaiseizoen voorbij. Er wordt nu – veertig jaar later – geoogst.

Achter de gesloten deuren van het Binnenhof wordt op dit moment aan de onderhandelingstafel gekeken op welke manier de oogstopbrengst het beste kan worden verdeeld. En hoe met de vruchten van vreemdelingenhaat, anti-immigratie en uitsluiting voor ieder van de partijen de politieke voorraadschuren het beste kunnen worden gevuld.

Het sluiten van gebedshuizen en grenzen, de kopvoddentaks en het ontzeggen van werk en woning aan hen die geen Janssen of Pieterse heten nemen ze op de koop toe.

Toen Janmaat in de jaren tachtig en negentig zijn abjecte meningen deelde kreeg hij aangiften en vervolgingen aan zijn broek. De vorig jaar overleden politicoloog Meindert Fennema becijferde dat er tegen de leider van de Centrumpartij zo’n driehonderd rechtszaken werden aangespannen. En wanneer Janmaat aan het woord was verlieten Kamerleden vanwege zijn uitspraken de Tweede Kamer.

Maar zoals gezegd, dat was het grijze verleden. Op dit moment zitten de grootste fracties binnen ons politieke bestel met de Janmaat van anno 2024 aan tafel. Ze kijken of nu ze toch hun politieke graanzakken kunnen vullen.

‘Nee’ is en blijft ‘nee’

Voor velen is dit misschien geen opbeurende gedachte, zo aan het begin van het nieuwe jaar.

De waarheid is echter anders. Voor ons mooie Nederland, het land van hen die hier al eeuwen geleden wortel schoten en het land van hen die hier heel recent hun nieuwe vaderland vonden, staan we aan het begin van het nieuwe jaar voor een prachtige opdracht. En dat is tegen alles in strijden voor een rechtvaardige samenleving waar gewoon voor iedereen alle rechten die er in onze grondwet staan gewaarborgd zijn.

En dat is een strijd die gevoerd kan worden en die ook uiteindelijk gewonnen gaat worden.

Mijn ’nee’ blijft onverminderd een ’nee’. Ook wanneer vanuit deze coalitiesmederij een nieuwe minister-president voor Nederland wordt geleverd. Meer dan ooit geldt de belangrijkste regel van democratie voor ons hele land. Dat is het opstaan om de belangen van de minderheid te verdedigen en te waarborgen. Ook wanneer een groot deel van ons kiezersvolk daar weinig in ziet.

Wie komt er uiteindelijk in dat Torentje te zitten? Dat is allang niet meer belangrijk. Belangrijk is dat wij – als het mooiste goede voornemen voor 2024 – alles inzetten om Nederland een land te laten blijven voor iedereen.

Ondanks of dankzij de verkiezingsuitslag is en blijft mijn ‘nee’ een ‘nee’. En waarom? Het antwoord is voor mij heel duidelijk. Lody van de Kamp leeft bij de gratie van die weinigen in ons land die tachtig jaar geleden in veel guurdere omstandigheden tegen een machtige meerderheid opstonden, om zo mijn moeder als een van de heel weinigen van onze familie die oorlog levend door te helpen.

‘Nee’ is en blijft ‘nee’. Hopelijk is dit niet alleen mijn voornemen voor het nieuwe jaar maar voor heel velen met mij.

Een heel goed en gelukkig 2024.

Gaza: Israël heeft meer dan 8.500 kinderen vermoord

0

Volgens het Gazaanse bestuur heeft het Israëlische leger sinds 7 oktober 8.663 kinderen gedood tijdens de militaire operatie in Gaza. Zo meldt de Arabische nieuwszender Al Jazeera.

Duizenden anderen worden volgens de autoriteiten nog vermist onder het puin. In de bijna drie maanden durende oorlog is ‘de overweldigende meerderheid van de meer dan 21.000 doden Palestijns burger, meldt het bestuur. Dit komt onder meer door Israëlische bombardementen op scholen en ziekenhuizen, stelt de autoriteit.

In november maakte mensenrechtenorganisatie Save the Children al bekend dat er in Gaza om de tien minuten een kind sterft. De VN noemde Gaza een ‘kerkhof voor kinderen’ en een ‘hel op aarde’ voor alle anderen.

Volgens Al Jazeera is het aantal kinderen dat in Gaza is gedood veel hoger dan in andere conflicten, zoals Oekraïne. ‘In Oekraïne zijn in twee jaar tijd 510 kinderen omgekomen’, aldus de Arabische nieuwszender.

Unicef waarschuwt dat het aantal dode kinderen nog zal oplopen, omdat Israël de toevoer van schoon water heeft beperkt en de bombardementen onverminderd door gaan. ‘Zonder water zullen vele kinderen de komende dagen sterven vanwege uitputting, dorst en ziektes, aldus Unicef.

Vrijdagpreek Diyanet: kerstboom, nieuwjaarsviering en loterijen haram 

0

Het Turkse Directoraat van Religieuze Zaken (Diyanet) roept in de laatste vrijdagpreek van 2023 Turkse moslims op om afstand te nemen van ‘nieuwsjaarszondes’, zoals kerstversieringen, nieuwjaarsvieringen en loterijen. Volgens de Turkse staatspreek, die vanuit de hoofdstad Ankara over alle Diyanet-gelieerde moskeeën (wereldwijd) wordt verspreid, zouden nieuwjaarfestiviteiten buiten de Turks-islamitische cultuur vallen. Zo meldt de Turkse nieuwssite Ensonhaber.

De laatste vrijdagpreek kan volgens Diyanet gezien worden als een moment van reflectie op het afgelopen jaar. De mens kan op dat moment naar binnen kijken, hoewel moslims zich eigenlijk  hun hele leven op deze zelfbewuste manier horen te gedragen, aldus het directoraat.

De volgende vragen staan volgens Diyanet bij zo’n manier van leven centraal: ‘Zijn we in staat geweest om onze tongen te behoeden voor de slechte woorden die onze harten kwetsen en ons broederschap beschadigen? Hebben we ons gezuiverd van allerlei negatieve gevoelens en gedachten die ons hart verharden en onze geest verontreinigen? Hebben we berouw getoond over de zonden die we bewust of onbewust hebben begaan met tranen van berouw en onze toevlucht gezocht tot de vergeving van onze Heer?’

Een moslim zou na deze zelfreflectie afstand moeten nemen van ‘nieuwjaarszondes’ als kansspelen, kerstboomversieringen, het drinken van alcohol en Kerstmanpakken. Deze tradities zouden geen plek hebben in de Turks-islamitische cultuur.

Het merendeel van de Turkse moskeeën in Nederland is onderdeel van Diyanet. In Nederland heet dit de Islamitische Stichting Nederland, waar 142 moskeeën onder vallen.

Saoedische kunst door de ogen van de vrouw  

0

Acht hedendaagse Saoedische kunstenaressen bieden middels fotografie en film een zeldzame kijk op Saoedi-Arabië in de tentoonstelling Fonāna in het Foam Fotografiemuseum Amsterdam. Van roze auto tot lichamen zonder gezichten, deze kunstwerken werpen licht op de complexe sociale structuren van het land door de ogen van de vrouw.

De focus van de pakkende kunstwerken van Fonāna (vrouwelijke kunstenaar in het Arabisch) ligt op de complexe sociale dynamieken van de Saoedische samenleving. Met name gendergelijkheid komt aan bod. Dat is niet zo gek, gezien het feit dat vrouwenrechten in Saoedi-Arabië beperkt zijn in vergelijking met de rechten van vrouwen in de omringende landen. De laatste paar jaar zijn er meerdere versoepelende hervormingen doorgevoerd. Zo werd het rijverbod voor vrouwen in 2018 opgeheven en hebben vrouwen sinds 2019 geen toestemming meer nodig van hun mannelijke voogd om een paspoort aan te vragen. Toch hebben de Saoedische vrouwen nog een lange weg te gaan. Elk kunstwerk is een statement, al is het soms even zoeken naar de ‘verstopte’ boodschap.

Series Misfits Untitled; © Sara Abu Abdallah

‘Vrouwelijke kunstenaars in Saoedi-Arabië opereren vaak in een cultuur van zelfcensuur’

‘De rol van kunst in de vrouwenemancipatie in Saoedi-Arabië is een complexe kwestie, diep verweven met de wahabistische staatsideologie’, legt curator Aya Musa uit. ‘Het wahabisme is een strikte en tegelijkertijd modernistische interpretatie van de islam, die het sociale en politieke landschap van het koninkrijk vormt. Het beperkt de rechten en vrijheden van vrouwen en ook hun mogelijkheden om zichzelf te ontplooien, bijvoorbeeld op het gebied van kunst. Vrouwelijke kunstenaars in Saoedi-Arabië opereren hierdoor vaak in een cultuur van zelfcensuur en maatschappelijke druk, waarbij de wahabitische visie op kunst en creativiteit weinig ruimte laat voor afwijkende perspectieven.’

Maar de van boven opgelegde hervormingen, die enkele jaren geleden zijn ingezet, hebben vrouwen in de publieke sfeer zichtbaarder gemaakt. ‘Ze bieden ook nieuwe mogelijkheden voor de kunstwereld, waarbij vrouwen meer kansen krijgen om hun werk te exposeren en actief bij te dragen aan het maatschappelijke debat’, aldus Musa.

Roze auto en lichamen zonder gezichten

De Saoedische kunstenaressen verwerken de uitdagingen en obstakels waarmee ze door de jaren heen zijn geconfronteerd in hun kunstwerken, ieder op een geheel persoonlijke manier. Dit resulteert in een verrassende en prikkelende tentoonstelling. De ruimte in Foam is niet groot, toch kun je er gerust langere tijd verdwalen. Saoedische kunstenaressen moeten in eigen land dikwijls vindingrijk zijn om aan de censuur te ontsnappen. Zo omzeilt fotografe Jowhara Al Saud maatschappelijke beperkingen door contouren te tekenen op negatieven zonder de gezichten in te vullen. Hiermee wil ze vertellen dat expressies verder gaan dan het gezicht.

Barcoding 1-2008; © Maha Malluh

Maha Malluh stelt fotogrammen samen waarin allerlei alledaagse objecten – zoals een sleutelhanger of een kaars – naast elkaar liggen. Hiermee legt ze de nadruk op de tegenstelling tussen traditie en de moderne consumptiemaatschappij. En kunstenares Sara Abu Abdallah heeft een oude auto lichtroze geschilderd in haar video-installatie ‘Recommence’ uit 2012. Haar kunstwerk is een boodschap van hoop, omdat het rijverbod voor vrouwen toen nog van kracht was.

Elk kunstwerk dat in Foam hangt helpt het bewustzijn over maatschappelijke kwesties zoals deze te vergroten. Fonāna toont hoe kunst als subtiel verzet fungeert en indirect een rol speelt in de emancipatie van vrouwen in Saoedi-Arabië.

‘De kunstwerken van deze vrouwen dagen de heersende dogma’s en de bestaande orde uit’, vertelt Musa. ‘De vrouwen zoeken grenzen op en zetten hun creativiteit in om genderrollen te bekritiseren en aandacht te vragen voor de autonomie van de vrouw en de complexiteit van haar identiteit in een door mannen gedomineerde samenleving. Deze vrouwen bieden een gelaagd en genuanceerd beeld, dat de simplistische zwart-witbeelden over de regio tegenspreekt.’ Daarmee wordt niet alleen de norm in Saoedi-Arabië uitgedaagd, maar ook onze eigen westerse vooroordelen ten aanzien van Saoedische vrouwen. ‘De tentoonstelling Fonāna nodigt uit om verder te kijken en de dialoog aan te gaan’, zegt Musa.

Wie zijn de vrouwen?

Saoedi-Arabië kent een rijke geschiedenis op het gebied van kunst, zoals mozaïeken en kalligrafie.  Hedendaagse kunst komt echter langzaam op gang als gevolg van de conservatieve cultuur. De kunstenaressen uit Fonāna zijn allen geboren in Saoedi-Arabië, maar slechts enkelen wonen er nog. Een groot deel van hen studeerde in het buitenland.

Sway 2009; © Jowhara Al Saud; Foto: Greenbox Museum

Musa vertelt hoe de selectie tot stand kwam: ‘De vrouwen die deel uitmaken van deze tentoonstelling zijn onafhankelijke kunstenaressen, los van overheidsinvloeden of culturele verwachtingen. Naast hun artistieke kwaliteiten brengen zij unieke inzichten en ervaringen met zich mee. Deze vrouwen presenteren hun persoonlijke verhalen en visies. Hierdoor wordt een waarheidsgetrouw beeld geschetst van de hedendaagse fotografie in Saoedi-Arabië.’

‘Ik moet stellen dat kunst nooit a-politiek is’, zegt Musa. ‘Zelfs wanneer het niet direct sociaal-politieke kwesties aan de kaak stelt, resoneert kunst met de maatschappij waarin het ontstaat. De kunst van de vrouwen in Fonāna vormt hierop geen uitzondering. Deze tentoonstelling stelt ons in staat de persoonlijke en collectieve verhalen van deze kunstenaressen te zien, te horen en te delen op een manier die zowel persoonlijk bevrijdend als maatschappelijk uitdagend is.’

De tentoonstelling is tot en met 14 februari 2024 te zien.

Indonesische marine stuurt boot met Rohingya-vluchtelingen terug

0

De Indonesische marine heeft een boot met Rohingya-vluchtelingen teruggestuurd voor de kust van Atjeh. Er heerst momenteel onrust op het Indonesische eiland, waar meerdere bewoners hun ongenoegen uiten over de toestroom van de vluchtelingen.  

Woensdag pikte de kustwacht de houten boot op. De Indonesische marine stuurde het schip KRI Bontang-907 naar de plek waar de vluchtelingenboot werd gesignaleerd, om die te onderscheppen. De vluchtelingenboot keerde niet terug naar Indonesische wateren.

De Indonesische autoriteiten geloven dat de passagiers van de houten boot Rohingya-vluchtelingen waren. De Rohingya vormen een islamitische minderheid in het boeddhistische Myanmar en zijn slachtoffer van een genocidale campagne, uitgevoerd door de regering.

Sinds november dit jaar zijn meer dan 1.500 Rohingya naar Indonesië gevlucht. Ze komen aan in Atjeh, in het uiterste noorden van het eiland Sumatra. Atjeh is de enige provincie in Indonesië waar de sharia (de islamitische wetgeving) van kracht is. Maar hoewel de Rohingya geloofsbroeders zijn, worden ze niet met open armen ontvangen in Atjeh.

Afgelopen woensdag vielen studenten een vluchtelingenkamp in Atjeh aan, waar Rohingya tijdelijk onderdak krijgen. 137 Rohingya werden naar buiten geleid en in vrachtwagens geduwd. Studenten scandeerden ‘Schop hen eruit’ en ‘Weg met de Rohingya in Atjeh’.

Volgens Al Jazeera heeft de veranderde stemming in Indonesië de autoriteiten doen besluiten om de vluchtelingenboot tegen te houden. VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR is ‘diep verontrust’.

Indonesië heeft, in tegenstelling tot Nederland en veel andere Europese landen, het VN-Vluchtelingenverdrag uit 1951 niet ondertekend. Het land heeft eerder wel Rohingya-vluchtelingen opgevangen die afkomstig waren Myanmar en Thailand.

Kindertelefoon: veel kinderen bezorgd over Wilders en Gaza

0

Afgelopen jaar belden opvallend veel kinderen de met de Kindertelefoon om te praten over de actualiteiten, zoals de Nederlandse verkiezingsuitslag van 22 november en de Israëlische aanval op Gaza.

Kinderen kunnen de Kindertelefoon bellen als ze ergens mee zitten. Vaak gaat het over pesten op school of seksualiteit, maar dit jaar belden veel kinderen over de actualiteit, zo blijkt uit het jaarverslag van de lijn.

Kinderen belden vaak over onderwerpen die ze online of op sociale media tegenkwamen. Een belangrijk onderwerp was de oorlog in Gaza, waarbij nu meer dan 20.000 Palestijnse burgerdoden zijn gevallen, waaronder 8.800 kinderen. Dit nieuws grijpt kinderen aan.

‘Kinderen nemen contact op naar aanleiding van beelden over de oorlog in Gaza die ze online zien en geven aan geschrokken te zijn’, zegt directeur Roline de Wilde tegen NOS. ‘Of ze nemen contact op omdat ze zich zorgen maken over familieleden die daar wonen.’

Daarnaast waren er veel zorgen over de verkiezingsuitslag. De PVV van Geert Wilders is met 37 zetels de grootste partij in het Parlement. Kinderen spraken met de Kindertelefoon over de verdeeldheid in hun omgeving of zeiden bang te zijn voor de gevolgen van de uitslag. Volgens De Wilde maakten onder andere kinderen met een migratieachtergrond en homoseksuele jongeren zich zorgen over de verkiezingsuitslag.