Al ruim een maand voor de ramadan stromen de uitnodigingen voor de iftar al binnen. Vrome moslims zetten hun beste beentje weer voor, denk ik bij het zien van al die mails en uitnodigingen op sociale media. Maar, zo luidt mijn eerste cynische reactie, is Nederland zoveel islamitische goedheid wel waard? Het voelt soms alsof je eten opdient aan mensen die dag in dag uit een drol achterlaten op je stoep.
Meteen daarna hoor ik weer een stemmetje in mijn hoofd. Nee, Tayfun, zo hoor je niet te denken. Zeker niet tijdens de ramadan. Altijd positief blijven en uitgaan van het goede van je medemens.
Ja, ja, denkt de cynicus in mij weer. Ik weet nog niet of ik op al die uitnodigingen inga, het is ook onmogelijk om ze bij te houden. Zelf doe ik van een afstand ook mee aan het organiseren van een ‘iftar van verzet’, tegen de woningnood in Nieuw-West, maar toch blijft het knagen.
Waarom moeten wij als moslims weer zo nodig verbinden, terwijl de machthebbers van Nederland geen kans onbenut laten om de samenleving verder uiteen te rijten, over de rug van moslims welteverstaan? Zo las ik het bericht over de iftar bij het CAK, dat onder het ministerie van Volksgezondheid valt.
Islamofobe politici van de VVD en PVV gingen voorspelbaar uit hun dak. Er zouden gescheiden gebedsruimtes gefaciliteerd worden door de overheid. Boeoeoe! Zo erg dat je moslims de gelegenheid biedt om een gebedje te doen, gescheiden zoals dat gaat bij moslims. Ik vraag me echt af waarom dat nou zo’n groot punt is.
We hebben toch ook gescheiden kleedkamers en wc’s, waar je even een moment voor jezelf hebt buiten de blik van mannen en vrouwen? Tel daarbovenop nog de handelingen die nodig zijn voor het moslimgebed, waarbij je een paar keer moet bukken, dan lijkt het me ook niet meer dan redelijk om dat gescheiden te houden.
Gendergelijkheid is dan ook niet meer dan een excuus om xenofobe politiek te bedrijven. Dat blijkt ook uit hoe racistische politici reageren. ‘Aandacht voor culturele feestdagen op de werkvloer is op zich geen probleem. Maar als je eerst Kerst afschaft en vervolgens mannen en vrouwen gaat scheiden voor een iftar? Dan ben je geen neutrale organisatie’, schreef Bente Becker op X.
Waarom moeten wij als moslims weer zo nodig verbinden?
De PVV’er René Claasen komt wat dat betreft eerlijker uit voor zijn moslimhaat. ‘Stop deze gekkigheid direct! Stap voor stap worden onze waarden ingeruild, hoezo islamisering?’ reageerde hij.
Eet je eigen drol maar op tijdens iftar is mijn ramadanboodschap aan zulke types. Ten eerste is Kerst niet afgeschaft, worden vrouwen en mannen niet gescheiden voor ‘een iftar’. Of denkt de indiener van de racistische integratiemotie dat iftar gebed betekent? En is geen enkele organisatie neutraal, hoe neutraal de islamofobe VVD ook wil klinken.
Ten tweede kan ik nog bozer worden om moslims die onder zulke omstandigheden een iftar willen organiseren voor poeppraters. Ik herhaal: zijn deze mensen onze islamitische goedheid wel waard, of is het tijd dat we de Hollandse stank voor dank op een afstand houden?
De iftar moet je verdienen. Voor niets komt de zon op. Ramadaan kareem!
De Hilversumse wethouder Bart Heller (GroenLinks) heeft maandag zijn functie neergelegd, omdat leden van de Joodse gemeenschap in Nederland hem beschuldigd hebben van antisemitisme.
Heller werd van Jodenhaat beschuldigd, vanwege de e-mail die hij stuurde in reactie op een verzoek om het raadhuis oranje te verlichten ter nagedachtenis aan de Israëlische familie Bibas. De familie werd op 7 oktober 2023 ontvoerd door Hamas en later om het leven gebracht. De wethouder benoemde in zijn antwoord ook het leed van Palestijnse kinderen in Gaza. Het Israëlische leger heeft volgens Heller meer dan 15.000 Palestijnse kinderen vermoord. Hij suggereerde dat het niet gepast was om alleen voor de twee Israëlische kinderen het Raadhuis te verlichten. Als het Hilversumse Raadhuis voor elke twee gedode kinderen 24 uur verlicht moet zijn, dan zijn de kinderen Bibas over 7.500 dagen, dus twintig jaar, aan de beurt.
Dit antwoord is sommige leden van de Joodse gemeenschap in het verkeerde keelgat geschoten. Het Nieuw Israëlietisch Weekbladheeft het over een ‘rabiate anti-Israël-brief’ en rabbi Binyomin Jacobs stelt dat de wethouder zich schuldig gemaakt heeft aan antisemitisme.
Binnen de gemeenteraad groeide de druk op Heller om zich te verantwoorden. Uiteindelijk besloot hij zijn functie neer te leggen, hoewel hij blijft benadrukken dat hij achter zijn woorden staat.
Volgens de Nederlandse mensenrechtenorganisatie The Rights Forum is Heller het zoveelste slachtoffer van de Israëllobby in Nederland. The Rights Forum wijst erop dat de Israëlische ambassade een actieve rol speelt in dit soort kwesties. Het verzoek om het Hilversumse raadhuis oranje te verlichten kwam niet vanuit de gemeenteraad of de lokale gemeenschap, maar rechtstreeks van de Israëlische ambassade. Dit past volgens The Rights Forum in een bredere strategie, waarin pro-Palestijnse standpunten in diskrediet worden gebracht door ze te framen als antisemitisme.
Heller zelf heeft na zijn aftreden verklaard dat hij geen spijt heeft van zijn woorden en dat hij blijft staan voor een gebalanceerde kijk op het conflict.
Het debat over antisemitisme en kritiek op Israël speelt niet alleen in Hilversum. In een opiniestuk inde Volkskrant van gisteren stellen vijf leden van de PvdA – Tjeerd Ritmeester, Keren Hirsch, Hanna Luden, Caroline Diepeveen en Louis Plas – dat GroenLinks-PvdA te veel een activistische, pro-Palestijnse richting inslaat en daardoor geen oog meer zou hebben voor Joods leed. In hun kritiek beschuldigen zij – zonder dit overigens met feiten te onderbouwen – de VN-rapporteur voor de Palestijnse gebieden, Francesca Albanese, van antisemitisme.
Een Turkse, Syrische en Maleisische moslim vertellen over hun ramadan. Wat missen ze uit hun land van herkomst? ‘Je kunt daar aan alles merken dat het ramadan is.’
Zoals anderen weken van tevoren bezig zijn met hun kerstversiering, kerstmaaltijd en de cadeaus onder de boom, is ramadan voor moslims de maand van het jaar om naar uit te kijken. ‘In Turkije begint de voorbereiding op de ramadan ongeveer twee maanden van tevoren. Eerst komt de maand Recep, daarna de maand Sha’ban en uiteindelijk de maand Ramadan. Deze drie maanden zijn heel speciaal,’ vertelt Mehmet uit Doetinchem. Mehmet vluchtte uit Turkije en wil niet herkend worden. We gebruiken daarom een pseudoniem.
‘De ramadan is een periode in het jaar waarin je familie weer ontmoet. Daar leven wij naartoe. Iedereen is in afwachting van de ramadan. We maken het huis schoon, kopen nieuwe kleren, bereiden alvast eten en bewaren dat in de diepvries’, zegt Sona Akil Souqi, een moslima van Syrische komaf. Ze woont met haar man in het Gelderse Neede en vertelt graag over de betekenis van deze maand.
‘De eerste dag ga je altijd naar het ouderlijk huis’
Afgelopen zaterdag begon de ramadan, de eerste dagen zijn nu voorbij. Dit jaar zijn de dagen kort: de eerste maaltijd (iftar) wordt genuttigd rond half zeven ’s avonds, terwijl de laatste maaltijd (sohur) voor half zes ’s ochtends wordt gegeten. Zo is de dagelijkse routine in zekere zin goed aan te houden. Een zegen voor veel moslims, want het normale leven gaat hier gewoon door. ‘In Nederland verandert onze dagelijkse routine niet veel door de vastenmaand. Dat was in Turkije wel anders. Daar veranderde ramadan je dagelijkse ritme aanzienlijk’, vertelt Mehmet.
Iftarmaaltijd
De iftar is een belangrijk moment tijdens de ramadan. Dan komt iedereen bij elkaar en wordt er uitgebreid gegeten. ‘De eerste dag ga je altijd naar het ouderlijk huis. Dat kán een probleem zijn: als we op de eerste dag naar mijn schoonmoeder gaan, dan is mijn moeder boos. En andersom ook. Daarom ga ik soms naar mijn moeder en mijn man naar zijn moeder,’ vertelt Sona.
Sona Akil Souqi. Beeld: Ronald Falke
Daarna is het een komen en gaan van gasten en uitnodigingen. Vaak worden de uitnodigingen al maanden van tevoren rondgestuurd en is het een grote puzzel om alle afspraken in een maand te plannen. Als er gasten zijn, wordt dan ook alles uit de kast gehaald. ‘Ik wil voor iedereen die komt eten verzorgen’, zegt Sona.
‘Iedereen heeft zo zijn eigen manier om het vasten te verbreken. Mijn vader wilde altijd eerst roken en daarna een sapje drinken. Mijn moeder begint altijd met dadels en mijn zwager wil eerst koffie, een Arabische koffie light. Mijn schoonmoeder vindt rijst met kip erg lekker, dus maak ik dat gerecht voor haar. Maar ik maak ook soep met rode linzen, dat geeft weer energie. En er is fattoush, fatteh, kibbeh en tabouleh (typisch Syrische gerechten, red.).’
‘We beginnen de iftar met dadels, vanwege de voedingswaarde, maar ook omdat de Profeet dadels at tijdens de ramadan’, vertelt Mehmet. ‘Vóór de iftar ga ik naar de bakker om pide te kopen, dat is traditie.’
Bezinning
Ramadan gaat niet alleen over eten en drinken. Het is ook een maand van bezinning. Moslims ontmoeten elkaar in de moskee voor de taraweeh-gebeden tot in de late avonduren of bidden thuis, met familie. Veel moslims kiezen ervoor om in de vroege ochtenduren de Koran te lezen, na het nuttigen van de sohur, of juist tot diep in de nacht.
‘Soms is er een ‘gebed van de dag’, in Maleisië stond dat bijvoorbeeld in de krant’
Juliana Idris, een Rotterdamse van Maleisische afkomst, vertelt hierover: ‘In deze maand is de deur van de hel gesloten, terwijl de deur van de hemel juist 24/7 openstaat. Het biedt je de mogelijkheid om dichter bij Allah te komen. Dit is iets waar ik erg enthousiast van word, dat had ik als kind al. Soms is er een ‘gebed van de dag’, in Maleisië stond dat bijvoorbeeld in de krant. Als je dat gebed die avond doet, is de beloning extra groot. Voor mij voelde dat altijd als een soort adventskalender: je opent elke dag een vakje en krijgt daar dan iets voor terug.’
Als kind ging Juliana graag naar de moskee voor de taraweeh-gebeden. ‘Hier kwam dan iedereen uit de buurt samen, het schepte een band.’ In Nederland doet ze dat thuis en vooral in de weekenden, wanneer ze meer tijd heeft. ‘Er is niet echt een moskee in onze buurt waar je ’s avonds naartoe kunt lopen. We doen weleens het taraweeh-gebed met het gezin, maar niet elke avond.’
Ramadan-buzz
‘In Turkije kun je aan alles merken dat het ramadan is,’ vertelt Mehmet. ‘Overal zijn evenementen en de media zenden veel ramadan-gerelateerde programma’s uit. In moskeeën worden activiteiten georganiseerd, er zijn drukbezochte markten en de taraweeh-gebeden trekken veel mensen. Ik mis ook de spirituele sfeer van de ramadan in Turkije. Mensen richten zich daar meer op het bidden en geven vaak geld, voedsel of kleding aan de armen. Er wordt veel waarde gehecht aan religieuze activiteiten en het gemeenschapsgevoel.’
Sona herkent dit uit haar land. ‘In Syrië is de ramadan doordrenkt met religieuze activiteiten zoals taraweeh-gebeden, Koranrecitaties en liefdadigheid. In Nederland zijn deze activiteiten beperkter en vinden ze vooral plaats binnen moskeeën en gezinnen. Ik zou best willen dat de moskee hier voor ‘haar’ moslims ramadan-vieringen zou organiseren, maar over de hele gemeente zijn er misschien honderd moslims. Voor veel mensen is de moskee best ver weg en als je werkt, heb je daar geen tijd voor.’
‘Wij kregen dit jaar een doosje dadels van de buurvrouw’
‘In Nederland is ramadan minder zichtbaar. In grote steden zijn er wel evenementen, zoals ramadanmarkten of gezamenlijke iftar-maaltijden, maar over het algemeen blijven de vieringen beperkt tot moskeeën of islamitische centra. Wij vieren ramadan gewoon thuis,’ zegt Mehmet.
Nederlandse ramadan
Toch is er ook vanuit de Nederlandse gemeenschap steeds meer aandacht voor de ramadan. Supermarkten hebben vaker een aangepast assortiment en winkelketens spelen in op de vraag naar cadeaus, die door familieleden worden uitgewisseld tijdens het Suikerfeest. Bovendien zijn er steeds vaker gedeelde iftars, waaraan ook niet-moslims deelnemen uit interesse in hun vrienden, kennissen of collega’s.
Juliana merkt op dat ze hele fijne collega’s heeft wat dit betreft. ‘Als ik naar mijn werk ga, houden mijn collega’s er rekening mee. Zo is er binnenkort een jubileumetentje van een collega, dat werd aangepast aan de tijd dat ik mag eten, zodat ik erbij kan zijn. Dat vind ik erg lief.’
‘Wij kregen dit jaar een doosje dadels van de buurvrouw. ‘Gefeliciteerd met de ramadan!’ Mijn collega’s feliciteren me ook met de ramadan, dat vind ik heel leuk’, vertelt Sona.
‘Ramadan is een bijzonder gevoel’, besluit ze. ‘Het is niet alleen: ik ga niet eten en drinken. Je helpt ook anderen die minder geld hebben met een lekkere maaltijd. Natuurlijk moet je mensen altijd helpen als dat kan, maar tijdens ramadan is dat anders. Mijn vader zei altijd: één maand werken we voor onze God en de andere maanden werken we voor onszelf.’
‘Het wordt voor Europa steeds onmogelijker om een globale actor te zijn zonder Turkije’, verklaarde de Turkse president Erdogan tijdens een iftarmaaltijd met ambassadeurs in Ankara. Zo meldt de krant Türkiye Today.
De woorden van de Turkse president komen op een hachelijk moment in Europa. De Verenigde Staten willen dat er snel een deal komt tussen Oekraïne en Rusland en hebben zelfs alle wapenleveranties aan Oekraïne gepauzeerd. Europese leiders voelen de druk om nu zelf een vuist te maken voor de veiligheid op het continent.
Werpt de Turkse president zich nu als redder in nood voor Europa, of zit er meer achter de woorden van de politicus?
Erdogan noemde de Oekraïne-crisis niet expliciet, toen hij stelde dat ‘Europa’s veiligheid’ onmogelijk zou zijn zonder Turkije. Hij had het wel uitvoerig over de ‘strategische prioriteit’ van Turks EU-lidmaatschap, oftewel de hoogste prijs voor een eventuele Turkse bijdrage aan de Europese veiligheid.
Sinds de Oekraïne-oorlog uitbrak, speelt Turkije een dubbelrol. Zo heeft het uit economische belangen nooit meegedaan met de westerse sancties tegen Rusland, maar tegelijk heeft het Turkse drones geleverd aan Oekraïne en is het voor de territoriale integriteit van het land.
In Duitsland is opnieuw een auto ingereden op een mensenmenigte, met minstens twee doden en vijf gewonden tot gevolg. De dader, een veertigjarige Duitse man, is opgepakt door de politie. Er zou geen sprake zijn van ‘terroristische motieven’, meldt Deutsche Welle.
Op camerabeelden is te zien dat een terreinwagen met hoge snelheid afrijdt op een groep mensen die voor carnaval bijeen waren.
Volgens de Duitse autoriteiten is de man doelbewust op de mensenmassa ingereden en zou hij ‘psychische problemen’ hebben. Er is geen bewijs voor een ‘religieus’ of ‘extremistisch’ motief, aldus deelstaatminister Thomas Strobl.
Toch meldt Der Spiegeldat de man in 2018 is veroordeeld voor extreemrechtse haatzaaierij op Facebook.
Het komt vaker voor dat aanslagen door autochtone individuen worden gerelateerd aan psychische factoren. Na de aanslag in Örebro waren Zweedse autoriteiten er ook snel bij om te verklaren dat het niet om ‘terrorisme’ ging. Wanneer de dader een (islamitische) migratieachtergrond heeft, spreken westerse media daarentegen eerder van terreur.
Ook in de berichtgeving over de aanslag in Mannheim vallen deze patronen op. De politie en het Openbaar Ministerie melden dat de aanval ‘intentioneel’ was, maar toch niet ‘politiek gemotiveerd’. Er wordt gezocht naar ‘de psychische aard’ van de aanval, aldus Deutsche Welle.
Tegen een lantaarnpaal liep ik, in trance. Toen ik klaar was met de paal uitvloeken zag ik het antwoord op de vraag waarin ik verzonken was geweest. Wanneer begon het tijdperk dat nu door Trump uitgeblazen wordt?
Ongeveer een jaar voor mijn geboorte, een paar dagen na de Japanse aanval op hun marinehaven Pearl Harbour, door die nog minuscule dubbeldekkervliegtuigjes. 7 december 1941. De Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt verklaarde de oorlog aan Duitsland en Japan, na lange aarzelingen waarin het land door zijn isolationisme werd vastgehouden. Mijn allereerste herinnering is van mei 1945, toen ik blij zwaaiend de legers van de andere kant van de oceaan in Den Haag een overwinningsparade zag houden. Het was dankzij Roosevelts besluit dat we de dictatuur de baas werden en dat het trans-Atlantisch verbond van Amerika en Europa ontstond, dat ons tot op gisteren beschermde tegen de tirannen in het Oosten.
In de lieve straatjes van Zutphen hoor ik die knal niet, maar des te luider zodra ik de computer of de tv aanzet. Europese leiders die in paniek bij Donald Trump op de stoep staan en daar afgepoeierd worden. Of zelfs helemaal niet ontvangen worden, zoals onze goeie eurocommissaris voor het Buitenland Kaja Kallas overkwam, die in Washington had afgesproken om haar Amerikaanse collega Rubio te ontmoeten, maar daar te horen kreeg dat hij even geen tijd had. Het doet me denken aan de dagen die voorafgingen aan de Russische invasie in Oekraïne, toen repten de Europese leiders zich de een na de ander naar Poetin. Met diezelfde vergeefse bezweringsgebaren om toch alsjeblieft weer normaal te worden. In dat spiegelbeeld paste tenminste nog de oude vertrouwde vijand in Moskou, maar nu bedelen wij, Europeanen, op diezelfde manier bij onze vriend. Nachtmerrie!
Respectloos
Doet dat iets met mij? Ik eet idioot veel speculaasjes, zelfs bij het tikken van mijn stukjes. Als ik Trump hoor zeggen dat Zelensky een dictator is,voel ik me persoonlijk beledigd. Lees ik dat diezelfde hufter het uitgemergelde Oekraïne zijn zeldzame metalen afperst, spring ik uit mijn vel. Ik zie hoe onbeschaamd Trump en Vance proberen om Zelensky voor de camera af te maken. Terwijl hij hen de meest elementaire feiten probeert bij te brengen. Rusland is de oorlog begonnen, Rusland is ondanks alle pogingen van Oekraïne niet vatbaar voor diplomatie. Jij speelt met de derde Wereldoorlog, schreeuwt Trump, die dat zelf doet omdat hij Poetin zijn gang laat gaan. Respectloos, zo proberen Trump en Vance hem in de ogen van het publiek voor te stellen, maar zij missen zelf elk respect tegenover een man die al zes jaar zijn volk moet zien te redden uit de klauwen van een oppermachtige en wrede vijand.
Europa is zijn vijand, Rusland zijn vriend. Samen vallen ze Europa aan
Op een rustiger moment, draait mijn hoofd rond de vraag hoe Europa nu nog beschermd kan worden tegen Poetins terugkerende hebbelijkheid om met zijn 6000 atoomraketten ons te chanteren, of er als voorproefje eens een werkelijk op Rotterdam te gooien. Met een middellange afstandsraket, type Orazjnik, de ‘hazelnoot’, die hij al eerder op Zaporizja heeft laten vallen, voor de grap nog zonder kernkop.
Kunnen we dan terugslaan met een vergelijkbare middellange afstandsraket? Die zou dit jaar door de Amerikanen in Duitsland gestationeerd worden. Dat was het plan van Biden, maar Trump zie ik dat niet doen: dat hadden die Europese parasieten zelf al lang maar moeten doen. Trump zal zeggen dat wij door onze lage defensie-uitgaven zelf om zo’n Russisch geschenk gevraagd hebben en ervan genieten. Zullen Frankrijk of Engeland als vergelding een kernbom op Sint-Petersburg laten ontploffen? Die denken liever even na.
Onderhandelen dan maar? Ja, dat zou Poetin dan best vinden, maar wel graag op zijn voorwaarden, zoals hij dat ook nu met Oekraïne wel wil. Handen omhoog, decadente arrogante Europeanen! Ophouden met steun aan Oekraïne, krimp je legers in, laat ons verkiezingen voor jullie organiseren zodat jullie constructieve regeringen krijgen, anders zul je nóg wat beleven.
Weimargroep
Dus hoe zorgen we dat wij Poetin genoeg angst inboezemen voor het Europese antwoord?
Eindelijk, eindelijk gebeurt er nu in Europa iets dat lijkt op wat al zo lang nodig was geweest. Macron heeft snel na de Amerikaanse oorlogsverklaring aan Europa – dat was het voor wie goed geluisterd heeft – op de Veiligheidsconferentie in München een aantal Europese partners samengeroepen. Daar is een vechtlustig verbond gesmeed. Frankrijk, Duitsland, Polen, Italië doen mee, maar ook de Scandinavische en Baltische landen. In een prominente rol ook Engeland, dat dankzij Starmer weer dicht tegen Europa aan zit. Zelfs onze eigen super-rechtse regering voelt zich gedwongen schoorvoetend aan te schuiven.
Ik ontdek nu ook dat er al sinds 2013 een gezamenlijk legertje van Polen, Duitsland en Frankrijk bestaat, dat de ‘Weimar Battle Group’ heet, met een kazerne in Polen. Sympathiek dat dit verbond toevallig genoemd is naar de Duitse stad waar voor het eerst in de geschiedenis van Europa een echt democratische grondwet is aangenomen, tot en met vrouwenkiesrecht toe. De groep is ontstaan uit een verbond van Duitsland, Frankrijk en Polen, een driehoek die Weimar als middelpunt koos.
Hoe sneller die Europese atoombom er is hoe liever
Weliswaar werd al in het Verdrag van Maastricht in 1992 opgenomen dat de Europese legers zich zouden integreren, maar dat vorderde in slakkentempo. Die Weimar Group is zich nu verrassend aan het uitbreiden. Het is een verband van Europese landen buiten de EU om, Hongarije zit er gelukkig niet in. De Weimar Group is niet van de EU, maar zit er wel bij. Annalena Baerbock, de Duitse buitenlandminister, is al met een plan gekomen is om Europa 700 miljard euro in dit nieuwe Europese militaire verband te laten steken. Een ongekend bedrag.
Eén leger heb ik daarbij nog niet vermeld en dat is het Oekraïense. Momenteel het sterkste leger van ons continent en dat springt er natuurlijk ook graag in. Europa ontwaakt uit een nachtmerrie.
Europese atoombom
Het spant erom of deze ‘Euro-NAVO’, zonder de VS, snel krachtig genoeg is om de Russen te weerstaan. Want eerlijk gezegd zie ik voorlopig geen vrede in Oekraïne in het vooruitzicht. Rusland zal niet aanvaarden dat er een sterke Europees militaire macht in Oekraïne verschijnt. En zonder zo’n vredesgarantie gaat Oekraïne niet akkoord, het is wel wijzer. Dus blijft de oorlog voortdenderen.
Trump roept dat hij vrede wil, maar dat dat woord komt uit zijn masker, ook hij weet natuurlijk dat Rusland blijft donderjagen als het geen sterk leger tegenover zich voelt. Maar dat vindt Trump al lang best, Europa is zijn vijand, Rusland zijn vriend. Samen vallen ze Europa aan.
Het is goed dat ik van de militaire ontwikkeling die zich nu in een noodtempo in Europa voltrekt niet alles weet, want veel moet in het geheim gebeuren. Bijvoorbeeld de ontwikkeling van de Europese atoombom, onder Europees commando, buiten bereik van het aasgieren-duo Trump-Poetin. Hoe sneller die Europese atoombom er is hoe liever. Waarschijnlijk werkt Oekraïne eraan. Zonder kunnen we niet meer. Een zelfstandig, tot de tanden bewapend Europa buiten de nu onbetrouwbare NAVO. Ik althans heb mijn lidmaatschap opgezegd.
Zo gaan we de nieuwe tijd in. Ik maak het nog mee, het post-Atlantische tijdperk van Europa.
Wanneer hijst Brussel de vlag van het Europese commando over de Verenigde Europese legers officieel? Doet Canada mee?
Roel van Duijn (1943), bekend van de Provobeweging en de Kabouterpartij, is toegetreden als columnist bij de Kanttekening.
Van Duijn schreef begin 2021 zijn eerste artikel voor ons het medium: een essay over de genocide op de Oeigoeren in China, waarin hij de rol van de Chinese partijfunctionaris Chen Quanguo fileerde. In zijn bijdragen aan de Kanttekening zal hij zich blijven richten op thema’s als mensenrechten, democratie en internationale politiek.
Als tiener voelde Roel van Duijn al betrokken bij de internationale politiek. Hij raakte geïnspireerd door de stokoude Britse filosoof Bertrand Russell (1872-1970), die tegen de atoombewapening demonstreerde. ‘Ik sympathiseerde natuurlijk ook met de Algerijnse onafhankelijkheidsstrijd tegen Frankrijk, maar mijn brandpunt was de atoombom’, vertelde hij aan Kanttekening-redacteur Ewout Klei. ‘Ik ging met vrienden op een kruispunt staan om tegen de atoombom te protesteren, dat was het begin van mijn politieke werk. De schoolleiding kon mijn actie niet zo waarderen. Vlak voor mijn eindexamen werd ik van school gestuurd.’
Beroemd werd Van Duijn dankzij Provo, de rebelse studenten die in de jaren 1965-1967 Amsterdam op stelten zetten. ‘Ik werd fulltime Provo en schreef als oprichter ervan ook voor het gelijknamige blad. We maakten plannen over hoe het ook anders kon, onder andere met gratis gemeentelijke fietsen: het beroemde Witte Fietsenplan. Ook heb ik, vanwege mijn activisme, meerdere malen boetes gekregen en ben ik enkele keren in de cel beland. Maar ik geloofde dat ik de goede strijd voerde.’ Daarna volgde de Kabouterpartij, die in 1970 met maar liefst vijf zetels in de Amsterdamse gemeenteraad debuteerde. ‘De Kabouters kwamen met alternatieven. Biologische landbouw, windenergie, antiautoritair socialisme.’
De afgelopen jaren heeft Van Duijn zich ook kritisch uitgelaten over het Rusland van Vladimir Poetin. De Russische agressie tegen Georgië en Oekraïne en het autoritaire beleid van Poetin hebben ertoe geleid dat Van Duijn zijn oude pacifistische idealen heeft herijkt. Waar hij ooit streefde naar absolute geweldloosheid, erkent hij nu dat in sommige gevallen verzet noodzakelijk is en de NAVO eigenlijk zo slecht nog niet is.
Van Duijns nieuwe rol als columnist bij de Kanttekening past in zijn lange traditie van activisme en politieke betrokkenheid. Met zijn brede historische kennis en scherpe pen zal hij ongetwijfeld originele bijdragen leveren aan het maatschappelijk debat.
Israël heeft zondag een totale blokkade voor hulp in Gaza opgelegd, wat een belangrijke voorwaarde van het staakt-het-vuren schendt. De tweede fase van de overeenkomst zou dit weekend beginnen, maar lijkt nu onrealistisch.
De afgelopen 42 dagen kon er mondjesmaat humanitaire hulp geleverd worden. Hoewel het minimale aantal trucks dat zou worden toegelaten bijna op geen enkele dag werd gehaald, was elke hulp erg welkom. Het gebied werd sinds het begin van de oorlog in Gaza hermetisch afgesloten door het Israëlische leger en er is sprake van hongersnood.
De angst dat honger opnieuw wordt ingezet als wapen was dan ook weer snel aanwezig onder de bewoners. Maar ook fysieke aanvallen worden gevreesd, nu er van het staakt-het-vuren weinig over lijkt te zijn. Op zondag voerde Israël op verschillende plekken luchtaanvallen uit, waarbij vier doden en vijf gewonden vielen.
Geen tweede fase
Op 1 maart zou de tweede fase van het staakt-het-vuren ingaan. In deze fase zou het Israëlische leger zich volledig uit Gaza terugtrekken. Onderhandelingen over de details vonden echter niet plaats. In de plaats daarvan kwam Israël samen met de VS met een ander plan: een verlenging van de eerste fase om meer gegijzelden vrij te krijgen. Israël legt de schuld bij Hamas, dat dit plan niet accepteert.
Egypte en Saoedi-Arabië hebben de acties van Israël sterk veroordeeld. Morgen ontmoeten Arabische leiders elkaar in Caïro om met een alternatief plan te komen. De rol van Saoedi-Arabië is cruciaal; Trump hoopt namelijk op een akkoord tussen de VS, Israël en Saoedi-Arabië, een economisch handelsblok dat hij al tijdens zijn eerste termijn nastreefde.
De film No Other Land, waarin Palestijnse en Israëlische filmmakers samenwerken om te laten zien hoe bezetting er uitziet, heeft gisteren een Oscar gewonnen in de categorie beste documentaire.
In de film zie je het leven van Basel Adra uit het dorpje Masafer Yatta in de Westelijke Jordaanoever. Jarenlang filmt hij de acties van het Israëlische leger, dat van het gebied een militair oefenterrein wil maken. Daarvoor komt het regelmatig langs met bulldozers om de vluchtig opgezette woningen weer met de grond gelijk te maken. Op een gegeven moment raakt hij bevriend met de Israëlische journalist Yuval Abraham, die zich hard maakt voor de Palestijnse zaak.
De regisseurs van de film zijn eveneens van zowel Palestijnse als Israëlische afkomst, en hebben met de film willen laten zien dat er alleen een einde aan het conflict kan komen door samen te werken.
Geëmotioneerd vertelde Adra bij de ontvangst van de Oscar over zijn dochter, die twee maanden geleden geboren is. Hij hoopt dat zij niet net als hij te maken zal krijgen met geweld, verwoesting en gedwongen verplaatsing, waarop hij een daverend applaus krijgt.
Bezetting gaat door
Ondanks de aandacht en erkenning voor de film, gaan deze praktijken gewoon door in de Westelijke Jordaanoever. Twee weken geleden schreef Adra op zijn Instagram: de bezetters hebben twee uur geleden Masafer Yatta bestormd. Vier huizen zijn tot dusver verwoest en ze zijn nog steeds bezig.’
‘Iedereen die om deze film gaf, moet eigenlijk ook geven om wat er vandaag de dag gebeurt. Masafer Yatta verdwijnt voor mijn ogen. Er is maar één woord voor deze acties: etnische zuivering’, schreef hij twee dagen eerder.
Amnesty International waarschuwde vorige week ook voor het toenemende geweld in Masafer Yatta, waar in totaal twaalf gemeenschappen wonen. De ngo benadrukte in het bijzonder de situatie in het dorp Shi’b Al-Butum. ‘Al tientallen jaren is deze gemeenschap het slachtoffer van toenemende door de staat gesteunde aanvallen van kolonisten en onderdrukkende maatregelen van de Israëlische autoriteiten.’
‘Sinds 7 oktober 2023 is de situatie aanzienlijk verslechterd. Deze gemeenschap – net als andere in het gebied – zal daardoor met geweld worden verdreven. Tenzij er onmiddellijk maatregelen worden genomen om gewelddadige kolonisten ter verantwoording te roepen en een einde te maken aan de sloop van huizen en de uitbreiding van nabijgelegen nederzettingen’, aldus de ngo.
VN-hulporganisatie OCHA houdt sinds 20 jaar het kolonistengeweld bij op de hele bezette Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem. Volgens de organisatie laat 2024 de hoogste cijfers ooit zien, schreef Amnesty International bovendien.
Amerikaanse conservatieve lobbygroepen hebben in zeven jaar 60 miljoen dollar naar Europa gestuurd om anti-lhbti en vrouwonvriendelijke standpunten te steunen. Volgens Zembla speelt Henk Jan van Schothorst (57), ex-SGP-medewerker, een rol in dit door de VS gesteunde netwerk.
Van Schothorst is met zijn stichting Christian Council International (CCI) zo machtig geworden dat hij zelfs bij de inauguratie van Donald Trump aanwezig mocht zijn, schrijft de Volkskrant. Hij is vooral actief in Afrika, waar hij bijeenkomsten organiseert om de rechten van lhbti-minderheden, die daar vaak niet bestaan, in te perken.
‘Jullie moeten je niet laten koloniseren door de EU en traditionele familiewaarden overboord gooien’, zegt hij in een audiofragment bij een bijeenkomst in Oeganda. ‘Dat is niet alleen van belang voor jullie, maar ook voor de arme kinderen van Europa. Blijf sterk.’
Na deze bijeenkomst heeft de Oegandese overheid in een persverklaring gezegd zich te zullen inzetten tegen homopropaganda.
Tegen de Volkskrant is Van Schothorst milder en zegt hij dat hij voor een ‘beperkte overheid, vrije markt en individuele vrijheid’ is. Bij de oprichting van zijn stichting in 2013 waren wijlen Frits Bolkestein en ook Thierry Baudet aanwezig. Met hem zou hij een aversie tegen ‘woke’, ‘genderideologie’, abortus en rechten voor lhbti’ers delen.
Uiteindelijk zou het doel zijn om ivf, sterilisatie en abortus te verbieden en om wetten die echtscheiding, het homohuwelijk en adoptie door homostellen mogelijk maken, in te trekken.
Onderzoeksjournalist Sander Rietveld vertelt dat Van Schothorst een eigen lobbykantoor heeft. Ondanks een beperkt budget slaagt hij erin medewerkers op strategische plekken te plaatsen, zoals bij de VN in Genève en New York, en in Ethiopië.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.