16.2 C
Amsterdam

Iran heeft de kans op vrede in het Midden-Oosten vergokt

Gert Jan Geling
Gert Jan Geling
Publicist. Kernlid van de denktank Liberales. Onderzoeker aan het Leids Universitair Centrum voor de Studie van Islam en Samenleving dat verbonden is aan de Universiteit Leiden.

Lees meer

Met de liquidatie van Hezbollah-leider Nasrallah door Israël gaat het Midden-Oosten een uiterst onzekere tijd tegemoet. Nasrallah was de kroonprins van het proxy-netwerk van Iran, het leger van terreurgroeperingen zoals Hezbollah, Hamas, de Houthi’s in Jemen en verschillende Iraakse sjiitische milities: de zogeheten ‘As van Verzet’ waarmee Iran al decennialang een schaduwoorlog in het Midden-Oosten tegen Israël en de VS voert.

Op 7 oktober vorig jaar bereikte deze alliantie haar hoogtepunt. Met de aanval van Hamas die tot diep in Israël reikte, leek het machtige Israël te wankelen. Het gevolg was dat het Midden-Oosten in oorlog en chaos verzandde. Weg was de kortstondige periode van vrede die gekenmerkt werd door de Abraham-akkoorden, de vredesverdragen tussen Israël en diverse Arabische landen, en de toenadering die het pro-westerse Saoedi-Arabië zocht met zowel Israël als Iran. In plaats daarvan kwam de bloedige wraak van de gewonde tijger Israël, die niet alleen leidde tot de vernietiging van Gaza en tienduizenden doden, maar ook tot massale onrust in het Midden-Oosten en op de straten en universiteitscampussen in het Westen, waar de pro-Palestina-beweging, die veelal ook pro-Iran, Hezbollah, Hamas en de Houthi-beweging is, zich roerde.

Vanaf 8 oktober begonnen de proxies van Iran Israël verder aan te vallen. Hezbollah opende een nieuw front in het noorden door vrijwel dagelijks raketten op Israël af te schieten, in de hoop de Israëlische aandacht te kunnen verdelen en daarmee Israël te verzwakken. Israël wachtte echter geduldig. Na de verpulvering van Gaza, waarmee ook de militaire tak van Hamas grotendeels gedecimeerd leek te zijn, richtte Israël haar aandacht op het noorden.

‘Het Westen dient Israël, ondanks haar beperkingen, in dit conflict te steunen’

Het was de calculatie van zowel Iran als Hezbollah dat Israël niet all-in zou gaan in haar strijd tegen de Libanese sjiitische beweging. Een oorlog op twee fronten zou het land verzwakken, en uit eerdere oorlogen tegen Hezbollah was Israël lang niet altijd als winnaar naar voren gekomen. Waar de As van het Verzet niet op had gerekend, was hoe diep zij door de Israëlische geheime dienst was geïnfiltreerd.

Niet alleen de ontploffende communicatieapparatuur van Hezbollah kwam van een Israëlische leverancier, maar dankzij een spion die waarschijnlijk tot in de hogere regionen van zowel Hezbollah als Iran reikt, wist Israël zo ongeveer de hele hogere commandostructuur van Hezbollah te decimeren, alsook een groot deel van haar lanceerinstallaties en de wapens en raketten van de beweging te vernietigen.

Het gevolg: Hezbollah is nu ernstig verzwakt, en het is de vraag of de beweging de grondoorlog met Israël die zich nu ontvouwt, überhaupt nog kan inzetten. Het overgebleven leiderschap is waarschijnlijk op dit moment volstrekt paranoïde: wie is de mol? Als Israël Nasrallah kon raken, dan kunnen ze iedereen raken. De kaarten op het schaakbord van het Midden-Oosten worden daarmee opnieuw geschud. Israël heeft haar afschrikkingskracht hersteld. Ondanks dat nu de Iraanse raketten in grote getale op Israël landen, lijkt het eerder Iran zelf dan Israël te zijn dat ernstig verzwakt is. Het spelletje dat Iran het afgelopen jaar heeft gespeeld, heeft allesbehalve positief uitgepakt voor de ayatollahs. Iran heeft daarnaast de levens van tienduizenden Palestijnen, het voortbestaan van Gaza, de stabiliteit in Libanon en Jemen, en de kans op verdere toekomstige vrede in het Midden-Oosten vergokt.

Demonstranten op de straten en universiteitscampussen in het Westen wijzen uiteraard met de vinger naar Israël en de VS als grote boosdoeners, maar ze zouden er goed aan doen om ook eens kritisch naar Iran te kijken. Deze bondgenoot van Rusland is uiteindelijk de kwade genius achter veel van de gebeurtenissen die het afgelopen jaar het Midden-Oosten in een spiraal van chaos en oorlog hebben gestort. Via haar proxies gokt Iran met de levens van Palestijnen, Libanezen, Jemenieten en Irakezen. Het destabiliseert het Midden-Oosten moedwillig, omdat verdeeldheid in haar belang is. En zolang Iran hier ongestraft mee weg kan komen, is stabiliteit in het Midden-Oosten voorlopig heel ver weg.

Het grotere geopolitieke plaatje is dat Rusland en Iran, en hun proxies, weten hoe ze Israël kunnen uitdagen tot het begaan van de wreedheden die zowel het Midden-Oosten als de straten van het Westen in vuur en vlam zetten. Het wereldwijde conflict dat in 2022 met de inval van Rusland in Oekraïne aanving, wordt nu met de Iraanse aanval op Israël voortgezet. Rusland en Iran zijn bondgenoten. En het Westen dient dan ook niet alleen Oekraïne, maar ook Israël, ondanks haar beperkingen, in dit conflict te steunen. Want zolang het huidige regime van de ayatollahs in Iran aan de macht blijft, zal het Midden-Oosten de zo gewenste vrede niet kennen.

Nu u hier toch bent...

Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.

Vertel mij meer!
- Advertentie -