4 maart 2016 zal een plek in de geschiedenisboeken krijgen als de officiële begindatum van het autocratische regime van Erdoğan. Het regime heeft op brute wijze één van de laatste kritische kranten in het land – Zaman – overgenomen na een gewelddadige politie-inval in het hoofdkantoor in İstanbul. ”Ik voel me verkracht door de inbreker”, zei Sevgi Akarçeşme, de hoofdredactrice van de Engelstalige Zaman (Today’s Zaman) – dat ook is overgenomen – live op Zaman TV tijdens de politie-inval.

Zaman is niet de eerste krant in Turkije die in beslag is genomen. Eerder werden de kranten Bugun en Millet op brute wijze ingelijfd. Ook zijn vele kritische televisie- en radiozenders uit de lucht gehaald. De overgebleven televisiezenders dansen naar zijn pijpen. Als hij een toespraak houdt wordt hij gelijktijdig op meer dan 15 tv-zenders live uitgezonden. Ook siert hij dagelijks de voorpagina’s van meer dan 12 nationale kranten, sinds 4 maart dus ook die van Zaman. Oppositiepartijen krijgen in deze media geen ruimte waardoor ze de kiezers niet kunnen bereiken. Erdoğan wint zo steeds op een oneerlijke manier de verkiezingen. Het zal mij niet verbazen als hij straks met 90 procent van de stemmen president wordt. Want drie dagen na de overname van Zaman heeft hij ook het tweede grootste onafhankelijke persbureau van Turkije – Cihan –ingelijfd, dat bekend staat om het uitzenden van betrouwbare verkiezingsuitslagen, wat het staatspersbureau Anadolu Ajansı niet doet.

Mijn vader in Turkije smeekt mij elke keer als ik hem bel niet kritisch over Erdoğan te praten of schrijven. Want critici van de president worden hardhandig aangepakt. Vorig jaar zijn er in Turkije 156 journalisten aangehouden, kregen er 238 te maken met aanklachten, zijn er 32 vastgezet en werden er 774 ontslagen, bracht oppositiepartij CHP naar buiten. Ook burgers worden geïntimideerd. De teller voor mensen die vervolgd zijn of worden voor ”belediging” van Erdoğan staat inmiddels op bijna 2.000, maakte de Turkse minister van Justitie Bekir Bozdağ onlangs bekend. Ook worden meer dan 700 academici (onlangs zijn drie academici gevangengezet) vervolgd voor het ”verkondigen van terroristische propaganda”, meldden Turkse media, omdat zij een petitie ondertekenden die oproept tot vrede in het (zuid)oosten van Turkije, waar een strijd woedt tegen de PKK. Daarnaast heeft het regime stappen genomen om de pro-Koerdische politieke partij HDP op te heffen.

Erdoğan bouwt aan zijn alleenheerschappij zonder enige weerstand van de internationale gemeenschap. En niet alleen in eigen land. Eind vorig jaar nam hij het Londense advocatenkantoor Amsterdam & Partners in de arm om zijn critici buiten Turkije aan te pakken. Tijdens een persconferentie op 9 december in Washington D.C. kondigde topman Robert Amsterdam van dit advocatenkantoor aan onderzoeken te zullen starten naar kritische groeperingen in Amerika, Afrika en Nederland (zie video hieronder; aankondiging onderzoek in Nederland vanaf 33:30).

Turkse Nederlanders zijn bang geworden. Ondernemers die openlijk kritiek uiten lopen opdrachten mis, want Erdoğan-aanhangers in Nederland proberen op een subtiele manier opdrachtgevers te manipuleren. Dat gaat ver. Een aantal familieleden van mij in Nederland durft geen abonnement te nemen op Zaman Vandaag, omdat zij bang zijn ”geregistreerd” te worden. In sommige moskeeën in Nederland maken imams critici van de president (in preken) openlijk uit voor ”landverraders” en ”terroristen”, die met de hulp van Erdoğan ”uitgeroeid” zullen worden. Een Marokkaanse slager in Amsterdam die vlees koopt van een Turkse vleesgroothandel heeft zijn zakelijke relatie om die reden verbroken (de naam van de Turkse ondernemer is bekend bij de redactie van Zaman Vandaag). En ondernemers die geabonneerd zijn op Zaman Vandaag verzoeken ons de krant niet naar hun kantooradres te sturen, maar naar hun huisadres, omdat zij door Erdoğan-aanhangers aangesproken en uitgesloten worden. Zij durven niet meer bij ons te adverteren, zeker niet na de overname van onze moederkrant Zaman.

Door de vluchtelingencrisis spreekt de Europese Unie zich op dit moment allerminst krachtig uit over persvrijheid- en mensenrechtenschendingen in Turkije. Tijdens een recente persconferentie wijdde EU-president Tusk slechts enkele woorden aan de persvrijheid in Turkije. De Turkse premier Davutoğlu speelde – net als in Den Haag – mooi weer en zei dat er niets aan de hand is. Er werd geen enkele kritische vraag gesteld.

Premier Rutte heeft tot nu geen woord vuil gemaakt aan de kwestie. Ik vraag me soms af wat Rutte zal antwoorden als Erdoğan hem vraagt kritische geluiden ook in ons land te smoren, en anders dreigt met een grotere vluchtelingenstroom.