‘Ik zeg altijd dat ik een Nederlander ben, daar reageren mensen positief op, totdat ik een onwelgevallige mening heb, dan moet ik opeens oprotten naar mijn ‘eigen land’.’

Simion Blom (28) is geboren in Suriname. Hij kwam op vierjarige leeftijd naar Nederland. Hij is al bijna tien jaar betrokken bij GroenLinks. Sinds 2014 is hij gemeenteraadslid namens die partij in Amsterdam. Daarvoor was hij stadsdeelraadslid in Amsterdam-Zuidoost. Hij staat op nummer acht op de kandidatenlijst van zijn partij voor de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart. Tevens is hij Bijlmer-bewoner, zoals ook te lezen is op zijn Twitter-pagina, en initiatiefnemer van een slavernijmuseum in Amsterdam. Wat wil hij met een slavernijmuseum? Hoe staat hij ten opzichte van de hete hangijzers in het hedendaagse racismedebat? Wat vindt hij van de deelname van het FvD aan de gemeenteraadsverkiezingen in Amsterdam? Waarom gaat hij deelnemen aan de demonstratie van het Comité 21 Maart tegen ‘racisme in de raden’? De Kanttekening sprak met Blom af op het Museumplein in Amsterdam, voor de ‘I Amsterdam’-letters, en stelde hem die en vele andere vragen. Expres op het Museumplein natuurlijk, want Blom wil op een andere manier de geschiedenis herinneren. Het Rijksmuseum en andere musea vertellen volgens hem niet het complete verhaal van de Nederlandse geschiedenis. Ook zijn verhaal moet worden gehoord. Blom is ook honderd procent Nederlander en honderd procent Amsterdammer.

Waarom moet Amsterdam een slavernijmuseum krijgen?
‘Het onderwerp slavernij vind ik heel belangrijk, uit historisch oogpunt, maar ook als mens. In de gemeenteraad hebben we er vaak over gediscussieerd. Scholen moeten meer aandacht besteden aan de slavernij en de slavenhandel. Het is een goede zaak dat dit nu ook meer gebeurt.’

Wat is de precieze aanleiding voor het initiatief om een slavernijmuseum op te richten?
‘In Amerika bestaat sinds 2015 een museum voor Afro-Amerikaanse geschiedenis, het National Museum of African American History and Culture. In Londen is er het archief Black Cultural Archives en in Liverpool het International Slavery Museum. Ik dacht: Amsterdam zou eigenlijk ook zoiets moeten hebben. We hebben als gemeenteraad weinig invloed op de inhoud van het onderwijs, maar zo’n museum is een mooie plek om aan educatie te doen.’

Wat is de stand van zaken nu? Komt er zo’n museum?
‘Op 30 juni vorig jaar heb ik samen met mensen van de SP en de PvdA een voorstel ingediend. Zij haakten aan bij mijn idee. De bestuurlijke reactie is positief en de wethouder ziet het ook zitten. Er is een haalbaarheidsonderzoek ingesteld, waarvoor unaniem geld is vrijgemaakt. Dat is een mooi signaal. Het is goed dat men ongeacht de politieke kleur een slavernijmuseum belangrijk vindt voor onze samenleving. Ik hoop dat de gemeenteraad straks ook instemt met het museum zelf.’

Heb je zelf ook ideeën over hoe zo’n museum eruit moet zien? Wat moet het doel van zo’n museum zijn?
‘Om met het laatste te beginnen, dit museum is er niet alleen voor Surinamers en Antillianen, maar ook voor de rest van Nederland. Het gaat over angst, over misdaden tegen de menselijkheid, over de uitwassen, maar ook over menselijkheid en de hoop op verandering. Er moet aandacht zijn voor de positieve kant, voor de strijd voor gelijkheid en gelijkwaardigheid. Waarden die onze samenleving goed kunnen gebruiken. Zwart en wit profiteren van zo’n museum.’

Dat is allemaal theoretisch. Hoe zie je het concreet voor je?
‘Dat is natuurlijk aan het museum zelf. Wel moet het slavernijmuseum aan educatie doen, in samenwerking met scholen. Ik hoop persoonlijk dat het ook een debatcentrum wordt, waar ruimte wordt geboden aan discussies over racisme. Denk bijvoorbeeld aan de Zwarte Piet-discussie. En verder zou het museum wat mij betreft ruimte moeten bieden aan een uitgebreide bibliotheek. Enkele jonge Amsterdammers zijn twee jaar geleden The Black Archives gestart, de grootste Europese collectie over kolonialisme, slavernij, activisme, kritische literatuur, enzovoorts.’

En inhoudelijk? Welk historisch verhaal moet er verteld worden, alleen de Trans-Atlantische slavenhandel of toch breder?
‘Het laatste natuurlijk. Er moet ook aandacht zijn voor pre-koloniaal Afrika. Denk aan de koninkrijken Dahomey, Allada, Yoruba en Mali. Afrikaanse en Caribische landen hebben nog steeds te maken met de effecten van de slavernij en het kolonialisme. De wijze waarop al deze samenlevingen zijn ingericht kun je niet los zien van de koloniale tijd, die honderden jaren heeft geduurd. We hebben nog steeds last van de gevolgen van de koloniale tijd. Denk aan oorlogen en migratiestromen. Die zijn puur het gevolg van de westerse inmenging. Helaas heeft het Westen er niets van geleerd. Er moet daarom een eerlijkere en rechtvaardigere buitenlandse politiek komen, die niet uitgaat van eigenbelang.’

Wordt het zo niet toch een ideologisch, links, zwart-wit-verhaal? 
‘Er zijn mensen die denken dat het kolonialisme en zelfs de slavernij de wereld iets goeds hebben gebracht. Daar ben ik het niet mee eens. Het heeft niets goeds gebracht.’

En de zogenoemde ‘ethische politiek’ dan? De ziekenhuizen die in Suriname en Indonesië zijn gebouwd? Het onderwijs? Soekarno (1901-1970) heeft aan een Nederlandse universiteit kunnen studeren. Die aspecten had het kolonialisme toch ook?
‘Die ziekenhuizen waren gebouwd in de koloniale context, niet in de eerste plaats om de mensen daar te helpen. Het Nederlandse koloniale beleid om de niet-witte bevolking te emanciperen was paternalistisch. En waarom studeerde Soekarno niet gewoon aan een Indonesische universiteit? Waarom was dat niet mogelijk?

Als politicus maak je je hard tegen racisme en voor een inclusieve samenleving. Waarom doe je dat voor GroenLinks?
‘Ik ben bijna tien jaar lid van GroenLinks. Ik ben heel even actief geweest voor de SP, maar ik voelde me niet thuis bij die partij. Wat mij aan GroenLinks aantrekt is de inzet voor het milieu. Ik keek toen ik jong was het Wereld Natuur Fonds -programma van Anniko van Santen. Die beelden van regenwouden die werden gekapt, dat trok ik slecht.’

Wat vind je van de partij van Sylvana Simons, Bij1, en die andere lokale partij van kleur die meedoet aan de Amsterdamse gemeenteraadsverkiezingen, Ubuntu Connected Front?
‘Het is goed dat mensen politiek willen participeren en dat mensen met een multi-culturele achtergrond gebruikmaken van hun recht om dat te doen.’

Is Bij1 een electorale concurrent voor GroenLinks?
‘Natuurlijk vissen we deels in dezelfde vijver. Bij1 agendeert zaken die wij ook belangrijk vinden. Maar GroenLinks heeft de afgelopen vier jaar bewezen dingen voor elkaar te krijgen. Zo is de Amsterdamse haven over tien jaar kolenvrij, daar hebben we keihard voor geknokt. Maar bijvoorbeeld ook op het gebied van anti-racisme doen we veel.’

Hoe sta je tegenover de zogenoemde nieuwe ‘beeldenstorm’ ofwel de ophef over straten, scholen, tunnels, standbeelden en andere dingen met een ‘besmette’ naam?
‘Ik stoor mij aan het woord ‘beeldenstorm’. Ik wil niet meegaan in het frame van de Telegraaf. Ik vind het ontzettend goed dat er nu een discussie wordt gevoerd over de verering van mensen die misdaden hebben gepleegd in de koloniale tijd. We moeten deze discussie aangrijpen om aandacht te vragen voor andere helden. Voor helden die hebben bijgedragen aan een rechtvaardigere samenleving.’

Wat vind je van identiteitspolitiek? Ben je voor het ideaal van kleurenblindheid of is kleur relevant in de politiek?
‘Kleur doet er wel degelijk toe, om heel veel redenen. Segregatie en ongelijkheid nemen toe in Amsterdam. Gekleurde kinderen hebben structureel minder kansen dan witte kinderen. Er is sprake van een significant verschil. Dat komt door bewuste en onbewuste discriminatie vanuit scholen, terwijl kinderen even intelligent zijn. Ik heb vwo gedaan en ben daarna naar de universiteit gegaan, maar veel van mijn vrienden hebben moeten stapelen. Ze zaten eerst op het vmbo, toen gingen ze naar het mbo en vervolgens het hbo en daarna naar de universiteit. Stapelen kost veel tijd en heel veel doorzettingsvermogen. Veel mensen redden het niet. Dat is slecht voor Nederland, want zo lopen we veel potentie mis. Er is ook veel discriminatie op de arbeidsmarkt. Zwarte mensen worden vanwege hun achternaam minder snel uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Witte mensen met een strafblad maken zelfs meer kans op een baan dan zwarte mensen.’

Het eerste blijkt uit talloze onderzoeken en het laatste blijkt uit recent onderzoek (2017) van de Vrije Universiteit Amsterdam, de Universiteit Utrecht, de Radboud Universiteit en het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving.

Waarom doe je mee aan de demonstratie van het Comité 21 Maart?
‘Ik keer mij tegen het symbolische geweld van het FvD en de PVV. Ik bestrijd dat met alle democratische middelen, met alle ideeën en woorden die er zijn. Ik loop ieder jaar mee aan de demonstratie van het comité. Tientallen organisaties, vanuit verschillende hoeken, hebben zich aangesloten bij het comité. Ik loop mee, omdat ik dat wil als Nederlander en als politicus. Ik ben er trots op dat ook GroenLinks meedoet aan deze demonstratie.’

Op 18 maart wordt in Amsterdam gedemonstreerd tegen de deelname van het FvD, de PVV en Leefbaar Rotterdam aan de gemeenteraadsverkiezingen. De slogan van het protest, dat georganiseerd wordt door het Comité 21 Maart (de naam van het comité is gebaseerd op de dag die door de Verenigde Naties is uitgeroepen tot de Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie, 21 maart) is ‘geen racisme in de raden’. De slogan was eerst ‘geen racisten in de raden’, maar werd aangepast na ophef. De PvdD, de SP en de PvdA kondigden aanvankelijk aan deel te nemen aan de demonstratie, maar trokken zich eerder deze week terug vanwege de ophef. De ophef gaat niet alleen over de oorspronkelijke slogan, maar ook over bepaalde radicale organisaties die onderdeel zijn van het Comité 21 Maart, zoals de Anti Fascistische Aktie.

Ben je niet bang voor polarisatie, niet alleen door populistische partijen en racisten, maar ook door ‘iets te ijverige’ anti-racisten? Werken de inspanningen van sommige social justice warriors niet averechts?
‘Ik wil de vicieuze cirkel van racisme en ongelijkheid doorbreken. We moeten het benoemen en aanpakken. Daarom is het goed dat dit maatschappelijk debat wordt gevoerd. Dat mag best hard. Nederland zal het horen en weten totdat het wordt opgelost. Het is goed dat Nederlanders van kleur hun mond opendoen. Ik zeg altijd dat ik een Nederlander ben, daar reageren mensen positief op, totdat ik een onwelgevallige mening heb, dan moet ik opeens oprotten naar mijn ‘eigen land’. Ik ben voor radicale gelijkheid. Daarom hoop ik ook dat we deze discussie over een paar jaar niet meer hoeven te voeren.’

Is jouw streven niet irreëel, utopisch?
‘Het streven naar een sociaal rechtvaardige samenleving is haalbaar. Het is een kwestie van cultuur. De echte politieke wil ontbreekt nog. Dat moet anders. Waar een wil is, is een weg. Wij kunnen onze cultuur en samenleving zelf vormgeven.’