De Amerikaanse rechtsgeleerde Mathilde Cohen (universiteit van Connecticut) vindt Franse eetgewoonten racistisch. In een online video (foto) over ‘voedselwitheid’ zegt ze dat deze eetgewoonten de dominantie van witte mensen over etnische minderheden uitdrukken en versterken.
Cohen is al een tijdje gespecialiseerd is in de melkwetgeving in Frankrijk en de Verenigde Staten. Ze stelt dat de Franse maaltijd ten onrechte wordt gepresenteerd als een nationaal ritueel waaraan alle burgers kunnen deelnemen in gelijkheid.
Cohen: ‘Franse eetgewoonten worden gevormd door blanke normen uit de midden- en hogere klasse … en de grenzen van witheid worden bewaakt door dagelijkse voedselontmoetingen.’
Het dominante beeld van ‘Fransheid’ zou mede zijn gebaseerd op basis van dit soort ‘witte prestaties’: wie niet op de ‘Franse’ manier eet, is zogenaamd geen echte Fransoos.
Cohen trekt een parallel tussen ‘halal voedsel en de kwestie van de hoofddoek’, beiden zaken die in Frankrijk nauwelijks geaccepteerd zijn en worden gezien als ‘onverenigbaar met Fransheid en zijn geracialiseerde (witte, red.) ideologie van het universele’.
Ze noemt ook ‘de regelgeving van schoolkantines, die in de negentiende eeuw tot stand kwamen’ door middel van een ‘geracialiseerd en eugenetisch discours’.
De koloniale Franse bestuurders hadden al aandacht voor de levensstijl van mensen van kleur die ze ontmoetten, legt Cohen uit. Aten ze rijst aan tafel, of brood? Hebben ze op de grond gegeten, of aan tafel? Mede op basis hiervan gaven de Fransen hen bepaalde posities. De Franse eetgewoonten droegen zodoende bij aan het marginaliseren van raciale minderheden, aldus de wetenschapper, door de Franse eetcultuur de status van een bevoorrecht en beschermd dieet te geven.
Cohens kritiek op de Franse eetgewoonten schiet bij veel Fransen in het verkeerde keelgat, eens te meer omdat ze naast haar universiteitswerk in Amerika ook nog eens actief is voor het Franse Nationaal Centrum voor Wetenschappelijk Onderzoek, een gesubsidieerd onderzoekscentrum met vele wetenschappers in dienst.
‘Je dacht dat Frankrijk het land was van de voedselvariëteit’, schrijft de Franse journalist David Abiker geprikkeld, ‘met zijn bodems, zijn kazen, zijn vlees van alle soorten, zijn bloemkolen uit Bretagne en zijn meloenen uit Tarascon. Nou, nee! Uw keuken is schuldig. En vanavond zul je een knie op de grond moeten leggen in de keuken, je schort teruggeven, jezelf in elkaar slaan met je zweep.’
‘Dacht je dat je een cordon bleu was?’, vraagt Abiker, indachtig dat blauw de Franse nationale kleur is, zoals oranje dat in Nederland is. ‘Je bent gewoon een cordon blanc.’
