Het Europees Parlement heeft zich gister met een motie uitgesproken tegen de mensenrechtenschendingen in Marokko. Het parlement roept op gevangen journalisten vrij te laten en persvrijheid te respecteren.
Ook de Nederlandse parlementsleden Thijs Reuten (PvdA) en Tineke Strik (GroenLinks) roepen Marokko op te stoppen met intimidatie van journalisten en afspraken op het gebied van mensenrechten na te komen.
‘Er gebeuren echt zeer kwalijke dingen in Marokko, met name in het Rifgebergte waar activisten heel hard worden aangepakt. Nu heeft het parlement laten zien dat ze er ook zijn voor deze activisten’, vertelt Tineke Strik aan de Kanttekening. ‘Niet alleen mensen in Marokko, ook de Marokkaanse diaspora worden hiermee gesteund. Ze zijn vaak bang om zich uit te spreken over het Marokkaanse regime. Veel EU-lidstaten bleven lang stil omtrent de mensenrechtensituatie. Nederland heeft belang bij een goede samenwerking vanwege het terugkeerbeleid van Marokkaanse Nederlanders zonder documenten. Maar dit mag geen reden zijn om kritiek in te slikken.’
Centraal in de Europese resolutie staat de veroordeling van de Marokkaanse journalist en mensenrechtenverdediger Omar Radi, die in juli 2020 een celstraf van zes jaar kreeg opgelegd. De Marokkaanse rechter had hem zonder bewijs veroordeeld voor spionage. De journalist werd doelwit van de Marokkaanse autoriteiten nadat hij over corruptie van machthebbers en mensenrechtenschendingen schreef. Uit een onderzoek van Amnesty bleek dat hij met spyware in de gaten werd gehouden. Ook werd Radi veroordeeld voor een verkrachtingszaak. In Marokko worden kritische journalisten vaker onterecht beschuldigd van zedendelicten.
Naast Radi werd ook voor de vrijlating van activist Nasser Zefzafi en journalist Taoufik Bouachrine gepleit. Beiden legden de situatie in het Rifgebied in Marokko bloot en eisten sociale rechtvaardigheid voor de Riffijnen. Volgens de Marokkaanse minister van Buitenlandse Zaken Nasser Bourita zou de kritiek uit Europa de zoveelste ‘aanval’ zijn op Marokko, en het Europees Parlement de relatie met Marokko willen verstoren door een ‘lastercampagne’.
De resolutie komt vlak na nieuws over de hoofverdachte in een Europees-Marokkaans corruptieschandaal, de Qatargate. Een omkopingsschandaal waarbij de Marokkaanse inlichtingendienst de beslissingen van Europarlementariërs beïnvloedde en zodoende de aandacht van de mensenrechtensituatie in Marokko afleidde.
Volgens hoogleraar en Marokko-deskundige Jan Hoogland is het goed dat het parlement zich uitspreekt. Maar over de uitwerking van de kritiek op Marokko heeft hij zijn twijfels. ‘Deze resolutie had veel eerder in stemming moeten worden gebracht. Vermoedelijk hebben bij het omkopingsschandaal betrokken parlementsleden tegengehouden dat mensenrechtenschendingen op de agenda werden geplaatst.’ vertelt hij aan de Kanttekening.
Het eind is nog lang niet in zicht, vertelt Hoogland. ‘Het is zaak dat de EU eisen stelt aan Marokko. Het land moet intern de zaken op orde krijgen. Als dat niet gebeurt, moeten er consequenties komen. Marokko is van de EU afhankelijk, bijvoorbeeld als afzetmarkt van landbouwproducten. Maar ik ben benieuwd of de EU echt de tanden laat zien.’
Ook Europarlementariër Strik hoopt dat het niet bij deze resolutie blijft en er vanuit de EU vaker kritiek wordt geuit op Marokko. ‘We hebben deze resolutie vaak proberen aan te vragen, maar die werd altijd tegengehouden door corrupte parlementariërs. We moeten er hard aan trekken willen we dat de Europese Commissie de situatie in Marokko serieus neemt en consistent voor mensen opkomt.’
