Volgens de Maleisische jurist Mohamed Azam Mohamed Adil moeten we af van de notie dat de vrijheid van meningsuiting heilig is. Het inperken van de ‘absolute vrijheid van meningsuiting’ is volgens hem ‘cruciaal in de strijd tegen islamofobie’.
Adil, algemeen directeur van het Institute of Islamic Understanding (IKIM), schrijft een vlammend opiniestuk in de New Straits Times over de koranverbranding door de Zweedse rechtsextremist Rasmus Paludan. ‘De provocerende daad, uitgevoerd voor de Turkse ambassade, bewijst dat de haat tegen de islam, of islamofobie, nog steeds groot is in Europa.’
De ‘schadelijke daad’ van Paludan, ‘onder het mom van ‘absolute vrijheid”, staat niet op zichzelf, aldus de jurist. In het Westen is angst voor en haat tegen de islam en moslims volgens hem de normaalste zaak van de wereld en zit het diep ingebakken in de westerse mindset.
‘Islamofobie begon wortel te schieten in het westerse discours in de Middeleeuwen, toen negatieve stereotypen over moslims hielpen bij het opbouwen van steun onder de bevolking tijdens de kruistochten. De valse perceptie van moslims als onbeschaafd en gewelddadig droeg ook bij tot het rechtvaardigen van de Europese koloniale overheersing over moslimlanden. De term ‘oriëntalisme’, bedacht door de beroemde Amerikaanse socioloog Edward Said, beschrijft het beste de negatieve stereotiepe houding ten opzichte van moslims en andere gekoloniseerde volkeren. (…) Islamofobie zit diep geworteld in de hoofden van westerlingen. Ze geloven dat de islam en moslims geweld propageren. Daarom worden moslims voortdurend beschimpt en gediscrimineerd.’
Veel westerse moslims voelen zich niet gerespecteerd: 52 procent van de Amerikaanse moslims en 48 procent van de Canadese moslims is van mening dat het Westen moslimgemeenschappen niet respecteert. Dat westerlingen islamofoob zijn, blijkt volgens Adil uit het feit dat velen van hen niet in een moslimland willen wonen.
Om moslimdiscriminatie in het Westen aan te pakken is volgens hem een holistische aanpak nodig. Westerlingen moeten op school leren respect te hebben voor andere religies. Ook moet de internationale gemeenschap de notie van de absolute vrijheid van meningsuiting verwerpen, omdat die leidt tot islamofobie. Westerse regeringen moeten het idee promoten dat de islam vrede is.