10.5 C
Amsterdam

Iran en VS bakkeleien over Rushdie en atoomprogramma

Lees meer

Iran en de Verenigde Staten twisten over een voorstel van de Europese Unie om de deal over het Iraanse atoomprogramma nieuw leven in te blazen, nog geen week na de mislukte moordaanslag op schrijver Salman Rushdie in New York.

Diplomaten van de Europese Unie hopen dat de atoomdeal met Iran uit 2015 een nieuw leven in wordt geblazen, maar de VS en Iran zijn kritisch.

De VS vinden dat Iran zijn ‘buitensporige eisen’, zoals het stoppen van de Amerikaanse sancties tegen de Iraanse Revolutionaire Garde, moet opgeven; Iran roept om meer ‘flexibiliteit van Washington’. Teheran waarschuwde dat al een ‘plan B’ in de kast ligt, mochten de onderhandelingen mislukken.

De VS hebben aangegeven te zullen reageren op de ‘definitieve’ tekst van het EU-voorstel, maar gaven niet aan wanneer. Iran reageerde gisteravond, maar uit het antwoord blijkt niet duidelijk of het land de deal accepteert of niet, schrijft Politico.

Iran heeft kritische vragen met betrekking tot de sancties. Ook wil Iran garanties dat het land de economische vruchten kan plukken van een hernieuwde deal.

Tevens zegt Iran niet of het een door de EU voorgesteld veiligheidsonderzoek door de International Atomic Energy Agency (IAEA) naar de herkomst van sporen van nucleair materiaal accepteert.

IAEA-inspecteurs vonden in het verleden op verschillende locaties in Iran sporen aan van nucleair materiaal. Iran wil niet dat hier verder onderzoek naar wordt gedaan. Het land stelde in het verleden dat de atoomdeal alleen een nieuw leven in kan worden geblazen als dit onderzoek definitief van tafel wordt gehaald.

Het antwoord suggereert dat Iran verder wil onderhandelen. Het Iraanse antwoord klinkt echter niet ‘te opruiend’, vertelt een westerse functionaris volgens Politico.

Onder Donald Trump trok Amerika zich in 2018 terug uit het akkoord, omdat hij niet geloofde dat Iran geen nucleaire wapens maakte. Trump liet verlichting van de economische sancties tegen Iran, onderdeel van het akkoord, vallen. Daarop begon ook Iran zich openlijk minder aan te trekken van het akkoord.

Iran heeft lang ontkend naar kernwapens te streven en zegt dat het uranium alleen verrijkt voor civiel energiegebruik. Maar Iran is inmiddels al technisch in staat om een kernbom te maken, beweerde een hoge adviseur van opper-ayatollah Ali Khamenei vorige maand.

De gesprekken over een nieuwe atoomdeal vinden plaats nu dat Iran en de VS recht tegenover elkaar staan vanwege de mislukte moordaanslag op Salman Rushdie.

Vorige week vrijdag viel een moslimextremist de Indiaas-Britse schrijver aan met een mes, waardoor hij zwaargewond raakte.

Het leven van Rushdie loopt al tientallen jaren gevaar, nadat de Iraanse ayatollah Khomeini een fatwa tegen hem uitvaardigde vanwege de ‘blasfemische’ roman De Duivelsverzen (1988).

Iran ontkent banden te hebben met de verdachte. Het land legt de schuld van de aanslag bij Rushdie zelf neer, omdat hij de islam zou hebben beledigd. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken hekelde de verklaring van Iran: ‘Het is verachtelijk. Het is walgelijk en we veroordelen het.’

- Advertentie -