De vicepresident van de Raad van State (RvS), Thom de Graaf, waarschuwt voor ‘krachten van binnenuit’ die de democratie slechts gebruiken om de meerderheid aan de macht te helpen. ‘Democratie is meer dan de meerderheid beslist’, zegt hij in Binnenlands Bestuur.
De Graaf stelt dat democratie ‘altijd samengaat’ met de rechtsstaat, de waarborging van de grondrechten, de rechten van minderheden en de onafhankelijke rol van de rechter. Het een is niet mogelijk zonder het ander, aldus de vicepresident tijdens de presentatie van het jaarverslag van de RvS.
‘Als alleen de meerderheid regeert onder democratie wordt verstaan, verlies je veel: het vrije en open debat, de noodzaak om samen naar compromissen en consensus te zoeken, en dat de meerderheid rekening houdt met de minderheid. Dat laatste is belangrijk, want minderheden kunnen ooit meerderheden worden, en andersom’, aldus De Graaf.
Hij meent dat de Nederlandse democratie wordt bedreigd door politici met ‘autocratische tendensen’ die een loopje nemen met rechtsstatelijke instituties en daarom ‘weerbaarder’ moet worden gemaakt. ‘Een volwaardige democratie moet weerbaar zijn tegen uitholling van binnen en aanvallen van buiten’, adviseert hij.