In een rapport over de beruchte Sednaya-gevangenis in Syrië doen Syrische ex-gedetineerden voor het eerst gedetailleerd een boekje open over het bestaan van ‘zoutkamers’ waarin lijken werden bewaard. Het Assad-regime gebruikte de kamers als conserveerplek om de ‘industriële schaal van het doden’ bij te kunnen houden, meldt het Franse persbureau AFP.
Abdo (30, vluchteling in Oost-Libanon) was vol verbazing toen hij in een kamer vol met zout werd gegooid in 2017. Zijn eerste gedachte: ‘Ze hebben zoveel zout, maar deden helemaal niks in ons eten.’ Hij zat toen al twee jaar gevangen in Sednaya.
‘Toen stapte ik op iets kouds. Het was iemands been.’ Hij zag een gemergeld en half verbrand lijk en kwam er nog twee tegen.
Volgens de Vereniging voor Gedetineerden en Vermisten in de Sednaya Gevangenis, dat het rapport heeft geschreven, zijn er tenminste twee van zulke zoutkamers in Sednaya. Meer dan honderdduizend mensen zijn er sinds 2011 in de Syrische gevangenissen gestorven. Dat is een vijfde van het totale aantal doden in de Syrische oorlog, aldus het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten.
Volgens de vereniging gaan de zoutkamers terug tot 2013, een van de dodelijkste jaren van het conflict. Ze zijn ontstaan om het ‘geïndustrialiseerde tempo van het doden’ bij te houden.
‘De lijken gingen pas twee tot vijf dagen na overlijden naar een zoutkamer. Ze bleven daar totdat er genoeg lijken waren om een vrachtwagenlading te vullen. De volgende stop was dan het militaire ziekenhuis, om doodscertificaten op te halen. Daarbij werd vaak ‘hartfalen’ als doodsoorzaak genoteerd. Daarna werden ze massaal begraven.’
‘De zoutkamers waren bedoeld om de lichamen te conserveren, de stank te onderdrukken, en om de beveiliging en gevangenispersoneel te behoeden voor bacteriële infecties. Sednaya heeft op een industriële schaal de dood geproduceerd. Het regime wilde dat Sednaya een zwart gat werd, dat niemand er ooit iets van zou afweten. Dit rapport laat dat niet gebeuren’, aldus de directeur van de vereniging.
Het is onduidelijk of de zoutkamers nu nog steeds bestaan.
Sednaya is slechts één van de vele complexen waar dissidente Syriers, vaak voor onbepaalde tijd, werden vastgehouden en ook werden gemarteld en geëxecuteerd. Het gaat hier om kampen die zijn verspreid over het hele land. De Turks-Nederlandse professor Ugur Ümit Üngör (NIOD), die onderzoek doet naar grootschalig geweld, maakte eerder de vergelijking met het goelagstelsel in de Sovet-Unie.
