Is het staakt-het-vuren in Gaza, als het daadwerkelijk ingaat aanstaande zondag, nu een verdienste van Trump of Biden? Zowel de aanstaande als de afzwaaiende president van de Verenigde Staten strijken met de eer. Ondertussen circuleren verschillende analyses over wat nu echt de doorslag gaf.
Volgens Donald Trump zouden de onderhandelingen nooit zijn afgerond zonder de druk van zijn team, waaronder Steve Witkoff, de vastgoedmagnaat die door Trump is aangewezen als de nieuwe Midden-Oostengezant. Witkoff reisde vorige week naar Israël en sprak zaterdag met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, waarna het staakt-het-vuren opeens realistisch werd genoemd, aldus AFP.
Maar hij was niet alleen. Hij werkte nauw samen met Bidens topdiplomaat Brett McGurk, die al maanden aan de onderhandelingstafel zat. De deal waarover de onderhandelingspartners het nu eens lijken te zijn, wijkt nauwelijks af van de afspraken die in mei al op tafel lagen. Dus, zo concludeert Biden, het staakt-het-vuren is het eindresultaat van maandenlang hard werken.
Afgezien van het feit dat niet alleen de VS, maar ook Qatar en Egypte onderdeel uitmaken van het onderhandelingsteam, vinden analisten dat het claimgedrag door de Amerikaanse mannen nogal kort door de bocht is. Er zouden andere factoren meespelen.
Wat nog meer speelde
Waarom wist Netanyahu nu wel steun te genereren binnen zijn eigen coalitie voor dit plan? Hoewel dit kabinet pas zaterdag laat weten of het inderdaad instemt met het staakt-het-vuren, zou er sprake zijn van garanties voor de kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, melden bijvoorbeeld de Volkskrant en Trouw.
Bovendien zijn de kaarten nu anders geschud. Hezbollah vormt geen bedreiging meer voor Israël, en daarmee is ook de invloed van Iran geminimaliseerd, waardoor Hamas er in feite alleen voor staat. Dit maakt wellicht dat Israël minder dreiging ervaart.
Maar wat is dan toch die Trump-factor waar iedereen het over heeft? Volgens Trouw-journalist Joris Belgers heeft deze machtsverschuiving in het Midden-Oosten de Abrahamakkoorden nieuw leven ingeblazen.
Trump zag deze akkoorden gesloten worden in zijn eerste termijn als president. Saoedi-Arabië en Israël zouden volgens deze afspraken nader tot elkaar komen. Deze toenadering raakte echter van de baan door de oorlog in Gaza, waar Saoedi-Arabië zich onmogelijk achter kon scharen. Als de oorlog voorbij is, kan de samenwerking tussen Israël, de VS en de Golfstaten eindelijk worden versterkt, en dat is in het voordeel van Trump en Netanyahu, aldus Trouw.