De Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra vindt het schenden van de mensenrechten van de Oeigoeren in China een ‘onacceptabele situatie’. Hoekstra was gisteren op een bijeenkomst van de Dutch Uyghur Human Rights Foundation, een NGO van Oeigoerse Nederlanders.
Onlangs nam het Amerikaanse Congres een human rights bill aan, waarin het optreden van China wordt veroordeeld. Ahmedjan Kesim, één van de Oeigoerse activisten die op de bijeenkomst aanwezig was, vertelt dat de Tweede Kamer ook zo’n wet moet aannemen. De Amerikaanse ambassade wil de Oeigoerse lobby in Nederland daarbij helpen.
‘Wij moeten ons verhaal goed uitleggen’, vertelt Kesim. ‘China framet ons als terroristen, terwijl het helemaal niet om terrorisme gaat, maar om het op grote schaal schenden van onze mensenrechten.’
Ook in ons land heeft de Oeigoerse gemeenschap, die tussen de twee- en drieduizend mensen telt, het niet altijd makkelijk. ‘Nederland is natuurlijk een vrij en democratisch land, maar als je je uitspreekt voor de mensenrechten van de Oeigoeren in China word je door het Chinese regime bedreigd’, zegt Kesim.
Hij vervolgt: ‘Mijn moeder, die zich uitspreekt, werd via WeChat, de Chinese versie van WhatsApp, meerdere malen bedreigd. Dit gebeurt direct – dat iemand zegt dat je in stukken wordt gehakt en in een container wordt gegooid – of indirect, via je familie. Een oom of tante bijvoorbeeld zegt – onder druk natuurlijk – dat je je niet mag uitspreken voor de Oeigoerse zaak. Iedere Oeigoer in Nederland heeft tenminste één familielid die in China in een concentratiekamp zit.’
Heeft de bijeenkomst met de Amerikaanse ambassadeur nog iets concreets opgeleverd? Activist Ablet Bakir zegt dat een paar bijeenkomsten bij de ambassadeur zijn ingepland. ‘Over het mensenrechtenbeleid wil hij ons altijd helpen. Hij vindt het ook onacceptabel wat er gebeurt nu in ons gebied. Daarnaast heeft Hoekstra toegezegd een artikel te zullen schrijven, waarin hij zich uitspreekt over de Oeigoerse zaak.’
Naar schatting ruim een miljoen islamitische Oeigoeren zitten vast in heropvoedingskampen in de westelijke provincie Xinjiang, waar ze worden onderworpen aan een streng regime.
Voormalige gevangenen vertellen dat ze gedwongen werden om varkensvlees te eten – een zonde volgens de islam – ‘politieke lessen’ te volgen en communistische liederen te zingen. Het doel is dat ze hun islamitische achtergrond vergeten en in ‘gehoorzame Chinese burgers’ veranderen.
Terwijl hun mannen en vaders in deze gevangenissen zitten, krijgen Oeigoerse gezinnen elke twee maanden een week lang bezoek van een ambtenaar, berichtte Radio Free Asia eind 2019. De ambenaren monitoren hoe deze gezinnen leven en wat hun politieke standpunten zijn. Ook scholen de ambtenaren hen bij in de Chinese taal en de gewenste politieke zienswijzen.
In de thuisbezoeken die vallen onder dit zogeheten ‘Pair Up and Become Family’-programma zouden Oeigoerse gezinnen gedwongen varkensvlees worden te eten en alcohol – ook haram – te drinken. Oeigoerenvrouwen zouden tevens verplicht het bed met mannelijke staatsambtenaren delen.
Tevens sloopt China moskeeen en verbiedt het baarden, onthulde de BBC vorig jaar. De Britse zender rept over ‘culturele genocide.’
Ook probeert via China via gedwongen sterilisaties en abortussen de Oeigoerse bevolking te beperken, meldde het internationale persbureau Associated Press onlangs. Sommige experts spreken daarom van ‘demografische genocide’.