De NPO heeft de reclamecampagne ‘De Publieke Omroep, de plek van ons allemaal’ gelanceerd, die een verbindende boodschap wil overbrengen. Het valt echter op dat ook politici – Geert Wilders en Dick Schoof – erin voorkomen, die niet echt bekend staan om hun verbindende aanpak. Wat vinden deskundigen hiervan?
Journalist Hans Laroes, oud-hoofdredacteur NOS, reageert kort. ‘Ik vind het heel onlogisch om in een spotje dat over verbinding gaat, een van de minst verbindende momenten uit de afgelopen jaren op te nemen’, zegt hij.
Hij doelt op het moment in 2011, toen Wilders in de Kamer tegen Rutte in straattaal ‘doe ’s normaal man’ zei. Dit gebeurde in een discussie over Turkije, waarin de toenmalige premier en huidige president van Turkije, Erdogan, voor ‘islamitische aap’ werd uitgemaakt.
‘Het kan wel lollig zijn bedoeld (‘doe zelf effe normaal’), maar het is echt een fout om een van de meest samenleving-splijtende politici op te nemen in een spotje dat verder over hele andere mensen en zaken gaat’, zegt Laroes.
Oud-Hollandse gezelligheid
Schrijver en onderzoeksjournalist Zoë Papaikonomou wil, los van de politici, eerst opmerken dat de gezichten in het spotje bijna allemaal wit zijn. ‘Dat is al frappant in een samenleving als de Nederlandse’, zegt ze. ‘Het lijkt ook echt een viering van een soort oud-Hollandse gezelligheid.’
En dan de politici. ‘Waarom komt Wilders in dat filmpje voor?’ vraagt ze zich verontwaardigd af. ‘Hij is veroordeeld voor groepsbelediging. We hebben het over iemand die voortdurend polariseert en een grote groep Nederlanders discrimineert en buitensluit. Die hoort daar gewoon niet in’, zegt Papaikonomou.
‘De publieke omroep: De plek van ons allemaal’ heeft als doel een scherper profiel te geven aan de waarde van de publieke omroep voor de Nederlandse samenleving, met haar unieke pluriforme bestel en onafhankelijke journalistiek’, zo omschrijft de publieke omroep de eigen campagne. Joost Jongerden, socioloog aan de Universiteit Wageningen: ‘Mijn eerste indruk is een rommelige mix fragmenten uit de tv-geschiedenis, sport en politiek. Ik haal hier de boodschap niet uit dat het een ‘plek van ons allemaal’ is.’
De keuze voor het fragment met Wilders en Rutte begrijpt hij niet. ‘Twee politici die elkaar de maat nemen – doe normaal, doe zelf normaal. Dat Wilders figureert in het filmpje is saillant. Je geeft een plek aan iemand die uitsluit, om zo te laten zien dat iedereen erbij hoort. Dat een vreemde boodschap.’
Pleasen van rechts
Merkdeskundige Marc Oosterhout wil vanuit zijn vakgebied op het reclamespotje reageren. ‘Het is een nietszeggende boodschap’, zegt hij. ‘Het gaat erom dat je duidelijk maakt wat je relevantie is voor het publiek van vandaag. Dat doe je niet met nostalgie.’
Het is voor hem überhaupt de vraag of daarbij politici nodig zijn. ‘Doe je dat toch, dan vind ik Lubbers, Kok, Balkenende en Rutte logischer dan Wilders’, zegt hij. Hij vermoedt dat de keuze voor politici zoals Geert Wilders, Dick Schoof en Sophie Hermans te maken hebben met het ‘pleasen van rechts.’
‘Dat moet de NPO vanuit haar rol nooit doen. Het moet gaan over de toegevoegde waarde van de NPO’, aldus Oosterhout.
Een woordvoerder van de NPO gaat niet in op de vraag waarom in het tv-spotje alleen rechtse en uiterst rechtse politici te zien zijn. ‘We laten in deze campagne zien dat wij trots zijn op onze programmering door de jaren heen, met een tal van prachtige, impactvolle en succesvolle programma’s en dat staat los van welke politieke sentimenten dan ook’, zegt hij.
