Erdogan wil van de Hagia Sophia in Istanbul, van oorsprong een Byzantijnse kathedraal, weer een moskee maken.
De Turkse Raad van State zou hier vandaag een uitspraak over doen, maar heeft vanmiddag bekendgemaakt de beslissing uit te stellen. Binnen maximaal twee weken zegt de raad alsnog een knoop te zullen doorhakken.
Oppositiepolitici in Turkije zijn er heilig van overtuigd dat president Erdogan de Hagia Sophia politiseert om de aandacht af te leiden van binnenlandse problemen als de coronapandemie en de economische crisis.
Want als de Hagia Sophia weer in een moskee wordt veranderd, dan zal dit leiden tot extra spanningen met nabijgelegen christelijke landen. Het gaat hier in het bijzonder die landen die zich als culturele erfgenamen van het Byzantijnse Rijk beschouwen: Griekenland en Rusland.
De oecumenische patriarch Bartholomeus, de spirituele leider van 300 miljoen oosters-orthodoxe christenen, gaf tegen persbureau Reuters al aan dat de verdeeldheid tussen christenen en moslims zal worden vergroot als Erdogan zijn plannen doorzet.
Ook de Verenigde Staten willen niet dat de Hagia Sophia in een moskee verandert. Gisteren liet buitenlandminister Mike Pompeo weten dat de Hagia Sophia wat Amerika betreft een museum blijft, ‘als voorbeeld van haar inzet om de geloofstradities en de diverse geschiedenis die hebben bijgedragen aan de Republiek Turkije te respecteren en ervoor te zorgen dat deze voor iedereen toegankelijk blijft.’
Anderhalve week geleden smeekten Turkse christenen Amerika om in te grijpen, zodat de Hagia Sophia geen moskee wordt. Het is nog maar de vraag of Erdogan zal luisteren naar geluiden vanuit de christelijke wereld en Amerika.
De Hagia Sophia was 900 jaar lang een Byzantijns-christelijke kathedraal, totdat de Turken in 1453 Constantinopel veroverden en omdoopten in Istanbul. De kathedraal werd toen een moskee.
In 1935 veranderde Mustafa Kemal Atatürk de moskee in een museum. Hierdoor werden de Byzantijnse mozaïeken, die vier eeuwen lang achter het pleisterwerk verborgen waren, weer zichtbaar. Als de Hagia Sophia weer een moskee wordt, zullen deze mozaïeken weer achter het pleisterwerk verdwijnen.
