De rechtbank van Johannesburg heeft geoordeeld dat de voormalige nationale vlag van Zuid-Afrika een symbool is van het apartheidstijdperk – en daarom verboden.
De oude vlag bestaat uit drie strepen, oranje, wit en blauw, met daarin de emblemen van het Verenigd Koninkrijk, De Zuid-Afrikaanse Republiek en De Oranje Vrijstaat – een apart land dat in de 19e eeuw werd geregeerd door de Nederlandstalige Boeren. De vlag werd in 1928 aangenomen, twintig jaar voor de formele invoering van de apartheidswetten in 1948, en werd weer van de hand gedaan nadat de apartheid werd afgeschaft.
Volgens de rechter staat de vlag daarom voor intimidatie en hate speech. Ook noemt de rechter de vlag racistisch en discriminerend en zegt hij dat de vlag aanzet tot haat tegen zwarte mensen. Daarom is de vlag vanaf nu verboden, met uitzonderingen voor academische, artistieke en journalistieke doeleinden. Wie de vlag buiten deze uitzonderingen toch toont, riskeert een boete of taakstraf.
In 1994 werd de apartheid afgeschaft en een grondwet geïmplementeerd die discriminatie en racisme voorkwam. Ook werd de apartheidsvlag toen vervangen door een regenboogvlag die de eenheid en multiracialiteit van het land verbeeldt. De rechter stelt in het vonnis dat wie er bewust voor kiest de oude vlag te tonen, er ook voor kiest om de nieuwe vlag niet te tonen, waarmee zij onderdrukking verkiezen boven bevrijding.
De Nelson Mandela-stichting diende in 2017 een verzoek in bij de rechtbank nadat de apartheidsvlag werd getoond tijdens een protest van blanke Zuid-Afrikanen tegen het doden van boeren. Na de uitspraak sprak Sello Hatan, de CEO van de stichting, buiten de rechtbank dankbaar haar wens uit om als natie diversiteit te vieren, in plaats van te vechten om verschillen. Ook de regerende partij ANC reageerde opgetogen: ze noemt het vonnis een ‘nationale overwinning’.
Hoewel velen het vonnis dus toejuichen, is niet iedereen blij met de rechterlijke uitspraak. Tegenstanders, die opkomen voor de blanke minderheid in Zuid-Afrika, menen dat het verbod haaks staat op de vrijheid van meningsuiting.
