De beste oplossing voor eenzaamheid is contact met familie, ziet Emine Öncü.

Ik werk ongeveer twee jaar in een bejaardenhuis als vrijwilliger en mijn werk bestaat grotendeels uit het bieden van sociale ondersteuning. Ik ben vooral verantwoordelijk voor een bejaarde dame. Elke week bezoek ik haar op een middag en brengen we samen tijd door. We kletsen, gaan winkelen en eten een ijsje. We wandelen in het stadscentrum en soms wonen we concerten of filmvertoningen bij die door het bejaardenhuis worden georganiseerd. Op een dag vroeg ik nieuwsgierig aan haar: ‘Er zijn hier veel mensen van jouw leeftijd, dus je voelt je vast niet eenzaam, toch?’ Ze keek me aan, en in haar ogen leek een uitdrukking te liggen van ‘Wat zeg je? Natuurlijk ben ik eenzaam’. Ze bleef een tijdje stil en zei toen dat ze meestal in haar kamer zat en met niemand wilde praten.

De voorzieningen in het bejaardenhuis zijn eigenlijk vrij uitgebreid; er worden allerlei activiteiten georganiseerd. Toch vroeg ik me af waarom ze zich nog steeds eenzaam voelde. Het antwoord kreeg ik toen ik haar de volgende week bezocht.

Haar diepste verlangen is om samen met haar kinderen, kleinkinderen en zelfs de kinderen van haar kleinkinderen te zijn

Ik klopte op haar kamerdeur. Meestal moest ik even wachten omdat ze langzaam beweegt, maar deze keer deed ze meteen open. Nog voordat ik hallo kon zeggen, begon ze enthousiast te vertellen. Ik had haar nog nooit zo gelukkig gezien. ‘Weet je wat er is gebeurd?’ zei ze. ‘Mijn twee kleindochters kwamen me in het weekend bezoeken. Ze logeerden hier een nacht. Met z’n drieën sliepen we samen in één bed, we praatten, aten lekkere hapjes, dansten en keken een film.’ Ze vertelde dit met zo’n groot enthousiasme dat ik ook haar geluk voelde. Op dat moment begreep ik dat haar familie alles voor haar is. Haar diepste verlangen is om samen met haar kinderen, kleinkinderen en zelfs de kinderen van haar kleinkinderen te zijn. Haar kamer is als een fotoalbum; in feite leeft ze met de foto’s van haar familie.

De laatste tijd hebben we het probleem van eenzaamheid – de eenzame mensen, de eenzame jongeren en zelfs de eenzame kinderen – vaker besproken. In onze digitaliserende en individualiserende wereld zijn we op zoek naar oplossingen voor deze situatie. Soms komen we samen en organiseren we activiteiten; die momenten zijn erg plezierig en hartelijk. Maar wat gebeurt er daarna? Iedereen keert weer terug naar zijn eigen eenzame wereld. Het is net als het nemen van een pijnstiller voor pijn: een tijdelijke remedie waarmee het probleem niet wordt erkend. Maar wat is de permanente oplossing voor dit probleem?

Ik had haar nog nooit zo gelukkig gezien

Familie is de belangrijkste bouwsteen van de samenleving. Wat ik eigenlijk wil zeggen, is dit: familie kan het sterkste tegengif zijn voor het gevoel van eenzaamheid. Familie is een structuur die bescherming biedt in moeilijke tijden, vreugde deelt en onvoorwaardelijke liefde biedt. Een individu voelt zich veilig en waardevol in de familie; hij of zij weet dat hij of zij niet alleen staat als er uitdagingen zijn. Door elkaar emotioneel en lichamelijk te steunen, versterken familieleden het zelfvertrouwen en de levenshouding van de persoon in kwestie. Deze sterke band vermindert het gevoel van eenzaamheid, maakt het individu sterker en stelt hem of haar in staat om positieve bijdragen aan de samenleving te leveren. Misschien ligt de oplossing voor het eenzaamheidsprobleem niet alleen in het organiseren van activiteiten, maar ook in het bedenken van ideeën om de gezinsstructuur te versterken.

De beste manier om familiebanden te versterken, is door tijd met elkaar door te brengen. Als we minder individuele plannen maken en meer dingen als familie doen, zullen we voelen dat onze band sterker wordt. Een andere manier om onze band te versterken, is door onze waarden en tradities levend te houden. Bij het maken van vakantieplannen kunnen we denken aan reizen naar andere steden of landen, maar laten we niet vergeten dat een picknick, een gezellige maaltijd of een wandeling in de natuur met het hele gezin, gevolgd door een warme kop thee of koffie, rust in ons hart kan brengen. Ook moeten we niet vergeten om onze ouderen vaker te bezoeken; hun aanwezigheid en steun vormen een belangrijke basis voor ons gezin.