Het uit de partij zetten van antiracisme-activist Quinsy Gario heeft voor onrust binnen BIJ1 gezorgd. Boze partijleden wijzen met een beschuldigende vinger naar niet nader genoemde witte leden, die verantwoordelijk zouden zijn voor de spanningen in de partij.

Aanleiding van de onrust binnen BIJ1 is het uit de partij zetten van partijprominent Quinsy Gario, die nummer 2 stond op de kandidatenlijst bij de verkiezingen van maart. BIJ1 behaalde toen één zetel. Gario is geschorst als lid vanwege ‘signalen dat niet iedereen zich veilig voelde binnen de partij’.

Het partijbestuur polste in reactie op deze ‘signalen’ advocatenbureau Van Overbeek de Meyer uit Deventer, gespecialiseerd in conflictbemiddeling, om alles te onderzoeken. Volgens het bestuur waren de uitkomsten van het onderzoek schokkend. Het bestuur wil niet vertellen wat de uitkomsten van het onderzoek zijn en wat er precies is gebeurd. Volgens een woordvoerder gaat het niet om seksueel grensoverschrijdend gedrag, meldt de NOS.

Gario vertelde aan dagblad Trouw dat hij officieel nog niets gehoord had van zijn schorsing als lid. Hij zei ook dat hij niet de kansen heeft gekregen zijn kant van het verhaal te vertellen. Volgens Gario kampt BIJ1 met pestgedrag en machtsmisbruik en was hij degene die dit aan de kaak probeerde te stellen. Daarom probeerde de partijtop ‘mijn bestaan binnen de partij te bemoeilijken’.

Het bestuur stelt dat Gario wel op de hoogte is gebracht van het feit dat hij als lid is geschorst, en heeft hij schriftelijk bijgedragen aan het onderzoek van Van Overbeek de Meyer. Tegen zijn schorsing, die nog geen royement is, kan Gario nog in beroep.

Bij een deel van BIJ1 valt de schorsing van Gario slecht. ‘Ik ben in shock over hoe Quinsy Gario wordt behandeld’, twittert Mariam el Maslouhi, naast presentatrice van de Dipsaus Podcast ook BIJ1-bestuurslid in Den Haag. El Maslouhi wijst met een beschuldigende vinger naar ‘sommige mensen bij BIJ1’, die volgens haar ‘niet weten hoe ze zwarte mensen en mensen van kleur horen te bejegenen’.

El Maslouhi kreeg, zegt ze, meerdere keren een telefoonoproep van een witte vrouw van het landelijk bestuur, die haar zou hebben verteld wat zij – als vrouw van kleur uit een andere stad – moest doen. ‘Besef: deze vrouw woont niet in Den Haag en denkt mij te kunnen bellen. LOL. Ik heb elke x snel opgehangen en haar nummer opgeslagen als ‘don’t pick up’‘, schrijft ze.

Ook oud-bestuurslid Manju Reijmer laat op een soortgelijke manier van zich horen. ‘BIJ1 wordt vanaf dag 1 al geplaagd door racisme en hebzucht’, stelt Reijmer op Instagram. ‘Toen ik vol enthousiasme en moreel plichtsbesef bij BIJ1 aansloot in 2017 was het al een probleem dat de meest vocale mensen wit waren. En dit waren typisch goed bedoelde, weinig geïnformeerde maar zeer uitgesproken mensen. Het hele cliché. En ik heb met eigen moeten toezien hoe zwarte bestuursleden werden geroyeerd door witte mensen.’

Maar volgens Reijmer gaat de uitsluiting van en het marginaliseren van niet-witte mensen bij BIJ1 dieper. ‘Het gewicht van de campagnes runnen en het bestuur leiden kwam vrijwel geheel (met een enkele geweldige uitzondering na) op mensen van kleur. Ik zelf heb een burn out aan het bestuur en de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 overgehouden’, bekent het oud-bestuurslid. ‘Maar keiharde strijders zag ik nog harder kapot gaan terwijl witte mensen lachend overeind bleven.’ Zij wilden bovendien de baas spelen, aldus Reijmer, ‘zonder kritiek’.

Reijmer wijst op Gario’s voortrekkersrol in de beweging Kick Out Zwarte Piet. ‘Zonder hem zou er geen BIJ1 kunnen bestaan.’ Wel twijfelt hij: ‘Ik weet het: geloof slachtoffers altijd. En iemands goede daden sluiten niet uit dat hij inderdaad over de scheef is gegaan.’ Maar, schrijft hij ook: ‘Wie is hier het slachtoffer? Als een van de meest kritische zwarte mensen in Nederland door een overwegend wit partij bestuur door een wit advocatenbureau wordt onderzocht en woorden als ‘onveilig’ worden gebruikt gaan bij [mij] de racisme alarms af.’

Over partijleider Sylvana Simons wil Reijmer geen kwaad woord kwijt. Witte leden hebben het gedaan. ‘Er zit een rot in die er uitgeslopen moet worden. Mensen met ontelbaar privileges moeten hun plek kennen en degenen die hun voor zijn gegaan. En de geschiedenis kennen van een zwarte man publiekelijk villifyen. Als ze dat niet doen horen ze niet naast Simons te staan’, aldus Reijmer, verwijzend naar de beruchte lynchings in de Verenigde Staten in de negentiende en twintigste eeuw, die aan duizenden zwarte mensen het leven hebben gekost.

Ook roept Reijmer de partijleden van BIJ1 op het partijbestuur te mailen, met als boodschap dat het uit de partij zetten van Quinsy Gario onacceptabel is. ‘Ik had er drie jaar geleden al mee moeten afrekenen. Maar nu is het echt afgelopen met de koloniale machtsspelletjes binnen deze vernieuwende en ijzersterke partij.’