Volgens bronnen binnen BIJ1 zijn er twee kandidaten in beeld voor het lijsttrekkerschap: Patricia Dinkela, voorzitter van de radicaal-linkse Haagse Stadspartij, en Tofik Dibi, oud-Kamerlid voor GroenLinks en nu bestuursadviseur in stadsdeel Nieuw-West in Amsterdam.

Hoewel BIJ1 sinds 2023 niet meer in de Tweede Kamer vertegenwoordigd is, is de partij allerminst dood. Integendeel: het ledenaantal is gegroeid tot zo’n 4000 en daarmee beschikt BIJ1 over voldoende financiële middelen om deel te nemen aan de Kamerverkiezingen van 29 oktober. Maar om opnieuw een zetel te bemachtigen is een aansprekende lijsttrekker cruciaal. En daarover is nog geen besluit genomen.

Dinkela of Dibi

Edson Olf, die in 2023 het lijsttrekkerschap op zich nam, heeft besloten zich niet opnieuw kandidaat te stellen. De partij is daarom op zoek naar nieuw leiderschap. Volgens bronnen binnen BIJ1 zijn er twee serieuze gegadigden: Patricia Dinkela, eindredacteur bij de Wiardi Beckman Stichting (het wetenschappelijk bureau van de PvdA) en voorzitter van de aan BIJ1 ideologisch verwante radicaal-linkse Haagse Stadspartij; en Tofik Dibi, tussen 2006 en 2012 Kamerlid voor GroenLinks, moslim én homoseksueel, Palestina-activist en momenteel bestuursadviseur in Amsterdam Nieuw-West. Met Dinkela zou BIJ1 kiezen voor ideologische scherpte en activisme. Met Dibi wellicht voor een meer parlementaire koers.

Teun Otte, voormalig partijraadslid van BIJ1 en woonachtig in Amsterdam, doet geen uitspraken over wie er kandidaat is. Die/hun benadrukt wel het belang van een activistisch geluid in de Tweede Kamer: ‘Dat is uiteindelijk waarom we bestaan: om het geluid van de straat, een antikapitalistische en intersectionele stem, een plek te geven in de landelijke politiek.’

Kruispunt

Rebekka Timmer, oud-partijvoorzitter van BIJ1, bevestigt wel de kandidaturen. ‘Het doet mij deugd dat er veel animo is om BIJ1 te leiden in haar volgende levensfase.’ De intersectionele partij staat volgens haar op een kruispunt, zegt ze met een knipoog, waarbij twee richtingen ingeslagen kunnen worden. ‘Tofik kan met zijn bestuurlijke ervaring en frisse blik als nieuwe BIJ1’er zorgen dat de partij meer aansluiting vindt bij het establishment en zo een voet tussen de deur krijgt bij de macht. Patricia heeft als toeslagenouder veel geleefde ervaring met institutionele onderdrukking, staat bekend als ideologische hardliner, en weet als geen ander hoe je binnen een politieke partij uiteenlopende stromingen kunt verenigen – iets wat BIJ1 hard nodig heeft. Kortom: aan geschiktheid geen gebrek.’

‘Patricia heeft als toeslagenouder veel geleefde ervaring’

Op de vraag naar mogelijke zwaktes van beide kandidaten blijft Timmer nuchter: ‘Patricia is vooral bekend in de activistische scene en heeft minder landelijke naamsbekendheid – en zichtbaarheid genereert nu eenmaal aandacht. Tofik heeft op zijn beurt weinig politieke leiderschapservaring en wordt nog altijd geassocieerd met het liberale GroenLinks, dat destijds voor de militaire missie naar Kunduz stemde. En ideologische duidelijkheid is juist iets waar BIJ1 behoefte aan heeft.’

Als revolutionaire socialist plaatst Timmer wel haar kanttekeningen bij verkiezingsdeelname an sich: ‘Juist in tijden van tanend vertrouwen in de liberale politiek en het afbrokkelen van onze sociale zekerheden, zie ik kansen voor radicaal-links om tegenmacht op te bouwen vanuit de wijken. De werkelijke macht ligt niet bij 150 zelfvoldane pipo’s in Den Haag, maar bij mensen die zelf het heft in handen nemen voor radicale verandering. Voor ons moet het parlement een middel zijn – een podium – en geen doel op zich.’

‘Een bekend gezicht is strategisch handig, vooral bij verkiezingen’

Toch ondersteunt Timmer, nu de leden onlangs besloten opnieuw mee te doen aan de verkiezingen, de campagne van de partij. ‘Daarom heb ik ja gezegd op het verzoek om aan het verkiezingsprogramma te werken. In een paar dagen tijd heb ik, met het BIJ1-programma van 2023 als uitgangspunt, een nieuw programma geschreven, met onmisbare bijdragen van experts.’

Otte durft niet te zeggen wie de beste kandidaat is: ‘Een bekend gezicht is strategisch handig, vooral bij verkiezingen. Tofik Dibi is een Bekende Nederlander, en dat kan in de beeldvorming een voordeel zijn. Maar dat is slechts één aspect. Minstens zo belangrijk is wat er daarna gebeurt. Je moet het in de Kamer goed doen. De taak is niet alleen om stemmen te winnen, maar vooral om onze visie politiek gestalte te geven.’