De NAVO is medeplichtig aan de genocide in Gaza, vinden sommigen. Daarom is er vanavond een protestactie georganiseerd op het Noorderstrand in Scheveningen, niet ver van de plek waar vandaag en morgen de NAVO-top wordt gehouden.
Het strand is voor de gelegenheid omgedoopt tot Gaza Beach, een verwijzing naar de plannen van de Amerikaanse president om van Gaza een luxe resort te maken.
‘Op de NAVO-top wordt Gaza doodgezwegen. En de bevelhebber van het grootste NAVO-leger, president Trump, wil van Gaza Beach een etnisch gezuiverd luxe resort maken. Daarom brengen we Gaza Beach naar Den Haag en naar deze top’, staat er op de website met informatie over de avond.
‘NAVO-partner Israël kan ongehinderd doorgaan met de genocide op de Palestijnen in Gaza. Volgens het internationale recht zijn de Verenigde Staten, Nederland en andere NAVO-landen met hun miljardensteun aan de Israëlische legerindustrie medeplichtig aan deze genocide.’
De bijeenkomst, met muziek, woordkunst en een speech over de NAVO van Jan Pronk, is niet het initiatief van een officiële organisatie, maar van betrokken individuen uit binnen- en buitenland. Bezoekers worden aangemoedigd om Palestijnse vlaggen mee te nemen en zich in het rood te kleden. Een kleur die symbool staat voor de inmiddels bekende rode lijn.
Klimaatdemonstranten van Extinction Rebellion zijn tijdens een actie tegen nieuwe gasboringen in de Waddenzee op de Afsluitdijk bekogeld met eieren en stenen. ‘De politie stond erbij en keek ernaar’, luidt het verwijt van een van hen op de opiniesiteJoop.
De aanklacht komt van docent Merel Simons, die meedemonstreerde. ‘Wat begon met verwensingen, scheldkanonnades en ziektes die ons om de oren vlogen, mondde uit in een regen van eieren – en later ook stenen – op onbeschermde mensen. Het leek wel prijsschieten op de kermis: het plezier en fanatisme op de gezichten van de eiergooiers, en het gejuich wanneer er raak werd gegooid, was ronduit sadistisch.’
‘Elk nieuw gasveld vergroot de CO₂-uitstoot, remt de energietransitie en draagt bij aan natuurschade en de klimaatcrisis’, schrijft ze over haar beweegredenen om te demonstreren.
Toch lijkt ze in het opiniestuk vooral verontwaardigd over het passieve optreden van de politie. ‘Na enkele uren dropen we noodgedwongen af. Niet door de hitte of politieoptreden, maar omdat een woedende menigte ons bekogelde met eieren en stenen, terwijl de politie toekeek.’
Simons begrijpt dat hun acties irritatie kunnen oproepen. ‘Kunnen ze niet gewoon opdonderen?’ valt een autobestuurder dan ook uit tegen de politie.
Simons zegt alle begrip te hebben voor tegendemonstraties, maar is duidelijk over het gebruik van geweld. Dat mag niet.
De zichtbaar ontstemde en ‘ontheemde’ Gerdi Verbeet, oud-Kamervoorzitter en inmiddels ex-PvdA’er, kreeg in Nieuwsuur tien minuten de ruimte om haar ongenoegen te uiten over de aangenomen motie-Piri, die oproept tot opschorting van alle wapenleveranties aan Israël. Opvallend was dat het immense leed van de Palestijnen in haar betoog volledig onvermeld bleef.
‘Het was een beroerde dag’, begint ze het gesprek waarin ook beelden worden getoond van het congres, waarin ze de zaal verlaat. ‘Ik had niet verwacht dat die motie aangenomen zou worden’, vertelt ze. ‘Ik had gehoopt op een inhoudelijke discussie waar ook oog was geweest voor de gevoelens van Joodse mensen en Nederlandse mensen die grote betrokkenheid met Israël voelen. Die kans hebben we niet gehad’, zegt Verbeet.
‘Het is een verschrikkelijke joelpartij geworden en erg respectloos’, pakt ze daarna door. Opvallend genoeg komt tijdens de uitzending geen enkele keer het Palestijnse leed aan bod, waar volgens vele experts en mensenrechtenorganisaties sprake is van genocide, met inmiddels meer dan 55.000 Palestijnse slachtoffers.
Verbeet heeft haar conclusies getrokken en heeft het PvdA-schip verlaten, waarvan zij denkt dat het door GroenLinks is overgenomen. Ze beschuldigt de nieuwe cultuur van ‘links populisme’. Dat hoort niet bij de PvdA, maar bij de PVV. Maar niet alle ontstemde PvdA’ers verlaten de nieuwe linkse partij. ‘We moeten aan elkaar wennen’, zegt Job Cohen, oud-burgemeester van Amsterdam en PvdA’er van de generatie die ‘de boel bij elkaar houden’ wil houden.
Overigens lijken pro-Israëlische oudgedienden zoals Verbeet aan het kortste eind te trekken. Uit nieuwe cijfers blijkt dat de ledenaantallen van GroenLinks en PvdA zijn gegroeid met ruim 1.000 leden elk. Dit terwijl slechts honderden mensen hun lidmaatschap hebben opgezegd.
Is de PVV plotseling pseudo-marxistisch geworden? (En wat zou Thierry Baudet met zijn paranoïde obsessie voor infiltratie van Nederland door ‘het cultuur-marxisme’ daar dan van vinden?) Die vraag schoot door mij heen toen ik een week geleden las dat het terecht volledig onbekend gebleven Wilderskamerlid Peter van Haasen had verklaard dat de slavernij Nederland ‘is overkomen’. Kortom: dat de daders van toen eigenlijk geen blaam treft.
Pseudo-marxistisch, omdat het marxisme altijd sterk de nadruk legt op structuren en klasse-verhoudingen als de oorzaak van historische gebeurtenissen en processen. Terwijl het de betekenis van individuen daarbij, en daarmee de individuele verantwoordelijkheid, relativeert: Hitler als niet meer dan een (misschien nog net niet uitwisselbaar) werktuig van het grootkapitaal. Omstandigheden als grondoorzaak.
Van omstandigheden als grondoorzaak naar omstandigheden als excuus: dat is altijd het verwijt dat rechts in het geval van criminaliteit aan het adres van links richt. Dan wordt het laten meewegen van de omstandigheden in het oordeel – armoede, achterstelling, ongelukkige jeugd – juist als goedpraten beschouwd. Het argument daarbij: niet iederéén met een ongelukkige jeugd wordt draaideurcrimineel. Ieder heeft de keuze om het ook niet te worden, heet het dan.
Wel hetzelfde geldt ook in gelijke mate voor meedoen aan de slavenhandel – of kampbewaker worden in een nazi-concentratiekamp. Velen werden dat laatste niet, en niet iedereen deed mee aan de slavenhandel. Er waren ook Nederlanders in de zeventiende en achttiende eeuw die slavernij nadrukkelijk veroordeelden. Niet voor niets trachtte men de gevolgen daarvan in Nederland zelf een beetje uit het zicht te houden.
Zeker is het zo dat de Nederlanders – of de Europeanen in het algemeen – niet de enige waren die aan slavenhandel deden. De Arabieren waren al duizend jaar eerder met het leeghalen van zwart Afrika begonnen – waarvoor excuses tot nu toe zijn uitgebleven – en racisme is, zoals bij de bejegening van zwarte immigranten in Libië na de val van Kadhafi bleek, geen exclusief westers fenomeen. Alleen ontslaat het ‘ja maar zij ook’ niet van eigen verantwoordelijkheid.
Ook is het zeker zo dat toen Vasco da Gama in 1498 voor het eerst vanuit Europa naar India voer – of Cornelis de Houtman in 1595 als eerste Hollander naar Indonesië – zij nog geen snode plannen op dat vlak koesterden. Ze waren al blij dat ze de eindstreep haalden, en de aanleg van plantages in Brazilië of Suriname stond nog niet op het programma.
Feitelijk veel bedenkelijker was daarom het begrip dat Huzen vond bij justitieminister Van Weel
Maar later zijn er door een aantal Nederlanders via de West-Indische Compagnie natuurlijk wel bewuste stappen genomen om aan de profijtelijke Trans-Atlantische slavenhandel deel te nemen. Dat is ze niet ‘overkomen’, maar hebben ze bewust besloten, waarbij het eventueel opspelende geweten inderdaad vaak met het soort argumenten werd weggemasseerd die je ook hoort als het gaat om slavenarbeid bij de stadionbouw in Qatar of de textielindustrie in Bangladesh.
De opmerking van de weinig geachte afgevaardigde Van Haasen is dan ook niet het gevolg van oprechte en grondige historische studie, maar van de aan de PVV inherente neiging om het nationale verleden schoon te wassen door wandaden te bagatelliseren – naar het voorbeeld van het idool van de Kleine Geblondeerde Leider, de Grote Geblondeerde Leider in Washington.
Daarbij passen ook de laatdunkende opmerkingen over Keti Koti van Wilders’ partijideoloog Martin Bosma die het tot eeuwige schande van het Nederlandse parlement in 2023 tot Kamervoorzitter bracht.
Het is niet toevallig dat Wilders de stuitende vorm van eigenrichting heeft toegejuicht, waarvan nu recent rond Ter Apel sprake was. Onder leiding van de meervoudig veroordeelde rechts-extremist Jan Huzen – eigenaar van een handel in prikkeldraad – ging men hier ongegeneerd op jacht op met name zwarte asielzoekers. Tot ze per abuis ook een busje met Duitse agenten aanhielden, die niet met zich lieten sollen.
Feitelijk veel bedenkelijker was daarom het begrip dat Huzen vond bij justitieminister Van Weel – in plaats van strafvervolging aan te kondigen wegens het zich wederrechtelijk toe-eigenen van politiebevoegdheden. Maar sinds zijn voorganger Yesilgöz op dit vlak al bijna alle fatsoensnormen heeft laten vallen, en nu gretig belooft Fabers ‘strengste asielbeleid ooit’ echt uit te gaan voeren, hoeft dat niet te verbazen.
Evenmin dat iedereen in de VVD over die ontsporing volledig zwijgt.
De motie van Kati Piri voor een tijdelijk wapenembargo tegen Israël bepaalde de toon op het GroenLinks-PvdA-congres. Voor tegenstanders was weinig ruimte.
Een paar dagen voor het congres van GroenLinks-PvdA in Nieuwegein is het niet meer mogelijk om je aan te melden. De maximale capaciteit van congrescentrum NBC is bereikt en dus moeten laatkomers het congres online volgen. Het is een bijzondere dag: vierduizend mensen zijn voor het eerst bij elkaar na de beslissing GroenLinks en PvdA komend jaar te laten fuseren. Dit congres is een mooie gelegenheid om ons af te vragen waar de nieuwe partij voor staat.
Onlangs publiceerde GroenLinks-PvdA een eerste voorzet voor een beginselprogramma. De nieuwe partij heeft drie prioriteiten: een solidaire en rechtvaardige samenleving, de bescherming van natuur en klimaat en een goed functionerende democratie en rechtsstaat. Het is heldere taal, maar het geeft niet de definitieve richting aan: het beginselprogramma is uitdrukkelijk ‘een eerste voorzet’ en zal de komende tijd nog met leden worden besproken, zo schrijft de partijtop.
Het document is zaterdag ook niet geagendeerd. Dit congres staat vooral in het teken van iets heel anders. Twee dagen voor het congres komt Tweede Kamerlid Kati Piri met een motie voor een tijdelijk wapenembargo tegen Israël. Die nieuwe koers levert veel kritiek op, ook intern. Dit onderwerp is slechts een van de congresonderdelen, maar bijna al het nieuws gaat erover.
Visie voor de toekomst
Eerst terug naar de koers. Een middagsessie geeft hier een aardig beeld van: de jongerenorganisaties Dwars (GroenLinks) en de Jonge Socialisten (JS, PvdA) – hebben een pamflet geschreven en presenteren deze aan een kleine honderd geïnteresseerden. Dit is weliswaar niet een officiële visie, maar geeft wel een beeld van welke richting de nieuwe generatie leden op wil. Enthousiasme over de fusie is er sowieso: Dwars en de JS hebben al besloten te fuseren, Dwars om zichzelf ook op te heffen. De JS doet dat naar verwachting ook.
Er moet een radicaal eerlijke verdeling komen van kennis, macht en inkomen
Dwars en de JS vinden dat de partijfusie te veel is gegaan over organisatorische zaken en te weinig over de visie. Daarom is dit pamflet geschreven: het gaat over systeemverandering en de band tussen politiek en activisme. De jongeren zien het kapitalistische systeem als belangrijkste probleem omdat het leidt tot uitbuiting van de mens en de natuur. Dit is de oorzaak van inkomensongelijkheid, de klimaatcrisis, sociale ongelijkheid en maatschappelijke ontwrichting.
Er zijn geen verrassingen: er moet een radicaal eerlijke verdeling komen van kennis, macht en inkomen, vinden Dwars en de JS. In een nieuw systeem moet de solidariteit tussen mens en natuur centraal staan, de democratie worden versterkt en de economie gedemocratiseerd. Bestaanszekerheid is een recht: een woning, een goedbetaalde baan, onderwijs, zorg en goede sociale voorzieningen. Marktwerking is bij wonen en zorg uit den boze en openbaar vervoer moet gratis worden, belangrijke publieke diensten genationaliseerd.
Beeld: Chris Aalberts
Klimaatrechtvaardigheid moet het uitgangspunt zijn: grote vervuilers gaan meer betalen en klimaat- en natuurbeleid moet solidair zijn, ook internationaal. Groepen die door de klimaatcrisis worden getroffen moeten ondersteuning krijgen. Iedereen heeft bovendien recht op gelijke rechten, onderdrukking van minderheden moet worden bestreden en Europese samenwerking is bij klimaat en defensie nodig. Het is ook belangrijk om oorlog en genocide te veroordelen, waar die ook plaatsvinden.
Prijzende woorden
Een panel mag op het pamflet reageren. Hier zien we wat fusievoorstanders altijd hebben gezegd: de inhoudelijke verschillen tussen de twee partijen waren klein en daarom is samenwerking logisch. GroenLinks-bestuurder Imane Nadif vindt een heel goed pamflet, senator Saskia Kluit vindt het fijn dat er een activistische stip op de horizon is gezet en PvdA-bestuurder Nadir Baali prijst het pamflet eveneens, omdat ‘het allemaal wel wat linkser mag’.
De brede thema’s van de jongerenorganisaties komen de rest van het congres meerdere keren terug. Jesse Klaver vertelt aan een bomvolle zaal dat solidariteit weer moet terugkomen in Nederland. Frans Timmermans noemt in zijn speech een hele rits aan thema’s die in deze lijn vallen: een betaalbaar huis, eerlijke lonen en uitkeringen en goede publieke voorzieningen. Er is eigenlijk weinig nieuws onder de zon. Weer een reden dat al het nieuws over dit congres over het gewijzigde Israël-standpunt gaat.
Er zijn harde persoonlijke aanvallen en de zaal is continu onrustig
Is er behalve Israël niets nieuws onder de zon? De jongeren stippen een hele andere verandering aan: bij GroenLinks-PvdA moeten politiek en activisme hand in hand gaan. Dwars en de JS schrijven dat activisten nodig zijn om de maatschappij en politiek scherp te houden. Politici moeten samen met hen strijden voor een betere wereld. Dit is het activisme wat altijd al kenmerkend was voor beide jongerenorganisaties en ook GroenLinks voor deze activisten aantrekkelijk maakte.
Activisme
Dit idee speelt nadrukkelijk ook onder de leden. Bij de borrel refereren ze aan de grote demonstraties die ‘een rode lijn’ trokken ten aanzien van de genocide in Gaza. GroenLinks-PvdA is de eerste grote partij die het met hen eens is. Niet voor niets waren er veel partijprominenten bij de demonstraties aanwezig. Het is een hele andere cultuur en werkwijze dan die we van de PvdA kennen die gaat over vergaderingen, overleg, compromissen, kleine stapjes en nuances.
Beeld: Chris Aalberts
De controverse over het nieuwe Israël-standpunt is niet alleen een kwestie van inhoud, maar vooral over de wijze waarop de discussie verloopt: tegenstanders van de nieuwe koers worden uitgejouwd, er zijn harde persoonlijke aanvallen en de zaal is continu onrustig. In de bestuurlijke wereld van de PvdA ongewenst, in de wereld van het activisme niet of veel minder. Jonge leden zeggen bij de borrel dat oudgedienden die het oneens zijn met de nieuwe koers ook kunnen vertrekken. De partij verandert nu eenmaal.
De conclusie is dat GroenLinks-PvdA inhoudelijk slechts langzaam verandert, want de veranderingen zijn vooralsnog beperkt tot Israël. De sfeer verandert veel sneller. In de middag zegt Frans Timmermans dat hij de inhoudelijke meningsverschillen wil beslechten door intern debat en dialoog. Dat klinkt als de ouderwetse PvdA, die hierin grossierde. Maar activistische politiek verdraagt weinig compromissen, leidt tot een andere sfeer en toon en ook tot afscheid van meerdere prominenten.
Of deze nieuwe partijcultuur aantrekkelijk is voor een brede doelgroep, blijft vooralsnog een open vraag.
De dader van de zelfmoordaanslag in de Grieks-orthodoxe kerk in Damascus blijkt een lid van Islamitische Staat (IS) te zijn. Dit verklaarde de Syrische minister van Binnenlandse Zaken.
Gisteren liep de man de St. Eliaskerk in de voorstad Dweil’a binnen, waar op dat moment mensen aan het bidden waren. Hij opende het vuur en blies zichzelf daarna op. Daarbij kwamen naar schatting 22 mensen om en raakten tientallen anderen gewond.
Volgens het ministerie heeft IS al vaker pogingen gedaan om een aanslag te plegen, maar was dit de eerste keer dat het daarin slaagde. IS was al enkele jaren gereduceerd tot slapende cellen, maar is zich aan het hergroeperen sinds het vertrek van Assad.
De aanval komt op een moment dat interim-president Ahmad al‑Sharaa worstelt met het bewaren van de eenheid van het volk en de bescherming van religieuze minderheden, waaronder christenen. Minister van Informatie Hamza Mostafa sprak van een ‘laf terroristisch misdrijf’ en verzekerde dat de autoriteiten vastbesloten zijn extremisme uit te roeien.
Speciaal gezant van de VN Geir Pedersen en andere regeringsleiders benadrukken dat er een grondig onderzoek moet komen en dat versterkte veiligheidsmaatregelen noodzakelijk zijn.
De bekende Turkse journalist Fatih Altayli, die miljoenen volgers heeft op X en op zijn eigen YouTube-kanaal, is opgepakt na uitspraken over Erdogan, die door het Turkse OM als ‘bedreigend’ worden gezien. Zo meldt de nieuwssite Turkish Minute.
Altayli besprak in de gewraakte uitzending peilingen over de presidentsverkiezingen. Daaruit bleek dat 70 procent van de Turkse kiezers tegen een presidentschap van Erdogan ‘voor de rest van zijn leven’ is. Altayli voegde bij die resultaten het ‘historische commentaar’ toe dat een aantal Ottomaanse sultans uiteindelijk werd ‘vermoord’ of ‘gewurgd’.
Die historische feitelijkheden worden niet gewaardeerd door de Turkse autoriteiten, maar als een bedreiging opgevat voor het Erdogan-regime.
De Turkse afgevaardigde voor Reporters Without Borders, Erol Önderoglu, neemt het op voor Altayli. ‘Deze mentaliteit waarin de journalist constant als een vijand wordt gezien, moet stoppen’, zei hij in een reactie. De autoriteiten zouden de woorden van Altayli uit hun verband hebben gerukt, volgens hem.
Turkije staat ver onderaan de lijst voor persvrijheid: op plek 159 (van de 180 landen) van de World Press Freedom Index voor 2024. Kritische journalisten worden al jarenlang vervolgd en opgesloten, wat leidt tot zelfcensuur of zelfs tot vlucht naar het buitenland. De overgebleven media zijn grotendeels onder invloed van de staat gekomen.
Maar niet alleen journalisten moeten Erdogan vrezen; ook de politieke oppositie verdwijnt steeds vaker in de gevangenis. Zo zit de belangrijkste tegenkandidaat voor het presidentschap, Ekrem Imamoglu van de seculiere partij, sinds maart vast. In het weekend is ook zijn advocaat opgepakt.
Erdogan lijkt op deze manier een derde termijn te garanderen na 2028. Daarvoor moet wel eerst een grondwetswijziging komen. Naar verluidt wordt daarover onderhandeld met de pro-Koerdische partij Dem.
D66 wil dat asielaanvragen in de toekomst buiten de EU worden afgehandeld. Asielzoekers zouden dan niet meer op eigen houtje naar Nederland mogen reizen om aan de grens asiel aan te vragen.
Dit zei partijleider Rob Jetten in een interview met het AD. Als voorbeeld noemt hij het Canadese model. Canada publiceert per periode hoeveel mensen naar het land mogen migreren. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende categorieën, met de nadruk op arbeidsmigranten. Vervolgens kunnen mensen een aanvraag indienen vanuit hun land van herkomst.
Jetten wil een soortgelijk model voor de EU. ‘Het systeem is ook stuk omdat we mensen die op de vlucht zijn iets onmenselijks aandoen. Als je hier na een levensgevaarlijke reis naartoe bent gekomen, word je jarenlang in onzekerheid gestort’, zegt hij in het interview.
Het plan is niet geheel nieuw. In het EU-migratiepact, dat volgend jaar in werking treedt, staat ook dat asielzoekers aan de buitengrenzen gescreend moeten worden. Jetten erkent dat de overgang naar een nieuw model veel tijd kost. In de tussentijd vindt hij dat asielzoekers die overlast geven strenger moeten worden aangepakt.
Terwijl de aandacht in de wereldpolitiek is verlegd door de Amerikaans-Israëlische bombardementen op Iran, blijft de humanitaire situatie in Gaza uiterst precair. Unicef waarschuwt inmiddels voor sterfte van kinderen door dorst. Er is bijna geen drinkwater meer, zo meldt NRC.
Van de 217 drinkwatervoorzieningen in Gaza zouden er nog maar 87 in gebruik zijn. Dat is ongeveer 40 procent van de vroegere capaciteit. Israël blokkeert al meer dan 100 dagen de toevoer van brandstof naar Gaza, waardoor watervoorzieningen niet kunnen draaien.
‘Zonder brandstof zal elk van de drinkwatervoorzieningen binnen enkele weken uitvallen,’ aldus een Unicef-woordvoerder tegen NRC. ‘Kinderen zullen sterven van de dorst, ziektes rukken al op, de chaos wordt steeds groter.’
Israël wordt beschuldigd van het plegen van genocide, niet alleen door het bombarderen van Palestijnen, maar ook door Gaza af te snijden van voedsel, water en medicijnen, waardoor vele Palestijnen een langzame maar zekere dood sterven. Bij voedseldistributiepunten, waar hongerige Palestijnen noodgedwongen naartoe trekken, hebben ook meerdere Israëlische moordpartijen plaatsgevonden.
Intussen zijn al minstens 55.000 Palestijnen omgekomen sinds oktober 2023.
Onlangs was ik bij het zorgcongres over seksueel grensoverschrijdend gedrag, georganiseerd onder regie van regeringscommissaris Mariëtte Hamer. Een belangrijk moment: het zorgmanifest werd gelanceerd en ondertekend door ruim twintig beroeps- en brancheverenigingen. Het manifest spreekt zich uit tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en roept op tot gezamenlijke actie. Een goed en moedig initiatief, maar is het ook echt uniek?
De zorgsector kent al talloze manifesten en verklaringen. Vaak breed gedragen, met grote woorden en fotomomenten. Soms zie je eerst terughoudendheid, gevolgd door FOMO: organisaties willen er tóch bij horen. Maar zonder intrinsieke motivatie, borging of doorzettingskracht blijft een manifest papier.
Wat we nodig hebben is geen vrijblijvende intentie, maar structurele monitoring, agendering en verankering in beleid, wetgeving en toezicht. De Arbeidsinspectie zette hierin onlangs een goede stap door op te roepen tot een preventieve inventarisatie van risicofactoren voor ongewenst gedrag.
Tijdens het congres raakte de TED-talk van Aafke Scharloo me diep. Ze sprak over afweermechanismen: ‘We zijn zelf onze grootste afweer. We zien vaak niet op tijd wat we wél moeten zien.’ Die afweer is besmettelijk. En ze verklaart waarom veel zaken in de zorg zo tergend langzaam veranderen.
De realiteit blijft soms onthutsend weerbarstig. Zo mocht een plastisch chirurg die zich masturbeerde tijdens een videoconsult — zichtbaar in beeld bij een patiënt — toch BIG-geregistreerd blijven. Eerdere klachten, een berisping en een strafrechtelijke veroordeling bleken niet genoeg voor doorhaling.
Wat zegt dit over hoe serieus we seksueel grensoverschrijdend gedrag werkelijk nemen?
Ik stel mezelf ook de vraag: is die afweer er in gelijke mate als de dader níet lijkt op je witte vader, broer of zoon, maar op iemand met een andere achtergrond? Zijn we dan nog steeds terughoudend, of juist sneller in ons oordeel? Veel van wat gezegd werd over seksueel grensoverschrijdend gedrag is één op één te vervangen door termen als racisme, uitsluiting en gebrek aan inclusiviteit.
Is dit het kantelpunt waar we op hoopten? Mijn eerlijke antwoord: het voelt eerder als een noodzakelijke inhaalslag dan een fundamentele wending. Maar het is wél bemoedigend dat deze thema’s eindelijk breder worden erkend, besproken en aangepakt.
Verandering vraagt om meer dan alleen verhalen
We leven in een steeds diversere samenleving, maar ons zorgsysteem is daar nog onvoldoende op ingericht. Inclusieve zorg zonder machtsmisbruik, uitsluiting of discriminatie betekent zorg die voor iedereen toegankelijk, begrijpelijk en passend is. Ongeacht afkomst, beperking, gender, taal, religie of sociaaleconomische positie.
Tijdens het congres viel mij het gebrek aan zichtbare diversiteit op. Er waren vooral veel zorgprofessionals met ‘blonde paardenstaarten’. Toen ik vroeg waar de diversiteit was, kreeg ik te horen: ‘Die zijn hard aan het werk.’ Maar dat is juist het probleem. Zolang we in representatie, leiderschap en beeldvorming geen diversiteit laten zien, blijven veel perspectieven onzichtbaar.
Verandering vraagt om meer dan alleen verhalen hoe krachtig die ook zijn. We hebben ook gedegen onderzoek nodig: om patronen te herkennen, risico’s te analyseren en interventies te verbeteren. Verhalen raken, onderzoek geeft richting.
En het begint ook bij het onderwijs. Zorgopleidingen moeten structureel aandacht geven aan inclusie, racisme, machtsverhoudingen en grensoverschrijdend gedrag. Dáár leg je de basis voor zorgprofessionals die niet alleen vakbekwaam, maar ook maatschappelijk bewust zijn.
De beweging is er. Gelukkig. Er is aandacht, er zijn verhalen, er is onderzoek en erkenning. Nu moeten we doorpakken: van erkenning naar verandering. Van intentie naar structuur. Van papieren belofte naar zichtbare praktijk.
Want zorg is niet neutraal. Het maakt uit wie beslist. Wie beleid maakt. Wie bepaalt waar het geld naartoe gaat. En wie de stem van patiënten en zorgprofessionals serieus neemt.
De oplossingen zijn politiek én domeinoverstijgend. Het vraagt om keuzes die raken aan onderwijs, arbeidsmarkt, toezicht, inclusie én leiderschap. En eerlijk is eerlijk: als we blijven doen wat we deden, met dezelfde mensen, krijgen we wat we hadden. Dat kunnen we ons niet langer veroorloven.
Dus gebruik straks ook jouw stem om de zorg van morgen veilig, menselijk en rechtvaardig te maken. Voor iedereen.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
