Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) vindt dat de Nederlandse politiek antizionisme hard moet aanpakken. De pro-Israëlische lobbyorganisatie pleit onder andere voor een verbod op gezichtsbedekkende kleding bij demonstraties, het verbod op sit-ins op stations en op bepaalde antizionistische uitlatingen. Pro-Palestijnse activisten uiten felle kritiek op deze plannen.
Het CIDI stelt in zijn document Politieke standpunten 2025 dat er sprake is van een ‘antisemitismecrisis’ in Nederland. De pro-Israëlische lobbyorganisatie zegt dat het aantal antisemitische incidenten na de gebeurtenissen van 7 oktober 2023 explosief is toegenomen en wijst met een beschuldigende vinger naar de pro-Palestijnse beweging.
Maar behalve antisemitisme moet ook antizionisme worden aangepakt. Eigenlijk verschillen beide -ismen niet van elkaar, vindt CIDI.
‘Er moet een duidelijk kader komen voor de aanpak van antizionisme, dat vaak als sociaal geaccepteerde vorm van antisemitisme wordt geuit. Het leeuwendeel van de Joden is zionist. Het zionisme vormt een belangrijk en integraal onderdeel van de Joodse identiteit. Op dit moment zijn zionisten juridisch geen beschermde groep. Uitlatingen als ‘No zionists allowed’ of ‘Get rid of zionist scum’ kunnen nu nog straffeloos. Dat is onacceptabel.’
Verder is het CIDI voor het aanpakken van de BDS-beweging, die Israël wil boycotten, en van ngo’s die campagne tegen Israël voeren. Ngo’s die dit doen, mogen geen subsidie meer krijgen, als het aan CIDI ligt. Ook mogen asielzoekers zonder pardon het land uit worden gezet als ze zich aan antisemitisme schuldig maken.
Linkse activisten reageren kritisch op de plannen en hekelen de eenzijdigheid van CIDI, dat geen woord vuilmaakt aan de genocide in Gaza, die aan tienduizenden onschuldige Palestijnse burgers het leven heeft gekost. FNV-bestuurder Geeta Heera schrijft een lang bericht op LinkedIn, dat honderden keren wordt gedeeld, waarin ze de CIDI-plannen ‘een frontale aanval op onze democratie’ noemt. Het CIDI wil namelijk de vrijheid van meningsuiting en de demonstratievrijheid inperken, wat door Heera wordt geïnterpreteerd als een aanval op de democratie zelf.
Ik ben nu ruim vier weken in Syrië, op bezoek bij mijn schoonfamilie en ik zie om me heen een volk ontwaken uit een winterslaap. Ik zie mensen die weer durven lachen, dromen en bovenal durven te vertellen, over alles wat ze de afgelopen jaren hebben meegemaakt.
De eerste keren dat we belden met familie in Damascus, nadat het regime van Bashar al-Assad was gevallen, hoorde ik het gelijk. Een verandering in hun stemmen. Ze praatten hoger van toon, uitgelatener. Keer op keer zag ik hoe mijn man met verbijstering de telefoon naast zich neerlegde. ‘Dit hebben ze me nooit eerder verteld’, zei hij dan.
Dit is wat een dictatuur doet met mensen. Mensen worden geboren met het idee dat je nergens over kunt praten, zelfs niet onderling, want er kan altijd een verrader in je midden zijn. Niemand weet van elkaar wat hij weet of vindt. Ik voelde deze angst overal om me heen toen ik hier veertien jaar geleden woonde. De afwezigheid van die angst is de grootste verandering die ik heb opgemerkt, nu ik hier weer ben.
Paardrijden
Er zijn ook tal van nieuwe mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld paardrijden. Jarenlang wist men van het bestaan van een paardrijclub in de buitenwijken van Damascus, nooit was iemand er binnen geweest, want dit was exclusief bestemd voor vertrouwelingen van het Assad-regime. Nu staan de deuren wagenwijd open. Prachtige paarden rennen in het rond door keurig verzorgde groene weiden. Het beeld van Hafez al-Assad, de vader van Bashar, is tactisch bekleed met een vlag over het hoofd. Mensen uit Damascus lopen hier verbluft rond, dat een oase als deze bestaat in hun stad.
Het beeld van Hafez al-Assad, met vlag over zijn hoofd
De afgelopen dagen bezocht ik met mijn schoonfamilie meerdere stranden aan de Syrische kust, een meer dat voortvloeit uit de Tishreen Dam en nog meer bezienswaardigheden. Het was de eerste keer dat ze in deze zee zwommen. De eerste keer zwemmen in een meer. De eerste keer dat ze van het bestaan wisten van een plek als Burj al-Islam, een prachtige plek met krijtrotsen, grotten en stranden, want ook deze plek was voorbehouden voor de Assad-familie. ‘Nu is deze plek weer van ons’, klinkt het enthousiast.
Waren er dan helemaal geen stranden voor de gewone Syriër? Jawel, maar daar was de burkini verboden, vertellen ze. Als de burkini wel werd getolereerd, werden ze uitgelachen, weggehoond. Ze durfden niet te zwemmen op deze plekken, in de zwemkleding die zij beschouwen als hun veilige basis. Ze voelden zich gediscrimineerd. Zoals een moslima uit Latakia op het strand vertelde: ‘Ik ben geëmigreerd naar Canada en nu op vakantie in mijn geboortestreek. Het is de eerste keer dat ik hier zwem.’
Het strand van Burj al-Islam
Als ik het heb over vrijheid, beschrijf ik wellicht niet het gevoel van alle Syriërs. Niet overal wordt de vreugde gedeeld, niet overal is het vrede. Angst bestaat nog steeds onder bepaalde groepen minderheden, juist nu. Misschien wel meer dan eerst. Dit neemt niet weg dat het gedeelte van de bevolking dat deze vrijheid nooit gekend heeft, er recht op heeft deze te leren kennen. Ook zij zijn onderdeel van deze maatschappij, in meerderheid zelfs. Ook zij hebben recht op hun stranden, bergen en bossen. De volle teugen waarmee ze ervan genieten, doen me dan ook deugd.
Alles is nog lang niet beter, want dat heeft tijd nodig
Is nu dan alles beter? Deze vraag wordt niet graag beantwoord. Ik zie waar het ongemak zit. Alles is nog lang niet beter, want dat heeft tijd nodig, heel veel tijd. De nieuwe overheid heeft nog een lange weg te gaan, ook waar het gaat om goed bestuur. Onder de oude regering werkten heel veel mensen die niet competent waren, maar gewoon de juiste connecties hadden. Er werkten ook mensen die wel wat konden, en onterecht zijn ontslagen. En dan zijn er mensen die competent zijn, en nooit de kans hebben gekregen op een goedbetaalde baan. Hier moet de juiste balans in worden gevonden, vertelt een ex-ambtenaar die inmiddels gepensioneerd is.
Geld is momenteel de grootste zorg van veel Syriërs. De prijzen van producten zijn wellicht met de helft gedaald, maar de salarissen zijn nauwelijks gestegen en veel Syriërs zijn werkloos. Het percentage Syriërs dat onder de armoedegrens leeft ligt op 90 procent, volgens UNICEF. Mensen met een gemiddeld salaris verdienen net genoeg om de huur te kunnen betalen, ze werken om te wonen. Woningen zijn er in overvloed, maar ze zijn te duur voor de middenklasse, laat staan voor de mensen aan de onderkant van de samenleving.
En dan is er het gebrek aan de basale dingen, zoals elektriciteit, afvalverwerking en airconditioning. De Syrische bevolking had nooit de ‘luxe’ om van deze zaken verzekerd te zijn, maar hierin komt nog maar mondjesmaat verandering. Tweemaal daags krijgen inwoners twee uur elektriciteit toegediend. In deze twee uur krijgt de airconditioner even de kans om koude lucht de ruimte in te blazen, mensen wassen razendsnel hun was en laden hun telefoons op. De verbetering zit hem in het feit dat nu iedereen even lang elektriciteit heeft, ongeacht de wijk waar je woont, wordt me verteld. Gelukkig zijn de zonnepanelen hier in opkomst. Mensen die het zich kunnen permitteren, kunnen dankzij dit Chinese product de hele dag wasjes draaien.
Een wijk net buiten Damascus met zonnepanelen
Er is hoop. De wil is er, en daarom zegt men liever niet wat er niet goed gaat. Ze praten vooral over de stapjes vooruit, omdat ze willen dat het werkt. Wat er nodig is voor meer bestedingsruimte? Nog meer sancties van tafel, zo klinkt het antwoord vaak. De VS heeft misschien een aantal sancties opgeheven, maar nog lang niet alle. Banken hebben nog steeds geen toegang tot het internationale betalingsverkeer, waardoor buitenlandse investeerders wegblijven. Als je al een salaris hebt, kun je dat niet eens altijd opnemen. Als meer geld eenmaal het land instroomt, kan de bevolking pas echt de vruchten plukken van hun land, dat ze opnieuw leren kennen.
Het Israëlische leger is vannacht verder Syrië ingetrokken. Honderd Israëlische soldaten vielen het dorp Beit Jinn binnen, slechts 45 kilometer van hoofdstad Damascus. Daarbij werd geschoten op lokale bewoners die hen tegen wilden houden.
De soldaten arresteerden zes mensen uit het dorp tijdens de operatie. Toen lokale bewoners protesteerden tegen de actie, openden ze het vuur. Er was geen directe aanleiding voor de infiltratie, zo melden lokale media.
Beit Jinn is een dorp in het gouvernement Quneitra, een regio ten zuidwesten van Damascus, grenzend aan de door Israël bezette delen van het Golangebergte. Al sinds de val van het Assad-regime breidt het Israëlische leger de bezetting van dit grensgebied steeds verder uit. Beit Jinn bleef tot nu toe buiten bereik.
Het is onduidelijk wat het Israëlische leger wilde bereiken met de inval. Velen zien in de operatie een steeds verder oprukkende legermacht in de regio. Premier Netanyahu liet eerder weten het idee van een Groter Israël niet af te wijzen.
De Israëlische minister van Defensie, Israel Katz, liet weten dat het Israëlische leger voorlopig aanwezig zal blijven op de bezette Hermonberg en in wat hij ‘de veiligheidszone’ noemt, die ‘nodig is om de bewoners van de Golanhoogte en Galilea te beschermen tegen de bedreigingen die het Syrische verleden met zich meebrengt’.
‘Dat is de belangrijkste les die we kunnen trekken uit de gebeurtenissen van 7 oktober. We zullen ook de druzen in Syrië blijven beschermen’, schrijft hij in een post op X. Met dit laatste zinspeelt hij op de ontwikkelingen in Sweida, waar Israël naar eigen zeggen is ingesprongen om de druzen te steunen in een conflict met de regering in Damascus.
De Syrische regering heeft de acties veroordeeld en noemt het een serieuze bedreiging van de regionale vrede, gezien de recente gesprekken die de twee buurlanden hielden over de-escalatie van het conflict in het zuiden van Syrië.
Een complexe politieke situatie, zo noemde koning Willem-Alexander het. Nadat NSC vrijdagavond alle ministers terugtrok, bleven alleen VVD en BBB nog over om het land te besturen. Hoe nu verder?
Deze vraag zal deze week boven het hoofd hangen van iedereen die betrokken is bij politiek Den Haag. Want de twee overgebleven partijen vertegenwoordigen samen slechts 32 zetels in de Tweede Kamer.
Als het aan de VVD en BBB zelf ligt, worden de negen vrijgekomen ministersposten onder hen verdeeld. Hier is tijd voor nodig. De voorgedragen personen moeten onder andere worden gescreend door de AIVD. Bovendien moeten de partijen het eerst eens worden over de verdeling, hetgeen niet vanzelfsprekend bleek toen eerder de PVV vertrok.
Linkse oppositiepartijen, waaronder GroenLinks-PvdA en SP, overwegen de huidige ministers weg te sturen als die niet alsnog nieuwe sancties aankondigen tegen Israël. Dat kan via een motie van wantrouwen, die wel een meerderheid in de Kamer moet krijgen. Ondertussen denkt D66 na over een voorstel om de ministers te laten vervangen door partijloze bestuurders.
Hoewel de verkiezingen over ruim twee maanden plaatsvinden, is de verwachting dat pas enkele maanden later een kabinet gevormd wordt. In de tussentijd moet het land bestuurd worden. In september moet bovendien een rijksbegroting op tafel liggen.
Mochten de overgebleven ministers inderdaad opstappen, dan ontstaat er een situatie die nooit eerder is voorgekomen en waarvoor geen oplossing klaarligt. Aanstaande woensdag debatteert premier Schoof met de Tweede Kamer over hoe het verder moet.
Precies toen ik dacht: op wie moet ik stemmen bij de aankomende verkiezingen, maakte Tofik Dibi bekend zich verkiesbaar te stellen als de nieuwe partijleider voor de anti-koloniale partij Bij1. De tweede partij waar ik ooit in mijn leven lid van ben geweest (na de enorme, voortdurende deceptie bij de PvdA). Bij de vorige verkiezingen had ik uit anti-racistische ontheemding in het Nederlandse partijlandschap maar op de Partij voor de Dieren gestemd.
Nog steeds een goede partij hoor, die PvdD, maar toen ik hoorde dat ze meegingen in Europese defensiepropaganda moest ik wel even slikken. Ondanks hun waardige Palestina-activisme lijken ze toch door de knieën te gaan met zoveel miljarden voor defensie. Alsof de NAVO en al die andere westerse landen niet al zoveel geld hebben voor de D van Defensie, dat tevens ook de D van Dood en Destructie is. Nee, dan geef ik al dat geld veel liever uit voor de L van het Leven, via volkshuisvesting, zorg, onderwijs, diplomatie, vrede en dialoog.
Ik weet nog steeds niet op wie ik ga stemmen. Maar bij Dibi en Bij1 komen wel een goed deel van mijn deels vervlogen idealen samen. De mens blijft een feilbaar fenomeen. Ik weet nu al dat Bij1 me weer zal teleurstellen. En ergens denk ik ook: al die linkse splintergroeperingen moeten de handen maar echt ineenslaan om überhaupt een kans tegen extreemrechts te kunnen maken.
Maar meteen hoor ik daarbij mijn vorige stemadvies: laat witlinks maar zijn stinkende best doen om al die rechtse gedesillusioneerde knakkers bij elkaar te rapen die nu op extreemrechtse partijen als JA21, BBB en SGP stemmen, omdat ze geen woning meer kunnen vinden vanwege VVD-beleid (waar de PvdA keihard aan heeft meegewerkt, maar nooit volmondig excuses voor heeft gemaakt) van de afgelopen dertig jaar.
Bijna alle witte leraren en leraressen waren dol op hem
En dat lijkt me nog steeds een goed advies. Als links straks de verkiezingen verliest, komt het niet door al die splintergroeperingen zoals Denk, Bij1 of SP. Nee, dan komt het door Wit Nederland, dat tegen beter weten in, rechts-conservatief blijft stemmen. Het is altijd makkelijker om buitenlanders de schuld te geven dan je eigen bloedeigen politieke elite, die bijna al onze huizen hebben verkocht aan de hoogste bieder.
Tegen mijn mede-allochtonen wil ik zeggen dat ze zich niet moeten laten verleiden om op GroenLinks-PvdA te stemmen, die nu, in navolging van rechtse partijen, een maximum op migratie willen instellen van 40.000 tot 60.000 mensen. Dat zie ik als Nederlander met een zogenoemde migratieachtergrond (terwijl de enige migratie die ik heb gemaakt van Amsterdam-West naar Nieuw-West is geweest) als een ondubbelzinnige en ondankbare motie van wantrouwen tegen ons bestaansrecht in dit land.
Dan komen bij mij vanzelfsprekend partijen zoals Bij1, PvdD en Denk in het vizier. Denk kan niet vanwege mijn Turkije-kritische grondhouding, die bij hen volledig ontbreekt, waardoor ze zich zo kwetsbaar maken voor het verwijt van hypocrisie. De Partij voor de Dieren heeft, met alle respect, twee verkiezingen lang goed op de winkel gepast. Maar met Dibi, die ik van dichtbij heb kunnen bewonderen op het Hervormd Lyceum West (bijna alle witte leraren en leraressen waren dol op hem), maakt het ware antiracistische en antikoloniale geluid sinds Sylvana Simons weer echt een kans in de Tweede Kamer.
Maar gaan de grote mediabarons van omroepland het minderhedengeluid van Dibi en de zijnen wel een kans geven tijdens de campagne? Dus denk aan nieuwsprogramma’s zoals Nieuwsuur, EenVandaag, NOS Journaal, Buitenhof. Hoeveel zendtijd krijgt Bij1 en Dibi? Dat zal doorslaggevend worden voor de zetel die niet mag ontbreken in de Tweede Kamer. Dibi for president!
De beroemde Amerikaanse filmregisseur Woody Allen ligt onder vuur na zijn online deelname dit weekend aan een filmfestival in Moskou. Dat zou ‘respectloos’ zijn vanwege de Russische misdaden in Oekraïne, meldt The Guardian.
De aanwezigheid via een online videoverbinding wordt door de Oekraïense regering zeker niet op prijs gesteld. Het ministerie van Buitenlandse Zaken noemt de deelname van Allen aan het Moskouse filmfestival een ‘belediging’ voor Oekraïense acteurs en filmmakers die zijn gestorven in de oorlog.
De regisseur zelf is niet onder de indruk van de kritiek. Volgens Allen is het ‘afbreken van artistieke banden’ nooit een goed idee geweest. Daarbij stelt hij dat zijn medewerking Russische misdaden niet ‘witwast’.
In een verklaring meldt de regisseur dat Poetin ‘geheel fout’ zit in de oorlog in Oekraïne. ‘Wat hij heeft gedaan is verschrikkelijk, maar wat politici ook hebben gedaan, het is nooit een goed idee om artistieke gesprekken af te breken’, aldus de precieze reactie van Allen op de kritiek.
Het filmfestival werd georganiseerd door de gemeente Moskou. De sessie waaraan Allen deelnam, werd gehost door collega-filmmaker Fyodor Bondarchuk, die al lange tijd bekendstaat als een politieke bondgenoot van Poetin. Hij staat erom bekend patriottische films te maken, zoals Stalingrad en Attraction.
In een dubbele aanval op het Nasser-ziekenhuis in Khan Younis heeft Israël gister meer dan 19 Palestijnen vermoord, onder wie vijf journalisten. De tweede aanval, toen reddingswerkers in het puin bezig waren, was live te zien op tv. Dat meldt Middle East Eye.
Bij de eerste aanval kwamen de journalist Hussam al-Masri van de nieuwsdienst Reuters en Mariam Dagga van Associated Press om het leven. Ook collega’s van Middle East Eye Mohamed Salama en Ahmed Abu Aziz en de fotojournalist Moaz Abu Taha werden gedood in de aanval.
De Israëlische autoriteiten hebben verklaard onderzoek te doen naar het incident, maar uit eerdere moordpartijen op Palestijnen, onder wie meer dan tweehonderd journalisten, blijkt dat dit naar alle waarschijnlijkheid zonder gevolgen zal blijven.
Op sociale media is veel verontwaardiging over de moord op de reddingwerkers, die live te volgen was op tv. Bij het NOS journaal was het zelfs het moment om voor de eerste keer te spreken van de ‘genocide in Gaza’.
De straffeloosheid waarmee Israël deze misdaden begaat, leidt tot veel cynische reacties. ‘Dus nu ze alle Al Jazeera-journalisten hebben afgemaakt, gaan ze over naar die van Reuters, gewoon tijdens een live-uitzending?’, reageert bijvoorbeeld de Palestijnse activist Assaf. ‘Misdaden die voor de ogen van de wereld maar blijven doorgaan’, meldt de jurist Ramy Abdul.
De rechtbank Den Haag vraagt opheldering van de minister van Buitenlandse Zaken over het gebruik van algoritmen bij het beoordelen van de visumaanvraag voor kort verblijf. Dit zou discriminerend kunnen werken, zoals gebeurde bij de Toeslagenaffaire, stelt de rechtbank.
De aanleiding voor het verzoek is een zaak van een Marokkaanse vrouw uit Egypte. Zij wilde tijdelijk naar Nederland komen om haar Nederlandse man te verzorgen na zijn hartaanval, maar haar aanvraag werd afgewezen. Hierbij werd een algoritme gebruikt. Dit werd vervolgens niet vermeld in de besluitvorming.
De rechtbank heeft zorgen over deze manier van oordelen. Besluitvorming moet transparant zijn en dit geldt ook voor bestuursorganen. De rechtbank verwijst daarbij naar de Toeslagenaffaire, waarbij gebruik werd gemaakt van een discriminerend algoritme. Ook wijst de rechtbank op rapportages van onder meer de Algemene Rekenkamer, de Autoriteit Persoonsgegevens en de Nationale ombudsman, die waarschuwen voor risico’s van discriminatie, zoals etnisch profileren, bij geautomatiseerde besluitvorming en risicoprofilering.
De rechter wil dat de minister onderzoekt hoe het algoritme werkt en is gebruikt bij de beslissing. Ook wil de rechtbank weten of er al een Impact Assessment Mensenrechten en Algoritmes (IAMA) is uitgevoerd, en zo ja: door wie, met welke inhoud en welke conclusies.
Op basis van de uitkomst van het onderzoek zal de zaak van de vrouw opnieuw worden bekeken.
Een grijze man was aan het zwemmen. Hij kwam aan de kant. Hij had fors overgewicht. Opstaan ging niet. Zijn kameraad snelde toe met twee krukken. De grijze man kwam met steun van de krukken overeind. Ook met krukken was het lopen moeizaam. Zijn handicap had waarschijnlijk ook voor het overgewicht gezorgd.
Hoe indrukwekkend is water. Je kunt de krukken weggooien en als een vis zwemmen. De vrijheid die de grijze man dan voelt, zal onbeschrijfelijk zijn. Na enige tijd in een strandstoel gerust te hebben, pakte de man weer zijn krukken en liep met moeizame stappen het water in. Toen hij diep genoeg in het water was, wierp hij de krukken naar de kant. De grijze kameraad kwam de krukken oprapen.
Het spraakwater van de dokter zal niet snel opdrogen
In de Koran staan meerdere verzen over water en zeeën. Dat schepen over de zee kunnen varen, wordt beschreven als teken van de almacht van God. Het spraakwater van de dokter zal niet snel opdrogen. Als de patiënt klaagt over hoofdpijn, adviseren we meer water te drinken. Als een kindje koorts heeft, adviseren we meer water te laten drinken. Ook bij onsmakelijke zaken als diarree adviseren we veel water te drinken. Bij rugklachten adviseren we te gaan zwemmen. Bij brandwonden luidt het advies: eerst water, de rest komt later.
Presentator Griet Op de Beeck oogt aan het begin van de een-na-laatste aflevering van Zomergasten ontspannen. Toch begint ze meteen over een loodzwaar onderwerp: de zeventienjarige Lisa uit Abcoude, die vorige week in de nacht van dinsdag op woensdag werd vermoord op de terugweg van een feestje in Amsterdam. Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, maar ook vrouw en moeder, was er diep door geraakt. Dat bleek eerder ook al uit haar reactie op de persconferentie.
Halsema (1966) groeide op in Enschede als een opstandige puber met een verlangen naar avontuur en vrijheid. In 4 havo bleef ze zitten met vijf énen. Pas op 23-jarige leeftijd begon ze in Utrecht aan de studie criminologie. Daar ontstond de politica die later fractieleider van GroenLinks zou worden.
Als moeder van een tweeling voelde ze zich vaak schuldig dat ze zoveel werkte. Over haar huwelijk – ze scheidde drie jaar geleden – vertelt ze weinig. Wel geeft ze aan dat ze vooral zichzelf vaak in de weg stond. Ze laat een fragment zien waar ze zelf graag naar kijkt en vrolijk van wordt: een optreden van Miley Cyrus. Een uitzinnige, ondeugende zangeres die zingt over vrijgezel zijn en liefde voor jezelf. ‘Ik kan beter van mijzelf houden dan jij dat kan.’
In de loop der jaren heeft Halsema een grote ontwikkeling doorgemaakt, zowel persoonlijk als politiek. Waar er vroeger nog wrijving was met moslims vanwege haar kritiek op de hoofddoek, lijkt ze de overtuiging ‘Natuurlijk is de islam een probleem’ steeds meer te hebben losgelaten. Het onderwerp komt in elk geval niet ter sprake, en de interviewer vraagt er niet naar.
‘9/11 zette mensen plotseling tegenover elkaar’
In plaats daarvan neemt ze de tijd om te laten zien welke negatieve invloed 9/11 had op de samenleving. ‘Het zette mensen plotseling tegenover elkaar. Politici uit die jaren maakten het erger’, zegt Halsema, ‘door geen onderscheid te maken tussen terroristen en gewone Nederlandse moslims.’ Ze kent veel mensen die vóór 9/11 het gevoel hadden gewoon Nederlander te zijn, maar daarna vooral als moslim werden gezien.
Ook over de huidige tijd is ze uitgesproken: ‘Het is alsof de volkswil moet regeren. Mensen worden gediskwalificeerd op hun geloof of afkomst. Dat zie ik als een dreigende teloorgang van een heel beschaafd democratisch bestel dat wij sinds de Tweede Wereldoorlog zorgvuldig hebben opgebouwd.’
Dat Halsema excuses aanbood voor het slavernijverleden van de stad deed ze nadrukkelijk als bestuurder, als ambtsdrager die de continuïteit met haar voorgangers belichaamt. Hoe zit dat dan met de politieke uitspraken die ze soms ook doet, vraagt Op de Beeck.
‘Die mag je soms doen’, zegt de burgemeester, ‘als vertolker van de emoties in de stad.’ Zo ook rond Gaza: ‘Omdat er in de stad zoveel pijn en verdriet aanwezig was dat geen uitweg vond, zoveel woede die niet werd geadresseerd door onze landelijke regering, die daar geen oog voor had.’ Net zoals ze in oktober 2023 de solidariteit met Joodse Amsterdammers liet zien en de Israëlische vlag uithing.
Ook blikt ze terug op de Maccabi-rellen, in de nacht van 7 op 8 november vorig jaar. Ze nam toen de term pogrom over van Netanyahu en Wilders en heeft daar spijt van. ‘Dat woord werd daarna vooral gebruikt om Marokkanen en moslims te diskwalificeren. Zo had ik dat niet bedoeld.’
Ze vertelt over de hoogopgeleide islamitische Amsterdammers die ze in die tijd sprak. Zij hadden sinds 9/11 hard moeten werken om te komen waar ze waren, en vroegen zich af: hier zitten we weer, was het dan allemaal voor niks? Wat moeten we onze kinderen vertellen?
Een lichter moment volgt met hartverwarmende beelden van Amsterdamse jongeren van Marokkaanse komaf in een rode Canta, uit de film De Libi (2019) van Shady El-Hamus. ‘Kijk er met vrolijkheid naar. Dit is wat jong zijn in een stad is. We moeten jongeren de experimenteerruimte blijven geven om af en toe dingen te doen die stout zijn,’ zegt Halsema. Ze zet er beelden naast van de beroemde fietsscène uit Turks Fruit. Dezelfde energie, dezelfde jongeren, wil ze zeggen.
Dat de burgermoeder dat wél doet, is belangrijk voor het gevoel van erbij horen
Het maakte indruk omdat er zelden op een positieve, liefdevolle manier over deze jongeren wordt gesproken. Dat de burgermoeder dat wél doet, is belangrijk voor het gevoel van erbij horen, van de kinderen zelf en van hun ouders.
Al een tijd is duidelijk dat Halsema meer durft en steeds sterker moreel leiderschap toont. Ze gaat in tegen Wilders als hij haar fel aanvalt, wijst ondoordachte asielplannen af en komt op voor islamitische Nederlanders. Daarmee kan ze een voorbeeld zijn voor linkse politici die vaak terugschrikken om hun overtuigingen uit te spreken. Tegelijkertijd past haar houding in de bredere ontwikkeling binnen GroenLinks-PvdA, dat steeds vaker duidelijke stelling neemt, zoals bij de motie van Kati Piri, waarin werd gepleit voor een volledig wapenembargo tegen Israël.
Aan het eind van de avond richt Op de Beeck zich op de afstandelijke band van Halsema met haar vader, met wie ze vooral een ‘beleefde relatie’ had. Of dat grote impact op haar heeft gehad? ‘Nee,’ zegt Halsema, zichtbaar uit haar evenwicht gebracht. Er komen wel emoties boven, maar de afsluiting van een televisieavond van drie uur is niet het moment om dat verder uit te spitten.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
