Na de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november werden mensen van kleur, en vooral moslims, overspoeld met medeleven van de witte medemens. Ik ook. Meerdere mensen stuurden me berichten waarin ze me vertelden dat ze aan me dachten in deze moeilijke tijden. Mensen op straat wilden me laten weten dat ze het echt heel erg vonden. Een vrouw begroette me met de woorden ‘gecondoleerd met Wilders’. Het was goed bedoeld, maar toch merkte ik dat ik me stiekem opnieuw in de steek gelaten voelde. Alsof dit mijn verlies was en niet ons verlies. Ik wist niet wat ik met mijn gevoel aan moest.
Op X las ik dat Frans Timmermans, lijsttrekker van GroenLinks-PvdA, met tranen in zijn ogen ‘We’ve got your back’ zei, maar ik werd er niet geruster op. Ik heb geen rugdekking nodig, dacht ik zachtjes, maar een kring van rechte, strijdbare ruggen. Een ring van bescherming.
Het voelde echter alsof witlinks mij al had opgegeven. Thoughts and prayers, maar verder apathisch.
En eerlijk gezegd had ik het zelf eigenlijk ook al opgegeven. Want wat kon ik nou verwachten van een politieke partij die als voorman iemand heeft die de ander verwijt ‘een cultuur van de dood’ te hebben, tegenover ‘onze’ zogenaamde ‘cultuur van het leven’? En dat terwijl ons land politieke en militaire steun verleent aan de systematische dood van precies die ander, daar stapt Timmermans overheen. Dat die ander zich moet verhouden tot het koloniale, oriëntalistische beeld dat de machtige westerling van hem heeft, lijkt niet door te dringen bij witlinks. Racisme is een spectrum.
‘Wat een land!’, hoorde ik meerdere mensen zeggen. Precies dezelfde woorden hoorde ik toen Wilders zijn beruchte ‘minder, minder Marokkanen!’-uitspraken deed, inmiddels tien jaar geleden. Het zelfbeeld van een beschaafd gidsland strookt niet met de feiten, maar sprookjes doorstaan de test van de tijd.
Gemarginaliseerde mensen weten al heel lang welke kant het opgaat
Terwijl goedburgerlijk Nederland de handen nog in de lucht had van ontzetting over Wilders, kreeg ik een video van Marokkaanse bootvluchtelingen opgestuurd, maar dan de andere kant op. Op de vlucht voor Wilders & co. Sommigen vonden de memes en filmpjes waarin grappen werden gemaakt over onze eigen deportaties en vluchtroutes treurig, ik vond ze grappig. Gemarginaliseerde mensen weten al heel lang welke kant het opgaat in dit land, maar iedere keer als we het ter sprake willen brengen zijn we aan het polariseren of rellen. ‘Ja, maar niet iedereen is racist’, was een veelgebruikte verdediging. Want in een land dat kapot geïndividualiseerd is, is racisme ook een individueel probleem. En in de praktijk vooral jouw of mijn probleem. Lachen is een medicijn.
‘Maar Wilders heeft ook wel goede punten’, hoorde ik verschillende mensen zeggen, ook mensen die niet wit of ouderwets racistisch waren. ‘Welke punten?’, vroeg ik me af. Steevast kwam daar het punt ‘zorg’ uit. En: ‘Ja, maar eerlijk is eerlijk, Nederland is ook gewoon vol!’ De marketingtrucs van de (neo)fascisten zijn ongeëvenaard. Normalisering van extreemrechts gedachtegoed is het doel. Het is nu heel normaal om tijdens de informatieronde na de verkiezingen eerst overeenstemming over de grondrechten te bereiken, waardoor ze impliciet ter discussie staan. PVV-voorstellen die tegen de grondwet indruisen liggen nu in de ijskast. Dat belooft Wilders plechtig.
Resten alleen nog de plannen om het vluchtelingenverdrag onofficieel op te zeggen, de rechtstaat stukje bij beetje om zeep te helpen en alternatieve ‘waarheden’ als feiten te presenteren, terwijl racisten kransen leggen tijdens de herdenking van slachtoffers van racisme en andere Trumpiaanse manoeuvres. Tegelijkertijd verkoopt de media Geert Milders aan ons.
Ondertussen gidst demissionair premier Rutte dit land verder en dieper een nieuw genocidaal moeras in, terwijl hij campagne voert om als baas van de NAVO aan de slag te mogen gaan. Wat een land.
Laten we naar de wereld kijken door de ogen van moeders en een einde maken aan oorlog en geweld, schrijft Emine Oncü. Ze kwam in 2018 als politiek vluchteling vanuit Turkije naar Nederland.
Moederdag begon ooit in Amerika, waar een alleenstaande vrouw na het overlijden van haar eigen moeder alle moeders wilde eren. Het is natuurlijk een goed idee om moeders te gedenken of ze op een speciale dag een cadeau te geven. Maar zoals met alles, hadden we deze speciale dag niet moeten opofferen aan commerciële belangen. Een omhelzing of een liefdevolle blik zijn ook manieren om liefde uit te drukken.
En aan wie moeten kinderen zonder moeder cadeautjes geven? Wie koopt een cadeau voor de moeder die haar kinderen verloor door een bom?
Ik kijk al heel lang anders naar de wereld, ook als moeder. Ik heb een droom over deze speciale dag. In deze droom komen alle wereldleiders bij elkaar. Ze brainstormen over hoe ze alle moeders in de wereld gelukkig kunnen maken. Zij hebben toch ook moeders? Ooit waren ze kinderen.
Geen oorlogen en geheime agenda’s meer
In mijn droom vragen zij zich af waar ze mee bezig zijn. Wat is de reden voor de eindeloze gevechten? Waarom zitten we in een wapenwedloop? Wat hebben we opgeofferd voor onze belangen?
De tranen die tot nu toe zijn vergoten vormen oceanen. Wij scheiden moeders van hun baby’s. Wij vermoorden kinderen. Kunnen we niet vriendschappelijk en vreedzaam met elkaar leven? Laten we de moeders vandaag een cadeau geven en zeggen dat we hen niet meer aan het huilen maken. Laten we de moeders van wie de kinderen zijn gestorven opzoeken en hen om vergeving vragen. Laten we de kinderen vinden van wie we de moeders hebben gedood en hun tranen drogen. Laten we niet aan de ene kant vechten en aan de andere kant praten over menselijkheid, vrede en vrijheid. Laten we naar de wereld kijken door de ogen van onze moeders en een einde maken aan het geweld.
In mijn droom komt die dag. Alle tv-zenders van de wereld zenden een gezamenlijk programma uit, net op tijd voor moederdag. De president van elk land verschijnt op het scherm en zegt:
‘We maken een einde aan de pijn die we moeders aandoen. Dit is ons geschenk aan alle moeders van de wereld. Geen oorlogen en geheime agenda’s meer. Wij vragen om vergeving voor de pijn die wij u tot nu toe hebben aangedaan.’
Ik draag mijn droom op aan mijn moeder die ik al acht jaar niet heb geknuffeld.
Ook in Utrecht demonstreren studenten dinsdag en woensdag tegen de banden van de universiteit met de Israëlische academische wereld. De demonstratie eindigde door ingrijpen van de ME.
Op woensdagmiddag, dag twee van de studentenprotesten in Utrecht, is de universiteitsbibliotheek gebarricadeerd. Voor het gebouw staan een paar honderd mensen om hun steun te betuigen aan de studenten. Voor de ramen van de bibliotheek hangen grote doeken met protestleuzen. Over het balkon hangt een Palestijnse vlag met de tekst ‘It’s time, UU Boycot Israëli Apartheid´.
Voor student Aaya (haar achternaam is bij de redactie bekend) is het de eerste keer dat ze zich aansluit bij een demonstratie. Ze heeft besloten om tot het eind van het protest te blijven. ‘Ik ga hier niet meer weg’, zegt ze. ‘Het is belachelijk dat de universiteit banden heeft met Israëlische partners die mensenrechten schenden.’
Rond half negen ’s avonds arriveert de voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Utrecht, Anton Pijpers.
Terwijl iedereen stil is voeren Pijpers en studentenwoordvoerder Raha Heshmatikhah buiten op de trap een gesprek. ‘Op dit moment heeft de UU negen samenwerkingen met verschillende instanties in Israël, denk aan het Weizmann Instituut van Wetenschappen en het Ministerie van Gezondheid. Deze instituten ondersteunen het beleid om de Palestijnen te onderdrukken en uit te roeien’, zegt ze.
‘Het is belachelijk dat de universiteit banden heeft met Israëlische partners die mensenrechten schenden’
De demonstranten willen dat de universiteit alle banden met Israëlische instellingen verbreekt. Voor Pijpers is dat ondenkbaar. ‘De UU kan niet zomaar in de eisen meegaan van een paar honderd demonstranten, als er bijna vijftigduizend studenten en werknemers zijn aan de universiteit.’ Volgens Pijpers zou zo’n voorstel eerst ook in verschillende besturen en raden moeten worden besproken. Hij nodigt de actievoerders uit om in dialoog te gaan.
Foto: Caner Mert
Volgens studentenwoordvoerder Heshmatikhah, die aan de UU met haar master bezig is, hanteert de universiteit een dubbele maat: ‘Weet u hoelang het duurde voordat de UU kwam met een goed en scherp statement en een boycot, na de inval van Rusland in Oekraïne? Elf dagen! Wij zijn inmiddels zeven maanden verder en er is niet eens een goed statement naar buiten gekomen.’ Pijpers nodigt een delegatie uit om verder over te praten, maar de actievoerders geven er geen gehoor aan. ‘Wij hebben het geprobeerd’, vervolgt Heshmatikhah. ‘Na zeven maanden getrokken te hebben aan het College van Bestuur zonder enig gehoor, is dit het resultaat.’
Het is overigens niet de eerste keer dat Heshmatikhah in actie kwam. Tijdens de opstanden in Iran in 2022 protesteerde ze ook, vertelt ze even later. ‘Ik ben zelf van Iraanse komaf en toen studenten in een Iraanse universiteit waren opgesloten, omdat ze aan het protesteren waren en er bont en blauw werden geslagen, heb ik een oproep gedaan aan mijn universiteit om dit te veroordelen. Veel andere universiteiten hebben dit wel gedaan, maar mijn universiteit niet.’
Ze is toen met de UU in gesprek gegaan. Afgesproken was dat ze samen wat acties zouden ondernemen, maar daar is niets van terechtgekomen, vertelt Heshmatikhah. ‘Ze hebben me toen eigenlijk gewoon een beetje voor de gek gehouden. Er is nooit een veroordeling gekomen.’
Ze blijft strijdbaar: ‘Zoals ik ook tegen Pijpers heb gezegd, je kan ons wel neerslaan met de ME, maar we blijven terugkomen. Het is ook walgelijk dat ze de ME op hun eigen studenten en medewerkers afsturen.’
Foto: Caner Mert
Maar hoe zit het met Joodse studenten, die met Israël sympathiseren? Voelen zij zich niet ongemakkelijk? Melle Berg is van Joodse komaf en raadslid voor zijn faculteit. Hij staat op ongeveer twintig meter van de demonstranten.
‘Ik merk dat andere studenten met een Joodse achtergrond bang zijn’
‘Je creëert zo een angstcultuur, zeker voor Joodse studenten en medewerkers’, zegt Berg. Het fundament van een dergelijk protest is namelijk diep antisemitisch. Ik merk dat andere studenten met een Joodse achtergrond bang zijn om op dit soort momenten hier te zijn.’
Berg snapt niet waarom er nu zoveel commotie is. ‘Als jouw reactie op de moordlustige aanval op 7 oktober is, dat het zielig is voor de mensen die zo’n terreurdaad hebben gepleegd, dan is die verwerpelijk. Waar waren deze mensen al die jaren dat de situatie in Gaza erbarmelijk was? Dat de universiteit zich zou moeten uitspreken voor antisemitisch geweld, vind ik heel kwalijk.’
Volgens Berg hoeft de UU niets te doen: ‘Universiteiten bedrijven wetenschap. En met wetenschap wordt wel vaker slechtere dingen gedaan. Het conflict in Gaza gaat de UU niks aan.’
Foto: Caner Mert
Terwijl er nog zo’n honderd demonstranten buiten in de kou staan, komt Pijpers rond half twaalf naar buiten met een megafoon. Hij roept de demonstranten op om voor middernacht te vertrekken, maar de demonstranten geven er geen gehoor aan. Rond kwart voor een staat de ME klaar om in te grijpen.
Voor het gebouw hebben de demonstranten arm in arm een menselijk muur gevormd om elkaar en de mensen binnen te beschermen. Ook wordt er een naam van een advocaat gedeeld als men zou worden opgepakt, en dat je geen commentaar moet geven aan de politie. De menselijke muur werkt niet. De politie heeft de barricaden bij de achteringang weten te verwijderen en haalt de bezetters uit het gebouw.
De demonstranten verzamelen moed en lopen richting de straat waar de ME-busjes staan en de bezetters worden ingeladen. Ze staan arm in arm voor de ME-agenten en blijven leuzen scanderen.
Undercoveragenten
Rond kwart voor twee in de nacht roept de politie op het gebied te verlaten. Kort daarna spuiten ze met pepperspray. Er blijken ook enkele undercoveragenten aanwezig, die hier en daar demonstranten achter de muur van ME-agenten trekken. Dit zorgde voor kleine paniekmomenten.
Naar verluidt zijn er veertig demonstranten gearresteerd. Aaya niet. Wel heeft ze last van de pepperspray, waardoor ze tranen in haar ogen heeft: ‘Ik ben verbaasd over hoe agressief de politie was’, vertelt ze. ‘We doen niemand kwaad, maar her en der slaan ME’ers zonder reden iemand neer. Ik zag een nietsvermoedend meisje op de fiets, die naar huis wilde, compleet gevloerd worden door een ME-agent. Ze sloegen ook een demonstrant die al op de grond lag.’
Rond kwart over twee is het protest voorbij. Heshmatikhah heeft tranen in haar ogen: ‘Ik huil nu niet omdat ik pijn heb of traangas in mijn ogen heb gekregen’, bekent ze. ‘Ik huil omdat dit allemaal moet gebeuren voor een beetje humaniteit. Het is toch te gek voor woorden dat mensen neergeslagen worden om een genocide af te keuren?’
De Moslimstudentenvereniging Amsterdam hekelt het ‘disproportionele politieoptreden’ afgelopen maandag tijdens de bezetting van de Roeterseiland-campus van de Universiteit van Amsterdam. Het is volgens de studenten ‘ongehoord’ dat de universiteit de politie op haar eigen studenten heeft afgestuurd. Dat schrijven zij in een persverklaring.
‘We zijn in shock en teleurgesteld dat ons recht tot protest is onderdrukt met politiegeweld’, staat in de verklaring. Uit camerabeelden zou blijken hoe een vreedzaam protest voor de ‘Palestijnse zaak’ met disproportioneel politiegeweld is uiteengedreven.
De moslimstudenten zeggen dat ze ook niet werden beschermd tegen pro-Israëlische ‘provocateurs’. Uit een reconstructie van de Volkskrant blijkt dat die maandag 6 mei met gezichtsbedekkende kleding het kamp met fakkels zijn binnendrongen.
Amnesty International Nederland eist een onderzoek naar het politieoptreden en wil weten waarom de lokale overheid heeft besloten om de protesten van de afgelopen dagen vroegtijdig te beëindigen. De mensenrechtenorganisatie benadrukt dat juist ‘in tijden van maatschappelijke onrust’ het recht op demonstreren ‘essentieel’ is.
‘Onze waarnemers zagen dat de politie woensdag op een aantal cruciale momenten kansen op de-escalatie onbenut liet. Er is onvoldoende onderscheid gemaakt tussen de vreedzame demonstranten en de groep die geweld gebruikte’, aldus Amnesty International Nederland.
Intussen heeft de Erasmus Universiteit de banden met Israëlische universiteiten vrijgegeven, een van de eisen van de pro-Palestijnse demonstranten, die ook willen dat die banden worden verbroken. In Ierland en Spanje ondernemen universiteiten stappen om dat ook daadwerkelijk te gaan doen. Zo verklaart Trinity College in Dublin dat ze de contacten met Israëlische bedrijven die in bezet Palestijns gebied opereren beëindigen.
In Dordrecht zijn drie struikelstenen – herinneringen aan Joodse inwoners die tijdens de Holocaust zijn afgevoerd naar vernietigingskampen – verdwenen. Het is voor het eerst dat zo’n incident met stolpersteine in Dordrecht plaatsvindt. Zo meldt RTV Dordrecht.
De stoep waar de drie struikelstrenen zijn gejat, staat er nu ontsierd bij met een gat van dertig bij tien centimeter. Zo groot als drie vierkanten struikelstenen, waarop de naam van de voormalige Joodse inwoners voor het huis, de dag dat ze zijn vermoord staat. In dit geval leden van de familie Cohen de Heer.
‘Ik vind het schokkend’, zegt Kees Weltevrede van stichting Stolpersteine Dordrecht tegen RTV. ‘Ik ben verbaasd. Sinds we in 2004 zijn begonnen met onze stichting hebben we 201 struikelsteentjes gelegd in Dordrecht, maar nog nooit zijn ze weggehaald. Dit had ik niet verwacht.’
De struikelstenen van de vermoorde familie Cohen de Heer werden in 2021 geplaatst. Inmiddels zijn 70 duizend van die stenen gelegd in Nederland.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden door de Duitse bezetter in samenwerking met Nederlandse autoriteiten 107.000 Joden gedeporteerd, waarvan slechts 5200 levend terugkeerden.
Toen de Israëlische zangeres Eden Golan gisteren in het Zweedse Malmö haar lied Hurricane ten gehore bracht op het Eurovisie Songfestival werd ze uitgejoeld door mensen in het publiek, die ‘Free Palestine‘ scandeerden. Maar ze is wel de grote kanshebber om te winnen.
De komst van Eden Golan naar het Eurovisie Songfestival is omstreden. Rusland wordt vanwege de inval in Oekraïne in 2022 nu voor de derde keer geboycot, maar Israël is nog steeds welkom, ondanks het feit dat er sinds 7 oktober meer dan 34.000 Palestijnen in Gaza zijn vermoord.
Critici vinden dat de organisatoren van het Eurovisie Songfestival een dubbele maat hanteren, omdat Palestijnse levens blijkbaar minder waard zijn dan Oekraïense levens. Niet alleen in de zaal lieten fans hun ongenoegen over de deelname van Israël blijken, maar ook buiten het gebouw. Volgens schattingen van de politie in Malmö demonstreerden er gisteren ruim 10.000 mensen.
Uit een peiling van EenVandaag blijkt bovendien dat een op de tien fans van het Eurovision Songfestival dit jaar niet kijkt, vanwege de deelname van Israël.
Maar ondanks alle kritiek is de Israëlische Eden Golan nu een grote kanshebber, aldus het Parool. Op social media circuleren de mogelijke resultaten van een uitgelekte stemming van de Italiaanse televote. Wat blijkt? Maar liefst 39,3 procent van de Italianen stemde naar verluidt op Israël. Onze Joost Klein eindigt op de tweede plaats, met 7,3 procent van de stemmen. Gokkers zetten nu massaal in op Eden Golan.
Roel van Duijn, ooit overtuigd pacifist, is nu een fervent pleitbezorger van de NAVO geworden. In zijn boek Schoonvader van Poetins geheim agent vertelt de ex-politicus over zijn mislukte huwelijk met een Russische vrouw en de nuancering van zijn oude politieke idealen.
De nu 81-jarige Van Duijn meende zo’n twintig jaar terug de liefde van zijn leven te hebben gevonden. De oud-politicus, bekend van Provo en de Kabouterbeweging, vond via de website relatieplanet.nl een charmante Russin. Maar nadat een Russische bukraket de MH17 neerschoot boven Oekraïne en de ‘groene mannetjes’ verschenen op de Krim kwam de relatie onder druk te staan. Zijn Russische bruid was niet pro-Poetin, maar haar kinderen wel. De spanningen liepen op toen haar dochter bovendien het plan opvatte te trouwen met een agent van Poetins inlichtingendienst FSB.
De Russische oorlog tegen Oekraïne, die feitelijk in 2014 begon, zette ook Van Duijns oude politieke idealen onder druk. Begin jaren zestig demonstreerde hij tegen de atoombom en de oorlog in Vietnam. Maar nu is Van Duijn voor atoombewapening omdat dit volgens hem de enige manier is om Vladimir Poetin af te schrikken. Hoe ontwikkelde hij zich van Provo tot NAVO?
Protesteren tegen de atoombom
Als tiener werd Van Duijn geïnspireerd door de stokoude Britse filosoof Bertrand Russell (1872-1970), die tegen de atoombewapening demonstreerde. ‘Ik sympathiseerde natuurlijk ook met de Algerijnse onafhankelijkheidsstrijd tegen Frankrijk, maar mijn brandpunt was de atoombom. Ik ging met vrienden op een kruispunt staan om tegen de atoombom te protesteren, dat was het begin van mijn politieke werk. De schoolleiding kon mijn actie niet zo waarderen. Vlak voor mijn eindexamen werd ik van school gestuurd.’
Van Duijn ging toen op zoek naar alternatieve politieke systemen, omdat hij zijn vertrouwen in het systeem was kwijtgeraakt. Hij kwam bij het anarchisme uit en werd redacteur bij het tijdschrift De Vrije, dat ooit door de beroemde anarchist Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919) was opgericht. ‘Anarchisten waren goede mensen hoor, maar ze hadden veel te hoge verwachtingen van de arbeidersklasse. Maar arbeiders wilden helemaal geen revolutie maken wist ik, omdat ik een baantje had bij een fabriek aan de lopende band. Zij droomden van een Solex (een bromfiets) en een autootje. De revolutie was niet aan hen besteed. Daarom richtte ik mij op een andere klasse: het provotariaat. Dat waren kunstenaars, intellectuelen en andere creatieve alternatievelingen. Ik werd fulltime Provo en schreef als oprichter ervan ook voor het gelijknamige blad. We maakten plannen over hoe het ook anders kon, onder andere met gratis gemeentelijke fietsen: het beroemde Witte Fietsenplan. Ook heb ik, vanwege mijn activisme, meerdere malen boetes gekregen en ben ik enkele keren in de cel beland. Maar ik geloofde dat ik de goede strijd voerde.’
‘Arbeiders wilden helemaal geen revolutie maken’
Begin jaren zeventig richtte Van Duijn de Kabouterbeweging op, een vervolg op Provo. ‘De Kabouters kwamen met alternatieven. Biologische landbouw, windenergie, antiautoritair socialisme. Daar sta ik nog steeds achter. Maar mijn idealen zijn nu wel aangepast aan de nood van deze tijd. Vroeger was ik tegen de NAVO, maar nu kun je dat niet meer zijn. We moeten ons bewapenen als Europa. Want Vladimir Poetin is de grootste bedreiging voor de wereldvrede sinds Adolf Hitler.’
Van Duijn vertelt dat hij nog vaak terugdenkt aan de gesprekken die hij vroeger voerde met de bekende atheïstische en anarchistische journalist en schrijver Anton Constandse (1899-1985), die dankzij zijn ervaringen in de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) zijn pacifistische veren van zich afschudde. ‘Hij maakte een draai. Je moest vechten tegen het fascisme van Franco, Mussolini en Hitler, vond hij.’
Toch heeft Van Duijn geen spijt van zijn eigen pacifisme, vertelt hij. ‘Begin jaren zestig werd ik politiek bewust. Stalin was er toen niet meer. De Sovjet-leiders van toen waren uit op vreedzame co-existentie. De Sovjet-Unie moest een wereldrijk bij elkaar houden. Voor mijn pacifisme was er toen wel grond. Zestig jaar geleden was de wereld veel overzichtelijker. Nu is de geopolitieke situatie gans anders. We hebben niet alleen te maken met Poetin, maar ook met China, Iran en terroristische bendes zoals ISIS. De Europese democratie, zoals we die nu kennen, blijft niet overeind zonder een effectieve afschrikkingsmacht, inclusief de dreiging van de atoombom. Nu laten we ons chanteren door Poetin, die dreigt met de atoombom. Duitsland geeft Oekraïne om die reden geen langeafstandsraketten, vanwege de angst voor een Russische atoomaanval. Deze vrees is niet totaal ongegrond, maar de angst kan verdwijnen als wij Poetin een Europese atoommacht kunnen tonen. Hij moet een koekje van eigen deeg krijgen.’
‘Extreemrechts ziet democratie eigenlijk maar als ballast’
De enige manier om van Poetin af te komen is als hij de oorlog verliest. Dan brengen de Russen hem misschien ten val. Daarom moeten we volgens Van Duijn ook Oekraïne blijven bewapenen, want dat is de manier om van Poetin af te komen. Dat Thierry Baudet en Geert Wilders in mindere mate met Poetin sympathiseren komt omdat ze hem als een ideologische bondgenoot zien, legt Van Duijn uit. ‘Extreemrechts vindt dat het witte ras moet heersen, dat vluchtelingen Europa niet binnen mogen komen en dat homo’s eigenlijk maar vies zijn. Ze omarmen complottheorieën uit Rusland, onder meer dat er hier een boosaardige elite zou bestaan die witte mensen wil ‘omvolken’. Extreemrechts ziet democratie eigenlijk maar als ballast en wil een autoritair systeem. Ze zijn de nuttige idioten, de vijfde colonne van Poetin. Extreemrechts zegt: we willen geen oorlog. Maar wat ze eigenlijk zeggen is: we willen dat Poetin de oorlog wint. Ze zien Poetin als de vijand van hun vijand: de liberale democratie.’
Maar Van Duijn is ook kritisch over Noam Chomsky, Ewald Engelen, Jakob de Jonge en andere linkse pacifisten die niet zozeer pro-Poetin zijn, maar feitelijk zijn kant kiezen omdat ze in de eerste plaats anti-NAVO zijn. ‘Ze hebben het mis. In Oekraïne vindt een slag plaats voor vrijheid en democratie. Als Poetin de oorlog verliest en ten val komt dan heeft Rusland pas echt een toekomst. Hetzelfde geldt voor Belarus, waar Poetins bondgenoot Aleksandr Loekasjenko de scepter zwaait. Het is een vergissing om te denken dat Poetin zijn gang willen laten gaan ‘links’ is. Ze zullen het wel merken als Poetin wint en dan verder oprukt naar het Westen.’
Geheim agent van Poetin
‘Mijn huwelijk liep stuk om dezelfde reden als waarom Poetin zijn oorlog kan blijven voortzetten’, vertelt Van Duijn. ‘Mijn vrouw vond het namelijk vanzelfsprekend dat haar dochter met een geheim agent van Poetin kon trouwen. Ze was niet zelf voor Poetin, maar wel passief. Ze paste zich aan de werkelijkheid van Poetin aan. Zolang hij niet verliest blijven de meeste Russen hem – passief dan wel actief – steunen.’
Van Duijn hoopt dat Oekraïne de oorlog tegen Poetin zal winnen, dat we hier in Europa onze democratie kunnen behouden en ook dat de democratie zich uitbreidt, want de democratie is de basis van de vrijheid. ‘Mijn uiteindelijke doel is de vervolmaking van de democratie en een groene ecologische politiek, mijn oude kabouterideaal. Maar op dit moment is dit helaas nog een utopie. We moeten blij zijn nu dat we in een democratisch systeem leven en we moeten dit systeem verdedigen.’
In zijn nieuwste boek stipt Roel van Duijn de oorlog in Gaza ook kort aan. Hij is erg kritisch op Hamas, vanwege de aanval van 7 oktober. ‘Ik ben nu ook veel kritischer op Israël hoor’, nuanceert hij. ‘Benjamin Netanyahu gaat veel te ver. Met het bombarderen van Palestijnse burgers en het in puin leggen van Gaza brengt Israël zichzelf en het Westen in diskrediet. En dat komt Rusland, Poetin dus, alleen maar ten goede. Helemaal als het uitloopt op een regionale oorlog. Want dan gaan de Verenigde Staten Israël militair ondersteunen. En die hulp zal ten koste gaan van Oekraïne.’
In tegenstelling tot veel linkse activisten van nu ziet Van Duijn Israël niet als een westers, racistisch koloniaal project, zegt hij. ‘In de Tweede Wereldoorlog werden zes miljoen uitgeroeid, onder andere in de gaskamers. En ook daarna werden ze nog steeds vervolgd. Ik begrijp heel goed waarom veel Joden voor het zionisme hebben gekozen. De staat Israël was niet bedoeld als koloniaal uitbuitingssysteem, maar als vluchtheuvel voor de overlevenden van de Holocaust. Maar helaas is Israël nu wel een koloniaal uitbuitingssysteem geworden. En het wordt ook steeds meer een aanvalsheuvel, om anderen te bestrijden. Tegelijkertijd moeten we niet onderschatten – en veel mensen doen dat tegenwoordig wel – dat er krachten in het Midden-Oosten zijn die Israël volledig willen wegvagen. Iran, Hezbollah en Hamas natuurlijk. Zij werken dag en nacht aan de vernietiging van Israël. Uiteindelijk moet er vrede komen. Een tweestatenoplossing. Ik denk dat een eenstaatoplossing niet werkt. Israël gebruikt dit als voorwendsel om een monoculturele staat te hebben voor alleen de Joden, Hamas wil een islamitische staat. Een eenstaatoplossing betekent met andere woorden een voortzetting van de oorlog.’
Van carnaval tot Pinksteren beleven gelovige christenen een waterval aan momenten om stil te staan bij de nadagen van het leven van Christus. In de loop der eeuwen hebben de gelovigen discussies gehad over aspecten van deze herdenkingen en vieringen.
Protestanten doen niets met carnaval. De katholieken in bijvoorbeeld mijn hometown Den Bosch maken er een gezellig verkleedfeest van. Onder de rivieren ontkom je niet aan carnaval. Of ze met zoveel bier op kunnen stilstaan bij het bijbelse aspect van dit feest valt te betwijfelen.
De Koran noemt de apostelen in een vers
Met Hemelvaart wordt herdacht dat Jezus Christus tot de hemel reist en de aarde overlaat aan zijn apostelen. Zij moeten het geloof verspreiden. De heren apostelen maken daar geen half werk van. Met passie zeggen ze het woord voort. Het christendom is overal op aarde bekend. Jezus Christus mag met recht trots zijn op zijn apostelen. Zijn nalatenschap hebben ze verheven.
De Koran noemt de apostelen in een vers: Jezus vraagt wie hem zal helpen in de weg naar God. De apostelen antwoorden dat zij de helpers van God zijn.
In het dagelijks leven worden christelijke dagen onvoldoende gekend. Bij Pasen denkt het volk vooral aan woonboulevards die open zijn. Woonboulevards zijn tegenwoordig bijna dag en nacht open. Maar de connotatie van Pasen en woonboulevard krijg ik niet meer uit mijn geheugen gegrift.
Hemelvaart gaat het volk veelal als vrije dag voorbij. Er gaan dan stemmen op deze feestdag in te wisselen voor het Offerfeest, Chanoeka of Diwali. Ik zou het wel fijn vinden als het Offerfeest een officiële feestdag zou worden, maar om er nou een christelijke feestdag voor in te ruilen is erg kort door de bocht.
Minister Hanke Bruins Slot van Buitenlandse Zaken heeft tegenover haar Israëlische collega Yisrael Katz haar zorgen geuit over het Israëlische besluit om de Arabische nieuwszender Al Jazeera te blokkeren.
De Israëlische autoriteiten waren zondag het kantoor van Al Jazeera in Oost-Jeruzalem binnengevallen. De actie volgt op het verbod op de Arabische tv-zender door de Israëlische regering. De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) hekelde de Israëlische actie. ‘Dit is bijzonder laakbaar, een democratische rechtsstaat onwaardig’, zei NVJ-woordvoerder Paul Teixeira.
De minister van Buitenlandse Zaken deelt deze kritiek. ‘Ik heb benadrukt dat persvrijheid cruciaal is, juist ook in tijden van oorlog’, schrijft Bruins Slot op X. ‘Journalisten moeten hun werk kunnen doen in Gaza.’
In haar gesprek met Katz waarschuwde Bruins Slot tegen een grootschalig grondoffensief in Rafah. ‘Dit zou desastreus zijn voor de Gazanen die hier schuilen en politieke consequenties hebben’, aldus de minister. Ze drong bij haar collega aan op veel meer Israëlische actie om noodhulp Gaza in te krijgen.
Wel blijft Nederland Israël steunen tegen Iran, aldus de minister. ‘We veroordelen de aanvallen van Iran en ik verwelkom het EU-besluit om het sanctieregime tegen Iran uit te breiden. De-escalatie en terughoudendheid zijn cruciaal voor Israël en voor de stabiliteit in de hele regio.’
De Britse groene politicus Mothin Ali ligt onder vuur, omdat hij Allahu Akbar (‘God is groot’) riep toen hij in de gemeenteraad van Leeds werd verkozen. Maar het gemeenteraadslid slaat terug en beschuldigt zijn criticasters van islamofobie.
‘Ik moet ook duidelijk maken dat het niet ongebruikelijk is dat iemand van mijn geloof (de islam) de woorden ‘Allahu Akbar‘ gebruikt als een uiting van dankbaarheid en vreugde’, zei de 42-jarige Ali in een verklaring. ‘Sommigen hebben geprobeerd dit verkeerd voor te stellen en dit duidt volgens mij op islamofobie.’
Ook kreeg Ali kritiek, omdat hij gezegd had dat de Palestijnse verzetsbeweging Hamas ‘het recht had om terug te vechten’ tegen Israël en zijn lokale verkiezingsoverwinning een ‘overwinning voor de bevolking van Gaza’ noemde.
Ali biedt voor deze opmerkingen nu zijn excuses aan: ‘Het spijt me voor de verstoring die mijn opmerkingen over het Gaza-conflict hebben veroorzaakt. Dat was niet mijn bedoeling.’ Wel wijst hij op de context van zijn uitspraken: ‘Net als velen over de hele wereld ben ik diep getroffen door het vreselijke conflict dat momenteel in Gaza gaande is. Het Internationale Gerechtshof zei dat dit conflict voldoet aan de argumenten voor plausibele genocide.’
Het kersverse raadslid uit Leeds zegt nu op korte termijn met zowel de Joodse als Islamitische Groenen de dialoog te willen aangaan.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
