Terug in Amsterdam, na drieënhalve week in Turkije, is onbeschrijfelijk. Maar hierbij toch een poging.

Terug in Amsterdam is in de eerste plaats hunkeren naar echte pindakaas, nadat je goedkope pindakaas, snoep en nog meer ongein plichtmatig hebt afgeleverd bij tantes in Turkije. Ze waren blij om het belangrijkste exportproduct van Nederland in ontvangst te mogen nemen. Ook bij de goedkoopste versie was hun dankbaarheid – of was het toch beleefdheid? – groot. ‘We hebben jullie niks kunnen geven op jullie trouwfeest en jullie geven ons zoveel’, zei mijn tante Deniz nog schuldbewust en lacherig tegelijk.

Weer thuis dacht ik nog wat echte pindakaas over te hebben, maar dat was buiten moederlief gerekend, die in mijn afwezigheid mijn hele woning overhoop heeft gehaald. Bijna alle vergeelde glazen zijn weggegooid en alle oude potten met broodbeleg ook. ‘Die konden nog lang mee’, vertelde ik tevergeefs. Daar wilde ze uiteraard niks van weten.

In Oost-Turkije liggen de schoonmaakprijzen aanzienlijk lager

Het huis is wel grondig schoongemaakt. En dat de tweezitsbank nu aan de andere kant van de kamer is geplaatst, is best een goed idee. Ik heb haar bedankt met een on-Tayfuniaanse omhelzing. Dat vond ze leuk, maar – business is business – ze wil wel honderd euro voor de ongevraagde dienst. Ik was even van slag, nu kwam de aap uit de mouw. In Ankara vragen schoonmakers namelijk ongeveer dezelfde prijs voor het schoonmaken van huizen voor Turks-Nederlandse vakantiegangers, zodat ze een schoongeveegd huis kunnen betreden. Ik heb begrepen dat ze voor de schoonmaak van de muren nog wat extra vragen, waardoor velen de muren maar laten voor wat ze zijn. In Igdir, in Oost-Turkije, waar de ouders van vrouwlief vandaan komen, liggen de schoonmaakprijzen aanzienlijk lager. Daar hebben drie vrouwen – ja, het zijn altijd vrouwen – voor 2500 Turkse lira (ongeveer 70 euro) het huis schoongemaakt, exclusief muren.

Dit is dus ook terug in Amsterdam. De balans opmaken. De ‘vakantieschade’ berekenen. Overschakelen van feest- naar spaarmodus. Telkens vergelijken hoeveel een drankje en restaurant hier en daar kost. Het gaat alleen maar over geld. Ook in Turkije. Hoeveel verdien je? Hoeveel geld heb je meegenomen? Koop een huis. Koop grond. Een euro is inmiddels bijna veertig Turkse lira, waar je twee Turkse theetjes voor kunt halen. Hoeveel Nederlandse theetjes kun je voor één Turkse lira kopen? Alles is geld in Turkije, waar bittere armoede en schaamteloze rijkdom naast elkaar bestaan.

Je ontkomt niet aan het financiële gedeelte, maar terugkomen in Amsterdam is veel meer dan dat. Terug in Amsterdam is even oogcontact met andere Nederlanders in het vliegtuig. Herkenning. Je wil alles met ze delen, en dat zou je waarschijnlijk ook doen in de verre oorden die je hebt bezocht, maar in het vliegtuig schakelijken we weer over naar de zakelijke modus. Op jezelf zijn en respect voor de eigen space, waarbij een uitnodiging thuis hoogst uitzonderlijk is.

En misschien is dat wel noodzakelijk na drieënhalve week constante ontmoetingen met ooms, tantes, neven en achter- achternichten. Volkomen vreemden worden opeens je beste vrienden en delen de meest intiemste intimiteiten. Terug in Amsterdam heerst er rust en vrede. Terug in Amsterdam is thuis. It’s good to be back. Lets roll!