‘Ramadan neemt een mentale plek in onze agenda in. Wij zijn ons ervan bewust dat vrienden en collega’s een belangrijke periode in het jaar beleven.’ Zo opende de gastheer de politie-iftar in Rotterdam. Bij de Rotterdamse politie is dat niet de enige iftar. Soortgelijke iftars werden ook op andere locaties georganiseerd. Een van de gasten was Samir Fighil, een Nederlandse comedian uit Nijmegen. Op humoristische toon zei hij: ‘Even serieus, de PVV heeft toch gelijk over de islamisering van Nederland: bij de politie worden er meer iftars georganiseerd dan bij ons, moslims.’

Iedereen kon erom lachen en de sfeer was buitengewoon speciaal. Ik heb er echt van genoten: het was positief, verbindend en kleurrijk. De avond was een mengelmoes van verschillende culturen, smaken en geluiden. Een Anatolisch koor bracht ons terug in de tijd, langs de Anatolische bergen. Restaurant Helai heeft ons  mee kunnen nemen op een culinaire reis door de Afghaanse keuken. Het politie-dameskoor Proces-Vocaal, (niet te verwarren met proces-verbaal) wist de verbinding te leggen tussen professionaliteit en zangkunst. Artieste Mariana Hirschfeld droeg ook voor uit eigen werk. In haar spoken words maakte zij haar luisteraars deelgenoot van haar persoonlijke reis – met vallen en opstaan – als jonge Rotterdammer. Als een van de gastsprekers sprak ik over het belang van eenheid in de maand van saamhorigheid. Kortom: een avond waarin diversiteit en verbinding daadwerkelijk werden beleefd.

Het is moedig, geweldig en vooral uitnodigend dat er steeds meer organisaties zijn die gebruik maken van de kracht van deze maand om elkaar op te zoeken en om samen mooie momenten te vieren. Op de sociale media zag je vrolijke foto’s van organisaties als ABN Amro, Loyens & Loeff en Schiphol Group die gezamenlijk van de verschillende iftar-maaltijden genoten.

Maar wat mij echt persoonlijk ontroerd heeft is het bezoek van onze koning Willem-Alexander aan de Haagse wijk Transvaal. Daar zat hij gezellig aan tafel, met een bescheiden iftar, te praten met zijn burgers. Ik was ontzetten blij en positief verrast met dit bezoek. Hopelijk krijg ik ooit de kans om hem persoonlijk te bedanken voor dit prachtige gebaar…

Het organiseren van een iftar lijkt vanzelfsprekend te zijn, maar dat is het niet. Erachter schuilt namelijk een hele belangrijke boodschap, die wij absoluut moeten stimuleren. Het is een les in saamhorigheid en tolerantie. De samenleving is drastisch aan het veranderen en nieuwe culturen krijgen steeds meer ruimte binnen de Nederlandse instituties. Ik zie dat als een vorm van erkenning en acceptatie. Deze erkenning laat duidelijk zien dat de moslims die hier wonen wel bij Nederland horen. Maar ook dat de islam ondertussen in Nederland thuishoort. Deze principes moeten we vasthouden en na de ramadan voortzetten.

Niet iedereen reageert even enthousiast, maar juist bij dit soort momenten is het cruciaal om verbinding te zoeken en om elkaar beter te leren kennen. Ook tijdens mijn lezing bij de politie-iftar gaf ik duidelijk aan dat niet iedereen de islam geweldig hoeft te vinden. Ik heb er geen problemen mee als iemand de islam verschrikkelijk vindt. Waar ik wel moeite mee heb is dat vooroordelen vrijwel altijd op onwetendheid en onbekendheid gebaseerd zijn.

We hoeven geen begrip voor elkaars opvattingen te hebben, als we elkaar maar respecteren. Op deze manier gaan we een samenleving creëren waarbij bruggen slaan overbodig wordt. We hoeven het simpelweg niet eens te zijn met elkaar, maar we moeten wel samenleven, elkaar versterken en waar nodig ook beschermen.

Als Nederlanders houden we van gezelligheid, feesten en vooral lekker eten. Laten we hier gebruik van maken om elkaar te ontmoeten. Alleen via de weg van de dialoog kunnen we elkaar beter leren kennen. Dat is onze enige wapen tegen extremisme en terrorisme. Nelson Mandela zei ooit: ‘Een van onze sterkste wapens is de dialoog’. Door de geschiedenis heen hebben we gezien dat het verketteren en uitsluiten van de ander nergens toe leidt. Daarentegen zijn dialoog en ontmoeting middelen om de rust te bewaren. Laten we van het verleden leren om onze toekomst beter in te richten.

De Franse schrijver Paul Morand leerde hierover een mooie wijsheid: ‘De toekomst is slechts het resultaat van een dialoog tussen het heden en het verleden.’

Moge Allah over Nederland waken en behoeden voor elke vorm van kwaad en haat.