Een maand voor de verkiezingen lijkt al bekend wie als winnaars uit de bus komen. Nee, het zijn niet de VVD van Dilan Yesilgöz of NSC van Pieter Omtzigt, die in de peilingen op respectievelijk 28 à 27 zetels staan. Zij kunnen straks wel de verkiezingen winnen, maar de echte winnaars zijn Hamas en Israël. Spijtig, maar waar. De terreuraanval op 7 oktober en het vernietigende antwoord van Israël raken een open zenuw in de Nederlandse samenleving. Sindsdien domineert dit, in de woorden van Frans Timmermans, ‘meest binnenlandse buitenlandse conflict’ het nieuws. Je hoort niks meer over bestaanszekerheid, goed openbaar vervoer of een functionerend zorgsysteem. Ook Oekraïne is vergeten. ‘Israël heeft alle recht zichzelf te verdedigen’, ‘Hamas moet uitgeroeid worden’, ‘Free, free Palestine’, ‘From the river tot he sea, Palestine will be free’ is wat de klok slaat.

Dat Nederland zich zo laat meesleuren door Hamas en Israël is een indicatie dat dit conflict te vaak is genegeerd. Mensen die echt pro-Israël of pro-Palestina zijn praten immers niet met elkaar. Wellicht is dat ook wel een beetje te veel gevraagd in deze gepolariseerde discussie.

Het problematische is dat ‘het stille midden’ – met alle respect voor de Joden en moslims die in Amsterdam bij de burgemeester bij elkaar kwamen – mensen die nou eenmaal uit een pro-Israëlische of pro-Palestijnse milieu komen, maar die zichzelf niet noodzakelijkerwijs identificeren met Israël of Palestina, ook niet met elkaar durven te praten op een structurele manier. Misschien is dat wel gezond, omdat het een buitenlands conflict betreft en het conflict alleen daar opgelost kan worden. De spanningen, de angst die mensen voelen en dat de rijen nu aan beide kanten gesloten worden, bewijst echter het tegendeel.

Ik moet denken aan mensen die wel eens zeggen dat ze nooit over racisme willen praten, omdat ze het nut er niet van inzien. Het lost toch niks op, ik maak me er niet druk om, is de houding die men aanneemt. Mijn repliek is dan altijd dat je racisme wel kan negeren, maar dat racisme dat niet met jou doet. Er komt altijd wel een moment dat racisme in je gezicht explodeert en je met een mond vol tanden staat. Wat ga je dan doen? Negeren, zoals je altijd hebt gedaan? Of kies je er juist voor om een proactieve houding aan te nemen en zaken op een structurele manier te bespreken?

De institutionele, pro-Israëlische houding in Nederland is niet van gisteren. Dat de meeste witte Nederlanders in deze oorlog aan de kant van de bezetter staan heeft uiteraard te maken met de schuldgevoelens over de Tweede Wereldoorlog, toen uit Nederland percentueel het hoogste aantal Joden uit West-Europa werd weggevoerd. Voor Joden moest na de Holocaust een nieuw thuis worden gecreëerd, waar ‘nooit meer’ kon gebeuren dat Joden als vee zouden worden afgeslacht. De slachting van Hamas van 7 oktober heeft die oerangst onder Joden blootgelegd.

Mensen die de Palestijnse zaak steunen, zeker die mensen die zelf geen Palestijnen zijn, moeten daar wat mee. Hoe onrechtvaardig de bezetting, de voortdurende kolonisatie van Palestina, en hoe systematisch de slachtingen onder Palestijnen nu ook zijn, waarbij hele families worden weggevaagd.

De andere kant van het medaille is dat de mensen die pro-Israël zijn, zeker de mensen die niet Joods zijn, moeten accepteren dat de vestiging van de apartheidsstaat Israël een 75-jarige misdaad tegen de menselijkheid is. Zolang er geen fundamentele oplossing komt voor het lijden van de Palestijnen zal er voor Hamas altijd een voedingsbodem blijven om terreuraanslagen te plegen.

Trouwens, Nederlandse politici, pro-Palestijns of pro-Israël, die de andere kant volkomen negeren, geven geen ene moer om vrede. Ze gebruiken het conflict om op 22 november als grootste uit de bus te komen. Helaas moet geconstateerd worden dat deze houding in dit gepolariseerde klimaat extra zetels oplevert, naast de import van spanningen, haat en uiteindelijk geweld. Als je dat nog niet wist, dan weet je het nu.