Veel Nederlanders voelden zich in de steek gelaten toen Mark Rutte per tweet zijn steun uitsprak aan Israël. Daaronder ook veel Turks- en Marokkaans-Nederlandse moslims. Ze bekritiseerden westerse leiders als Rutte en Biden om hun pro-Israëlische opstelling, maar lieten moslimleiders uit de regio buiten schot of prezen hen.

Sommigen pronkten op Palestina-demonstraties zelfs met Turks vlagvertoon. Ze lieten weten: president Erdogan is onze leider, hij komt wél op voor de Palestijnen.

Rondom de slag tussen Israël en Hamas tuigde Turkije een PR-offensief op om dit beeld te bestendigen. Zo noemde Erdogan Israël een ‘terreurstaat’ die ‘een lesje’ verdient en vervloekte hij Oostenrijk, dat de Israëlische vlag hees op het parlement.

Maar dit idee van Erdogan als leider der moslims die het opneemt voor de Palestijnen is louter gestoeld op woorden. Zijn beleid richt zich niet op échte verbetering van de Palestijnse positie. En dat weten weinig moslims.

Voor Israël staat Turkije op nummer 6 in de lijst met exportlanden. Turkije kan Israël een lesje leren met economische sancties. Maar daar dreigde Erdogan niet eens mee.

Rationeel economisch gedrag: andersom is Israël de op twee na grootste exportbestemming van Turkije. Niet zonder toeval. De handel tussen Israël en Turkije vervijfvoudigde sinds Erdogans aantreden in 2002. Daarnaast leunt Turkije ook in militair opzicht op Israël: het gebruikt Israëlische tanks en wapens.

Met zijn ‘kritiek’ op Israël wil Erdogan de harde kern van zijn electoraat in toom houden en moslims in de rest van de wereld doen geloven dat hij hun leider is. En velen trappen erin.

Ook de bij veel Marokkaanse Nederlanders geliefde koning Mohammed VI gaat niets wezenlijks betekenen voor de Palestijnen. Ja, koning Mohammed VI stuurde wel noodhulp naar Gaza. Maar het is slechts een doekje voor het bloeden.

Marokko normaliseerde de betrekkingen met Israël, in ruil voor Amerikaanse erkenning van Marokkaanse soevereiniteit over de Westelijke Sahara. De economische banden met Israël zijn hechter geworden, en Marokko verloor gelijk zijn tong. Na het geweld in Jeruzalem veroordeelde Marokko Israël wel, maar zonder het land te noemen. Marokko maakte ook hardhandig een einde aan pro-Palestina-demonstraties.

Een verklaring door de Organisatie voor Islamitische Samenwerking (OIC), een collectief van 57 islamitische landen, liet lang op zich wachten: vier dagen voordat er een staakt-het-vuren was bereikt. Het stond bol van de ferme taal – een veroordeling van Israëls gedrag in Gaza, de Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem – maar sprak niet over concrete acties. Dit komt deels door de weifelende positie van Saoedi-Arabië, de voorzitter van de OIC.

Saoedi-Arabië hint op betere betrekkingen met Israël, maar zegt dat er dan eerst meer uitzicht moet zijn op een Palestijnse staat. Toch hield het koninkrijk, de grootste bondgenoot van Amerika in de regio, zich afgelopen weken koest – zeker nu de Verenigde Arabische Emiraten de betrekkingen met Israël hebben verbeterd. Sowieso heeft Saoedi-Arabië, dat in Israël een bondgenoot ziet tegen Iran en Turkije, veel te verliezen als de Israëlisch-Saoedische betrekkingen verslechteren, hoewel het koninkrijk nu met Teheran en Ankara praat over een betere relatie.

In de moslimwereld gaan handel en geopolitieke positie boven daden na woorden, wanneer die woorden er al zijn

Het is met een vergrootglas zoeken naar landen in de regio die echt wat voor de Palestijnen betekenen. Egypte komt het dichtst in de buurt: het bemiddelde in de totstandkoming van de wapenstilstand. Ook trekt het een half miljard uit voor de ‘heropbouw’ van Gaza. Maar verder blijft de grens met Gaza potdicht en hoeven we van Egypte weinig te verwachten. Tussen Israël en president Sisi – aartsvijand van de Moslimbroederschap, waar Hamas van afstamt – is de economische en strategische samenwerking enkel toegenomen.

In de moslimwereld gaan handel en geopolitieke positie boven daden na woorden, wanneer die woorden er al zijn. In deze inconsequentie zijn deze landen opvallend consequent. Zie ook het collectieve stilzwijgen ten opzichte van China, dat mogelijk genocide pleegt op de islamitische Oeigoeren. Niemand wil zijn waardevolle relatie met China op het spel zetten.

Denk hier maar aan, wanneer de volgende geweldsuitbarsting tussen Israël en Hamas zich aandient. Je kunt de straat opgaan en nog zo hard Erdogan prijzen: hij zal het tevreden aanzien, maar hij zal net als al die andere moslimleiders niet antwoorden met daden die het lot van de Palestijnen wezenlijk verbeteren.

Het enige protest dat heel misschien effect zal hebben, is niet gericht tegen westerse leiders, maar tegen de hypocriete opstelling van deze moslimleiders.