De hoofdaanklager van Ankara eist celstraffen tot vier jaar voor cartoonist Alice Petit en drie andere medewerkers van het satirische Franse blad Charlie Hebdo. Petit tekende een bier drinkende president Erdogan in ondergoed, terwijl hij de rok van een moslima optilt.
De aanklager beschrijft de cartoon, in oktober 2020 gepubliceerd, als ‘vulgair, obsceen en oneervol’. Hij stelt dat de cartoon ‘op geen enkele manier binnen de reikwijdte valt van de vrijheid van meningsuiting of de pers’.
De aanklacht komt een paar dagen nadat de Franse president Emmanuel Macron waarschuwde tegen Turkse inmenging bij de Franse presidentsverkiezingen van volgend jaar, en te midden van controverse over Franse tak van de Turks-islamitische beweging Milli Görüs. Deze beweging weigert een nieuw anti-extremisme-handvest te ondertekenen, tot woede van Macron.
De internationale perswaakhond Reporters Without Borders (RSF) veroordeelt de rechtszaak tegen Charlie Hebdo. RSF roept Turkije op het verbod op het beledigen van de president te schrappen, aangezien dit artikel ‘heeft geleid tot de veroordeling van ten minste 64 journalisten sinds juli 2014.’
Turkije staat op de 154e plaats van de 180 in de persvrijheidsindex die door RSF wordt gepubliceerd.
Frankrijk en Turkije liggen al langer in de clinch. Enkele maanden geleden verbood Frankrij de Grijze Wolven, een extreemrechtse etno-nationalistische beweging uit Turkije, gelieerd aan Erdogans coalitiepartner MHP.
Erdogan raadde Macron in oktober een psychiater aan vanwege de ‘islamofobe’ retoriek die de Franse president zou bezigen sinds de moord op geschiedenisleraar Samuel Paty, die zijn klas Mohammed-cartoons liet zien.
Sinds die moord voert Macron zijn strijd tegen ‘islamitische separatisme’ op en sluit Frankrijk ‘radicale’ moskeeën en organisaties. Daarom ook riep Erdogan de wereld op tot een boycot van Franse producten.
Ander pijnlijk punt voor Erdogan: de invloed van de Turkse overheid op Turkse moskeeën in Frankrijk wordt met Macrons nieuwe beleid aan banden gelegd.
Macron ligt ook geopolitiek in de clinch met Erdogan. Zo noemde hij de steun van Turkije aan Azerbeidzjan in het conflict om Nagorno-Karabach ‘gevaarlijk en onbezonnen’.
Frankrijk en Turkije zijn tevens tegenpolen wat betreft de burgeroorlog in Libië: Frankrijk steunt daar de Arabische krijgsheer maarschalk Haftar, Turkije steunt de voorlopige regering van Libië.
De Franse president komt daarnaast op voor de Griekse en Cypriotische belangen in de Middellandse Zee. Turkije zou daar wateren claimen waar recentelijk aardgas is ontdekt maar die officieel bij Griekenland en Cyprus horen. Recentelijk trok de Turkse vloot zich terug, wat Frankrijk als teken ziet dat er wel degelijk valt te praten met Turkije.
Begin deze maand staken Erdogan en Macron virtueel de koppen bij elkaar om te werken aan een betere relatie, die vooralsnog broos blijft.
