De Federatie Indische Nederlanders en het Veteranen Platform maken zich zorgen over het grote Indië-onderzoek, waarvan de resultaten begin 2022 bekend worden. Volgens hen belooft de brochure een onevenwichtig onderzoek.
In 2017 startte Nederland het onderzoek Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950. Het onderzoek, dat begin volgend jaar verschijnt, behandelt onder meer de daden van het het Koninklijk Nederlands Indische Leger (KNIL) tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog.
In het KNIL vochten ook Indische Nederlanders mee, die later naar Nederland vluchtten. De Federatie Indische Nederlanders komt op voor hun belangen en die van hun nazaten.
Volgens de Federatie doet de brochure die de boeken aankondigt, met titels (foto) als Onze revolutie en Nederlands extreem geweld, ‘het ergste vermoeden’:
‘Vooral de suggestieve titels, teksten en algehele sfeer geven de indruk dat de onderzoekers de opdracht van het kabinet, om ‘nadrukkelijk in te gaan op de brede context van de naoorlogse dekolonisatie’, naast zich hebben neergelegd en simpelweg afstevenen op een veroordeling van Nederland(se militairen) voor het geweld.’
Het Nederlandse Veteranen Platform deelt de zorgen van de Federatie Indische Nederlanders. ‘Het heeft er nu alle schijn van dat onze Nederlandse en KNIL veteranen worden geslachtofferd en als zondebok worden aangewezen voor het wederzijds gebruik van (incidenteel buitensporig) geweld.’
Hans Moll, voorzitter van de Federatie Indische Nederlanders: ‘Uit de brochure blijkt dat, anders dan de onderzoekers altijd beweren, niet de ‘verschillende’ perspectieven bij dit onderzoek leidend zijn, maar vooral het perspectief van toenmalige vijand Indonesië.’
Volgens Moll doet dit geen recht aan de geschiedenis en de ruim tweehonderdduizend Nederlandse militairen die in Indonesië hebben gevochten en voor het overgrote deel naar eer en geweten zouden hebben gehandeld.
Ook lijkt het er volgens Moll op dat de studies geen recht zullen doen aan de slachtoffers van de Bersiap-periode van 1945-1946, toen Indonesische nationalisten duizenden Nederlanders en Chinezen vermoordden.
Naast vanuit Federatie Indische Nederlanders klinkt er ook kritiek op het onderzoek vanuit de zijde vanuit Indonesische Nederlanders die zich, anders dan de Federatie Indische Nederlanders, juist aan de zijde scharen van de toenmalige Indonesische onafhankelijkheidsstrijders die tegen het KNIL vochten.
Zo stelde de Stichting Comité Nederlandse Ereschulden (K.U.K.B.), dat de belangen van Indonesische slachtoffers uit de Nederlandse koloniale en hun nazaten behartigt, eerder al dat het onderzoek geen gehoor geeft ‘aan de Indonesische slachtoffers van de 350 jaar durende illegale bezetting door Nederland’.
