Internetfenomeen Andrew Tate omringt zich voortdurend met geld, dure spullen en vrouwen, waarover hij uitspraken doet die hem geregeld in opspraak brengen. Deze zelfbenoemde ‘alfaman’, ‘pimp’ en ‘messias’ wil dat andere mannen hem volgen. En toen opeens werd Tate moslim. ‘Hij wil kijken wat de islam hem te bieden heeft, in plaats van andersom.’

De Brit Tate is een 35-jarige ex-kickbokser met Amerikaans roots. Zijn Afrikaans-Amerikaanse vader was een internationaal befaamde schaakgrootmeester. In 2008 stond Tate op nummer zeven van de beste lichtgewicht-kickboksers. Hij werd meerdere keren kampioen in zijn klasse, waarin hij een win-verliesrecord op zijn naam heeft staan van 76 overwinningen en 9 nederlagen.

Tate werd in 2016 bij een breder publiek bekend door zijn deelname aan de Britse realityshow Big Brother. Direct raakte Tate in opspraak vanwege homofobe en racistische tweets. Ook lekte een video waarop te zien is dat hij een vrouw met een riem slaat, waardoor hij, na zes dagen in het Big Brother-huis, door de show werd gecanceld.

Hij verwierf daarna een grote fanbase op social media, maar is inmiddels van de meeste platforms afgegooid vanwege homofobe, racistische en met name vrouwonvriendelijke berichten. Ook van TikTok, waar zijn filmpjes meer dan tien miljard keer waren bekeken.

Andrew Tate zegt in zijn vele video’s onder meer dat vrouwen thuis horen te zijn, niet kunnen autorijden en eigendom zijn van de man. Hij vindt ook dat slachtoffers van verkrachting hun ‘verantwoordelijkheid moeten dragen’ en gaat uit met vrouwen van achttien jaar omdat hij ‘een afdruk’ op hen wil kunnen maken.

Deze zomer veroorzaakte Tate ophef door een optreden bij het kanaal Amerikaanse internetkanaal InfoWars van de controversiële complotdenker Alex Jones. In oktober volgde zijn geruchtmakende bekering tot de islam.

In Elsevier Weekblad analyseerde de Utrechtse student en publicist Daan Teer (25), die zichzelf beschrijft als liberaal humanist, het fenomeen Tate. Het oordeel was niet positief.

‘Tijdens mijn research naar Tate kwam duidelijk naar voren dat hij een oplichter is’, vertelt Teer aan de telefoon. ‘Tate probeert, net als Donald Trump, te zeggen wat mensen willen horen. Of hij zegt expres hele controversiële dingen, om zo mensen op stang te jagen. Op die manier probeert Tate vooral een gat in de markt te slaan en geld te verdienen.’

Volgens Daan Teer, die twee weken onderzoek deed naar het fenomeen, is Andrew Tate een socialmediafenomeen geworden, omdat zijn abonnees zijn kanaal promoten in ruil voor geld. ‘Hierdoor ontstaat er een positieve feedbackcirkel, die Tate alsmaar blijft promoten’, zegt hij.

Tate verdiende zijn centjes mede via een schimmig piramidespel, waarbij Tate beloofde mensen rijk te zullen maken met zijn zogenaamde Hustlers University. Voor vijftig dollar in de maand krijgen deelnemers lessen in verschillende vakgebieden en leren ze om zo snel mogelijk veel geld te verdienen.

Tijdens een online interview kwamen Tates tactieken naar voren. Leden van de Hustlers University ontvangen geld voor het werven van nieuwe leden. Tate ontkende dat het een piramidespel was. Wel gaf hij toe dat leden steeds hogere beloningen krijgen als ze meer leden werven – inschrijfgeld: 147 dollar, 50 dollar per maand aan abonnementskosten -, zo ongeveer de definitie van een piramidespel.

Maar Tate is niet alleen populair omdat anderen hem promoten op social media in ruil voor geld. Teer: ‘Zijn charisma en zijn showmanship helpen hem daarbij enorm.’ Hij is voor veel jongen mannen ook een voorbeeldfiguur, legt Teer uit. ‘Ik denk dat Tate een voorbeeld is voor jonge mannen in een bepaald ontwikkelingsfase. Veel puberende jongens zien de mooie vrouwen, de dure auto’s en het vele geld van Tate. Ze willen die levensstijl ook.’

Daarnaast provoceert Tate doelbewust, zegt Teer, om op die manier ophef te creëren en in de media te komen. Teer ziet een gelijkenis met Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet.

‘Mensen als Tate en Baudet voelen aan dat ze provocatief moeten zijn, om op die manier hun relevantie te behouden. Ze zeggen soms dingen om zo niet de aandacht van mensen te verliezen. Eén uitspraak van Tate vind ik heel typerend voor hem: ‘Onze economie draait om aandacht en als je aandacht hebt dan heb je succes.’ Het maakt Tate niet uit of zijn uitspraken consistent zijn, als hij maar de aandacht van het publiek vasthoudt.’

‘Het maakt Tate niet uit of zijn uitspraken consistent zijn, als hij maar de aandacht vasthoudt’

Tate is volgens Teer een opportunist en een oplichter. Als hij ergens een slaatje uit kan slaan, dan doet hij dat. En als mensen massaal vallen over bepaalde controversiële uitspraken, dan zegt hij dat die ‘anders bedoeld’ waren. De bekering van Tate tot de islam zou eveneens een opportunistisch doel kunnen hebben, meent Teer: ‘Het doet mij een beetje denken aan Thierry Baudet, die in een recente podcast met Salaheddine Benchikhi (een bekende Marokkaans-Nederlandse influencer, red.) zijn lof uitsprak over de islam.’

Eerder al keerde de FvD-leider zich tegen de tegenstelling tussen de islam en het Westen, maar Tegen Benchikhi vertelde Baudet de islam zelfs een mooie religie te vinden. Benchikhi verbaasde zich: ‘Ik zit hier met een man waarvan ik dacht dat het de nieuwe Geert Wilders zou worden.’ Is Baudet er alleen maar op uit om stemmen te winnen? Baudet antwoordde van niet: hij zou tijdens de coronapandemie oprecht van mening zijn veranderd over de islam.

Vanwege zijn corona-standpunt en LHBT-kritiek delen sommige moslims al langere tijd instemmend berichten van Baudet op social media.  Baudet werd tijdens de coronapandemie populairder bij deze groep, voordat hij besloot bij Salaheddine Benchikhi aan te schuiven. En Tate was al populair onder moslimjongeren voordat hij zich bekeerde tot de islam. Daan Teer vindt dit een boeiende ontwikkeling.

‘Wat Tate doet, is voor jongeren een bepaalde lifestyle en moreel kader aanreiken om aan te hangen. Het verbaast me dat Tate zich ook de functie van moreel kader van religie kan toe-eigenen.’

En nu heeft Tate heeft zich bekeerd tot de islam. Hij gedraagt zich al als een ware missionaris. ‘Elke christen die gelooft in het goede en de ware strijd tegen kwaad begrijpt, moet zich bekeren (tot de islam, red.)’, schreef Tate op het extreemrechtse sociale medium Gettr.

In de podcast Muslim Central, met host Mohammed Hijab, werd Tate geïnterviewd over zijn bekering. Hijab uitte vrijwel geen kritiek op de controversiële uitspraken die Tate deed in het verleden. De media zouden steeds alleen maar de negatieve kanten van het verhaal belichten. Daarbij kan Tate’s bekering hem helpen om een frisse start te maken, vindt Hijab. Toch heeft Teer twijfels. ‘Ik geloof niet dat Tate heel veel zin heeft om zijn wereldbeeld te veranderen.’

Veel moslims zijn blij met de bekering van Andrew Tate tot de islam. Anderen zijn kritisch. Ook Teer heeft, als niet-moslim, zo zijn bedenkingen. ‘Volgens mij wil Tate kijken wat het islamitische geloof hem te bieden heeft, in plaats van andersom. Als hij alleen is, of wanneer het hem uitkomt, zal hij zich denk ik niet aan de religieuze voorschriften houden.’