34.8 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 117

In Oss vangen ze asielzoekers en Oekraïners samen op, en dat gaat prima

0

Stichting Thuis in Oss vangt asielzoekers op zonder dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zich ermee bemoeit. Alle mogelijke regels worden geschonden, want hier zitten Oekraïners en asielzoekers uit andere landen bij elkaar. Maar volgens Angelo Schuurmans, directeur van de stichting en locatiemanager, gaat dit uitstekend.

Stichting Thuis in Oss werd negen jaar geleden opgericht. De oorlog in Syrië begon en Angelo Schuurmans deed vrijwilligerswerk in Griekenland op het eiland Leros. ‘Ik had nooit met vluchtelingen van doen gehad, maar er kwamen soms tweeduizend mensen per dag aan.’

Dat was niet alleen overdonderend. Schuurmans werd met zijn neus op de feiten gedrukt, ook toen hij terug was in Oss. Er waren protesten gaande tegen het opvangen van asielzoekers in de gemeente. ‘Ik merkte dat er veel angst was voor wantoestanden door de komst van vluchtelingen. Vaak ging het om clichématige angsten, bijvoorbeeld dat geen vrouw meer veilig zou zijn voor mannelijke asielzoekers. Toch kwam er noodopvang in Oss. Toen besloot ik mijn stichting op te richten. We waren met honderddertig vrijwilligers en hielpen mee bij de opvang in het voormalige belastinggebouw. Alleen ging die opvang na een jaar weer dicht. We bleven wel mensen helpen die al in Oss waren.’

In maart 2022 brak de oorlog in Oekraïne uit, waardoor er een nieuwe vluchtelingenstroom op gang kwam. De stichting Thuis in Oss werd benaderd door de gemeente met het verzoek of ze de opvang van honderdvijftig Oekraïners op zich wilden nemen. ‘Dat was natuurlijk een enorm blijk van vertrouwen. We mochten gebruik maken van de opvang in het belastinggebouw, vlakbij het stadhuis. We konden op de gemeente rekenen. Niemand wist wat er in Oekraïne ging gebeuren of voor hoe lang het zou zijn. Toch zeiden we ja.’

Tachtig asielzoekers in de kantine

Een maand later, in april 2022, vond er iets raadselachtigs plaats. Dit mysterie is nooit opgehelderd. Er vertrokken vier bussen vanuit het azc in Ter Apel. Een naar Amsterdam, een naar Budel en twee naar Oss. Waarom die twee buschauffeurs naar Oss zijn gestuurd is onduidelijk, want er was helemaal geen officieel azc in Oss. De buschauffeurs hadden geen adres gekregen en besloten om de passagiers bij het gemeentehuis af te leveren. ‘Het gevolg was dat daar plotseling tachtig asielzoekers in de kantine zaten. Niemand wist waar ze naartoe moesten. Daarom zijn wij ingeschakeld. Of wij deze gestrande mensen drie nachten konden opvangen.’

‘Om zeven uur ’s ochtends is er sprake van een exodus van Oekraïners die naar hun werk gaan’

Om een lang verhaal kort te maken: het werd een veelvoud van die drie nachten. Daarmee was Thuis in Oss de eerste en nog steeds enige plek waar Oekraïners en andere asielzoekers samen worden opgevangen. Er zijn immers opvangcentra voor uitsluitend Oekraïners. Van meet af aan worden ze apart gehouden van ‘de rest’. Veel mensen vragen zich af waarom. ‘Voor Oekraïners golden vanaf het begin andere regels. Ze mochten meteen gaan werken en kregen meer weekgeld. Ik vond dat lastig omdat het niet uit te leggen viel. Inmiddels is het weekgeld voor iedere vluchteling gelijkgetrokken. De niet-Oekraïners moeten veel langer wachten voordat ze mogen gaan werken. Alleen krijgen zij op een moment een huis toegewezen en Oekraïners niet. Het verschil in procedures is kennelijk een reden om Oekraïners gescheiden te houden van vluchtelingen uit andere landen. Echt, het hoeft niet. Het gaat prima samen. Goed, om zeven uur ’s ochtends is er sprake van een exodus van Oekraïners die naar hun werk gaan, maar dat levert geen enkel probleem op. Ik begrijp de scheiding tussen Oekraïners en andere groepen vluchtelingen écht niet. Er komen vrijwel wekelijks mensen van andere gemeenten bij ons kijken om te zien hoe het hier werkt.’

Andere aanpak

In azc’s zijn er ontzettend veel regels waar iedereen zich aan moet houden. Doe je het niet, dan is een van de sancties dat je weekgeld ingetrokken kan worden. Alles staat in het teken van opzitten en pootjes geven. Bij Thuis in Oss, de opvang is vernoemd naar de gelijknamige stichting, is er een bewonersraad die zelf de huisregels maakt. ‘Die bespreken we met elkaar. Stel dat er is afgesproken dat er muziek gedraaid mag worden tot tien uur in de avond en het blijkt niet te werken, dan moeten ze het zelf veranderen. Ze bepalen bijvoorbeeld ook zelf tot hoe laat de keuken open is. Dat is tot tien uur. Willen ze dat veranderen? Dat kan. Een feestje geven in de opvang? Geen probleem, maar wel eerst van tevoren bespreken. Bij ons mogen er ook mensen van buitenaf komen. De volgende ochtend vinden we de ruimte die was aangewezen als feestzaal steevast in keurige staat terug. Sommige bezoekers kijken stomverbaasd naar hoe schoon het in onze keuken is. Of we een schoonnaamploeg hebben. Nee, dat doen de bewoners zelf. Iedereen ruimt uit zichzelf de keuken op na het koken. Daar hoeft de leiding helemaal niet om te vragen.’

‘Sommige bezoekers kijken stomverbaasd naar hoe schoon het in onze keuken is’

Schuurman geeft toe dat ze veel minder mensen opvangen dan het COA moet doen. Dat is geen vergelijk. Toch kan het anders dan in de reguliere azc’s. ‘Wij hebben een crisisopvang voor veertig mensen en in onze locatie in het belastingkantoor is er plaats voor vierhonderdtien mensen. Alleen gaan maatwerk en menselijkheid bij ons vóór efficiëntie. Als er vier mensen op een kamer passen en er is een gezin met één kind, dan leggen we in dat vierde bed géén buitenstaander. Gaat het om een echtpaar? Dan blijven er twee bedden leeg. We hebben ook een aantal kamers voor grote gezinnen. Daar staan vijf stapelbedden voor tien personen. Daar kan dus een gezin met maximaal acht kinderen slapen zonder dat ze uit elkaar worden gehaald. Toen in april 2022 de twee bussen vanuit Ter Apel in Oss arriveerden, was er een gezin uit elkaar gehaald. De ene helft was naar Oss gestuurd, de andere helft naar Amsterdam. Het COA had geen haast en zei dat het tot volgende week kon wachten. Wij namen daar geen genoegen mee, want we begrepen dat zo’n fout traumatisch kan zijn voor de betrokkenen.’

Nul incidenten

In azc’s kan de stress bij de vluchtelingen hoog oplopen, met als gevolg dat er regelmatig incidenten zijn, vaak puur omdat mensen de spanningen niet meer de baas zijn. Het aantal incidenten in Oss is nul. Natuurlijk speelt er soms wel iets, maar het loopt nooit uit de hand.

In azc’s zijn soms misstanden. Zo klaagde Ismaîl Mamo in zijn boek Mam, ik ben geen crisis bijvoorbeeld over de kou in zijn azc en dat hij geen winterkleding kreeg. Hij moest lang op zijn kleding wachten, te lang, omdat de procedures naar de letter moesten worden gevolgd. Uiteindelijk belandde Mamo hierdoor in het ziekenhuis, want de winterkleding kwam maar niet en hij was letterlijk ziek geworden van de kou.

‘Kijk, dit zou bij ons niet gebeuren’, reageert Schuurmans. ‘Onze opvang is kleinschaliger, dat geef ik toe. Maar als bij ons iemand winterkleding nodig heeft, dan regel ik dat er iemand met die persoon meegaat naar de Kringloopwinkel en zo snel mogelijk. Bovendien ben ik er van overtuigd dat zo’n belerende houding niet bijdraagt aan een gevoel van welkom zijn of tot integratie leidt. Mensen die bij Thuis in Oss verblijven zijn blij als ze een huis krijgen toegewezen. Toch vloeien er bij het afscheid regelmatig tranen. Vaak krijgen we na afloop updates over hoe het met onze voormalige bewoners gaat.’

Honderdzestig vrijwilligers

Schuurmans benadrukt dat Thuis in Oss mede een succes is dankzij de ruim honderdzestig actieve vrijwilligers. ‘Er is een betaald activiteitenteam dat vrijwilligers coördineert en aanstuurt. Tot nu toe is ons aantal vrijwilligers stabiel. We doen niet aan actieve werving. Mond-tot-mondreclame werkt het beste. Dankzij die vrijwilligers kunnen we onze bewoners onder andere vier keer per week Nederlandse lessen aanbieden.’

En niet te vergeten: fietslessen. Er zijn Ossenaren die hun fiets aan Thuis in Oss doneren, waarna de vader van Angelo Schuurmans ze opknapt. Op die manier is er een gratis fiets voor de bewoners.

Thuis in Oss heeft een goede relatie met de buren. Om het zo te houden drinkt Schuurmans regelmatig een kopje koffie met hen. ‘Kinderen uit de buurt spelen ook in onze speeltuin. Er staan bewust geen hekken rond de opvang. Hetzelfde zal gelden voor het nieuwe pand waar we naartoe moeten verhuizen.’ De eerste contacten met de nieuwe omwonenden zijn al gelegd.

Zwangere vrouw en zes kinderen verdrinken tijdens oversteek naar Engeland

0

Voor de Franse kust in het Kanaal zijn gisteren twaalf migranten omgekomen nadat hun boot zonk. Volgens de BBC betreft dit het dodelijkste incident met migranten die dit jaar de oversteek naar Engeland probeerden te maken.

De Franse kustwacht heeft vijftig drenkelingen, voornamelijk Eritreeërs, gered. Twee van hen verkeren nog in kritieke toestand. Voor de overige twaalf opvarenden – waaronder een zwangere vrouw en zes kinderen – kwam de hulp te laat.

Franse autoriteiten melden dat de boot overbeladen was, waardoor de bodem brak kort na vertrek van de kust. Slechts acht van de opvarenden droegen een reddingsvest.

Volgens officiële cijfers van de VN zijn er in 2024 in totaal 42 mensen omgekomen in het Kanaal, het hoogste aantal sinds 2021, toen 45 doden vielen tijdens de oversteek.

De burgemeester van de Franse havenstad Boulogne, Frédéric Cuvillier, reageerde geëmotioneerd op het zoveelste incident met migrantenboten. ‘Deze mensen vluchten voor de dood en vinden alsnog de dood hier. Vrouwen, kinderen… in de overtuiging dat ze een beter leven zouden krijgen voorbij het Kanaal. Het is niet te bevatten’, aldus Cuvillier tegen de BBC.

Veel Fransen, zo meldt de BBC verder, beschouwen de toenemende incidenten aan de kust als een gevolg van de aantrekkingskracht van de Britse arbeidsmarkt, die weinig regulatie kent en daardoor als een ‘magneet’ werkt voor migranten.

‘De hoofddoek is een trotse en bewuste keuze’

0

Het idee dat de hoofddoek een teken van onderdrukking is, komt voort uit onwetendheid en vooroordelen, vindt Emine Öncü.

In de moderne samenleving wordt de hoofddoek vaak geassocieerd met onderdrukking en achterlijkheid. Dat is een misvatting. In een wereld waarin persoonlijke vrijheid en zelfexpressie centraal staan, is het verwonderlijk dat de hoofddoek nog steeds zo vaak verkeerd begrepen en bekritiseerd wordt. Voor veel vrouwen is de hoofddoek een symbool van geloof, identiteit, en persoonlijke overtuiging, maar het wordt vaak ten onrechte gezien als een teken van onderdrukking. Dit misverstand doet niet alleen de persoon tekort, maar negeert ook de diversiteit en rijkdom van menselijke ervaringen.

De hoofddoek is geen keten die vrouwen gevangen houdt, maar een kroon die hun eer en waardigheid benadrukt. Het idee dat de hoofddoek een teken van onderdrukking is, komt voort uit onwetendheid en vooroordelen. In plaats van vrouwen te beperken, geeft de hoofddoek hen juist de vrijheid om voorbij oppervlakkige schoonheidsnormen te kijken. Het is een manier om controle over hun eigen lichaam terug te nemen en te zeggen: ‘Mijn waarde zit niet in mijn uiterlijk, maar in mijn innerlijke kracht en geloof.’

De hoofddoek is als een canvas waarop elke vrouw haar eigen verhaal schildert

Elke vrouw die ervoor kiest om een hoofddoek te dragen, doet dit vanuit een diepe persoonlijke overtuiging. Deze keuze is net zo geldig als het kiezen van kleding die past bij iemands smaak of het volgen van een levensstijl die aansluit bij iemands waarden. Voor de ene vrouw is de hoofddoek een geestelijke plicht, voor de andere een culturele traditie, en voor weer een ander een manier om bij een gemeenschap te horen. Wat de reden ook is, het is haar eigen keuze, en van niemand anders.

De hoofddoek is als een canvas waarop elke vrouw haar eigen verhaal schildert. In een tijd waarin individuele rechten en vrijheden worden gevierd, is het belangrijk dat deze principes worden toegepast op alle vormen van zelfexpressie, inclusief de keuze om een hoofddoek te dragen. Voor veel vrouwen is het dragen van een hoofddoek een bewuste en trotse keuze, vergelijkbaar met een sporter die zijn uniform draagt uit eer voor zijn club. Deze vrouwen kiezen ervoor om hun geloof en identiteit te tonen, zelfs als dit leidt tot misverstanden of kritiek. De hoofddoek is een teken van hun innerlijke strijd en overwinning.

Het is tijd om anders naar de hoofddoek te kijken. In een wereld die steeds spreekt over democratie en vrijheid, mogen vrouwen die een hoofddoek dragen niet worden gemarginaliseerd. Respect voor de keuze om een hoofddoek te dragen betekent ook respect voor de islam en de waarden die daarbij horen. In een tijd waarin verschillen worden gevierd, is het belangrijk om de religieuze overtuigingen van moslims te waarderen en te erkennen als onderdeel van onze samenleving. Echte vrijheid omvat ook de vrijheid om je geloof openlijk en trots te uiten.

Amsterdamse jurist spant kort geding aan tegen Rutte vanwege Gaza

0

De Amsterdamse jurist Karim Aachboun is in Brussel een kort geding gestart tegen Mark Rutte. Hij beschuldigt de oud-premier van ‘leed’ ten aanzien van ‘miljoenen Nederlanders’ inzake de oorlog in Gaza. 

‘Ik doe deze rechtszaak op eigen kosten, omdat ik niet van de tegenpartij het verwijt zou willen krijgen dat het mij om geld zou gaan’, schrijft de jurist op LinkedIn.

Hij heeft in deze zaak niet alleen Rutte en de NAVO tegenover zich, de Belgische staat voegt zich ook bij de beschuldigde partijen. ‘Zij maken zich ernstig zorgen over de mogelijke diplomatieke incidenten tussen de lidstaten, als ik dit kort geding van Rutte zou winnen’, zegt hij daarover.

Aachboun spande eerder een zaak tegen Rutte aan. In die rechtszaak gaat het over de moord op Islam, een Nederlandse vrouw met Palestijnse roots. Zij kwam om tijdens een Israëlisch bombardement. ‘Die zaak loopt nog bij de Nederlandse rechter’, zegt hij tegen de Kanttekening. ‘Nederland heeft onderdelen voor de F-35 geleverd aan Israël. Met deze straaljagers voert Israël bombardementen uit in Gaza. De Nederlandse staat en Rutte zijn mogelijk medeplichtig aan de dood van Islam, ook volgens het Internationaal Gerechtshof.’

Waarom bent u ook in België een rechtszaak gestart?

‘Ik wil een eerlijk proces tegen Rutte en dat hij niet de dans ontspringt door een beroep op internationale immuniteit, waardoor er over hem geen rechtsmacht zou gelden. Ik probeer een stem te zijn van de miljoenen Nederlanders en Palestijnen die zich druk maken om het onrecht dat in Gaza plaatsvindt. Ik zie het ook als laatste kans om er iets tegen te doen.’

De oorlog stoppen, bedoelt u?

‘In ieder geval dat we Rutte kunnen stoppen. Zijn voorgeschiedenis kent vele schandalen. Hij kan zich bepaalde zaken niet meer herinneren. Dat baart zorgen, hij mag deze oorlogsmisdaden niet vergeten.’

Heeft u geen medestanders?

‘Nee, maar ik kan dat niet anders verklaren dan dat er ook een bepaalde angst heerst. Mensen zijn bang voor gevolgen voor hun carrière of voor andere belangen die ze hebben. Die zorgen heb ik gelukkig niet.’

Maar is het niet naïef om Rutte verantwoordelijk te houden? Zou die oorlog er niet zijn als Rutte niet bestond?

‘Ik heb het puur over het specifieke geval van die Nederlandse vrouw. Nederlandse rechters hebben geoordeeld dat Nederland geen vliegtuigonderdelen meer mag leveren aan Israël. Dat is onrechtmatig. En als dat onrechtmatig is en de Nederlandse regering doet willens en wetens toch mee met Israël, dan ben je wat mij betreft ook verantwoordelijk voor de moord op een Nederlandse vrouw.’

Dan kunt u toch het hele kabinet aanklagen, waarom alleen Rutte?

‘Omdat de premier altijd eindverantwoordelijk is. Maar ook omdat Rutte persoonlijk een goede band lijkt te hebben met Netanyahu. Hij heeft zelf gezegd dat Rutte ‘een grote vriend’ van Israël is.’

Nieuwe werkwijze IND leidt tot afwijzingen van asielaanvragen die eerder werden goedgekeurd

0

Een nieuwe werkwijze van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) resulteert in afwijzingen van aanvragen die voorheen werden goedgekeurd, zeggen deskundigen tegen Nieuwsuur.

Sinds 1 juli hanteert de IND een nieuwe aanpak waarbij asielzoekers die zich melden in Ter Apel of op Schiphol, meer moeite moeten doen om aan te tonen waarom ze niet veilig zijn in hun eigen land. Ze moeten met documenten kunnen onderbouwen waarom juist zij worden bedreigd. Als deze documenten ontbreken, moeten ze voldoen aan vijf geloofwaardigheidscriteria.

De nieuwe werkwijze is geïntroduceerd door voormalig staatssecretaris van Asiel Eric van der Burg en is bedoeld om sneller tot een afwijzing te komen. Asieladvocaten vrezen echter dat dit juist tot meer werk zal leiden, omdat afgewezen asielaanvragen in een later stadium alsnog goedgekeurd kunnen worden.

Asieladvocaat Bart Toemen noemt het voorbeeld van een Afghaanse vrouw die hij vertegenwoordigt. Haar aanvraag werd afgewezen omdat ze niet kon aantonen dat haar situatie bijzonder slecht was. ‘Vóór 1 juli werd erkend dat de positie van vrouwen in Afghanistan zeer slecht is. Er ligt ook een uitspraak van het Hof van Justitie van begin dit jaar, waarin staat dat Afghaanse vrouwen een sociale groep vormen die moet worden toegelaten. Ik denk dat het verzoek van deze vrouw vóór 1 juli gewoon zou zijn ingewilligd’, vertelt hij in de uitzending.

Advocaten betreuren de nieuwe werkwijze, die suggereert dat mensen zonder documenten als minder betrouwbaar worden beschouwd. Dit is niet altijd terecht, zegt rechtspsycholoog Tanja van Veldhuizen. ‘Als waarheidsvinding het doel is, moet je juist al die alternatieve verklaringen afwegen. Is een persoon aan het liegen, of weet hij misschien niet meer zo goed hoe het precies is gegaan?’

Minister Marjolein Faber van Asiel en Migratie reageerde op de uitzending en stelde dat de nieuwe werkwijze nog te kort geleden is ingevoerd om te beoordelen of deze leidt tot significant meer afwijzingen. ‘Of afwijzingen terecht zijn, kan uiteraard worden getoetst in beroep’, aldus de minister.

Omtzigt legt verband tussen laag geboortecijfer en arbeidsmigratie

0

Pieter Omtzigt, partijleider van Nieuw Sociaal Contract, legt in zijn HJ Schoo-lezing Denken in oplossingen een verband tussen het lage geboortecijfer onder Nederlanders en arbeidsmigratie. Als Nederlanders zelf minder kinderen krijgen, zal dit leiden tot een toename van arbeidsmigratie om het ‘noodzakelijke werk’ te verrichten.

Het is bekend dat Omtzigt meer ‘grip’ op migratie wil krijgen. Om dit te realiseren, heeft hij zich aangesloten bij andere migratiekritische partijen zoals de PVV, VVD en BBB. Hun gezamenlijke standpunten zijn opgenomen in het regeerakkoord van kabinet-Schoof.

Voor het eerst lijkt Omtzigt een oorzakelijk verband te zien tussen een laag geboortecijfer (of een ‘negatieve natuurlijke bevolkingsgroei’) en toenemende arbeidsmigratie. Hij beschouwt het aantrekken van arbeidsmigranten uit ‘landen buiten Europa’ om het ‘noodzakelijke werk’ te doen als een ‘probleem met geopolitieke implicaties.’

Het is onduidelijk wat Omtzigt precies bedoelt met geopolitieke implicaties. De Volkskrant wijst erop dat hij waarschuwt voor de enorme bevolkingsgroei in Afrika en het Midden-Oosten. Op sociale media wordt hij door journalist Rena Netjes beschuldigd van een obsessieve angst voor de islam. ‘Hij zei tegen mij 10 jaar geleden dat Nederland over 20 jaar een islamitisch land zou zijn,’ aldus Netjes.

Chris Aalberts, columnist voor onder andere de Kanttekening, merkt op dat Omtzigts verhaal bekend klinkt en doet denken aan extreemrechtse campagnes van Forum voor Democratie en Alternative für Deutschland, die oproepen tot meer ‘eigen kinderen’.

Demonstranten in Utrecht: Syrië is niet veilig

0

Afgelopen zondag gingen in Utrecht mensen de straat op om aandacht te vragen voor de situatie in Syrië. De belangrijkste boodschap was dat Syrië niet veilig is zolang president Bashar al-Assad aan de macht blijft.

Khaled Raed, een van de organisatoren namens de ‘Vrije Syriërs in Nederland’, schat het aantal deelnemers op ongeveer 5000. Officiële cijfers zijn echter niet bekend. Op Facebook en TikTok legt hij uit dat de term ‘Vrije Syriërs’ verwijst naar Syriërs die zich verzetten tegen het huidige regime.

‘Wij zijn hier vandaag om te laten weten dat Syrië niet veilig is zolang Bashar al-Assad president is’, zei Raed tijdens de demonstratie. ‘We willen de EU-leiders en de Nederlandse regering duidelijk maken dat alleen wij, de Syriërs zelf, kunnen bepalen of Syrië een veilig land is. Misschien is het veilig voor iemand die loyaal is aan de regering, maar niet voor de ‘Vrije Syriër’. Het Syrische leger doodt zijn eigen bevolking.’

De veiligheidssituatie in Syrië wordt momenteel in verschillende Europese landen, waaronder Nederland, heroverwogen. Politici suggereren dat er delen van het land zijn waar mensen veilig naar terug kunnen keren. In Nederland wordt de veiligheidsanalyse momenteel bijgewerkt en wordt een nieuwe analyse tegen het einde van dit jaar of begin volgend jaar verwacht.

Geert Wilders heeft al stelling genomen en beweert dat delen van Syrië veilig zijn. Hij baseert dit op recente uitspraken van een Duitse rechter en pleit ervoor dat Nederland het voorbeeld van landen als Denemarken en Zweden volgt, die Damascus als veilig hebben bestempeld. Wilders kondigde aan een voorstel in te dienen voor de gedwongen terugkeer van Syriërs.

‘Na dertien jaar oorlog in Syrië wordt deze vraag in steeds meer Europese landen gesteld. Als (delen van) Syrië als veilig worden verklaard, kunnen gevluchte Syriërs worden teruggestuurd. Regeringsleiders zien dit als een mogelijke oplossing om het aantal migranten te verminderen’, schrijft Rim Majoor, een vrouw die deelnam aan de demonstratie, op haar Facebookpagina. ‘Nee, Syrië is niet veilig! Misschien wel voor de aanhangers van Assad, maar niet voor degenen die gevlucht zijn voor Assad, zijn regime, Poetin en Iran.’

Veteraan Nico Storre: ‘Wij zijn voorgelogen’

0

Nico Storre (98) werd in 1947 opgeroepen om zijn dienstplicht te vervullen in het toenmalige Nederlands-Indië. ‘Voor de Indonesiërs waren wij de bezetters, terwijl wij onszelf zagen als ordehandhaving.’

‘Ik was nog maar net twintig jaar en had geen idee wat me te wachten stond’, zo begint Nico Storre zijn verhaal. ‘De oorlog in Europa was voorbij, maar in Indonesië was het nog lang niet rustig. Toen ze me vertelden dat ik naar Indonesië moest, voelde ik een mix van angst en nieuwsgierigheid. We waren ons niet volledig bewust van de omvang van het conflict daar.’

Nico Storre. Beeld: Lonneke de Hoog

De aankomst in Batavia, nu Jakarta, staat nog helder op zijn netvlies. ‘Het was een vreemde gewaarwording, dat warme, vochtige klimaat, de geuren, de geluiden. We werden in tenten gestationeerd, midden in een gebied dat nog lang niet veilig was. Vanaf het begin was duidelijk dat dit geen gewone militaire oefening zou zijn. Dit was oorlog, met alle gevaren die daarbij horen.’

‘We waren niet geliefd, dat is zeker’

Storre herinnert zich de spanningen met de lokale bevolking. ‘We waren niet geliefd, dat is zeker. Voor de Indonesiërs waren wij de bezetters, terwijl wij onszelf zagen als ‘ordehandhaving’. De meeste mensen wilden simpelweg onafhankelijkheid, en wij stonden tussen hen en hun vrijheid in. Dat zorgde voor een vijandige sfeer. Het hielp ook niet dat sommige soldaten zich misdroegen. Achteraf heb ik verhalen gehoord over deze misdragingen en hoe die jongens zomaar burgers doodden. Ik heb zelf nooit zoiets gezien in ons bataljon. En gelukkig maar, ik vind het vreselijk.’

Moeder, ik ga dood

Storre vertelt verder over een missie die hem nog steeds achtervolgt. ‘Er was een dag waarop we werden opgeroepen om naar een theefabriek te gaan die in brand stond. Deze was waarschijnlijk door verzetsstrijders aangestoken. We reden erheen, maar halverwege werden we beschoten. Het was een hinderlaag, en de paniek was meteen voelbaar. Onze chauffeur werd geraakt, en ik zie het nog voor me: zijn darm hing eruit. Hij riep om zijn moeder. Op dat moment schakel je over naar een soort overlevingsmodus. Je denkt niet na, je handelt gewoon. We moesten terugschieten en proberen te overleven.’

Gebeurtenissen als deze hebben een diepe impact op Storre achtergelaten. ‘Sommige dingen vergeet je nooit. Heel af en toe lig ik nog wel eens wakker, dan komen die herinneringen terug. Het geschreeuw van die jongen om zijn moeder hoor ik zelfs nu nog soms, wanneer ik in bed lig. ‘Moeder, moeder, ik ga dood’, riep hij. Ik probeer er niet te veel aan toe te geven, want anders zou ik mezelf verliezen in het verleden. Ik praat er ook niet vaak over, maar wanneer ik dat wel doe, komen de details weer boven, alsof het gisteren was. Ik merk ook dat wanneer ik het gesprek probeer aan te gaan, velen niet eens weten waar ik het over heb. Vooral de jongere zusters, die mij thuis helpen, hebben geen idee van wat er in Indonesië is gebeurd. Terwijl het toch iets is wat niet vergeten mag worden.’

Het fotoboek van Nico Storre over zijn diensttijd in Nederlands-Indië

Ondanks de angstaanjagende momenten was er af en toe ruimte voor ontspanning, al bleef de spanning altijd voelbaar. ‘We voetbalden soms met de lokale bevolking, van jong tot oud. Er waren ook momenten waarop we liedjes zongen of grappen vertelden, om de stress van ons af te schudden.’ Wat Storre ook op de been hield, was zijn meisje, Nel. Ze schreven elkaar brieven over dat ze elkaar misten en wat beiden meemaakten, Storre in Indonesië en Nel in het Nederlandse dorpje Berkel en Rodenrijs.

Uitgemaakt voor moordenaar

Toen hij in maart 1950 terugkeerde naar Nederland, voelde het onwennig voor Storre. ‘Aan de ene kant was ik blij om thuis te zijn en om mijn familie weer te zien. Maar het was moeilijk om weer in het gewone leven te passen. Het leven hier was doorgegaan, terwijl wij in een totaal andere wereld hadden geleefd. Ik voelde me vervreemd van alles en iedereen. Ik dacht dat wij als helden zouden worden onthaald, maar niets was minder waar. Ik werd uitgemaakt voor moordenaar. De discussies die ik heb gevoerd, doen me nog steeds pijn. Wij zijn voorgelogen door de regering.’

Op de vraag of hij iets anders zou hebben gedaan, blijft Storre even stil. ‘Dat is moeilijk te zeggen. Natuurlijk zijn er dingen die ik liever anders had gezien, maar ik heb nooit iets gedaan waar ik nu achteraf spijt van heb. Ik ben dankbaar dat ik het heb overleefd. Ik kijk terug op een heel leerzame tijd voor de jonge knul die ik was. Ik heb vrienden gemaakt voor het leven. Ook al zijn er niet veel meer over. Ik ben de op één na laatste veteraan van ons bataljon. De rest is allemaal al overleden.’

‘Ik dacht dat wij als helden zouden worden onthaald’

Herinneringen

Storre heeft geen familie meer en heeft twee vrouwen overleefd. Deze maand heeft hij 98 kaarsjes uitgeblazen. Ondanks zijn leeftijd probeert hij zelfstandig te blijven, met de steun van thuishulp. Zijn dagen zijn eenvoudig, gevuld met televisie en kranten, maar de herinneringen aan zijn tijd in Indonesië blijven hem bij. Hij vermijdt nieuws over hedendaagse conflicten, omdat het hem terugbrengt naar herinneringen die hij liever achter zich zou laten. In plaats daarvan vindt hij vreugde in het kijken naar sport en natuurfilms, een manier om de dagen door te komen en bepaalde herinneringen op afstand te houden.

‘Ik kijk terug op een tijd die ik niet had willen missen. Het heeft mij gevormd tot wie ik vandaag de dag ben. Ik heb niet alleen vervelende dingen meegemaakt. Ik heb ook hele mooie momenten gehad. De pracht van de natuur, de bijzondere mensen en hun levensstijl, en de vrienden die ik er heb gemaakt. Soms vind ik het jammer dat ik nooit meer terug ben gegaan naar Indonesië. Maar nadat mijn eerste vrouw ernstig ziek werd, heb ik nooit meer de kans gehad om terug te gaan. Alles zal toch wel veranderd zijn. We zijn nu 74 jaar verder. Voor sommigen is dat een heel mensenleven.’

Intersectionaliteit zorgt voor verdeeldheid

0

Pinguïns kennen geen religieuze geschriften en religieuze leiders. Pinguïns stellen zichzelf en anderen ook geen vragen over hun seksuele identiteit. Laat staan dat dit tot conflicten of banvloeken leidt.

Ruim een week geleden overleed in het Sea Life Aquarium in de Australische metropool Sydney de ‘homopinguïn’ Sphen, die met een andere mannetjespinguïn jarenlang een intiem koppel had gevormd, tweemaal een ei had uitgebroed en daarna het kuiken had grootgebracht.

De hele pinguïnkolonie nam gezamenlijk zingend afscheid van de overleden vogel. Daarmee werd weer eens een vaste aanname van religieuze zeloten gelogenstraft: dat homoseksualiteit ’tegennatuurlijk’ en daarom afkeurenswaardig is. Niets wijst erop dat het pinguïnstel sociale outcasts waren. De ‘uitvaart’ verliep in vrede en rust.

In vrede en rust: dat kon niet gezegd worden van de Amsterdamse Gaypride afgelopen zomer. Het concept van intersectionaliteit – het idee dat alle vormen van achterstelling en onderdrukking wereldwijd met elkaar samenhangen – heeft ook de lhbtqi-gemeenschap bereikt en vervolgens (onvermijdelijk) tot verdeeldheid geleid.

Mensen die niet alleen tot een seksuele, maar ook tot een etnische minderheid behoorden, voelden zich extra gediscrimineerd en vonden zich in voorgaande jaren niet voldoende gepresenteerd. De Gaypride zou vanouds te eenzijdig door witte homomannen worden gedomineerd, die daarmee de anderen onderdrukten.

Iemand onderdrukken is niet exclusief ‘wit privilege’

En dus kwam het tot een breuk, en waren er al snel twee rivaliserende clubs die beiden aanspraak maakten op de festiviteiten. Vervolgens kwam de gemeente Amsterdam met een klassiek-Hollandse oplossing: we doen alle activiteiten dubbel, alles komt gewoon twee keer, de eerste week krijgt de ene club de organisatie, de week daarop de andere.

Desalniettemin ging het mis vanwege onenigheid binnen de minderheden-binnen-minderhedengroep. Want als alles met alles samenhangt, elke vorm van onderdrukking met alle andere, dan kom je dezer dagen onvermijdelijk al snel uit bij Gaza en Israël. ‘No pride in genocide‘, aldus de leus van pro-Palestijnse deelnemers aan de optocht, waarmee zij deelnemende Joodse homo’s, die met Israëlische vlaggen zwaaiden, uiteindelijk verjoegen.

Dat zagen we al eerder bij enkele klimaatmarsen van Extinction Rebellion, waar sommigen ook al nadrukkelijk die link wilden leggen, wat veel geruzie en de verjaging van andersdenkenden veroorzaakte. En bij alle sympathie voor de Palestijnse zaak: dit is inderdaad niet de juiste weg. Concentreer je per demonstratie op één thema, haal niet alles erbij en kaap zo niet andermans demonstratie met jouw hoofdthema weg.

Dat is niet alleen onverstandig – je jaagt zo veel mensen tegen je in het harnas – maar ook inhoudelijk dubieus. Veel hangt op deze aarde met elkaar samen, ook veel vormen van onderdrukking – maar niet zwart-wit. Hoe meer je erbij sleept, hoe gecompliceerder het wordt, omdat onderdrukte minderheden soms ook zelf weer andere minderheden onderdrukken. Iemand onderdrukken is niet een exclusief ‘wit privilege’.

Juist Israël vormt een frappant voorbeeld. Het land onderdrukt – daarover geen twijfel – de Palestijnen. Maar homo’s zijn in Israël veel beter af dan in Palestina. Palestijnse homo’s worden in Israël onderdrukt als Palestijn, maar door Hamas als homo. Zodoende verklaarde een lesbisch Palestijns koppel tegenover Volkskrant-verslaggever Bo Hanna op 25 oktober 2022 zich in Tel Aviv vrijer te voelen dan thuis.

Een vorige keer had de organisatie van de Gaypride vlaggen neergezet van alle landen waar homoseksualiteit strafbaar was – dus ook de Palestijnse. Dat was voor sommigen een onwelkome boodschap, dat onderdrukten ook zelf onderdrukken, en prompt volgden protesten – waarna de organisatie helaas door de knieën ging.

De ‘No pride in genocide‘-demonstranten keerden zich nu tegen de Israëlische vlag met het argument dat het bij de Israëlische homorechten slechts ‘pinkwashing‘ betrof, een lege façade die de wandaden van Netanyahu moet schoonwassen, die zo onweersproken kan pretenderen westerse vrijheden te verdedigen. Die functie zal het voor de huidige extreemrechtse regering (waarvan het religieus-fundamentalistische deel die rechten ook vast graag zou kortwieken) best hebben, maar dat laat onverlet dat die rechten er in Israël voor homo’s wel zijn, door henzelf bevochten. In Hamas-gebied zijn hun Palestijnse soortgenoten rechteloos.

Je kunt je afvragen of op een Gaypride überhaupt nationale vlaggen thuishoren. Maar dat geldt dan natuurlijk ook voor de Palestijnse vlag.

Journalisten uit Gaza krijgen een onderzoeksplek in Amsterdam

0

Twee journalisten uit Gaza zijn de komende vijf maanden onderdeel van het onderzoeksteam van het Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS) in Amsterdam. ‘Hier kunnen ze op adem komen en in rust werken aan hun onderzoek’, aldus de onderzoeksinstelling.

Naast de twee journalisten uit Gaza komen er ook vier journalisten uit Oekraïne naar Nederland. Ze zullen gebruikmaken van het Safe Haven Fellowship, dat het NIAS nu al drie jaar beschikbaar stelt voor onderzoekers, journalisten, artiesten en schrijvers uit conflictgebieden.

Vandaag komt Amal Helles aan in Nederland. Ze komt oorspronkelijk uit Gaza en werd in oktober vorig jaar van de ene op de andere dag oorlogsverslaggever, zo schrijft het NIAS. Ze gaat onderzoek doen naar de rol van vrouwen in de verslaggeving van de Gaza-oorlog. De tweede journalist uit Gaza, Mohammed Alzanoon, komt in februari naar Nederland. Als fotojournalist en documentairemaker wil hij zijn familie in beeld brengen en hun persoonlijke verhaal vertellen. Beide journalisten zijn onlangs uit Gaza gevlucht.

Volgens het NIAS wordt de academische vrijheid wereldwijd in toenemende mate bedreigd. ‘De Academic Freedom Index laat zien dat 23 landen momenteel achteruitgang van academische vrijheid vertonen, waaronder Nederland, terwijl er in slechts tien landen sprake is van toename.’

Het is de eerste keer dat het onderzoeksinstituut journalisten uit Palestina binnenhaalt. De afgelopen drie jaar ging het om wetenschappers uit Oekraïne, Rusland en Wit-Rusland.