18.5 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 187

Palestijnse schrijver sterft in hechtenis in Israël na 38 jaar gevangenisstraf

0

De 62-jarige Palestijnse schrijver Walid Daqqah is overleden aan beenmergkanker in een Israëlische gevangenis. De activist heeft 38 jaar gevangen gezeten.

‘Het is hartverscheurend dat Walid Daqqah in hechtenis is overleden, ondanks de vele oproepen tot zijn dringende vrijlating op humanitaire gronden’, reageert Erika Guevara-Rosas van Amnesty International. Ze zegt dat Daqqah zijn oorspronkelijke straf al had uitgezeten. Het feit dat de Palestijnse schrijver niet werd vrijgelaten is volgens haar ‘een wrede herinnering aan Israëls systematische medische verwaarlozing en minachting voor de rechten van Palestijnse gevangenen’.

Sinds 7 oktober mocht Daqqah, bij wie in 2022 beenmergkanker was geconstateerd, zijn vrouw niet meer bellen. ‘Zijn laatste verzoek om vervroegde vrijlating op humanitaire gronden werd door het Israëlische Hooggerechtshof afgewezen, waardoor hij feitelijk tot de dood achter de tralies werd veroordeeld’, aldus Guevara-Rosas. ‘Zelfs op zijn sterfbed bleven de Israëlische autoriteiten huiveringwekkende wreedheden jegens Walid Daqqah en zijn familie aan de dag leggen, waarbij ze hem niet alleen adequate medische behandeling en passend voedsel ontzegden, maar hem ook verhinderden definitief afscheid te nemen van zijn vrouw Sanaa Salameh en hun vierjarige dochter Milad.’

Walid Daqqah werd op 25 maart 1986 gearresteerd door Israëlische troepen. Een jaar later werd hij door een Israëlische rechtbank tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld, omdat hij in 1984 betrokken zou zijn geweest bij de ontvoering van en moord op de Israëlische militair Moshe Tamam door een aan het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP) gelieerde groep. Daqqah had de moord zelf niet gepleegd, maar zou leiding hebben gegeven aan de groep. De veroordeling van Daqqah was gebaseerd op een Britse noodverordening uit 1945, die voor een veroordeling een veel lagere bewijslast vereiste dan het Israëlische strafrecht.

Gisteren vertelde zijn broer Assa’ad Daqqa dat de Israëlische autoriteiten het stoffelijk overschot niet aan de familie hebben teruggegeven. Dit was een besluit van de extreemrechtse minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir. Die schreef zondagavond op X dat hij het betreurde dat Walid Daqqah een natuurlijke dood was gestorven. Hij had liever gehad dat de schrijver was geëxecuteerd als terrorist.

Daqqah mocht uiteindelijk wel worden begraven. Israëlische troepen hebben de begrafenisstoet echter lastig gevallen en familieleden aangehouden en vastgehouden, bericht de website Middle East Eye.

Journalisten geweigerd door conferentie waar Wilders en Orban spreken

0

Enkele Nederlandse journalisten hebben geen accreditatie gekregen voor een conservatief congres in Boedapest op 25 en 26 april, waar onder meer Geert Wilders en de Hongaarse premier Viktor Orban zullen spreken. De reden? De journalisten zouden ‘woke’ zijn.

Het gaat om de Conservative Political Action Conference. Conservatieven in de Verenigde Staten begonnen met CPAC, maar de conferenties worden nu ook in Europa georganiseerd.

‘CPAC biedt een platform voor conservatieve leiders, intellectuelen en activisten om hun perspectieven te delen, belangrijke kwesties te bespreken en strategieën voor de toekomst uit te stippelen’, schrijft de website The Hungarian Conservative. ‘Het evenement behandelt een breed scala aan onderwerpen, waaronder, maar niet beperkt tot, grondwettelijke beginselen, individuele vrijheden, vrijemarkteconomie en de juiste rol van de overheid.’

De organisatie van CPAC 2024 in Boedapest heeft enkele prominente rechtse politici uitgenodigd om te komen spreken – naast Wilders en Orban gaan Tom van Grieken van Vlaams Belang, Santiago Abascal van de Spaanse partij VOX, de Amerikaanse senator Markwayne Mullin en congresleden Andy Harris en Keith Self.

Enkele Nederlandse journalisten, waaronder freelance journalist Peter OlsthoornFrank Hendrickx van de Volkskrant en Coen van de Ven van De Groene Amsterdammer hadden zich aangemeld voor het congres, maar kregen geen accreditatie.

‘Bedankt voor uw interesse in CPAC Hongarije. Het spijt ons u te moeten informeren dat we op dit moment niet aan uw registratieverzoek kunnen voldoen. Als organisatoren moeten we ons houden aan een van de ijzersterke regels van de conferentie: CPAC is een NO WOKE ZONE. We kijken ernaar uit u te verwelkomen op toekomstige evenementen wanneer en als uw organisatie aanzienlijk minder woke wordt.’

Parlementair journalist Tom-Jan Meeus (NRC) reageert kritisch op X. ‘Alleen verslaggevers uitnodigen die het voldoende met je eens zijn. Je hoopt dat de organisatie door heeft dat ze zo ook de verslaggevers brandmerkt die wel mogen komen.’

D66-Kamerlid Jan Paternotte is ook kritisch en vraagt zich af in hoeverre de PVV van Geert Wilders pal staat voor de persvrijheid. ‘Een beroerd voorteken dat een partij die zegt voor vrijheid te staan alleen journalisten toelaat die het met de eigen partij eens zijn.’

Kunstenaar Capricorne (91) schildert de kleuren van Curaçao

Een tentoonstelling van tachtig kleurrijke werken van de Curaçaose kunstenaar José Maria Capricorne is te zien in het Stedelijk Museum Breda. ‘Als kunstenaar wil je een verhaal vertellen.’

De schilderijen, tekeningen en sculpturen van José Maria Capricorne (91) zorgen voor een ware kleurexplosie in het Stedelijk Museum Breda. ‘Ze zitten boordevol symboliek en magische elementen’, vertelt Capricorne. ‘Wanneer je een boek leest, dan vertellen alle pagina’s samen één verhaal. Dat geldt ook voor mijn schilderijen. Ondanks de verschillende vormen vertegenwoordigen ze één gevoel. Als kunstenaar wil je een verhaal vertellen.’

De kunstenaar spreekt langzaam en straalt één en al rust uit. Hij is de oudst levende kunstenaar van Curaçao en hij heeft veel betekend voor de jongere generaties kunstenaars aldaar. Hij begon zijn carrière als schilder op het eiland. Hij heeft niet op een kunstacademie gezeten en werkte in die periode in de aardewerkfabriek van een familie uit Gouda. Later reisde hij naar Nederland om te studeren. In 1968, na zijn studie, richtte hij samen met Eddy Ayubi de eerste kunstacademie van Curaçao op. Tijdens de jaren die hij als directeur van de academie op Curaçao doorbracht bleef hij actief als kunstenaar. Hij stelt zich bescheiden op: ‘Natuurlijk was er al kunst op het eiland, maar Het Curaçaosch Museum in Willemstad vonden wij toen maar elitair. Wij wilden juist iets creëren voor het volk. Dat bleek een ingewikkeld en politiek proces – je moet navigeren tussen de politieke stromingen en maatschappelijke ontwikkelingen die op dat moment speelden. Politiek is onvermijdelijk in het leven.’

Rosa Pretu

Koloniaal verleden

Politiek is één van de centrale thema’s in de verhalende werken van de kunstenaar. In eerste instantie maken zijn werken een vrolijke indruk. Toch ontdekt de oplettende kijker al snel de, meestal subtiele, verwijzingen naar witte dominantie, het koloniale verleden van zijn geboorteland en het lijden van de natuur onder de mens. De personages in zijn schilderijen zijn kleurrijk: bruin, geel, blauw. Alles behalve wit. ‘De waanzin van kleur. Ik wil niet generaliseren, maar hoe arrogant is de mens die denkt dat kleur iets te maken heeft met menselijkheid. Als je bijvoorbeeld kijkt naar Zuid-Afrika in het verleden, en naar het waanidee van bepaalde mensen dat kleur iets te maken heeft met de mens op zich. Dat diegene iets meer waard is dan een ander. Dan praat ik over politiek: Zuid-Afrika, racisme, Amerikanen en Europeanen die waanideeën hebben ontwikkeld.’

‘Het Curaçaosch Museum in Willemstad vonden wij toen maar elitair’

‘Want het is waanzin’, zegt hij met hoorbare teleurstelling in zijn stem. ‘In mijn optiek is het echt waanzin. De vader van mijn vader had een timmerbedrijf. Hij maakte doodskisten. Wanneer je er stil bij staat, als je zo’n levenloos lichaam ziet liggen, dan besef je dat we allemaal gelijk zijn. Mensen met grote praatjes en cultuur en dit en dat, het stelt allemaal niets meer voor na de dood. Dat is de realiteit.’

Plantage Esperanza

De titel van de tentoonstelling in het Stedelijk Museum in Breda is Moederboom. Een moederboom is een oude boom die andere bomen voedt. Zelfs na hun dood blijven moederbomen nog een belangrijke voedingsbron voor de volgende ‘generaties’ bomen.

Moederboom

Wie is de moederboom voor José Maria Capricorne? ‘De moederboom is een slavin die toen ze vrij kwam, voor anderhalve gulden die ze bij elkaar had gesprokkeld, plantage Esperanza heeft gekocht. Deze plantage is het bezit van mijn familie geworden. Zij heeft heel veel grond gekocht voor anderhalve gulden. Die vrouw, die slavin, heeft dit bezit gekocht en dat is naar mij en later naar mijn dochter en neven en nichten gegaan. Eén tamarindeboom die zij waarschijnlijk heeft geplant staat er zelfs nog’, vertelt hij met aanstekelijke enthousiasme.

Een moederboom is een oude boom die andere bomen voedt

Het eiland, de levendige kleuren en de Caribische levenskracht zijn alom aanwezig in zijn kunstwerken. ‘Als je op Curaçao bent geboren, dan ken je intensiteit van kleuren in de felle zon. Rood is rood, geel is geel. De kleuren zijn echt en komen direct binnen.’

Verstedelijking

De relatie tussen mens en natuur is een belangrijk thema in het werk van Capricorne. Hij legt uit dat de natuur te lijden heeft onder de steeds verdergaande verstedelijking, niet alleen op de Caribische eilanden maar overal in de wereld. ‘Ik kan natuurlijk niet spreken voor anderen maar als beeldende kunstenaar probeer ik anderen in feite de schoonheid van de natuur te tonen. Ik hoop dat de bezoeker de natuur niet alleen ziet, maar ook voelt en begrijpt. Je wilt als kunstenaar tenslotte een gevoel vormgeven of uitdrukken. Dat mensen begrip krijgen voor, wat het ook is, God – wat God ook is.’

Voor hem reikt kunst verder dan simpele illustratie. ‘Ik ben als jong jochie begonnen te tekenen. Ik probeerde op die manier wat wij het leven noemen te begrijpen. Dat doe ik door kunst te maken. Je probeert de schoonheid van de natuur te begrijpen. Je probeert een bloem na te tekenen. Hoe zit een bloem in elkaar? Kun je een vlinder begrijpen? Je begint ergens op het doek, je schildert bijvoorbeeld een oog en al gaande ontstaat een schilderij.’ Hij pauzeert en glimlacht, ‘Net als God, die de wereld in zeven dagen heeft geschapen.’

José Maria Capricorne – Moederboom is te zien t/m 19 mei 2024 in Stedelijk Museum Breda.

Armoede is nooit meer écht kunnen dagdromen

0

‘Wat is armoede dan volgens jou?’, vroeg hij me. Een klinkklaar antwoord had ik niet. Ik deed mijn handen in m’n zakken en voelde me betrapt. Schandalig, dat ik een thema dat zo’n grote rol speelt in mijn leven en artikeltjes niet eens kan definiëren. Sindsdien houd ik een lijstje bij, tussen mijn notities. Tot nu toe staat er:

Armoede is onzichtbaar en heeft meerdere gezichten, maar de ervaring ervan is altijd subjectief. Het raakt niet alleen je portemonnee, het kan in je bloed, onder je huid, onder je nagels en op je tong gaan zitten en kijkt met je mee in de spiegel.

Armoede is niet maandelijks zakgeld of kleedgeld krijgen. Zo, besef je later, heb je nimmer geleerd hoe om te gaan met geld, behalve dat je zuinig moet zijn. 

Armoede is al vroeg je verjaardag niet vieren omdat dat haram zou zijn.

Armoede is je moeder horen zeggen: ‘Breek mijn hoofd, maar smijt niet met de deur of de afstandsbediening.’

Armoede is met sinterklaas schoonmaakspullen van de Wibra vragen, voor thuis, en door de leraar uitgelachen worden in het gedicht dat hij voor je schrijft.

Armoede is denken dat andermans ouders wel superhelden zijn en zij het daarom goed hebben. 

Armoede is geen, of bij geluk: te weinig, fijne herinneringen maken. Weten hoe uniek uitjes met het gezin kunnen zijn. Wel begrijpen waarom ‘tokkies’ op het attractiepark waar je werkt alle foto’s kopen.

Armoede is nooit meer écht kunnen dagdromen. Misschien ook wel omdat je moeder altijd zei dat je nederig moet zijn. 

Armoede is soms stiekem toch dromen – van een groot huis, rijk zijn, dikke bak, gewoon voor je moeder – maar jezelf niet zien in die dromen. Zelfs je verbeelding is begrensd.

Armoede is geen ouder hebben die overtuigend tegen je kan zeggen dat je met de borst vooruit en kin omhoog moet leven, niets en niemand hoeft te vrezen, dat je alles kan bereiken. Dat zou ironisch zijn. 

Zelfs je verbeelding is begrensd

Armoede is je docente Frans en mentor van de tweede klas voor gek verklaren omdat ze elke keer weer herhaalt dat jongeren niet horen te werken.

Armoede is een opdrachtgever die goedbedoeld je een tikje op je schouder geeft als je net een nieuwe bril hebt en tegen je zegt dat je eindelijk eens een duurdere, dus met beter afgewerkte montuur moet kopen. Omdat de ander het verschil ziet.

Armoede is toch bezig zijn met de toekomst; door ervoor te vrezen.

Armoede is spijt hebben dat je als kind huilde en smeekte om die dure jas, die merkschoenen, die patatjes in de middagpauze.

Armoede is je verweesd voelen in de universiteitsgebouwen, want niemand kon jou vertellen hoe en wat. En toch niet trots op jezelf zijn, dat je daar loopt, dat je het flikt, in je moeders naam. Want het is nooit genoeg, zolang je moeder nog zorgen heeft en omdat je nooit kan inhalen wat je niet had. 

Armoede is gebeld worden door je moeder, omdat ze weer geld nodig heeft voor de boodschappen.

Armoede is je schuldig voelen omdat vrijwel al je jeugdvrienden nog in de wijk wonen en niet op zichzelf. 

Armoede is gevraagd worden ergens te komen spreken of dagvoorzitter te zijn en je schamen voor je honorarium, omdat je het telkens vergelijkt met de uitkering die je moeder ooit kreeg. Je referentiekader: altijd de armoede.

Armoede is om de zoveel dagen jezelf eraan herinneren dat je alles weer kan verliezen, ook het dak boven je hoofd.

Armoede is dankbaar zijn met hoe alles is gelopen, omdat je opgevoed bent met dankbaarheid als deugd. Maar je schamen voor al je kinderjaren.

Armoede is niet willen zeggen dat je in armoede bent opgegroeid, omdat je de lasten en tranen van de vrouw des huizes en haar oudste twee dochters die jou droegen niet wil tekortdoen.

‘Nederland ook verantwoordelijk voor vluchtelingencrisis Griekse eilanden’

Nederland is medeverantwoordelijk voor de mensonterende omstandigheden onder vluchtelingen op de Griekse eilanden, die een direct gevolg zijn van de Turkijedeal. Dit vinden Amnesty International, Stichting Bootvluchteling en Defence for Children. De ngo’s dagen daarom de Nederlandse staat voor de rechter. 

Nederland moet verantwoordelijk worden gehouden voor het schenden van Nederlandse, internationale en EU-wetgeving op het gebied van mensenrechten, aldus de drie organisaties. 

‘Als gevolg van deze rampzalige deal tussen EU-lidstaten en Turkije zaten tienduizenden asielzoekers vast op de Griekse eilanden, in erbarmelijke omstandigheden in kampen en gesloten opvangcentra’, zegt Dagmar Oudshoorn, directeur van Amnesty International Nederland.

Vandaag hebben de drie organisaties actie in Den Haag gevoerd om de zaak onder de aandacht te brengen. ‘We doen dit niet omdat we graag naar de rechter gaan, maar omdat dit het enige middel is dat nog rest’, zegt Esther Vonk, directeur van Stichting Bootvluchteling. 

Turkijedeal

In 2016 sloot de Europese Unie met Turkije een migratiedeal, met als doel dat er minder vluchtelingen asiel zouden aanvragen in Europa. Turkije kreeg van de EU zes miljard euro, waarmee het land opvanglocaties moest creëren. Vluchtelingen die toch de Griekse eilanden bereikten moesten hun asielprocedure daar afwachten. Bij een negatief antwoord moesten ze worden teruggestuurd naar Turkije. 

De praktijk bleek echter weerbarstig. Duizenden vluchtelingen bereikten inderdaad de Griekse eilanden, waar de opvangcapaciteit beperkt is. Bovendien zijn er ernstige tekortkomingen in het Griekse asiel- en opvangsysteem. ‘Er is gebrek aan voedsel, onderdak, medische en sanitaire voorzieningen. Dit is herhaaldelijk gerapporteerd door EU-agentschappen, de VN en diverse ngo’s. In 2020 verbleven er meer dan 20.000 mensen in een kamp in Moria, Lesbos, terwijl er maar plek was voor 2840 mensen’, zegt Oudshoorn. 

‘Ngo’s maakten vaak melding van zelfmoordpogingen, ook onder kinderen’

‘Kwetsbare mensen, zoals zwangere vrouwen, onbegeleide kinderen en mensen met mentale gezondheidsproblemen kregen geen adequate bescherming. De buitensporig lange asielprocedures hadden in combinatie met het gebrek aan gezondheidszorg ernstige gevolgen voor de mentale gezondheid van de inwoners. Ngo’s maakten vaak melding van zelfmoordpogingen, ook onder kinderen, depressie, angst en posttraumatische stressstoornis.’ 

Inmiddels hebben de opvanglocaties plaatsgemaakt voor gesloten detentiecentra, maar de omstandigheden zijn niet verbeterd. Nog steeds is er gebrek aan medische zorg, fatsoenlijke opvang en ondersteuning voor asielzoekers en vluchtelingen. Bovendien neemt het aantal vluchtelingen dat de Griekse eilanden bereikt alleen maar toe: in de eerste tien maanden van 2023 verdrievoudigde het aantal vluchtelingen dat via Turkije de Griekse eilanden bereikte. 

Daarnaast worden weinig vluchtelingen daadwerkelijk teruggestuurd naar Turkije. Volgens de EU zijn er sinds de deal gesloten werd slechts 2.140 migranten wiens asielaanvraag werd afgewezen teruggestuurd naar Turkije.

Wat moet er gebeuren?

Volgens Amnesty International had Nederland, onder meer als voorzitter van de Raad van de EU, een belangrijke rol bij de totstandkoming en uitvoering van de deal. Dit terwijl de tekortkomingen in Griekenland toen al bekend waren. Het gaat de organisaties dan ook vooral om erkenning, legt Marjon Rozema van Amnesty International uit. ‘Wat er in 2016 is gebeurd, was onrechtmatig. We willen dat Nederland zich achter de oren krabt en zich afvraagt waar we nu eigenlijk aan mee doen.’

De ngo’s eisen in hun rechtszaak tegen de Nederlandse staat bovendien dat er een mechanisme in gang wordt gezet om mensenrechtenschendingen te voorkomen. De staat moet ervoor zorgen dat de uitvoering van de deal in overeenstemming is met nationale, EU- en internationale wetgeving. Als de Nederlandse staat dergelijke stappen niet kan nemen moet Nederland zich uit de deal terugtrekken of de uitvoering ervan opschorten. ‘Dit is ook een signaal naar andere EU-landen toe’, zegt Rozema. ‘Want als alleen Nederland zich terugtrekt, blijft de deal natuurlijk nog steeds bestaan.’

‘De rechter kan niet oordelen wat de staat moet doen, alleen dat het in lijn moet zijn met mensenrechten’

De vraag is dan ook of de rechtszaak de situatie op de Griekse eilanden kan veranderen. ‘We kijken nu naar de rol van Nederland. En ook als de rechter beslist dat de Nederlandse staat zich meer moet inzetten voor het naleven van mensenrechten, dan is het aan de staat om daar invulling aan te geven. Deze vrijheid heeft de staat. De rechter kan niet oordelen wat de staat moet doen, alleen dat het in lijn moet zijn met mensenrechten’, zegt Rozema. 

Eerdere pressie

Het is niet de eerste keer dat er kritiek klinkt op de rol van de Nederlandse staat in de deal. Een jaar geleden stelden de ngo’s de Nederlandse staat aansprakelijk voor de gevolgen van de EU-Turkijedeal. Op 14 september 2023 liet de overheid weten deze verantwoordingsplicht niet te erkennen. ‘De Nederlandse regering verzette zich tegen het overbrengen van mensen van de eilanden naar het Griekse vasteland. Terwijl daarmee de druk op de eilanden verlicht had kunnen worden’, reageert Oudshoorn.

Bovendien heeft de EU al aangegeven dat de besteding van de Europese subsidies door Turkije efficiënter kan. In november 2023 bracht de EU het een rapport uit met als doel de Turkijedeal nieuw leven in te blazen. De EU vraagt hier vooral om acties van Turkije om de illegale migratie nog beter te voorkomen, door smokkelroutes op te rollen en grensbewaking te verstevigen. Bovendien wil de EU dat Turkije beter zijn best gaat doen om vluchtelingen wiens asielaanvraag is afgewezen terug te halen naar Turkije.  

Minder vluchtelingen naar Nederland

Erg verwonderlijk is de reactie van de Nederlandse staat niet. Het beoogde resultaat – minder vluchtelingen naar Europa – is namelijk wel bereikt. Vooral in Nederland en Duitsland is het aantal vluchtelingen dat via de Turkijeroute aankwam sinds 2016 aanzienlijk gedaald. Ook is het aantal verdrinkingen op de Egeïsche Zee fors minder geworden, aldus de Europese Commissie. De Nederlandse regering heeft de deal dan ook regelmatig bestempeld als een succes.

In de tussentijd is echter een andere, onwenselijke situatie ontstaan verder van huis. Rozema spreekt in dit verband over een trend in Europa. ‘Er zijn meerdere van dit soort deals gesloten: met Egypte, Tunesië, Libië en Mauritanië bijvoorbeeld. En in november vorig jaar sloot Italië nog een deal met Albanië voor het bouwen van detentiecentra voor mensen die op zee worden opgepakt. Ook in deze landen worden mensenrechten geschonden.’ 

‘We moeten voorkomen dat de EU-Turkijedeal als blauwdruk wordt gebruikt voor toekomstige migratiedeals’

‘Er is een trend in Europa te ontwaren, dat we de problemen ver van ons kunnen houden, door ze te verplaatsen naar derde landen’, zegt Rozema. ‘Er wordt daarbij weinig rekening gehouden met de mogelijke mensenrechtenschendingen in deze landen.’

Wat de organisaties dan ook willen uitdragen is dat de Turkijedeal vooral geen blauwdruk mag worden voor andere deals. De deal tussen de EU en Turkije had en heeft een directe impact op het leven van tienduizenden mensen, en niemand neemt verantwoordelijkheid, zegt de directeur van Stichting Bootvluchteling. ‘We moeten voorkomen dat de EU-Turkijedeal als blauwdruk wordt gebruikt voor toekomstige migratiedeals’, aldus Vonk.

Rechtszaak tegen Duitsland vanwege wapensteun aan Israël start

0

Vandaag start de rechtszaak bij het Internationaal Gerechtshof die Nicaragua heeft aangespannen tegen Duitsland. Het Centraal-Amerikaanse land dat geleid wordt door dictator Ortega, wil dat Duitsland stopt met de wapensteun aan Israël vanwege de vermeende genocide in Gaza. Zo meldt de Duitse krant Frankfurter Allgemeine.

De krant suggereert dat de aanklacht te maken heeft met een VN-rapport over de beroerde mensenrechtensituatie in Nicaragua, gepubliceerd op 29 februari met een Duitser aan het hoofd van de VN-onderzoekers. Een dag later diende Nicaragua de aanklacht in tegen Duitsland waarin het beschuldigd wordt van medeplichtigheid aan de vermeende genocide in Gaza.

Vandaag presenteert het land de beschuldigingen en morgen mag Duitsland zich verdedigen.

Frankfurter Allgemeine meldt dat het niet ‘verassend’ is dat Nicaragua met deze aanklacht komt, omdat het land deel zou uitmaken van een antiwesters blok van landen als Rusland, Iran en China. Het zou om een ‘symbolische speldenprik’ gaan.

In Gaza zijn sinds 7 oktober meer dan 30.000 Palestijnen omgekomen door Israëlische bombardementen en grondoperaties. De bevolking lijdt en sterft door honger en ondervoeding, omdat Israël het land hermetisch heeft afgesloten voor hulp van de rest van de wereld. De VN-rapporteur Francesca P. Albanese spreekt in een interview in de Kanttekening van ‘genocide’.

Britse regering gaat demonstratievrijheid beperken, vanwege Palestina

0

Sinds afgelopen vrijdag gaat de politie in Engeland en Wales demonstranten die voor ‘ontregeling’ zorgen harder aanpakken. Ook in Nederland staat de demonstratievrijheid onder druk.

De Serious Disruption Prevention Orders stelt de politie in staat om preventief te voorkomen dat mensen op bepaalde locaties protesteren, internet gebruiken om overtredingen tijdens demonstraties aan te moedigen of op bepaalde tijden samenkomen met demonstranten. Ook krijgen demonstranten die zich tot twee keer toe schuldig hebben gemaakt aan een ‘protestgerelateerd misdrijf’ een demonstratiebeperking opgelegd. Houden ze zich daar niet aan dan kunnen ze voor zes maanden de gevangenis in.

Burgerrechtenactivisten maken zich grote zorgen. Zoals Jodie Beck, campagnemedewerker bij burgerrechtenorganisatie Liberty. Zij noemt de nieuwe maatregelen ‘een schaamteloze poging (…) om te voorkomen dat mensen hun stem kunnen laten horen over de kwesties die voor hen het belangrijkst zijn. Protest is een mensenrecht, geen geschenk van de staat. De regering moet het recht van mensen om te protesteren ondersteunen, en dit recht niet ondermijnen.’

Net als in vele andere West-Europese landen gaan in het Verenigd Koninkrijk veel demonstranten de straat op om te protesteren tegen Israël, dat nu al een half jaar een bloedige oorlog voert in Gaza. Hier zijn nu tenminste 33.000 Palestijnen bij omgekomen, waaronder 12.000 kinderen.

In Nederland staat de demonstratievrijheid van pro-Palestijnse demonstranten eveneens onder druk. Twee weken geleden stelden dertien van de vijftien fracties in de Tweede Kamer zich achter een omstreden verklaring tegen ‘Jodenhaat’. Critici zijn furieus en zien dit als ‘een verkapte oproep tot strafbaarstelling van solidariteit met Palestina en kritiek op de staat Israël’ die de rechtsstaat ondermijnt. Aan de Kanttekening vertelde de Amsterdamse advocaat Willem Jebbink, gespecialiseerd in het demonstratierecht, dat de actie tegen zangeres Lenny Kuhr helemaal geen antisemitisme was. ‘Het ging de demonstranten er heel nadrukkelijk om dat ze (Kuhr) zich had uitgesproken voor het Israëlische militaire optreden in Gaza. In december, toen er al 18.000 Palestijnen waren gedood door het Israëlische leger, zei ze dat ze nog steeds achter de militaire operatie van Israël stond.’

Ten slotte hebben ook sommige Nederlandse universiteiten, waaronder de Rijksuniversiteit Groningen, de demonstratievrijheid ingeperkt in reactie op de pro-Palestijnse acties. Vorige week protesteerde de Groninger Studentenbond samen met 38 andere organisaties tegen de nieuwe regels van het RUG-bestuur. Voortaan mogen protesten niet meer plaatsvinden na zeven uur ’s avonds, zijn anonieme uitingen verboden, en mogen colleges en ceremonies niet meer verstoord worden. ‘Je mag bijna niks meer’, zegt Ken Hesselink, voorzitter van de Groninger Studentenbond tegen RTV Noord. ‘Het is heel betuttelend allemaal. De universiteit kan niet verwachten dat protesten enkel verlopen zonder dat zij er last van hebben. De nieuwe regels gaan in tegen het hele idee van demonstreren.’

Ahmed Marcouch schrijft open brief aan Joodse Nederlanders

0

De Arnhemse burgemeester Ahmed Marcouch heeft een open brief geschreven aan de Joden in Nederland. ‘Blijf zichtbaar’, is zijn oproep aan hen.

De brief van Marcouch verscheen vanochtend in de Volkskrant. ‘De ander verstoppen is erg, onszelf onzichtbaar maken is eindeloos veel erger’, schrijft hij.

De burgemeester reageerde op een artikel in de Volkskrant, waarin enkele Joodse Nederlanders vertelden dat ze zich onveiliger voelen sinds 7 oktober. De oorlog van Israël in de Gazastrook heeft aan meer 33.000 Palestijnen het leven gekost, waaronder 12.000 kinderen. Bijna dagelijks vinden er nu demonstraties tegen Israël plaats in Nederland. Maar nogal wat Joodse Nederlanders hebben het gevoel dat ze vanwege de anti-Israëlische sentimenten in sommige delen van onze samenleving niet meer openlijk Joods kunnen zijn. Velen durven om die reden niet meer met een keppeltje over straat te lopen.

Marcouch vindt dat een slechte zaak. Hij wil dat Joodse en islamitische Nederlanders met name zich verzoenen. Zo noemt hij het voorbeeld van de mannen van Amsterdam Nieuw-West, die een reis naar Auschwitz organiseerden, en jongerenwerkers uit Oud-West die tijdens de herdenking van de Kristallnacht de Portugese synagoge bezochten.

‘Deel herdenkingen, leg de kransen’, schrijft Marcouch. ‘Trap elkaar niet als zondebokken de verdwijnput in. Til elkaar juist op, dat is de beste beveiliging. Mens zijn, voor minder leven wij niet!’

Geweld laait op in Syrische provincie Daraa

0

Tijdens botsingen tussen rivaliserende gewapende groepen in de Syrische provincie Daraa zijn gister tenminste twintig doden gevallen. Het geweld is een reactie op de explosie van een dag eerder, die aan zeven kinderen het leven kostte, meldt de Arabische nieuwssite Middle East Eye

Het Syrische Observatorium voor Mensenrechten (SOHR), bericht over  ‘milities’ onder leiding van, aan de ene kant Mouhsein al-Hamaeid en aan de andere kant Ahmad al-Labbad die verantwoordelijk zijn voor het geweld.

Opvallend detail: Al-Hamaeid was lid van IS en werkt nu voor de Syrische staatsveiligheidsdienst, terwijl Al-Labbads carrière een tegengestelde wending heeft genomen. Hij werkte eerste voor de Syrische staat en staat nu aan het hoofd van een gewapende groepering onder zijn eigen naam.

Het is al langer onrustig in de zuidelijke provincie Daraa, waar in 2011 de bevolking als eerst in opstand kwam tegen het Syrische regime. In 2018, na duizenden doden en vluchtelingen, was die opstand grotendeels onderdrukt. Toch meldt SOHR minstens 87 incidenten tussen regimesoldaten en militante groepen in 2024, waarbij tot nu 117 mensen zijn omgekomen, waaronder 36 burgerslachtoffers.

Tijdens de Syrische burgeroorlog zijn officieel meer dan een half miljoen doden gevallen. De helft van de bevolking is gevlucht (12 miljoen mensen, waarvan 6 miljoen naar het buitenland).

Zionisten doen alsof ze voor alle Joden spreken

Je moet van goede huize komen om als Jood Israël kritiek te geven. De druk is enorm, schrijft Meijer ten Zijthoff.

Het is onrustig in Joods Nederland. En die onrust neemt alleen maar toe naarmate Israël zijn oorlog in Gaza en het Midden-Oosten doorzet. Nu het conflict ook in Nederland is geland, worden Joden alhier onder druk gezet om partij te kiezen.

Maar Joods Nederland, waar heb ik het dan over? De Joodse gemeenschap is ten slotte zeer divers en het deel dat zich als Jood identificeert reikt verder dan zij die geboren zijn uit een Joodse moeder of tot het jodendom zijn bekeerd zoals de halacha, de Joodse wet voorschrijft. Zo is er de vaderjood, volgens de Joodse wet niet Joods, maar voor zichzelf soms wel. Ik ben daar één van. En dan zijn er nog mensen die Joodse roots ervaren omdat bijvoorbeeld één of meerdere familieleden in de tweede of derde graad in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen of zaten ondergedoken. De mate van zich Joods voelen is een individuele kwestie, daar is niks zinnigs over te zeggen. Gelukkig maar. Dat Joden een volk zijn of enkel verbonden zijn via het geloof, laat ik hier in het midden.

Het leeuwendeel van de Joden is seculier of licht religieus. Deze mensen vieren soms de feestdagen en sabbat, maar leven niet strikt volgens de wetten van de Thora en zijn ook niet als zodanig te herkennen. Daarnaast heb je de orthodoxe Joden, die soms herkenbaar zijn aan kleding en hoofdbedekking.

De meeste de Joden in Nederland zijn echter zo geassimileerd dat ze niet te onderscheiden zijn van andere Nederlanders.

Veilige haven

Zij identificeren zich via de Shoah, de uitroeiing van de Joden in de Tweede Wereldoorlog. Die gebeurtenis is voor velen hét dramatisch ijkpunt in hun familiegeschiedenis. Een deel van hen voelt daarnaast diepe liefde voor het land Israël en identificeert zich ermee. Het land dat zich in 1948 als veilige haven voor alle Joden opwierp, het Beloofde Land. Sommigen hebben er gewoond of hebben er familie wonen. Toch is er een deel Nederlandse Joden dat niets heeft met Israël, dat het niet als Joods thuisland ziet. En dan zijn er nog Joden die zich nergens mee identificeren, ik noem hen de stille Joden. Zie hier de Joodse gemeenschap in Nederland in een notendop.

Wat ik hier en daar opvang en zelf ervaar is dat je je als Jood, soms onbewust, verantwoordelijk voelt voor Israëls gedrag en plaatsvervangende schaamte ervaart. Alsof je er iets van moet vinden, wat natuurlijk niet zo is.

De huidige Gaza-oorlog trekt een zware wissel op de Joodse gemeenschap en leidt tot heftige discussies. Er wordt van velen verwacht dat ze stelling nemen. Ben je vóór of tegen Israël? En als je vóór Israël bent, dan ben je automatisch tegen de Palestijnen en andersom. Meer smaken zijn er niet. Het is amper voor te stellen dat je in het huidige conflict voor beide partijen bent. Het kan dat alleen de slachtoffers aan beide zijden je raken en dat je verder geen mening over het conflict hebt.

De huidige Gaza-oorlog trekt een zware wissel op de Joodse gemeenschap

Aan de ene kant trekt de pro-Israëllobby zoals het Centraal Joods Overleg (CJO) en het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) aan je. Aan de andere kant wordt er van je verwacht dat je het opneemt voor de Palestijnen en Israël stevig veroordeelt, of het land als natie helemaal afwijst.

Voor veel Joden is dat niet zo eenvoudig, want de druk is enorm. Voor mij geldt dat ik geen binding heb met het land Israël, er geen familie heb wonen en mij daarom zonder gêne kan uitspreken en dat doe ik ook. Mijn ongezouten kritiek op de stichting van het land en zijn gedrag tegenover de Palestijnen steek ik niet onder stoelen of banken, ook al levert me dat afkeur op.

Zionistische Joden, zoals een aantal familieleden en kennissen, keerden me de rug toe en ik werd verketterd op sociale media. So be it. Ik ken meer Joden, of hen die zich als zodanig identificeren, in dezelfde positie. Wij worden met open armen ontvangen door de pro-Palestijnse beweging, maar niet gehoord in de media. Waarom eigenlijk niet?

We worden gelijkgesteld met Hamas en steunen terroristen. Hiermee worden we ontdaan van ons Joods-zijn.

Die Jodenrol is enkel weggelegd voor hen die nagenoeg kritiekloos achter alles wat Israël doet staan. Ik noem hen zionistische Joden. Zij leggen, gesteund door de lobby, hun wil op en doen alsof ze voor alle Joden spreken. Zij zijn ook de eersten die over antisemitisme beginnen, want ze voelen zich snel gediscrimineerd. Nieuw antisemitisme heet dat, want het oude antisemitisme, waarbij het gaat over Joodse stereotypering komt weinig meer voor en is van oudsher een rechts-extremistisch fenomeen. Nieuw antisemitisme betekent voor de pro-Israëllobby vooral kritiek op Israël hebben en die kritiek wordt voor het gemak door hen omgebogen tot Jodenhaat. Met die term word je, Jood of niet Jood, zoveel om je oren geslagen dat je het wel uit je hoofd laat om kritiek op Israël te hebben. Dat is wat ze beogen.

De lobby opereert via (sociale) media en via politieke bijeenkomsten. Zij heeft een luide stem en kaapt het debat. Het is daarbij bedenkelijk dat zij met uiterst rechts in zee gaat, dat enkel zijn moslimhaat boost via steun aan Israël. Het merendeel van hen weet niet eens waar Israël en Palestina liggen en roeptoetert maar wat.

Tranen in de ogen

Er is echter ook een groep Joden die liefde voor het land Israël koestert, maar de misdaden tegen de Palestijnen afkeurt. Een groep waarvoor ook aandacht moet zijn omdat die door de sterk gepolariseerde discussie in het nauw komt. Het zijn Joden die het zionistische verhaal niet afkeuren, die het land kennen en er verliefd op zijn geworden. Die er familie of kennissen heeft wonen. Deze mensen keuren het gedrag van Israël tegenover de Palestijnen af en willen het liefst gelijkwaardigheid voor alle bewoners. Zij krijgen tranen in hun ogen bij het zien van de beelden van doden en verwoestingen in Gaza en ze zijn kritisch op de Israëlische regering, maar ze willen en kunnen het land Israël niet afvallen, dat gaat hen te ver. En dat mag, daar moet ruimte voor zijn in het debat. Het zijn mensen die liever met beide kampen in gesprek blijven.

En er zijn er die helemaal niets van de situatie vinden en zich ook niet verantwoordelijk voelen. Dat mag ook.

De Joodse gemeenschap is meer dan de lobby. Er zijn er die zich in het debat niet als Jood profileren als ze pro-Palestina zijn, want ze vrezen de toorn van die lobby. Ze blijven onzichtbaar. Dat vind ik ernstig, alhoewel dat is veranderd naarmate de oorlog langer duurt, want er zijn steeds meer Joden die hun mond wel opendoen.

Ik vind dat de Israëllobby, maar ook de pro-Palestijnse beweging alle Joodse burgers serieus moeten nemen door rekening te houden met de diversiteit. Probeer Joden die onderscheid maken tussen het land Israël in al haar schoonheid en haar gruweldaden, erbij te houden en respecteer de stille stem. Maar bovenal: geef ruimte aan Joden die Israël sterk veroordelen vanwege de behandeling van Palestijnen. Rechtvaardigheid en barmhartigheid behoren tenslotte tot de Joodse traditie. ‘Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet gij dat ook een ander niet.’