Ook wanneer ik ze een kans geef, zal ik worden teleurgesteld door de talkshows. Afgelopen zomer werd de rechts-populistische kiezer goed bediend met om de dag wel een islamofoob of op z’n minst racistisch getoonzet item, waarin steevast migranten of kinderen van migranten het moesten ontgelden. Ik weet dit omdat de meest rabiate meningen in korte clips via de sociale media hun weg naar me wisten te vinden. En ik las erover in de kranten, want inmiddels is het zo dat talkshows verdienen gerecenseerd te worden.
De talkshow waarvan je stiekem hoopt dat ze aan cordon sanitaire doen, Pauw en De Wit, meldde quasi-jolig dat ze een linkse kroeg willen zijn waar ook de rechtse stem welkom is. Maar hoe ver ga je in rabiate meningen welkom heten?
De angst regeert. Ik kijk al jaren geen talkshows omdat het speelse karakter ervan, dat eruit bestond dat je aan de tafel meerstemmigheid trof, compleet is vervangen door enkel en alleen nog de rechtse stem. En die rechtse stem wordt dan weer becommentarieerd door een andere rechtse stem, wat leidt tot een echokamer waar je doof van wordt.
Die rechtse stem eist op hoge toon. De rechtse stem is wars van relativeringsvermogen. Die rechtse stem gebiedt hoe de wereld eruit moet zien. De rechtse stem klaagt aan, veroordeelt en spreekt de straf uit. De rechtse stem vertegenwoordigt het gezonde verstand.
Maar op de vraag of de talkshow niet tot een eenzijdige afspiegeling van het debat was geworden, antwoordde de hoofdredacteur huichelachtig dat dat toch helemaal niet zo was: aan hun tafel waren alle stemmen welkom.
Van de honderden gasten hadden maar weinig een moslimachtergrond
De leugen is de norm. Op X vroeg iemand aan Grok, de zoekmachine van Elon Musk, of moslims aan het woord kwamen bij de ochtendshow van WNL. Het antwoord was dat er, van de honderden gasten, maar enkelen een moslimachtergrond hadden, waaronder ondergetekende.
In televisieland is men in volle vaart bezig om de progressieve stem, waar van oudsher migranten aansluiting op vonden, uit te wissen. Vanaf volgend jaar zal ook De Nieuws BV (BNNVARA) ophouden te bestaan, een van de weinige radioprogramma’s waar mensen van kleur hun talenten konden delen. Zelfs de onschuldige radio is niet veilig voor deze ideologische kaalslag die door het medialandschap gaat.
Zo wordt de weg vrijgemaakt voor elke dag Nederlandse Fox-televisie die helemaal is ingesteld op polarisatie en vreemdelingenhaat. De opdracht om een rijk media-aanbod te presenteren dat ons allemaal aanspreekt, is mislukt. Lichtpuntjes daargelaten, zoals de indrukwekkende serie van Nadia Moussaid waarin ze Israël en Palestina bezoekt. Maar eigenlijk kan de NPO beter worden opgeheven.
Ooit was er een moslimomroep waarin de progressieve moslimstem een podium kreeg, maar daar trok een nogal excentrieke omroepdirecteur een spoor van vernieling. Een absolute aanrader is de podcast die over deze man en de moslimomroep is gemaakt, onder de titel Onaantastbaar. Hierin komen journalisten aan het woord waarvan ik er een aantal persoonlijk ken en die zich met hart en ziel inzetten voor een verrijkend medialandschap. Ze geloofden in de missie. Uiteindelijk betaalden ze een dure prijs.
Met verbijstering heb ik naar de podcast geluisterd omdat ik het verhaal van binnenuit hoorde: als journalist met een moslimachtergrond ben je in Hilversum extreem kwetsbaar. Het is moeilijk om niet cynisch te worden. Er is weinig veranderd. Ik ken journalisten van kleur die achter de schermen vechten voor meer diversiteit en me berichten hoe moeilijk het is om ook deze stemmen erdoorheen te krijgen. Hun namen kan ik niet prijsgeven, want daarmee zou ik hun functie in gevaar brengen.
