2020 was nog maar net begonnen, toen we hoorden dat er in de Chinese stad Wuhan een onbekend virus rondwaarde. In China en enkele omringende landen werden vrijwel meteen maatregelen genomen, zoals een complete lockdown en het alvast faciliteren van zorginstellingen. Maar Europa deed alsof wat daar plaatsvond een ver-van-ons-bed-show was, totdat het virus halverwege februari in Europa uitbrak en bekend werd dat ook Iran onvoorstelbaar hard was getroffen.

Sindsdien waart het virus wereldwijd rond. Rechtse, antiglobalistische leiders die het virus afdeden als ‘verzonnen’ of ‘iets dat groter wordt gemaakt dan het is’, zoals Donald Trump en Boris Johnson, zijn daar ondertussen van teruggekomen. Het virus is een wereldwijd verschijnsel en dient ook zodanig aangepakt te worden. En daar ligt nu het probleem: want het lijkt alsof het Westen, in het bijzonder Europa, dat niet kan.

Elk land in Europa hanteert zijn eigen beleid en maatregelen ten aanzien van het virus. En dat is zeer onverstandig, blijkt nu. Europa heeft een oppervlakte van 10.18 miljoen vierkante kilometer en 741,4 miljoen inwoners, China 9,6 miljoen vierkante kilometer en 1,4 miljard inwoners. Qua oppervlakte verschillen beiden gebieden dus niet zoveel, maar qua inwoners is dat verschil gigantisch.

In China zijn er ten tijde van dit schrijven 81.589 besmettingen, 3.318 doden en 76.408 herstelden. Maar kijken we naar het aantal Europese slachtoffers van het virus, dan gaat dat ver over het Chinese aantal heen. Alleen al Nederland, België, Duitsland, Italië en Spanje hebben samen meer dan zes maal het aantal doden en ruim vier keer het aantal besmettingen – maar nog nog niet zoveel genezingen – als in China. Een wereld van verschil.

Opmerkelijk in Mark Ruttes speech waren de ‘drie scenario’s’ voor de aanpak van het coronavirus. Hij luisterde naar de ‘deskundigen’ – die zijn in Nederland heilig, net als in Frankrijk de ‘intellectuelen’ dat zijn -, volgens wie er groepsimmuniteit moet worden opgebouwd door de bevolking gecontroleerd te besmetten.

Maar groepsimmuniteit opbouwen betekent dat 50 procent van de populatie eerst besmet moet raken. Daarvan sterft 1 à 2 procent. In Nederland zou betekenen dat 8,5 miljoen mensen besmet moeten raken en dat daarvan 85.000 tot 170.000 zal sterven. Hoe Rutte dat gecontroleerd wil doen? Of dit een aanvaardbare politieke prijs is? Ik heb niemand hierover gehoord.

De tijd van nationalistisch navelstaren is voorbij

De premier stelde in zijn speech ook het woord ‘samen’ centraal. We moeten elkaar helpen. We moeten als Nederlanders het ‘gezamenlijk belang’ voorop stellen. Ongeloofwaardige uitspraken van een premier die de afgelopen jaren hamerde op zelfredzaamheid van de burgers en die bezuinigde op zorg, welzijn en onderwijs en de meest kwetsbare burgers in de kou liet staan. De effecten daarvan zijn nu voelbaar en zeer zorgelijk.

Het is ook ongeloofwaardig van een premier die nu zelfs ten tijden van de coronacrisis de vinger op de knip houdt op het Europese budget. Daardoor blijft essentiële steun voor de hardst getroffen EU-landen achterwege. Volledig terecht schreven Italiaanse burgemeesters in een open brief dat het ethisch besef, hoe je met mensen omgaat, volledig ontbreekt bij de Nederlanders.

Volgens Rutte zijn ‘wij’ West-Europeanen beschaafd. Deze superieure attitude, waar de West-Europese landen – Nederland voorop – aan lijden, zorgt ervoor dat de coronacrisis niet goed aangepakt wordt.

De cijfers van de slachtoffers liegen er niet om. Deze crisis vereist niet alleen een Europese aanpak, maar een globale aanpak. We kunnen wat dat betreft leren van China, dat solidariteit toonde met landen die hulp nodig hebben – zelfs met vijandige landen als de VS.

Maar het ‘gezamenlijk belang’ is iets dat Rutte overduidelijk niet voorleeft en naleeft. Slechts het ‘eigen belang’ telt voor hem. Gelukkig nemen een hoop Nederlanders hem niet als voorbeeld. De afgelopen dagen heb ik prachtige projecten en initiatieven zien ontstaan, waarbij sterke jonge burgers in de samenleving de meest kwetsbare burgers op tal van manieren belangeloos proberen te ondersteunen. Politieke leiders kunnen nog veel leren van deze mensen.

De tijd van nationalistisch navelstaren is voorbij. Het besef dat we zowel economisch als sociaal afhankelijk zijn van andere landen wordt nu wederom bevestigd. Al is dat moeilijk te verteren voor de antiglobalisten: geconfronteerd met de echte gevolgen van gesloten grenzen zijn zij nu muisstil geworden.

Ondertussen klopt onze asociale, minst-solidaire en moreel superieure West-Europese premier zichzelf op de borst dat zijn getroffen maatregelen zo goed werken. Wat een onzin, meneer Rutte: Europa en de VS breken negatieve records!