Nederlanders met een migratieachtergrond hadden al weinig vertrouwen in de politiek, maar zijn dat sinds de afgelopen verkiezingen in rap tempo verder kwijtgeraakt. Flankpartijen worden voor hen interessanter: Denk en BIJ1, maar ook Forum voor Democratie en diens afsplitsing Groep Van Haga. Dit blijkt uit onderzoek door Opiniehuis/de EtnoBarometer, in samenwerking met de Kanttekening.  

8 op de 10 biculturele respondenten geeft aan minder vertrouwen te hebben in de politiek sinds de verkiezingen: 9 op de 10 vanwege de toeslagenaffaire, 6 op de 10 vanwege de corona-aanpak en 8 op 10 vanwege de lange formatie.

Het vertrouwen in de politiek onder kiezers met een migratieachtergrond was al relatief laag: 55 procent zei voor de verkiezingen al weinig tot zeer weinig vertrouwen te hebben in de politiek.

De cijfers verbazen onderzoeker Abdelbasset Zaghdoud van Opiniehuis/de EtnoBarometer niet: ‘Deze groepen krijgen een stigma opgeplakt. Ze worden altijd weggezet als criminelen en fraudeurs: denk aan de toeslagenaffaire.’

Het biculturele vertrouwen in de huidige bewindspersonen is laag: 12 procent vindt Mark Rutte geschikt als nieuwe premier, een kwart denkt hetzelfde bij Sigrid ‘nieuw leiderschap’ Kaag (D66). Dit komt volgens Zaghdoud omdat veel biculturele Nederlanders geen vertrouwen meer hebben in de algehele politieke ‘poppenkast’. Ook heeft Kaag zelf de nodige blunders gemaakt.

Een derde van de biculturele stemmen ging afgelopen maart al naar Denk, rond de tien procent ging voor BIJ1. 3 op de 10 biculturele Nederlanders overweegt aankomende maart op een andere partij te stemmen: 24 procent daarvan overweegt Denk, 17 procent FvD en 14 procent BIJ1. Ook onder de respondenten die in maart niet hebben gestemd, maar overweegt bij komende verkiezingen dit wel te doen, zijn Denk en FvD – naast de PvdA – het meest populair. De flanken worden dus interessanter voor biculturele Nederlanders.

Het ‘boreale’ FvD populair onder biculturele Nederlanders? Dit komt door corona, zegt onderzoeker Zaghdoud. ‘Naast witte wappies heb je ook gekleurde wappies, die geïndoctrineerd zijn met de spookverhalen die er over corona worden verteld. Dat Baudet racistische standpunten heeft, nemen ze voor lief.’

70 procent van de biculturele respondenten zegt zich niet politiek vertegenwoordigd  te voelen. 7 op de 10 staat nu sympathieker tegenover Denk, BIJ1, Forum voor Democratie en Groep-Van Haga. Bijna 7 op de 10 vinden dat Denk en BIJ1 moeten regeren in een nieuw kabinet.

Een recept voor nog meer teleurstelling, zegt Zaghdoud: ‘Kleine fracties hebben geen invloed, wat voor frustratie zorgt. En dat zorgt voor nog minder vertrouwen.’

Opiniehuis/de EtnoBarometer ondervroeg 551 stemgerechtigden met een migratieachtergrond. Het gaat om 150 Turkse, 150 Marokkaanse, 150 Surinaamse en 101 Antilliaanse Nederlanders tot zeventig jaar oud. De peiling is tussen 15 en 30 oktober uitgevoerd. De Kanttekening hielp bij het formuleren van de vragen. Biculturele Nederlanders kunnen zich aanmelden voor het panel van de EtnoBarometer.

We vroegen ook enkele biculturele Nederlanders op straat naar hun vertrouwen in de politiek. Mayra (21, van Indische en Spaanse afkomst) heeft GroenLinks gestemd. Ze is kritisch over de regering vanwege de toeslagenaffaire, de lange formatie en omdat Rutte nog steeds niet is afgetreden. Denk en BIJ1 kunnen volgens haar alleen iets betekenen als ze in de regering terecht komen.

‘Dan heb je veel meer tegengeluid en kunnen ze echt meer doen voor de diversiteit. Je hoort dan meningen van diversere personen en dan krijg je ook meer representativiteit.’ Over D66 is ze kritisch, omdat deze partij zei voor ‘nieuw leiderschap’ te staan, maar nu onderhandelt over een nieuw kabinet met VVD, CD en ChristenUnie.

Taher (26, zes jaar geleden vanuit Syrië naar Nederland gevlucht) vertelt dat hij nooit zal stemmen. Hij gelooft dat achter de democratie de macht van het geld zit. Taher ziet dat hij in het algemeen goed behandeld wordt, maar dat sommige politieagenten hem discrimineren vanwege zijn etniciteit. ‘Dat is echt absurd. Dat moet gewoon anders.’

Taher vindt het een goede zaak dat er in Nederland partijen als Denk en BIJ1 bestaan, die voor nieuwe Nederlanders opkomen. ‘Ik denk dat ze meer macht moeten krijgen en verdienen.’ Een nieuw kabinet van VVD, D66, CDA en ChristenUnie zou Taher teleurstellend vinden. ‘Dat laat zien dat Nederland niet wil veranderen en hetzelfde wil aanhouden.’ De VVD heeft volgens hem te veel macht ‘en moet gewoon weg’. Taher wil een eerlijker systeem voor biculturele en arme mensen.