De Afro-Amerikaans-Nederlandse journalist Kevin P. Roberson werd slachtoffer van racistische kritiek en bedreigingen vanwege zijn kritische reportages over Zwarte Piet. Aanvankelijk wilde het Openbaar Ministerie niemand vervolgen, maar mogelijk komt er toch een zaak.

Op 6 januari vindt in een Leeuwarden een hoorzitting plaats over de vraag of er toch nog een rechtszaak moet komen tegen zeventien mensen die Roberson zouden hebben bedreigd en/of racistisch bejegend. Roberson had aangifte tegen hen gedaan, maar niemand werd vervolgd.

Vervolgens startten Roberson en zijn advocaat Willem Jebbink een artikel 12-procedure bij het gerechtshof, om deze personen alsnog vervolgd te krijgen. De officier van justitie adviseert nu dat de daders vervolgd moeten worden. De advocaat-generaal – de vertegenwoordiger van het OM bij het gerechtshof – doet hetzelfde in een voorlopig advies. Roberson en zijn advocaat hopen dat de rechter hierin meegaat.

Roberson, die zichzelf beschrijft als een Afro-Amerikaanse Nederlander, vindt Zwarte Piet racisme. ‘Dat is voor mij een feit. Zwarte Piet is blackface, een racistische karikatuur, punt.’ Vanwege zijn duidelijke stellingname werd Roberson regelmatig geïntimideerd door fanatieke voorstanders van Zwarte Piet, die hem racistisch bejegenden en soms zelfs bedreigden.

‘Ik was echt bang dat mensen mijn huis zouden binnenvallen’

‘Ik kreeg doodsbedreigingen via Facebook en Whatsapp. Het adres waar ik woonde werd op internet verspreid. Ik kreeg berichten dat ze mij mijn keel zouden doorsnijden, maar ook dat ze ons zoontje zouden ontvoeren. En verder een bewegende foto van een man met een pistool, die een kogel afvuurde.’ De journalist werd er ‘fysiek ziek van’, zo vertelt hij. ‘Ik was echt bang dat mensen mijn huis zouden binnenvallen.’ Roberson vertelt dat hij fysiek is aangevallen in Amsterdam en in Utrecht, terwijl hij zijn werk deed als journalist.

Om die reden is Roberson blij met het advies van de officier van justitie en het voorlopige advies van de advocaat-generaal. ‘Ik kan het gewoon niet geloven. Ik ben ontzettend dankbaar. Dat het nu eindelijk aandacht krijgt. Het gaat niet om mij, maar om iedereen die in het openbaar statements maakt, elke journalist die zijn of haar werk gewoon probeert te doen.’

Eind vorig jaar werden 24 mensen veroordeeld voor online haat tegen de zwarte journalist en columnist Clarice Gargard, ook een uitgesproken tegenstander van Zwarte Piet. Zal de uitspraak in deze zaak ook effect hebben op de zaak-Roberson?

‘Dat is lastig in te schatten’, zegt advocaat Willem Jebbink. ‘Het kan nog alle kanten op met deze zaak. Het advies van de officier is een advies, en de advocaat-generaal heeft een voorlopig advies gegeven. Dat kan dus nog veranderen. Op 6 januari vindt een besloten hoorzitting plaats, waar wij onze standpunten kunnen toelichten. De rechter besluit dan nog niet dat er alsnog een rechtszaak tegen de zeventien moet komen. Die zeventien personen zijn bovendien op dit moment nog geen verdachten, formeel gezien, maar alleen beklaagden. Daarom vindt de hoorzitting ook achter gesloten deuren plaats, om hun privacy te beschermen.’

Toch is Jebbink blij met de adviezen van de officier en de advocaat-generaal. ‘Ze onderkennen dat internetbedreigingen een serieus probleem zijn, en dat het van belang is om mensen hiertegen te beschermen. De zaak-Gargard en de zaak-Roberson laten zien dat het internet geen open riool is, en dat er geen misbruik gemaakt mag worden van de vrijheid van meningsuiting om anderen racistisch aan te vallen of te bedreigen.’